اذان و اقامه

گفتن اقامه بدون اذان

سؤال350. آیا گفتن اقامه مشروط به گفتن اذان است یا مى‏توان آن را بدون اذان گفت؟

پاسخ: مشروط نیست.

«أشهد أنّ علیّا ولىّ اللّه‏» در اذان

سؤال351. آیا جمله‏ى «أشهد أنّ علیّا ولىّ اللّه‏» جزو اذان و اقامه است و آیا ذکر صلوات و تحیّات بر انبیا ـ علیهم‏السّلام ـ در اذان صحیح است؟

پاسخ: بعید نیست مستحب بودن اقرار به ولایت امیرالمؤمنین على بن ابى طالب ـ علیه‏السّلام ـ در اذان، در صورتى که به نیّت مطلوب بودن گفته شود و کامل‏ترین عبارتى که این جا گفته مى‏شود آن است که اقرار به خلیفه‏ى دین بودن یا وصى بودن امیرالمؤمنین ـ علیه‏السّلام ـ و ائمه طاهرین ـ علیهم‏السّلام ـ در آن باشد و ذکر صلوات، مانعى ندارد. (مسأله 758 رساله)

بلند بودن صداى اذان

سؤال352. بلند بودن صداى اذان در صورتى که موجب آزار همسایگان شود چگونه است؟

پاسخ: اگر اذیّت شدن بى‏جهت و غیر عقلانى است، مانعى ندارد و در غیر این صورت صداى آن را کم کنند.

صحبت کردن بین اذان و اقامه

سؤال353. آیا حرف زدن با دیگران بین اجزاى اذان و اقامه جایز است؟ اگر جایز است تا چه اندازه به صحت اذان و اقامه ضرر نمى‏رساند؟ و اگر جایز نیست آیا باید از سر بگیرد یا مى‏تواند به آن چه گفته شده اکتفا کند؟

پاسخ: حرف زدن با دیگران در بین اجزاى اذان و اقامه جایز است، اگرچه مکروه است و اگر در حال اقامه باشد اعاده‏ى آن، مستحب است و اگر خیلى طول دهد که صورت اذان و اقامه به هم بخورد، از سر بگیرد.

قرآن خواندن یا دعا در بین اذان و اقامه

سؤال354. فاصله انداختن در بین بخش‏هاى اذان به وسیله‏ى قرآن یا دعا تا چه حدّ جایز است؟

پاسخ: اگر خیلى طولانى نباشد، جایز است.

کفایت اذان و اقامه براى کسى که نماز را قطع مى‏کند

سؤال355. کسى براى نماز خود اذان و اقامه گفته است، در اوّل نماز برایش شک بین یک و دو پیش مى‏آید و بعد از تفکّر، نماز را قطع مى‏کند. آیا مى‏تواند به اذان و اقامه‏ى گفته شده اکتفا کند یا فاصله ایجاد شده، به صحت اذان ضرر مى‏رساند؟

پاسخ: همان اذان و اقامه کافى است.

اذان و اقامه غیر امام در جماعت

سؤال356. آیا اذان و اقامه شخص دیگرى غیر از امام، در نماز جماعت کافى است؟

پاسخ: اگر امام جماعت اذان و اقامه‏ى شخص دیگرى را بشنود براى نماز کافى است، اگرچه بهتر آن است که خودش بگوید و ثواب آن چند برابر است.

اضافه کردن شهادت به عصمت و مقام حضرت زهرا یا امامان ـ علیهم‏السّلام ـ

سؤال357. آیا مى‏توان شهادت به عصمت و مقام حضرت زهرا ـ علیهاالسّلام ـ یا امامان دیگر ـ علیهم‏السّلام ـ را در اذان اضافه کرد؟

پاسخ: آن را در ضمن صلوات یا دعاى صحیح مندرج کرده و بگوید.

شهادت ثالثه

سؤال358. گفتن شهادت ثالثه (علىٌّ ولىّ اللّه‏) در اذان و اقامه و تشهّد به امید ثواب چه طور است؟

پاسخ: در اذان و اقامه مانعى ندارد و در تشهّد احتیاط این است که مقصود خود را در صلوات دوّمى بیاورد: مانند «اللّهم صلّ على محمّد و آله الاوصیاء الائمة الاثنى عشر...».

اذان دیگرى غیر از اذان نماز و اعلام وقت

سؤال359. آیا به غیر از اذان اعلام وقت و اذان و اقامه‏ى نماز، اذان دیگرى نیز هست یا خیر؟

پاسخ: مستحب است اذان در گوش راست مولود (نوزاد) و اقامه در گوش چپ او و نیز مستحب است اذان گفتن در گوش سیّى‏ء الخُلق و فرد بد اخلاق، اگرچه بداخلاقى او براى ترک خوردن گوشت تا چهل روز باشد و بهتر، اذان گفتن در گوش راست او است، و حکایت اذان هم مستحب است.

