کفارات حج-اعمال حج تمتع

1- سوار شدن بر ماشین سقف دار هنگام ضرورت

سؤال: در موسم حج یک نفر از کارکنان گروه حج همراه زنها به عنوان راهنما در روز با ماشین مسقّف به مکّه مى رود آیا کفّاره لازم است؟

پاسخ: در موقع ضرورت رفتن زیر سایه جایز است، ولى کفّاره دارد و کفّاره آن یک گوسفند براى هر احرام است. یعنى براى مجموع احرام عمره یک گوسفند و براى مجموع احرام حج نیز یک گوسفند کافى است.

2- کفاره سوار شدن مکرر به ماشین سقف دار

سؤال: حجّاجى که فعلا از ایران براى عمره مفرده مى روند با ماشین مسقّف مى روند و در بین راه براى نماز و غذا چند مرتبه سوار و پیاده مى شوند، آیا یک کفّاره کافى است یا براى هر دفعه که پیاده و سوار مى شوند کفّاره لازم است؟

پاسخ: براى تمام مدّت احرام عمره یا تمام مدّت احرام حجّ یک کفّاره کافى است.

3- پرداخت کفارات حج در وطن

سؤال: آیا حجّاج کفّارات عمره و حجّ تمتّع را مى توانند بعد ازمراجعت در شهرهاى خودشان پرداخت نمایند؟

پاسخ: مانعى ندارد ولى تمام آن را به نیازمندان بدهند.

4- کفاره کشتن ملخ در حرم

سؤال: گاه در شهر مکّه به قدرى ملخ فراوان است، که هنگام راه رفتن، پا روى آن گذاشته مى شود. آیا در این گونه مواقع مواظبت لازم است؟ و در صورت لزوم، اگر مراقبت نکند و ملخى کشته شود، کفّاره آن چیست؟

پاسخ: مراقبت لازم است، و اگر مراقبت نکند کفّاره آن یک کفِّ طعام است بنابر احتیاط واجب.

5- مصرف کفاره تظلیل محرم به سادات فقیر

سؤال: پرداختن کفّاره تظلیل مُحرِم سیِّد، به سادات فقیر چه حکمى دارد؟

پاسخ: اشکالى ندارد.

6- پرداخت کفاره های متعدد به یک فقیر

سؤال: آیا مى شود به یک مستحقّ، سه کفّاره داد؟ در صورت عدم جواز، اگر کسى این کار را کرده باشد، آیا قضا لازم است؟

پاسخ: کفّارات حجّ را به هر تعداد به مستحقّ مى شود داد، تا آن اندازه که غنى نشود.

7- ارتکاب یکی از محرمات احرام توسط کودک محرم

سؤال: اگر کودک ممیّزى بدون اذن ولىّ، مُحرم شود و در حال احرام، یکى از محرّمات را مرتکب شود، کفّاره آن بر عهده کیست؟

پاسخ: در غیر صید، کفّاره واجب نیست; نه بر ولىّ و نه بر طفل.

8- پوشاندن موی سر با کلاه دوخته شده

سؤال: اگر محرم سرش را با چیز دوخته ـ مانند کلاه دوخته شده ـ بپوشاند، آیا باید دو کفّاره بدهد، یا یک کفّاره کافى است؟

پاسخ: در مثل پارچه دوخته شده ـ که به صورت کلاه نیست ـ یک کفّاره دارد; ولى کلاه دوخته و مانند آن، بنابر احتیاط واجب دو کفّاره دارد.

9- رفتن عمدی به قسمت مسقف اتوبوس

سؤال: با ماشین بدون سقف در حال احرام به سمت مکّه حرکت کردیم، براى نوشیدن آب مجبور شدم به قسمت جلو اتوبوس که مسقّف است بروم. آیا مرتکب خلافى شده و باید کفّاره بپردازم؟

پاسخ: این کار جایز نیست، و اگر عمداً باشد کفّاره دارد، و کفّاره آن یک گوسفند براى تمام مدّت احرام است; ولى اگر در شب غیر بارانى باشد اشکال ندارد.

10- بستن دستمالی که تمام سر را بپوشاند

سؤال: اگر محرم سر درد بگیرد و بدین جهت دستمالى بر سر ببندد، که تمام سر را بپوشاند، چه حکمى دارد؟

پاسخ: این کار در حال ضرورت جایز است; ولى بنابر احتیاط واجب کفّاره دارد.

11- بوسیدن زن محرم توسط شوهر غیر محرم

سؤال: مردى از احرام خارج مى شود، سپس همسرش را که هنوز در احرام است مى بوسد، هر چند زن راضى به این کار نبوده است. حکم زن و مرد در این مسأله چیست؟

پاسخ: اگر زن اختیارى نداشته و راضى نبوده، چیزى بر او نیست، و بر مرد هم کفّاره اى واجب نشده است.

