قرائت-آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله)

حکم قرائت سوره و دعا از روی نوشته

سؤال: آیا در نماز فریضه ونافله جائز است قرائت سوره یا دعا را از روی قران ومفاتیحی که در دست گرفته یا در تابلوی مقابل ما ودر منظر ومرآی ما ست یا روی زمین است ودر حال قیام بان نظر میکنیم انجام دهیم یا حتما باید حفظ داشته باشیم تا بتوانیم بخوانیم لطفا راهنمائی فرمائید والسلام

پاسخ:اشکالی ندارد.

گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم" بدون نیت سوره خاص

سؤال: آیا اگر "بسم الله الرحمن الرحیم" اول سوره را در نماز واجب به نیت سوره توحید عادت کرده باشیم بگوئیم و تصمیم داشته باشیم سوره ای جز سوره توحید بخوانیم و از روی فراموشی بدون این که توجه کنیم الان چه سوره ای قرار است خوانده شود "بسم الله الرحمن الرحیم" بگوئیم الف-آیا باید دوباره به نیت آن سوره "بسم الله الرحمن الرحیم" بگوئیم؟ آیا احتیاطاً مجاز به دوباره گفتن هستیم؟ در مورد نماز مستحبی چطور؟ اگر به سوره ای جز توحید و کافرون عادت داشته باشیم چطور؟
ب- آیا مجزی است در نماز واجب یا مستحبی از سوره توحید را به سوره کافرون عدول کرد؟

پاسخ:الف. اعاده لازم نیست.
ب. عدول اشکال دارد.

نیت سوره در نماز

سؤال: نیت برای سوره در نماز چگونه باید باشد ؟

پاسخ:هنگام گفتن بسم الله احتیاج به نیت سوره خاصی نیست بسم الله بگوئید و هر سوره ای که می خواهید بخوانید.

خواندن نماز با قرائت غیر مشهور

سؤال: آیا مطابق همه قرائات مى توان قرائت نماز را انجام داد؟

پاسخ:اگر قرائت مشهور در میان مسلمین باشد مانعى ندارد، ولى از آن جا که در زمان ما، مشهور همان قرائت عاصم مطابق روایت حفص است که در قرآنهاى معمولى موجود است گرفتن از قرائات دیگران خالى از اشکال نیست.

ذکر کذلک اللّه ربی بعد از قرائت

سؤال: آیا براى مأموم جایز است که در رکعت دوّم بعد از آن که امام سوره توحید را خواند «کذلک الله ربّى» بگوید؟

پاسخ:به قصد ذکر مطلق مانعى ندارد.

خواندن سوره توحید با کلمه «قل» در نماز

سؤال: چرا موقع خواندن نماز در سوره توحید کلمه قل را بکار میبریم در صورتیکه مستقیم با خدا صحبت میکنیم و شخص ثالثی در کار نیست؟

پاسخ:سوره توحید بر خلاف سوره حمد صحبت مستقیم با خداوند نیست بلکه حکایت خطابی است که بر پیامبر (ص) نازل شده و باید به همان صورت که جبرئیل نازل کرده خوانده شود

توجه به معنی ذکر هنگام قرائت

سؤال: در نماز اول ذکر را خوانده و بعد به معنی آن فکر کینم یا در حین خواندن ذکر معنی آن را در ذهن مرور کنیم؟

پاسخ:در حین خواندن ذکر معنی آن را در ذهن مرور دهید

خواندن نماز به غیر از قرائت عاصم

سؤال: آیا مى توان نماز را به غیر از قرائت عاصم، به سایر قرائات نیز خواند؟ در فرض مذکور، مثلا کلمه «مالک» تنها در قرائت عاصم و کسائى «مَالِکِ» خوانده شده است. سایر قرّاء سبعه، آن را «مَلِکِ یوم الدّین» خوانده اند. اگر نمازگزار بخواهد «مَلِکِ» بخواند، آیا لازم است قبل از شروع نماز، نوع قرائت خود را در نماز معلوم کند؟

پاسخ:خواندن غیر قرائت حفص از عاصم در شرایطى که فقط این قرائت مشهور است اشکال دارد.

