۸ - تبعیت
(مسأله 210) تبعیّت آن است که چیز نجسی بواسطهٔ پاک شدن چیز نجس دیگر1 پاک شود2.
این مسأله دررساله آیت الله مظاهری نیست.
1- خوئی، تبریزی، سیستانی: بواسطهٔ پاکی چیز دیگر...
2- بهجت: و همین طور است کودکی که در جنگ با مسلمانان از کفار اسیر می شود که به سبب تبعیت مسلمان اسیر کننده، پاک می گردد.
*****
امام خامنه ای: رساله آموزشی ص ۷۰: تبعیّت آن است که چیز نجسی در اثر پاک شدن چیز نجس دیگر، پاک شود.
مکارم: مسأله: 208 - تبعیّت آن است که چیزی به تبع چیز دیگری پاک شود که شرح آن در مسائل آینده خواهد آمد.
(مسأله 211) اگر شراب سرکه شود، ظرف آن هم تا جایی که شراب1 موقع جوش آمدن به آنجا رسیده پاک می شود2 و کهنه و چیزی هم که معمولاً روی آن می گذارند اگر به آن رطوبت نجس شود3 پاک می گردد4. بلكه اگر موقع جوشیدن، سربرود و پشت ظرف به آن آلوده شود، بعد از سرکه شدن پشت ظرف هم پاک می شود.
1- مکارم: یا انگور...
2- اراکی: [پایان مسأله].
3- خوئی، سیستانی، تبریزی، وحید: اگر با آن نجس شده ...
4- گلپایگانی، خوئی، صافی، تبریزی، وحید: ولی اگر پشت ظرف به آن شراب آلوده شود، احتیاط واجب آن است که بعد از سرکه شدن شراب، از آن اجتناب کنند.
سیستانی: ولی اگر به علّت جوشش پشت ظرف به آن شراب آلوده شود، بنابراحتیاط واجب با تبعیّت پاک نمی شود.
مکارم: اگرمعمولاً به آن رطوبت نجس شود آن هم پاک می گردد؛ امّا اگر موقع جوشش سربرود و پشت ظرف به آن آلوده شود، بعد از سرکه شدن پشت ظرف پاک نمی شود.
مظاهری: اگر شراب سرکه شود، ظرف آن و پارچه و چیزی هم که معمولاً روی آن می گذارند پاک می گردد...
*****
بهجت: مسأله 214- اگر شراب سرکه شود اطراف داخل ظرف نیز با پاک شدن آن پاک می شود.
زنجانی: مسأله 217- اگر شراب سرکه شود داخل ظرف که به شراب نجس شده پاک می شود ولی اگر پشت ظرف به آن شراب آلوده شده است، باید بعد از سرکه شدن شراب نیز از آن اجتناب کنند.
امام خامنه ای: رساله آموزشی ص ۷۰: اگر شراب سرکه شود، ظرف آن هم تاجایی که شراب هنگام جوش آمدن به آنجا رسیده است، پاک میشود. همچنین پارچه و چیزی که معمولًا روی ظرف آن میگذارند، اگر رطوبت شراب به آن رسیده باشد، پاک میشود.
مسائل اختصاصی
گلپایگانی، صافی: مسأله 217- ظرفی که آب انگور در آن جوش می آید و چیزهایی که مانند کفگیر برای پختن آب انگور، به کار می رود - بنابرقول به نجاست آب انگور جوشان - بعد از کم شدن دو قسمت آب انگور پاک می شود، ولی [در مسأله 113] گذشت که آب انگور به جوشیدن نجس نمی شود.
خوئی، تبریزی، وحید: مسأله ۲۱۷- سیستانی: مسأله ۲۱۰- بچّه كافر به تبعيّت در دو مورد پاك مى شود:
۱ ـ كافرى كه مسلمان شود بچّه او در پاكى تابع اوست ، و همچنين اگر جدّ بچّه يا مادر يا جدّه او مسلمان شود*.
۲ ـ بچّه كافرى كه به دست مسلمانى اسير گردد و پدر يا يكى از اجداد او همراهش نباشد.
و در اين دو مورد پاكى بچّه به تبعيّت مشروط به اين است كه بچّه در صورت مميّز بودن اظهار كفر ننمايد.
*سیستانی: ولی حکم به طهارت در این مورد مشروط به آن است که بچه همراه آن تازه مسلمان و تحت سرپرستی او باشد و همچنین کافری نزدیک تر از او همراه آن بچه نباشد...
زنجانی: مسأله 216- فرزندان نابالغ کفّار بعد از مسلمان شدن یکی از پدر یا مادر یا جدّ یا جدّهٔ نزدیک پاک می شوند، مگر اینکه ممیّز باشد و اظهار کفر کنند.
زنجانی: مسأله 218- آب انگور اگر جوش بیاید و پیش از آنکه دو سوم آن کم شود یا سرکه شود به جایی بریزد، بنابر احتیاط باید آنجا را آب بکشند؛ ولی داخل ظرفی که آب انگور در آن جوش می آید و چیزهایی مانند کفگیر که برای پختن آب انگور به کار می رود و در آن قرار دارد، بعد از سرکه شدن یا کم شدن دو سوم آب انگور پاک می شود.
