مسأله 1751- اگر انسان به عمد و اختیار، کاری را که روزه را باطل میکند، انجام دهد، روزهٔ او باطل میشود و چنانچه عمدی نباشد، روزه باطل نمیشود؛ ولی بقای بر جنابت، در سه مورد روزه را باطل میکند، هرچند عمدی نباشد: 1. غسل جنابت را فراموش كند و پس از یک یا چند روز یادش بیاید. 2. بقای بر جنابت در خواب دوم به بعد. 3. بقای بر جنابت تا اذان صبح، در روزهٔ قضای ماه رمضان.
مسأله 1752- اگر روزهدار برای وضوگرفتنْ آب در دهان بریزد و مضمضمه كند و مقداری آب به حلق فرو رود، روزه او صحیح است و قضا ندارد.
مسأله 1753- روزهدار میتواند برای ادراک مزهٔ غذا، آن را مزمزه كند و سپس بیرون بریزد و اگر سهواً آن را بخورد، روزهاش صحیح است.
مسأله 1754- اگر روزهدار علم دارد با مضمضهكردن آب در دهان، آب از حلقش فرو میرود، جایز نیست مضمضه كند؛ ولی چنانچه برای وضو مضمضه كند یا پس از كشیدن دندان و خونی شدن آن، دهانشویی كند، اشکالی ندارد و اگر در این حالْ مقداری از آب از حلق فرو رود، روزهٔ او باطل نمیشود.
مسأله 1755- اگر روزهدار سهواً یكی از کارهایی که روزه را باطل میکند، انجام دهد و در صحّت روزه مردّد شود، روزهاش باطل نمیشود.
مسأله 1756- اگر روزهدار سهواً یكی از کارهای باطلکننده روزه را انجام دهد و به گمان اینکه روزه او باطل شده، دوباره یکی از آنها را از روی عمد انجام دهد، روزهٔ او باطل میشود و قضا دارد.
مسأله 1757- اگر كسی با روزه گرفتن احساس ضعف كند، نباید افطار كند، گرچه ضعفش زیاد باشد؛ ولی اگر روزه برای او طاقتفرسا و غیر قابل تحمل شد، میتواند افطار كند و باید قضای آن را بگیرد.
مسأله 1758- روزهدار نباید برای تشنگی سخت، روزه را بخورد، بلکه باید آن را تحمّل كند؛ ولی اگر به قدری تشنه شود که قابل تحمّل نباشد، نسبت به حكم روزه چند فرض دارد: 1. این تشنگی، به گونهای است كه اگر مایعی ننوشد، خوف تلف یا ضرر خیلی مهم دارد، پس واجب است به اندازهٔ ضرورت ـ نه بیش از آن ـ مایعی بنوشد. 2. روزهگرفتن برای او حرجی باشد؛ یعنی سختی بیش از حدّ متعارف دارد، پس جایز است به اندازهٔ ضرورت و رفع حرج ـ نه بیش از آن ـ مایعی بنوشد و در هر دو صورت، روزهٔ او باطل میشود و اگر ماه رمضان است، در بقیّهٔ روز باید به رسم ادب، امساک كند و برای هر روز، یک چارک طعام، فدیه پرداخت كند و روزه را قضا نماید.