بسم الله الرحمن الرحیم
چه کسانی محبوب خدا هستند؟
فهرست محتوا:
(۱) معنای محبت.
(۲) شناخت محبوبین:
{۱} متوکلین.
{۲} توابین.
{۳} متطهرین.
{۴} صابران.
{۵} محسنین.
{۶} جهادگران.
{۷} متقین.
{۸} عدالت پیشگان.
{۹} تبعیت کنندگان از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم).
{۱۰} اهل نوافل.
{۱۱} اهل دعا و ابتهال.
(۳) سخن پایانی از مرحوم آیةالله العظمی بهجت (قدسسره)
«محبت» از ریشۀ «حُبّ» است، و در لغت به معنای دوستی، مهر و دلبستگی است. «حَبَّ»، «یُحِبُّ» او را دوست داشت، بدان علاقه پیدا کرد. بنابراین، محبوب؛ یعنی دوست داشته شده.
برای آنکه روشن شود، چگونه میتوان محبوب خداوند واقع شد، و راه رسیدن به مقام بلند حُبّ چیست؟ لازم است محبوبان خدا را شناخت تا بتوانیم با شناخت آنان راههای رسیدن به آن مقام را بپیماییم و در سلک محبوبان خداوند درآییم.
معرفین محبوبان خدا در قرآن و روایات
در قرآن کریم و روایات؛ کسانی مورد محبت خداوند و لطفش خداوند قرار گرفته اند که به برخی از آنان اشاره میشود.
{۱} متوکلین.
فَإِذَا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ.
آنچه تصمیم گرفتی با توکل به خدا انجام ده، که خدا آنان را که بر او اعتماد کنند دوست دارد.
سوره آل عمران آیه ۱۵۹.
{۲} توابین.
إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ.
همانا خدا آنان را که پیوسته به درگاهش توبه کنند ... دوست میدارد..
سوره بقره آیه ۲۲۲.
{۳} متطهرین.
إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ.
همانا خدا آنان را که پیوسته به درگاهش توبه کنند و هم پاکیزگان دور از هر آلایش را دوست میدارد.
سوره بقره آیه ۲۲۲.
{۴} صابران.
وَكَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قَاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَمَا وَهَنُوا لِمَا أَصَابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَمَا ضَعُفُوا وَمَا اسْتَكَانُوا وَاللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ.
چه بسیار رخ داده که پیغمبری جمعیت بسیار (از پیروانش) همراه او جنگیدند و با این حال، اهل ایمان با سختیهایی که در راه خدا به آنها رسید هرگز بیمناک و زبون نشدند و سر زیر بار دشمن فرو نیاوردند و (صبر و ثبات پیش گرفتند، که) خدا صابران را دوست میدارد.
سوره آل عمران آیه ۱۴۶.
{۵} محسنین.
وَأَحْسِنُوا ۛ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ.
و نیکویی کنید که خدا نیکوکاران را دوست میدارد.
سوره بقره آیه ۱۹۵.
{۶} جهادگران.
إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُمْ بُنْيَانٌ مَرْصُوصٌ.
خدا آن مؤمنان را که در راه او در صف جهاد با کافران، مانند بنیان و سدّی آهنین همدست و پایدارند بسیار دوست میدارد.
سوره صف آیه ۴.
مرحوم آیةالله حسن زاده آملى: وقتى يكى از اساتيد بزرگوار متّع الله المسلمين بطول بقائه به اين بنده مىفرمود كه به آمل نرو ضائع مىشوى، مرحوم الهى فرمودند برو كه اگر امثال شما حمايت دين را بعهده نگيرند مبادا ...
كرامتی از مرحوم آیةالله مهدی الهی قمشهای در راه مکه
مرحوم آیةالله حسن زاده آملى در باره كرامات مرحوم آیةالله الهى قمشهاى مى فرماید:
حاجیان در راه مكه براى اقامه نماز توقف مىكنند. آقاى الهى قمشهاى از ماشین پیاده مىشود و به گوشهاى رفته، نماز مىگزارد. در این هنگام ماشین حركت مىكند و وى از كاروان جا مىماند.
در این حال ماشین سوارى شیكى جلوى پایش مىایستد و راننده آن مىگوید: آقاى الهى! ماشین شما رفت؟ جواب مىدهد: بلى. مىگوید: بیایید سوار شوید. وقتى سوار مىشود، با یك چشم به هم زدن به ماشین خودشان مىرسد، فوراً پیاده شده و به ماشین خود مىرود. وقتى برمىگردد، مىبیند ماشین سوارى نیست. از مسافران مىپرسد: این ماشین سوارى كه مرا این جا رساند، كجا رفت؟ مسافران مىگویند: آقاى الهى، ماشین سوارى كدام است؟ اینجا توى این بیابان، ماشین سوارى پیدا نمىشود.
{۷} متقین.