قصد انشا در قرائت و اذکار نماز

سؤال: آیا قصد انشا در سوره حمد و سایر اذکار نماز جایز است؟

پاسخ:در مورد اذکار و الفاظ نماز و قرائت حمد و غیره فهم معنا و قصد انشا نه تنها جایز، بلکه بسیار خوب است، و در این با توجّه به چند نکته لازم به نظر مى رسد: 1ـ شکّى نیست که هدف از این الفاظ معانى آن است. هدف، تسبیح و تهلیل و حمد و ستایش خداست، و این امر با قصد لفظ بدون قصد معنا حاصل نمى شود. حتّى به عقیده ما سوره حمد نیز چنین است. آیات و تعبیرات سوره حمد به خوبى نشان مى دهد که از لسان بنده در برابر پروردگار است، و این تصوّر، که قصد انشا در آن با قصد قرآنیّت منافات دارد، اشتباه بزرگى است، که باید از آن به خدا پناه برد; زیرا هدف سوره حمد را به کلّى از بین مى برد. به خصوص بعد از ملاحظه روایاتى که درباره سوره حمد آمده است.

2ـ شکّى نیست که سوره توحید، یا سوره هاى دیگر که در نماز مى خوانیم، از این امر مستثنى است. و هدف حکایت کلمات خداوند براى گرفتن پند و اندرز و تعلیم است (مثلا هیچ کس در «قُلْ هُوَ اللهُ اَحدٌ» قصد انشا نمى کند).

3ـ قصد معنا گاه تفصیلى است (مانند قصد خواص) و گاه اجمالى است (مانند آنچه عوام قصد مى کنند.) عوام اجمالا مى دانند این کلمات، حمد و تسبیح و تمجید و ثنا و دعاست; ولى جزئیّات آن را نمى دانند.

4ـ حق این است که قصد اجمالى کافى است، و بر عوام لازم نیست که معانى الفاظ نماز را به طور تفصیل بدانند، زیرا مى دانیم اقوام زیادى غیر از اهل لسان وارد اسلام شدند، که به غیر زبان عربى سخن مى گفتند، اگر دانستن معانى تفصیلیّه قرائت و اذکار نماز واجب بود، باید در کلام پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)، یا در روایات ائمّه(علیهم السلام)، اشاره اى به آن مى شد. مخصوصاً بعضى امامان مانند حضرت امام رضا(علیه السلام) که مدّتها در میان ایرانیان مى زیسته اند.

ملاک وقف در قرائت نماز

سؤال: لطفاً به سؤالات زیر در مورد قرائت نماز پاسخ دهید:

1ـ در بحث قرائت نماز، وقف به چه معناست؟ آیا ملاک نَفَسْ گرفتن است، حتّى اگر توقّفى صورت نگیرد؟ یا ملاک وقف عرفى است، حتّى اگر نَفَسى گرفته نشود؟

2ـ آیا بر هر کلمه اى از کلمات نماز مى توان وقف کرد؟ یا ملاک درستى معناست؟ مثلا اگر «الحمد الله» بگوید، و بعد از مدّتى «رَبِّ الْعالَمین» گفته شود، آیا نمازش صحیح است؟

3ـ آیا وقف به حرکت در همه اجزاى نماز اشکال دارد؟ یا فقط در قرائت اشکال دارد؟ مثلا اگر بگوید «سُبْحانَ رَبِّىَ الْعَظیمِ» (با حرکت) و بعد از مدّتى بگوید «وَ بِحَمْدِه»، آیا وقف به حرکت محسوب مى شود؟4ـ آیا گفتن اذکارى که کاملا جداى از هم هستند، به صورتهاى زیر صحیح است:

الف) مثلا گفته شود «سُبْحان اللّهِ» سه بار بدون توقّف (با حرکت).

