بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ
وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِبَادِ اَللَّه
تاریخ: یکشنبه:
۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ ش
۶ شوّال المکرم ۱۴۴۳ ق
موضوع گفتار:
{۱} مسأله شرعی: احکام عرق ها،
{۲} موضوع بحث: آثار فقر در زندگی.
فرهنگ فقه، ج ۵؛ ص ۳۷۶ و ۳۷۷.
{١} مسأله شرعی: احکام عَرَق ها:
اقسام عَرَق ها:
{۱} عَرَق های پاک،
{۲} عَرَق های نجس.
عرق های پاک عبارتند از:
{} عرق بدن انسان مؤمن و غیر کافر،
{} عرق حیوانات بجز نجس العین،
{} عرق جنُب از حرام، مطابق با فتوای مشهور فقهاء عظام متأخّر.
{} عرق شتر نجاست خوار. مطابق با فتوای مشهور فقهاء عظام متأخّر.
عرق های نجس عبارتند از:
{۱} عرق حیوان نجس العین (یعنی سگ و خوک برّی و خشکی. نه دریائی)
{۲} عرق کفّار غیر کتابی
{۳} عرق کفّار کتابی. (مطابق با فتوای برخی از فقهاء عظام)
{۴} عرق جنُب از حرام. (مطابق با فتوای مشهور فقهاء عظام متقدّم)
{۵} عرق شتر نجاست خوار. (مطابق با فتوای مشهور فقهاء عظام متقدّم)
{۶} عَرَق {= شراب و هر مایع مُسکر}
{۲} آثار فقر در زندگی:
معنای فقر:
فقر یعنی نداری و نیازمندی، و فقر آن است که ترا مالی نباشد و اگر باشد برای تو نباشد.
برخی از اقسام فقر:
١- فقر مالی، ٢- فقر فرهنگی، ٣- فقر لوازم دفاعی و امنیتی،
٤- فقر عاطفی، ٥- فقر دینی، ۶- فقر سلامت و عقل و درک،
۷- فقر روانی، ۸- فقر حمایتی و...
نکته:
هریک از اقسام فقر؛ مهم و تلاش برای رفع آن ضرورت جامعه است.
اهمیت دادن اسلام به مسأله فقر مالی و فقر زدایی
اسلام براى مسأله فقرزدايى اهميت زیادی قائل است.
قال رسول الله (صلى الله عليه وآله و سلّم) كادَ الْفَقْرُ أَنْ يَكُونَ كُفْراً.
نزديك است كه فقر، انسان را به مرحله كفر برساند.
الکافی: ج٢، ص ٣٠٧.
زیرا فقر زمينه انواع انحرافات عقيدتى و اخلاقى را به ويژه در وجود افراد كم ظرفيت فراهم مى سازد.
بسيار ديده شده است كه افراد فقير كلمات كفرآميز بر زبان جارى مى كنند و هنگامى كه زن و فرزند خود را گرسنه مى بينند دست به هر كارى مى زنند.
کلماتی حکیمانه از آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) پیرامون: آثار زیانبار فقر و تهی دستی
الْفَقْرُ الْمَوْتُ الاَكْبَرُ.
فقر مرگ بزرگ تر است.
نهج البلاغه، حکمت ۱۶۳.
وَالْفَقْرُ يُخْرِسُ الْفَطِينَ عَنْ حُجَّتِهِ.
فقر، انسان هوشمند را از بيان دليل و حجت خود گنگ مى سازد.
نهج البلاغه، حکمت ۳.
وَالْفَقْرُ فِى الْوَطَنِ غُرْبَةٌ.
فقير حتى در وطنش غريب است.
نهج البلاغه، حکمت ٥٦.
فَإنَّ الْفَقْرَ مَنْقَصَةٌ لِلدّينِ! مَدْهَشَةٌ لِلْعَقْلِ، دَاعِيَةٌ لِلْمَقْتِ.
فقر سبب نقصان دين و مشوش شدن عقل و جلب كينه مى گردد.
نهج البلاغه، حکمت ٣١٩.
إذا بَخِلَ الْغَنِىُّ بِمَعْرُوفِهِ باعَ الْفَقيرُ آخِرَتَهُ بِدُنْياهُ.
هرگاه اغنيا از كمك به ديگران بخل بورزند فقرا آخرت خود را به دنيايشان مى فروشند.
نهج البلاغه، حکمت ٣٧٢.
وَ نَعُوذُ بِكَ مِنَ الْحَسْرَةِ الْعُظْمَى، وَ الْمُصِيبَةِ الْكُبْرَى، وَ أَشْقَى الشَّقَاءِ، وَ سُوءِ الْمَآبِ، وَ حِرْمَانِ الثَّوَابِ، وَ حُلُولِ الْعِقَابِ.
{خدایا} و به تو پناه میآوریم از حسرت عظیمتر و بلای بزرگتر و بدترین بدبختی و بدی بازگشت و محرومیت از ثواب و فرود آمدن کیفر.