مکارم: مسأله 230- فرزندان نابالغ کفّار بعد از ایمان آوردن پدران آنها پاک می شوند.
مظاهری: مسأله 185- کافری که مسلمان شود اطفال نابالغ او در احکام اسلام تابع او می باشند؛ و همچنین است اگر جدّ طفل نابالغ یا مادر یا جدّه او مسلمان شود، گرچه پدر او کافر باشد؛ و همچنین است طفل کافری که بدست مسلمان اسیر شود.
جوادی آملی: مسأله 218- کودک نابالغِ كافرِ غيركتابی، پس از مسلمان شدنِ يكی از پدر يا مادر يا جدّ يا جدّه او، پاک میشود.
(مسأله 212) تخته یا سنگی که روی آن میت را غسل می دهند و پارچه ای که با آن عورت میت را می پوشانند و دست کسی که او را غسل می دهد1 و همینطور کیسه و صابونی که با آن شسته می شود بعد از تمام شدن غسل پاک می شود.
1- خوئی، تبریزی، وحید: تمام این چیزها که با میت شسته شده است بعد از تمام شدن غسل، پاک می شود.
سیستانی: تمامی این موارد ـ به مقداری که معمولاً موقع غسل، با میّت و آبهایی که بر او ریخته، در تماس است ـ بعد از تمام شدن غسل، پاک میشود. ولی لباس و بدن غسّال و سایر وسایل غُسل دادن بنا بر احتیاط واجب به تبعیت پاک نمیشوند و نیاز به شستن جداگانه دارند.
اراکی، گلپایگانی، مکارم، بهجت، صافی، نوری، مظاهری: بعد از تمام شدن غسل پاک می شود.
زنجانی: بعد از تمام شدن غسل پاک می شود و همچنین پیراهن میّت، در جایی که معمولاً از زیر پیراهن غسل داده می شود.
(مسأله ۲۱۳) کسی که چیزی را با دست خود آب می کشد اگر دست به آن چیز با هم آب کشیده شود بعد از پاک شدن آن چیز دست او هم پاک می شود.
این مسأله در رساله آیات عظام : زنجاني، مكارم و مظاهری نیست.
*****
گلپایگانی، صافی: مسأله ۲۱۳، بهجت: مسأله 216- کسی که چیزی را با دست خود آب می کشد بعد از پاک شدن آن چیز دست او هم پاک می شود.
خوئی، تبریزی، وحید: مسأله ۲۱۹ ، سیستانی: مسأله 212- کسی که چیزی را آب می کشد، بعد از پاک شدن آن چیز دست او هم که با آن چیز شسته شده پاک می شود. (سیستانی: همچنین در تطهیر لباس با ماشینهای لباس شویی، بعد از پاک شدن لباسها محفظه گردان ماشین و قسمت داخلی درب ماشین هم (که عرفاً وسیله شستشو به حساب میآیند) با تبعیت پاک میشوند و نیاز به آب کشیدن ندارند.)
امام خامنه ای: رساله آموزشی ص ۷۰: وسایل تطهیر؛ مانند دست و ظرفی که چیز نجس درآن شسته میشود، به تبع پاک شدن آن چیز نجس، پاک میشوند و نیازی نیست جداگانه شسته شوند و در ظرف سه مرتبه شستن واجب نیست مگر آنکه پیش از استعمال نجس بوده باشد که در این صورت واجب است سه مرتبه آن را بشویند.
(مسأله 214) اگر لباس و مانند آن را با آب قلیل، آب بکشند1 و به اندازه معمول فشار دهند تا آبی که روی آن ریخته اند جدا شود2، آبی که در آن می ماند پاک است3.
1- فاضل: اگر لباس و مانند آن را آب بکشند...
زنجانی: به تعدادی که لازم است آب بکشند...
2- سیستانی: تا آبی که با آن شسته شده جدا شود... مکارم: تا آب از آن خارج شود...
3- خوئی، تبریزی: بلکه آبی که از او جدا شده نیز پاک است به تفصیلی که در مسأله (27) گذشت.
وحید: و حکم آبی که از آن جدا می شود در مسأله (27) گذشت.
(مسأله 215) ظرف نجس را که با آب قلیل آب می کشند1، بعد از جدا شدن آبی که برای پاک شدن، روی آن ریخته اند2 قطره های آبی که 3 در آن می ماند پاک است4.
1- مکارم: قطره هایی که آخر کار در آن می ماند، پاک است.
2- سیستانی: بعد از جداشدن آبی که برای پاک شدن با آن شسته شده، آب کمی که در آن می ماند پاک است.
3- خوئی، گلپایگانی، صافی، تبریزی، زنجانی، فاضل، بهجت، وحید: آب کمی که...
4- خوئی، تبریزی: و همچنین است آبی که از او جدا شده به تفصیلی که در مسأله (27) گذشت.
وحید: و حکم آبی که از او جدا می شود در مسأله (27) گذشت.