ب) گفته شود «سُبْحانَ اللّهِ» با توقّف (با حرکت).

پاسخ:1 و 2: ملاکِ وقف، فاصله عرفى است; خواه نَفَس بگیرد، یا نگیرد، و تنها در جایى جایز است که رابطه جمله را قطع نکندجواب: تفاوتى نمى کند.

3- وقف با حرکت در هر جاى نماز خلاف احتیاط است

بلند خواندن نماز ظهر در روز جمعه

سؤال: آیا بلند خواندن قرائت نماز ظهر در روز جمعه جایز است؟

پاسخ:اگر در حضر نماز بخوانند بلند خواندن مستحب است و اگر در سفر باشد در صورتى مستحب است که با جماعت بخواند نه فرادى.

آهسته خواندن نماز مغرب و عشاء به خاطر خجالت

سؤال: اگر در کنار کسی مشغول خواندن نماز صبح یا مغرب و عشا باشیم و در صورتی که بترسیم که با بلند خواندن سوره‌ها دچار ریا شده یا حواسمان پرت شود و یا خجالت بکشیم می توانیم نماز را آهسته بخوانیم ؟

پاسخ:باید بلند بخوانید و به این وسوسه توجه نکنید.

بلند خواندن نماز ظهر روز جمعه

سؤال: آیا مستحب است نماز ظهر روز جمعه بلند خوانده شود؟

پاسخ:اگر به جماعت خوانده شود مستحب است بلند خوانده شود.

قرائت نماز به صورت مرور در ذهن

سؤال: تکلیف کسی که اکثر مواقع نماز را بصورت مرور در ذهن خود می خوانده و حتی لب های خود را حرکت نمی داده چیست؟

پاسخ:به تدریج قضای نمازهایش را بجا بیاورد.

خواندن اذکار نماز نافله در ذهن

سؤال: می خواستم بدانم آیا نوافلی را که انسان در حال حرکت می خواند و رکوع و سجده آن را با اشاره انجام می دهد، می تواند در ذهنش بخواند یا نه؟

پاسخ:خواندن در ذهن جائز نیست بلکه باید با زبان اذکار ادا شود.

بلند گفتن «أعوذ بالله» و «بسم الله» در نماز فرادی

سؤال: آیا بلند گفتن «بسم الله» در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر فقط برای امام مستحب است؟ اگر نماز فرادی خوانده شود آیا بلند گفتن اشکال دارد؟ بلند گفتن «اعوذ بالله» چه حکمی دارد؟

پاسخ:اشکالی ندارد.

وظیفه کسانی که در ابتدای بلوغ اذکار نماز را با تلفظ غلط خوانده

سؤال: با عرض سلام شخصی در ابتدای سنین بلوغ نمی دانسته که اذکار نماز را باید با تلفظ صحیح عربی بخواند آیا اکنون باید آن نمازها را قضا کند؟

پاسخ:اگر جاهل مقصر بوده باید نمازهایی را که یقین دارد غلط خوانده تدریجاً قضا کند.

خواندن "ملک یوم الدین" به جای "مالک یوم الدین"

سؤال: با سلام و عرض ارادت چه می فرمایید راجع به قرائت ملک یوم الدین به جای مالک یوم الدین در نماز؟ باتشکر

پاسخ:احتیاط واجب آن است که به صورت "مالک یوم الدین" قرائت شود.

بلند خواندن "بسم الله" در نماز ظهر و عصر

سؤال: آیا بلند خواندن بسم الله در نماز ظهر و عصر فرادا واجب است؟

پاسخ:مستحب است.