بَلَىٰ مَنْ أَوْفَىٰ بِعَهْدِهِ وَاتَّقَىٰ فَإِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ.
آری، هر کس به عهد خود وفا کند و خدا ترس و پرهیزکار شود همانا خدا پرهیزکاران را دوست میدارد.
سوره آل عمران آیه ۷۶.
{۸} عدالت پیشگان.
وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا فَإِنْ بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَىٰ فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّىٰ تَفِيءَ إِلَىٰ أَمْرِ اللَّهِ ۚ فَإِنْ فَاءَتْ فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ.
و اگر دو طایفه از اهل ایمان با هم به قتال و دشمنی برخیزند البته شما مؤمنان بین آنها صلح برقرار دارید و اگر یک قوم بر دیگری ظلم کرد با آن طایفه ظالم قتال کنید تا به فرمان خدا باز آید، پس هر گاه به حکم حق برگشت با حفظ عدالت میان آنها را صلح دهید و همیشه (با هر دوست و دشمنی) عدالت کنید که خدا بسیار اهل عدل و داد را دوست میدارد.
سوره حُجُرات آیه ۹.
{۹} تبعیت کنندگان از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم).
قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ ۗ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ.
بگو (ای پیغمبر): اگر خدا را دوست میدارید مرا پیروی کنید تا خدا شما را دوست دارد و گناه شما را ببخشد، و خدا آمرزنده و مهربان است.
سوره آل عمران آیه ۳۱.
{۱۰} اهل نوافل.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله ـ لمّا اُسرِيَ بهِ ـ : يا رَبِّ، ما حالُ المؤمِنِ عِندَكَ ؟ قالَ : يا محمّدُ ··· ما يَتَقَرَّبُ إلَيَّ عَبدٌ مِن عِبادِي بشيءٍ أحَبّ إلَيَّ ممّا افتَرَضتُ علَيهِ ، و إنّهُ لَيَتقرَّبُ إلَيَّ بالنافِلَةِ حتّى اُحِبَّهُ ، فإذا أحبَبتُهُ كنتُ إذا سَمعَهُ الذي يَسمَعُ بهِ ، و بَصَرَهُ الذي يُبصِرُ بهِ ، و لِسانَهُ الذي يَنطِقُ بهِ ، و يَدَهُ التي يَبطِشُ بها ، إن دَعاني أجَبتُهُ ، و إن سَألَني أعطَيتُهُ .
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله {در شبى كه به آسمان برده شد} گفت : پروردگارا! حال مؤمن نزد تو چون است؟ فرمود: اى محمّد! ··· هيچ بنده اى از بندگانم با چيزى كه نزد من محبوبتر باشد از آنچه بر او واجب كرده ام، به من نزديك نشد. همانا او با نماز نافله به من نزديك مى شود، تا جايى كه دوستدار او مى شوم. پس چون دوستش بدارم آن گاه گوش او شوم كه بدان بشنود و چشم او شوم كه بدان ببيند و زبان او شوم كه با آن سخن بگويد و دست او شوم كه با آن ضربه زند. اگر مرا بخواند پاسخش دهم و اگر از من خواهشى كند، خواهشش را برآورم.
الکافی، ج۲، ص۳۵۲، ح۸.
{۱۱} اهل دعا و ابتهال.
رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : قالَ اللّه ُ تبارَكَ و تعالى : ... ما يَتَقَرَّبُ إلَيَّ عَبدِي بمِثلِ أداءِ ما افتَرَضتُ علَيهِ ، و لا يَزالُ عَبدي يَبتَهِلُ إلَيَّ حتّى اُحِبَّهُ، و مَن أحبَبتُهُ كُنتُ لَهُ سَمعا و بَصَرا و يَدا و مَوئلاً ، إن دَعاني أجَبتُهُ ، و إن سَألَني أعطَيتُهُ.
خداوند تبارك و تعالى فرمود: ... بنده ام با چيزى چون گزاردن آنچه بر او واجب كرده ام، به من نزديك نشود. بنده ام پيوسته به درگاه من زارى و دعا مى كند، تا آن كه دوستدارش مى شوم و هر كه من دوستش بدارم، گوش و چشم و دست و پناهگاه او باشم. اگر مرا بخواند، پاسخش دهم و اگر از من چيزى بخواهد، به او عطا كنم.
سخن پایانی از مرحوم آیةالله العظمی بهجت (قدسسره):
اگر کسی اهلیت داشته باشد، یعنی طالب معرفت باشد و در طلب جدیت و خلوص داشته باشد، در و دیوار به اذنالله معلمش خواهند بود، وگرنه سخن پیغمبر (صلیاللهعلیهوآله) هم در او اثر نخواهد کرد؛ چنانکه در ابوجهل اثر نکرد!
در محضر بهجت، ج١، ص٢٢ ...