12- کندن پوستهای زائد بدن در حال احرام

سؤال: آیا مى توان پوستهاى زاید را، که از لبها یا کنار ناخن ها بر آمده، از بدن جدا کرد؟

پاسخ: در صورتى که خون نیاید اشکالى ندارد، و اگر خون بیاید مکروه است، و در هر حال کفّاره اى ندارد.

13- کشیدن دندان در حال احرام

سؤال: آیادر حال احرام مى توان دندانى که شدیداً درد دارد، و دکتر سفارش به کشیدن آن کرده، را کشید هر چند باعث خونریزى شود؟

پاسخ: خارج کردن خون از بدن در حال احرام چه در حال ضرورت و غیر ضرورت حرام نیست، ولى مکروه است و کفّاره اى هم ندارد.

14- تراشیدن سر بین عمره تمتع و حج

سؤال: آیا تراشیدن سر بین عمره تمتّع و حج، جایز است؟ در صورت عدم جواز، کفّاره آن چیست؟

پاسخ: اصلاح کردن سر با ماشین مانعى ندارد; ولى نباید آن را بتراشد، و احتیاط آن است که از اصلاح سر که مثل تراشیدن است نیز اجتناب ورزد، و در صورت تراشیدن، کفّاره آن بنابر احتیاط یک گوسفند است.

15- ملاعبه با همسر قبل از طواف نساء

سؤال: شخصى قبل از انجام طواف نساء با همسرش ملاعبه نموده، و از روى شهوت به او دست زده است. آیا کفّاره دارد؟

پاسخ: بنابر احتیاط واجب کفّاره دارد; ولى در صورت فراموشى یا ندانستن مسأله کفّاره ندارد.

16- بیتوته نیمه دوم شب در منی

سؤال: سابقاً فرمودید شخصى که نصف اوّل شب را در منى نبوده واجب است نصف دوم را در منى بماند. آیا چنین شخصى کفّاره هم باید بپردازد؟

پاسخ: کفّاره ندارد.

17- آگاهی از بیتوته د رغیر منی پس از چند سال

سؤال: این جانب مدیر کاروان هستم. چندین سال قبل به اتّفاق اعضاى کاروان در جایى که یقین داشتم جزء منى است مستقر شدیم، و شبهاى یازدهم و دوازدهم را در آنجا بسر بردیم. سالهاى بعد یقین کردم که آنجا جزء منى نبوده است. با توجّه به این مطلب، لطفاً بفرمائید:

الف) آیا کفّاره اى بر من و سایر حجّاج واجب است؟

ب) در صورتى که کفّاره واجب باشد، آیا فّاره سایر حجّاج هم بر عهده من است؟

ج) آیا لازم است این مطلب را به اعضاى کاروان اطّلاع دهم؟

پاسخ: کفّاره ترک بیتوته بنابر احتیاط واجب بر خود شما لازم است، ولى اعلان به دیگران لازم نیست; امّا اگر آنها با خبر شوند و کفّاره بدهند، شما باید آنها را راضى کنید. ضمناً دامنه هاى کوههاى اطراف منى، جزء منى است.

18- عزیمت با ماشین سر پوشیده

سؤال: حجّاجى که اوّل شب در مسجد شجره یا جحفه محرم شده و شبانه وارد مکّه مى شوند، آیا مى توانند با ماشین سرپوشیده مشرّف شوند؟

پاسخ: جایز است و کفّاره ندارد مگر در شبهاى سرد و بارانى که باید یک گوسفند کفّاره بدهند.

19- شرایط قربانی که کفاره دارد

سؤال: شرایط قربانی گوسفندی که بعنوان کفاره کسی که به حج عمره مفرده رفته و مجبور بوده زیر سایه با ماشین مسقف برود چیست؟آن قربانی به چه کسی تعلق میگیرد؟آیا میتواند آنرا تقسیم کند یا باید همه آن را به یک نفر بدهد؟آیا میتواند برای خودش هم سهمی بردارد؟تا چه مدت وقت دارد آن را انجام دهد؟

پاسخ: گوسفند کفاره شرایط گوسفند قربانی را ندارد، می تواند گوسفند معمولی باشد و مصرف آن فقط فقراء و نیازمندان است و نباید آن را به تاخیر انداخت.

20- کودکی که در احرام عمره وضویش باطل بوده

سؤال: اینجانب امسال دختر هفت ساله خود را در حج عمره محرم کردم، بعد از بازگشت به ایران متوجه شدم که وضویش اشتباه بوده است. حکم او چیست؟ آیا در این مدت که در ایران بوده باید از محرمات احرام خودداری می کرده است و کفاره مترتب بر آن است؟

پاسخ: کفاره ای ندارد ولی سفارش کنید یکی از کسانی که مشرف به زیارت خانه خدا می شوند دو طواف و نماز طواف برای او بجا آورند (طواف و نماز عمره و طواف و نماز نساء)

21- پرداخت کفاره محرمات احرام به سادات

سؤال: پرداخت کفاره ی مرتکب شدن محرمات احرام در حج توسط غیر سید به سید چگونه است؟

پاسخ: احتیاط آن است که کفاره ی غیر سادات به سادات داده نشود.