منظور از قرائت صحیح در نماز

سؤال: منظور ازاین که باید قرائت و ذکر نماز صحیح خوانده شود چیست؟

پاسخ:تلفّظ صحیح به مقدارى که عرب آن را عربى صحیح بداند لازم است ولى مراعات دقّتهاى علماى تجوید لازم نیست.

افراد سالخورده که قادر به یادگیری صحیح نماز نیستند

سؤال: حکم نماز پیرزنى که در نمازش غلطهاى زیادى است و قادر به تصحیح آنها نیست چیست؟

پاسخ:اگر قادر به یادگرفتن نباشد به همان شکل که مى تواند بخواند.

درست خواندن اذکار نماز به عربی صحیح

سؤال: آیا باید نهایت دقّت را در درست خواندن اذکار نماز به کار ببریم، یا کافى است به عربى صحیح خوانده شود؟ مثلا من در نماز ظهر و عصر، که باید حمد و سوره آهسته خوانده شود، مشکل دارم. و باید کمى بلندتر بخوانم، وگرنه نمى توانم حروف حلقى را درست تلفّظ کنم. آیا نمازم باطل است؟

پاسخ:در این گونه مسائل سخت گیرى نکنید. کافى است طورى بخوانید که عربها بگویند صحیح است، و هرگز در قرائت نماز ظهر و عصر، صداى خود را بلند نکنید; و به نظر مى رسد گرفتار وسوسه شده اید، که باید سعى کنید آن را ترک نمایید.

تلفظ «صراط» با «سین»

سؤال: نظر به این که در کلمه «صراط» هم تلفّظ «س» صحیح است و هم تلفّظ «ص»، اگر کسى قصد هیچ کدام را نکند، آیا هر کدام به زبان آمد صحیح است؟ اگر قصد «س» کرد، و اتّفاقاً «ص» تلفّظ شد، یا بعکس، چه حکمى دارد؟

پاسخ:تلفّظ «صراط» با «سین» از نظر ما خلاف احتیاط است; ولى اگر مقلّد کسى باشد که هر دو را اجازه مى دهد، مى تواند نیّت مطلق کند که هر کدام تلفّظ شود همان منظور باشد، در این صورت اشکالى ندارد.

تلفظ فتحه قبل از واو شبیه به ضمه

سؤال: برخى از نمازگزاران در کلماتى مانند «یَوْمِ» در «مالک یوم الدّین»، و «تَوَاصَوْ» در «و تَواصوا بالحقّ»، حرکت فتحه قبل از واوِ ساکن را، شبیه به ضمّه مى خوانند. هم چنین در کلماتى مانند «عَلَیْکَ، عَلَیْنا، عَلَیْکُمْ» حرکت فتحه قبل از یاى ساکن را نزدیک به کسره، یا به صورت مکسور قرائت مى کنند، نماز آنها چه حکمى دارد؟

پاسخ:عرب در تلفّظهاى معمول، فتحه هاى قبل از واو را کمى شبیه به ضمّه، و فتحه هاى قبل از یاء را کمى شبیه به کسره ادا مى کنند.

کشیدن حرکت فتحه قبل از حرف ساکن

سؤال: برخى از نمازگزاران، حرکت فتحه قبل از حرف ساکن را در موارد زیر بیش از مقدار یک حرکت (و متعارف عرب زبانان) مى کشند: 1ـ «مَغْضُوبِ» 2ـ «أَحَدٌ» در «قل هو الله أحَدٌ». 3ـ «صَمَدْ» در «اَللّهُ الصَّمَدٌ» 4ـ «أَمْر» در «مِنْ کُلِّ أَمْر» 5ـ «الْفَجْرِ» در «حَتّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ». در حالى که زبان شناسان عرب (قدیم و جدید) مى گویند: حرکت فتحه، تفاوتى با الف مدّى (صداى کشیده «آ») ندارد، مگر در مقدار کشش صدا. به عبارت دیگر، اگر حرکت «فتحه» را مقدار بیشترى بکشیم، تبدیل به «الف مدّى» مى شود. لطفاً نظر مبارک را در این مورد بفرمایید.

