سؤال171: آيا خريد و فروش طلاي متفرقه يعني النگو و گوشواره و گردن بند مستعمل و شكسته در بين همكاران جايز است يا نه؟
جواب: اشكال ندارد.
سؤال 172: بعضي از افراد مقداري طلاي شكسته و يا سالم در منزل دارند كه از آن استفاده مي كننند يا به صورت ذخيره ي مالي، اندوخته دارند و نيز آن را در بازار خريد و فروش مي كنند، لطفاً نظر شريف را نسبت به اين نوع معاملات اعلام بفرماييد!
جواب: اشكال ندارد ولي فروش طلا به طلا اگر تفاوت در وزن داشته باشند جايز نيست.
سؤال173: كارگري طلاساز، طلايي كه از آنِ خودش بوده مي سازد و طلايي را كه ساخته به بازار مي آورد و به طلافروشي برده و معامله فقط روي مزد دست و اجرت كار انجام مي شود چون در بازار اينطور مرسوم است كه كارگر مي داند به جاي طلاي ساخته اي كه مي دهد به همان وزن و همان عيار، دقيقاً طلاي نساخته مي گيرد كه به همين جهت معامله فقط روي اجرت طلاهاي ساخته انجام مي گيرد، البته با رضايت طرفين، معامله پايان مي پذيرد و كارگر به وزن و عيار طلاي ساخته اش طلاي نساخته و براي اجرت كار هم پول مي گيرد. اين معامله از نظرشرع چه صورتي دارد؟
جواب: معامله ي مزبور اشكال ندارد.
سؤال174: آيا كلاً مي شود طلاي مستعمل و شكسته را خريد و فروش كرد يا نه؟
جواب: صحيح است.
سؤال175: آيا طلاي آماده و ساخته شده را با طلاي شكسته و مستعمل پاياپاي يعني يك كيلو در مقابل يك كيلو به اضافه پول ساخت آن مي شود معامله كرد يا نه؟
جواب: اگر معامله بين يك كيلو در مقابل يك كيلو باشد و اجرتي در مقابل ساخت قرارداده شود مانع ندارد.
سؤال176: آيا طلاي ساخته شده را به وعده ي دو يا سه ماه به بيشتر از قيمت نقد مي شود معامله كرد يا نه؟ مثلاً اگر طلاي نقد مثقالي هزار و پانصد تومان است به وعده دو يا سه ماه هزار و ششصد تومان معامله كرد؟
جواب: مانع ندارد.
سؤال177: اگر شخصي 5/2 مثقال طلا براي عوض كردن بياورد و قيمتش بر فرض پنج هزار تومان باشد و در عوض 2 مثقال طلا بگيرد به قيمت پنج هزار تومان در اين صورت قيمت يكي است ولي وزن تفاوت مي كند آيا اشكال دارد يانه؟
جواب: در فرض مرقوم اگر طلا را به قيمتي كه توافق كردند بفروشد و با پول آن دوباره طلاي ديگري به وزن مساوي يا بيشتر يا كمتر بخرد اشكال ندارد.
سؤال178: لطفاً به سؤالات ذيل پاسخ بفرماييد:1- اگر يك نفر بخواهد يك باب مغازه ي طلا فروشي داير كند مكروه است يا نه؟ 2- اگر شخصي يك كسب دارد ولي جهت توسعه به كسب خودش و تأمين معاش مي خواهد طلا فروشي را هم ضميمه كسب خودش كند مكروه است يا نه؟
3- شخصي كه فقط كارش ساختن انگشتر وگوشواره و دستبند و ساير آلات طلا است آيا [كسب او] مكروه است يا نه؟
4- شخصي طلا فروش با شخصي كه طلا را تعويض مي كند و طلا را با طلا مقابل مي گذارد، اگر كالاي تعويض كننده اضافه شد پولش را مي گيرد و اگر كالاي طلا فروش اضافه شد پولش را مي گيرد ولي نسبت به مقدار مساوي به طرف مي گويد كه من مبلغي دستمزد داده ام و تقريباً مقداري هم منافع بر مي دارم مثلاً بر هر يك تومان يك شاهي يا يك ريال، آيا جايز است يا نه؟
جواب: شغل طلا سازي و طلا فروشي مانع ندارد ولي چنانچه دولت اسلامي مقرراتي دارد بايد مراعات شود و تبديل طلا به طلاي هم وزن مانع ندارد و تبديل زياده آن با پول يا قرار دادن زياده در مقابل ساخت با معلوم بودن عوض و معوّض مانع ندارد.
سؤال179:آيا اسكناس با قيمت ارزانتر يا گرانتر از ارزشش خريد و فروش مي شود يا نه؟
جواب: فروش اسكناس به گرانتر كه نتيجه ربا را دارد محكوم به حكم ربا و باطل است ولي در صورتي كه واقعاً خريد و فروش باشد مثل فروش اسكناس درشت به ريز يا به عكس كه نقد انجام مي شود مانع ندارد.
سؤال180: جنسي را به وزن معين از خارج خريده ام كه با كشتي به ايران حمل شود، اين جنس مي بايست در بندر ايران تخليه شود اما بدون اجازه در كشور ديگري تخليه كرده و بعداً جنس را به ايران حمل نموده اند. گمركات كل وزن خريداري شده پرداخت شده ولي موقع تحويل معلوم شد مقداري از وزن، كسر است و اين كسري مورد قبول بيمه يا كشتيراني نشده خسارت بدهند.
فرض شود كه اگر كل جنس كامل به ايران مي رسيد، قيمت تمام شده پنجاه هزار تومان مي شد،حالاهم كه كمتر از وزن خريداري شده به ايران آمده باز قيمت تمام شده همان پنجاه هزار تومان است؛ سؤال اين است كه: موقع فروش كالا به رأس المال آيا بايد مقداري كه موجود است پنجاه هزار تومان اظهار شود؟ يا بايد ارزش تمام شده ي مقدار كسري را از پنجاه هزار تومان كسر نمايم؟ با عنايت بر اين كه اينجانب در اينجا كسري مداخله نداشته ام و اگر قيمت اين كسري را از قيمت تمام شده كسر كنم، معامله احتمالاً ضرر مي كند! ضمناً اگر
اجبار در فروش رأس المال نبود و به طريق مساومة ¹ امكان فروش داشت، همين مقدار موجود را به قيمتي مي خريدند كه سود هم مي كرد!
جواب: در مرابحه «بايد قيمت جنس موجود كه به اوتمام شده » را ذكر كند و مي تواند تمام جريان را به مشتري بگويد و با ربح معين بفروشد.
سؤال181: در معاملات تجاري نقدي معمولاً در بازار با رضايت طرفين صدي يك كسر مي شود و يا اينكه قبلاً موضوع بيان مي شود به نظر حضرت عالي چگونه است؟
جواب: مانع ندارد.