شک در تعلّق خمس و پرداخت خمس
سؤال353. چیزى را که انسان نمى داند به آن خمس تعلّق گرفته یا نه و یا نمى داند خمس آن را داده است یا نه، آیا خمس دارد؟
پاسخ:صورت اوّل خمس ندارد و در صورت دوّم که تعلّق خمس به آن یقینى است، باید خمس بدهد
پرداخت خمس براى رفع تردید
سؤال354. اگر انسان در درآمد سالانه ى خود دقیق نبوده و پس از بررسى در آخر سال به مقدارى پول برخورد کند که نداند به چه صورت به دست او رسیده، آیا از راه معامله بوده یا با دریافت وام قرض الحسنه و یا دیگر موارد، آیا مى تواند جهت رفع تردید خمس آن را پرداخت کند؟
پاسخ:اگر یقین ندارد که آن نقدینه متعلّق خمس واقع شده، خمس آن واجب نیست. ولى براى رفع تردید، تخمیس مانع ندارد.
ندانستن مبلغ جنس هاى مصرف شده
سؤال355. اینجانب در سال هاى گذشته، گاهى مقادیرى پارچه و چیزهاى دیگر براى مصرف خانواده نگهدارى و پس از چند سال بدون پرداخت خمس مصرف کرده ام و در حال حاضر که تصمیم به پرداخت خمس آن ها دارم نمى دانم مقدار و قیمت آن چه قدر بوده است. وظیفه چیست؟
پاسخ:به اندازه اى که یقین دارید، خمس آن را بپردازید و احتیاطا با حاکم مصالحه کنید.
شک در تاریخ درآمد
سؤال356. کسى که بعد از بلوغ فقط در یک مورد درآمد داشته است که تاریخ آن هم مجهول است و شک داشته که آن مبلغ را صرف مؤونه نموده است یا نه، و بعد از چند سال آن مبلغ را مصالحه کرده، آیا سال خمس او همان تاریخ مصالحه مى باشد؟
پاسخ:در تعیین سال خمس مخیّر است و عملاً با حصول فایده جدیده یا شروع به کسبى که درآمد تدریجى دارد، شروع مى شود.
چیزى که شک در گذشت سال بر آن هست
سؤال357. در لابلاى اثاث منزل یا کتاب ها مبلغى پول یا نظیر آن را مى بینیم که شکّ مى کنیم سال بر آن گذشته است یا خیر، آیا باید خمس آن را داد؟
پاسخ:اگر معلوم نشد، خمس ندارد.
شک در این که پول هاى مصرف شده در سال هاى قبل متعلّق خمس بوده یا نه
سؤال358. اگر کسى شک کند آیا پول هایى که در سال هاى قبل مصرف کرده، متعلّق خمس بوده یا نه تکلیف او چیست؟
پاسخ:اگر سال خمسى دارد، تکلیفى ندارد