پاسخ:در صورتى که صدق عربى صحیح کند اشکالى ندارد; هر چند موافق قواعد تجوید نباشد.

تلفظ صحیح «مالک» در سوره حمد

سؤال: درباره تلفّظ «مالک» در سوره «حمد» نظر شریف خود را بیان فرمایید:

الف) آیا مى توان «مالِکِ» را «مَلِکِ» خواند؟ در صورت جواز، کدام بهتر است.

ب) آیا مى توان در یک رکعت «مالِکِ» و «مَلِکِ» هر دو را با هم خواند؟

ج) آیا مى توان در رکعت اوّل، «مالِکِ» و در رکعت دوّم «مَلِکِ» خواند؟

پاسخ:احتیاط آن است که فقط مالک بخوانند.

ادغام حروف یرملون در نماز

سؤال: آیا رعایت ادغام نون ساکن و تنوین در حروف «یرملون»، مثلا در «وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ»، یا «مَحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد» در نماز واجب است؟

پاسخ:همین اندازه که عربى صحیح صدق کند کافى است.

حکم نماز هایی که قبل از اصلاح قرائت خوانده شده

سؤال: بنده بعد از مدّتى نزد یکى از روحانیّون معظّم امتحان قرائت دادم، و متوجّه شدم بعضى از الفاظ نماز من صحیح نبوده است. آیا باید نمازهاى قبل از تصحیح قرائت را قضا نمایم؟

پاسخ:در صورتى که قبلا تصوّر مى کرده اید نمازتان صحیح است، اعاده لازم نیست.

شنیده نشدن صدای حرف «دال» در نماز

سؤال: در بعضی مواقع در گفتن کلماتی که آخرش حرف \"د\" است مانند احد و محمد و ... صدای دال شنیده نمیشود و در دهان خفه می شود آیا صحیح است؟
آگر در گوش شنونده دال شنیدهشودآیا صحیح است؟

پاسخ:باید طوری ادا کنید که در صورتی که مانعی نباشد خودتان بشنوید.

تلفظ "یاء" با ضمه در عبارت «یوم الدین»

سؤال: کسى که در موقع قرائت سوره حمد نماز در جمله «مالک یوم الدین» کلمه «یوم» را با ضمّه یاء تلفظ کرده با وجودى که مى توانسته صحیح آن را تلفظ کند امّا جاهل به مسأله بوده، آیا نمازهاى او صحیح است یا باید دوباره اعاده و قضا کند؟

پاسخ:اگر منظور این است که حرکت یاء بوی ضمه می دهد اشکالی ندارد زیرا عرب ها نیز در این جا همینگونه تلفظ می کنند اما اگر صریحا به آن ضمه بدهد مشکل است ولی اگر جاهل قاصر بوده ضرری ندارد.

اداء حروف و کلمات نماز با مخارج زبان فارسی

سؤال: اینجانب به مدت پنج سال نمازهای خود را با ادای حروف در مخارج زبان فارسی خوانده ام. یعنی این که بدون رعایت قواعد تجوید و درست با ادای حروف فارسی که بین برخی حروف مانند س ص ث و ... هیچ گونه فرقی قائل نشده ام . حال می خواهم بدانم با این وضعیت ایا باید دوباره این مدت را قضا نمایم یا همان نوع قرائت مکفی می باشد؟

پاسخ:رعایت دقائق تجوید لازم نیست، همین که مخارج حروف را به عربی بگوید کافی است.
در فرض سوال در صورتیکه جاهل قاصر بوده اید قضا ندارد و اگر مقصر بوده اید تدریجا قضا کنید.