گفتن اذان و اقامه در نماز احتیاط

سؤال360. در نماز احتیاط که اذان و اقامه ندارد، اگر کسى عمدا یا اشتباهى آن‏ها را بگوید، نماز او چه حکمى دارد؟

پاسخ: سهوا اشکال ندارد، به خلاف عمد.

استقبال در اذان و اقامه

سؤال361. معنى «استقبال در اذان و اقامه» چیست؟ آیا «استقبال» در اذان و اقامه شرط است یا خیر؟

پاسخ: استقبال یعنى رو به قبله بودن، و در اذان و اقامه مستحب است.

اشتباه مؤذن در گفتن اذان پیش از دخول وقت

سؤال362. اگر مؤذّنى، به اشتباه، قبل از وقت اذان بگوید و سپس به اشتباهش پى ببرد، آیا لازم است به مردم اطلاع دهد یا خیر؟

پاسخ: در صورت امکان تذکّر بدهد.

اذان رادیو و تلویزیون

سؤال363. آیا اذانى که از رادیو و تلویزیون جمهورى اسلامى پخش مى‏شود، براى اطمینان یافتن از حصول وقت نماز کفایت مى‏کند یا خیر؟

پاسخ: حصول اطمینان مربوط به خود مکلّف است.

حرف زدن بعد از اذان و قبل از اقامه

سؤال364. بعد از اتمام اذان و قبل از اقامه، آیا مى‏توان با دیگران صحبت کرد؟

پاسخ: بله، مى‏توان مگر در نماز صبح که مکروه است

اذان کودک نابالغ در نماز جماعت

سؤال365. کودکى که هنوز به سن تکلیف نرسیده است، آیا مى‏تواند اذان نماز جماعت بگوید یا خیر؟

پاسخ: طفل اگر ممیّز باشد، اکتفا به اذان او براى جماعت مى‏شود.

گفتن اذان توسط عدّه‏ى زیادى به طور هم زمان

سؤال366. اگر در نماز جماعتى هم زمان با مؤذّن بقیه افراد حاضر در مسجد شروع به اذان گفتن بکنند، به گونه‏اى که به نظر برسد همگى به طور دسته جمعى مشغول اذان گفتن هستند، آیا این امر اشکالى به اذان نماز وارد مى‏کند یا خیر؟

پاسخ: خیر.

اذان امام جماعت، اگر هیچ اذانى را نشنیده باشد

سؤال367. اگر امام جماعت، اذان اعلام وقت و اذان نماز جماعت را به دلیل دیر رسیدن به مسجد نشنود، آیا باید خود اذان بگوید یا لازم نیست؟

پاسخ: اگر امام نشنیده ولو مأمومین شنیده باشند، براى امام جماعت کافى نیست.

کفایت اذان و اقامه امام جماعت از اذان و اقامه مأمومین

سؤال368. آیا اذان و اقامه‏اى که توسط امام جماعت گفته مى‏شود، از اذان و اقامه مأمومین کفایت مى‏کند؟

پاسخ: بله، کفایت مى‏کند، هر چند نشنیده باشند.

کفایت اذان و اقامه نماز جماعت براى نماز فرادا

سؤال369. اگر در مسجدى، توسط امام جماعت اذان و اقامه گفته شود و فرد دیگرى بخواهد نماز را فرادا بخواند، مى‏تواند به اذان و اقامه امام اکتفا کند، یا خود نیز بگوید؟

پاسخ: اکتفا مى‏کند. (به مسأله‏ى 762 رساله رجوع شود.)

سخن گفتن در بین اقامه

سؤال370. آیا سخن گفتن بین اقامه اشکال دارد؟

پاسخ: کراهت دارد و در این صورت اعاده‏ى آن مستحب است.

اذان رادیو و تلویزیون به صورت زنده و یا غیر آن

سؤال371. اگر نمازگزار صداى اذانى که از رادیو و تلویزیون به صورت زنده و مستقیم پخش مى‏گردد بشنود، مى‏تواند به آن اکتفا کرده و فقط اقامه بگوید؟ اگر به صورت غیرزنده پخش شود، چه طور؟

پاسخ: با فرض این که مثل پخش بلندگو است، اکتفاى به آن مانعى ندارد؛ ولى اگر این گونه نباشد، بى‏اثر است.