سؤال 1150- آیا بیع به شرط جایز است؟
جواب: اشکال ندارد.
سؤال 1151- آیا برای تخلص از ربا بیع بشرط و اجاره صحیح است؟ مثلًا زید دو دانگ ماشین خود را به مشتری میفروشد بیع به شرط و سپس همین دو دانگ ماشین فروخته شده را از او اجاره میکند ماهی به 40 هزار تومان آیا صحیح است و مقصود آنها از بیع به شرط آن است که تا مدت سه ماه صاحب ماشین حق فسخ داشته باشد.
جواب: بیع بشرط در صورتی که صاحب ماشین جدّاً قصد خرید نماید به همان نحو که در سؤال ذکر شده صحیح است لکن فروشنده بگوید دو دانگ از این ماشین را میفروشم به فلان مبلغ و شرط کند که از تاریخ فلان تا تاریخ فلان در صورت ردّ ثمن حق فسخ داشته باشم و در این صورت هرگاه در مدت تعیین شده پولی را که گرفته به خریدار داد و فسخ کرد معامله بهم میخورد و اگر فسخ واقع نشود تا مدت بگذرد دیگر حق مطالبه دو دانگ ماشین را ندارد.
سؤال 1152- شخصی چهار دانگ از ماشین خود را در دو نوبت به فاصله پنج ماه به بیع به شرط فروخته است زمان انقضای حق فسخ بایع در هر دو معامله در یک زمان میباشد اکنون بایع پول دو دانگ را داده نسبت به دو دانگ دیگر که نتوانسته پولش را بدهد مشتری میگوید دو دانک ماشین مال من است یا خود شما بخرید یا به دیگری میفروشم بایع میگوید فقط پولی که برای خرید دادهای میدهم با اجاره مدت بعد از انقضاء، لطفاً نظر مبارک را در مورد مسأله فوق بیان فرمائید.
جواب: در فرض سؤال در صورتی که معامله بنحو صحیح و شرعی واقع شده است بعد از انقضاء مدت خیار نسبت به دو دانگ، معامله لازم است و اختیار فروش این دو دانگ با مشتری است و فروشنده حق اجبار نسبت به خریدار ندارد و در نزاع موضوعی مرافعه شرعیّه لازم است.
سؤال 1153- زید نیاز به پول دارد و عمرو، بادام دارد زید بادام را از عمرو کیلویی 460 تومان میخرد تا پول را پس از 3 ماه به عمرو، بدهد و در همان مجلس عمرو بادام را از زید کیلویی 430 تومان میخرد و پول را به زید میدهد، حکم این مسأله چیست؟
جواب: اگر معامله اوّل مشروط به معامله دوّم باشد صحیح نیست. و اللّه العالم
سؤال 1154- بعرض میرساند این جانب فرشی داشتم فروختم بمدت و خریدار تحویل گرفت و بعد از سه روز رفتم سه تا فرش از او خریدم و پول فرشها را نقداً به او دادم آیا اشکالی هست در این معامله، توضیح آنکه دوتا از سه عدد فرش مذکور همان فرشهائی بود که به او قبلًا فروخته بودم.
جواب: چنانچه در معامله اول شرط نکردهاند که فرش را مجدداً به مالک اوّل بفروشند، معامله دوّم اشکال ندارد.