دو سوره ای که در نماز یک سوره محسوب می شود

سؤال: کدام سوره از قرآن کریم در قرائت نماز یک سوره محسوب می شود؟

پاسخ:سوره «فیل» و «ایلاف» یک سوه محسوب می شود همچنین سوره «والضحی» و «الم نشرح»

حدّ اولویت خواندن سوره ی توحید در نماز

سؤال: جدای از اینکه ترک سوره ی توحید در تمام نمازهای یک روز کراهت دارد، آیا در تک تک نمازها هم خواندن شدن سوره ی توحید اولی است یا استفاده از سوره های دیگر؟

پاسخ:سزاوار است سوره ی توحید فی الجمله در شبانه روز خوانده شود.

خواندن سوره قبل از حمد در نماز

سؤال: شخصى طىّ سالیان متمادى، بر اثر ندانستن مسأله، سوره را قبل از حمد خوانده است. آیا نمازهایى که به شکل فوق خوانده قضا دارد؟

پاسخ:در صورتى که جاهل مقصّر باشد باید قضا کند; ولى اگر دسترسى به فراگرفتن مسأله نداشته، یا اصلا احتمال بطلان نمى داده، قضا ندارد.

عدم اجبار قرائت سوره توحید در نماز

سؤال: آیا سوره توحید (قل هو الله)در یکی از دو رکعت به صورت اجبار به عنوان سوره دوم باید تلاوت گردد؟

پاسخ:خیر، اجباری نیست.

خواندن سوره حمد به نیت دعا در نماز

سؤال: در هنگام خواندن سوره حمد در نمازهای یومیه با توجه به اینکه معنی سوره حمد یک مقدار حالت دعایی دارد و این را می دانم که اگر کسی سوره حمد را با نیت دعا بخواند نمازش باطل است حال سوال اینجانب این است که چگونه می توان به معنی توجه کرد و حالت دعا برای انسان پیش نیاید؟

پاسخ:خواندن سوره حمد به نیت دعا بوسیله قرآن نه تنها هیچ اشکالی ندارد بلکه موافق احتیاط است.

خواندن تسبحات به جای حمد و سوره

سؤال: اگر به رکعت دوم نماز جماعت رسیدیم و اقتدا کردیم باید در رکعت دوم خودمان که برابر با رکعت سوم امام و نمازگزاران است حمد و سوره بخوانیم. حالا اگر سهوا بجای حمد و سوره در رکعت دوم جماعتمان تسبیحات اربعه بخوانیم نماز ما چه حکمی دارد؟

پاسخ:در صورتیکه بعد از رکوع متوجه شود نماز صحیح است.

گفتن «أعوذ بالله» در رکعت دوم

سؤال: آیا گفتن «أعوذ بالله» در رکعت دوم قبل از حمد اشکال دارد؟

پاسخ:به قصد قربت مطلقه مانعی ندارد.

گفتن «بسم الله» به نیت یک سوره و خواندن سوره دیگر

سؤال: اگر در نمازی به قصد شروع سوره «بسم الله» بگوییم و پس از گفتن آن سوره مد نظر برای خواندن را عوض کنیم، آیا باید «بسم الله» دیگر بگوییم یا با همان، سوره دیگر را می توانیم بخوانیم؟

پاسخ:نیازی به تکرار «بسم الله الرحمن الرحیم» نیست.

قرائت سوره های مختلف در نمازها

سؤال: در تحریرالوسیله‌ی امام خمینی آمده است که «یستحب قراءة عم یتسائلون أو هل أتى أو الغاشیة أو القیامة و أشباهها فى صلاة الصبح ، و قراءة سبح اسم أو الشمس فى الظهر و إذا جاء نصر الله و ألهکم التکاثر فى العصر و المغرب ،...، کما أنه یستحب فى کل صلاة قراءة سورة القدر فى الاولى و التوحید فى الثانیة»
سؤال این است که:
۱- نظر شما هم همین است؟ سوره‌های مستحب در نمازهای مختلف همین‌هاست؟
۲- این سوره‌ها برای رکعت اول نمازهاست، و رکعت دوم سوره توحید مستحب است؟ یا در هر دو رکعت این سوره‌ها مستحب است؟ مثلا در نماز ظهر مستحب است در رکعت اول یکی از سوره‌های اعلی و شمس و در رکعت دوم سوره توحید خوانده شود؛ یا در هر دو رکعت مستحب است یکی از سوره‌های اعلی و شمس خوانده شود؟
۳- برای نماز صبح گفته شده خواندن سوره‌های نبأ، انسان، غاشیه، قیامت یا اشباه (نظایر) آن مستحب است. منظور از سوره‌های شبیه به آن‌ها (اشباه) چیست؟

پاسخ:بر طبق فتوای ما، خواندن این سوره ها به قصد رجاء در این نمازها اجر و پاداش دارد و می تواند بعضی را در رکعت اول و بعضی را در رکعت دوم به جا آورد و اشباه و نظایر آن سوره هایی است که از نظر مقدار هم اندازه آنها باشند.

خواندن سوره قبل از حمد در نماز

عدم اجبار قرائت سوره توحید در نماز

سؤال: آیا سوره توحید (قل هو الله)در یکی از دو رکعت به صورت اجبار به عنوان سوره دوم باید تلاوت گردد؟

پاسخ:خیر، اجباری نیست.

خواندن سوره حمد به نیت دعا در نماز

پاسخ:خواندن سوره حمد به نیت دعا بوسیله قرآن نه تنها هیچ اشکالی ندارد بلکه موافق احتیاط است.

خواندن تسبحات به جای حمد و سوره

پاسخ:در صورتیکه بعد از رکوع متوجه شود نماز صحیح است.

گفتن «أعوذ بالله» در رکعت دوم

سؤال: آیا گفتن «أعوذ بالله» در رکعت دوم قبل از حمد اشکال دارد؟

پاسخ:به قصد قربت مطلقه مانعی ندارد.

گفتن «بسم الله» به نیت یک سوره و خواندن سوره دیگر

پاسخ:نیازی به تکرار «بسم الله الرحمن الرحیم» نیست.

یک بار گفتن تسبیحات اربعه

سؤال: به نام خدا و با عرض سلام آیا تسبیحات اربعه را در نماز جماعت می توان یک بار خواند؟ در صورتی که همه مامومین سه بار می خوانند؟

پاسخ:تسبیحات اربعه را در هر حال می توان یک بار خواند ولی احتیاط مستحب سه بار است.

شک در تسبیحات اربعه

سؤال: گر در تعداد تسبیحات اربعه شک کردیم تکلیف چیست ؟

پاسخ:بنابر اقل بگذارید.

خواندن حمد و سوره به جای تسبیحات اربعه

سؤال: اگر به جای تسبیحات اربعه اشتباها حمد وسوره را بخوانیم و بعد از پایان سوره متوجه موضوع شویم و نماز را ادامه دهیم و در نهایت به جای سوره ای که اضافه خوانده ایم سجده سهو به جا آوریم، آیا نماز درست است؟

پاسخ:پس از توجه لازم است تسبیحات اربعه یا حمد را بخوانید و نماز را ادامه دهید و در اینصورت سجده سهو واجب نیست.

یک بار گفتن تسبیحات اربعه در نماز

سؤال: می خواستم ببینم اگر قصد خواندن نماز قضا به تعداد زیاد داشته باشیم می توانیم سبحان ا.. رکعت سوم و سلام نماز را به یک بار خلاصه کنیم ؟

پاسخ:می توانید تسبیحات اربعه را یکبار بگویید و به سلام آخر اکتفا کنید.

دوبار گفتن تسبیحات اربعه

سؤال: من شنیده ام که گفتن دو بار تسبیحات اربعه گناه و باطل کننده نماز است. آیا این گفته حقیقت دارد؟

پاسخ:باطل کننده نماز نیست