دام

نحوه محاسبه خمس گوسفندان

سؤال 221. شخص گوسفنددار براى پرداخت خمس گوسفندان خود آیا باید قیمت آن ها را حساب کند یا محاسبه به تعداد نیز صحیح است؟

پاسخ:اگر سرمایه ى مورد نیاز او بوده که اصلاً خمس ندارد وگرنه قیمت را حساب مى کند با فرض اختلاف گوسفندها در قیمت.

خمس پول فروش گاوهایى که از زاد و ولد یک گاو حاصل شده اند

سؤال 222. کشاورزى یک گاو داشته که با زاد و ولد افزایش پیدا کرده و پس از حدود پنج سال، چهار گاو شده است. سپس آن ها را فروخته و براى مخارج جهیزیه دخترش هزینه کرده است. پس از آن یک گاو شیرده خریده که گوساله آن بزرگ شده، حکم خمس آن را بیان فرمایید؟

پاسخ:در مورد اوّل اگر مورد نیاز معیشت او بوده یا از اوّل به نیّت مخارج جهیزیه بوده، خمس ندارد و در مورد دوم هم اگر زاید بر مؤونه سال نباشد، خمس ندارد.

موقع پرداخت خمس گاو و گوسفندى که بیش از یک سال عمر دارند

سؤال 223. گاو و گوسفندى که بیش از یک سال عمر دارند، اگر در بین سال خمسى فروخته شوند چه موقع متعلّق خمس واقع مى شوند؟

پاسخ:اگر زاید بر مؤونه باشد، خمس دارد نسبت به سال قبل، و اگر مؤونه بوده و یا سرسال نمى توانسته بفروشد، هرچه سر سال خمسى آینده زیاد آمد خمس دارد.

خمس گوشتى که مى دانیم از گوسفند خمس داده نشده (غیر مخمّس) است

سؤال 224. گوسفندى را که خمس به آن تعلّق گرفته، صاحب گوسفند به قصاب فروخته است، کسانى که از گوشت آن خریدارى کرده اند بعد از این که علم پیدا کردند، آیا باید خمس آن را بدهند؟

پاسخ:بلى، با فرض این که بدانند فروشنده خمس آن را نخواهد داد مگر این که عرفا به منزله ى اتلاف باشد که خمس به ذمّه ى فروشنده منتقل شده باشد.

کسر کردن قیمت علوفه مصرف شده در زمستان از نموّ گوسفندان

سؤال 225. آیا صاحبان گوسفند مى توانند قیمت علوفه مصرف شده در زمستان را، از نموّ گوسفندان کسر کنند و خمس باقیمانده را بپردازند؟

پاسخ:خیر، نمى توانند، اگر علوفه را از رنج سال قبل تهیه کرده اند.

خمس گوساله و بره اى که نگهدارى مى شوند تا بعدا از شیر آن ها استفاده شود

سؤال 226. گوساله و برّه هایى که نگهدارى مى شوند تا مثلاً بعد از دو سال از شیر آن ها استفاده شود، آیا خمس دارند؟ و آیا پشم آن ها که در ضمن این دو سال استفاده مى شود خمس دارد؟

پاسخ:مورد اوّل خمس دارد، مگر این که محلّ نیاز بوده و ناچار از نگهدارى آن ها باشد، و مورد دوم خمس ندارد با فرض این که به عنوان مؤونه استفاده شده است بدون تعلّق خمس.

خمس گوسفندانى که از آن ها در غیر مؤونه و مخارج زندگى استفاده مى شود

سؤال 227. شخصى تعدادى گوسفند براى استفاده زندگى خود دارد، حال اگر از بچه و پشم آن ها در غیر مؤونه استفاده کند، آیا خمس گوسفندان را باید بپردازد؟

پاسخ:خیر، لازم نیست.

خمس ترقّى قیمت گاو و گوسفند

سؤال 228. شخصى تعدادى گاو و گوسفند دارد که خمس آن ها را داده است. سال بعد تعداد گاو و گوسفندان همین مقدار است ولى قیمت آن ها دو برابر شده است، آیا خمس دارد؟

پاسخ:اگر مورد نیاز نیستند، ترقّى قیمت آن ها خمس دارد، البته اگر از تورّم نباشد.

خمس گوسفندى که شیر نمى دهد

سؤال 229. شخصى گوسفندى را براى استفاده از شیر آن خریدارى مى کند ولى گوسفند مزبور شیر نمى دهد تا این که سال خمسى مالک آن مى رسد. آیا به گوسفند مذکور در صورتى که از درآمد بین سال خریدارى شده باشد خمس تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:در فرض مسأله خمس ندارد، اگر به نحوى جهت مؤونه بودن در آن باقى است.

خمس گوسفندان مورد نیاز

سؤال 230. آیا به گوسفندانى که از سرگین آن ها به عنوان کود در کشاورزى و از مو و پشم آن ها براى لباس و فرش و... مورد نیاز زندگى استفاده مى کنیم، خمس تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:آن چه براى مؤونه ى مورد نیاز نگهدارى مى شود، حکم سرمایه را دارد و خمس ندارد.

خمس گوسفندان عشایر

سؤال 231. عشایرى که با گوسفندان خود امرار معاش مى کنند و آن ها داراى زاد و ولد هستند، آیا بر خود گوسفندان و منافع آن ها خمس تعلّق مى گیرد یا خیر؟

پاسخ:درباره ى اصل سرمایه به مسأله ى 1401 رساله مراجعه شود و منافع، آن چه زاید بر مؤونه ى سال باشد، خمس آن واجب است.

بزغاله خریدارى شده براى امرار معاش

سؤال 232. شخصى براى امرار معاش بزغاله هایى را مى خرد و به آن ها علف و جو مى دهد تا رشد کنند، آیا رشد اضافى خمس دارد؟

پاسخ:اگر براى انتفاع بوده نه تکسّب به عین، خمس ندارد وگرنه حکم ربح حاصل از سرمایه را دارد.

خمس گاو و گوسفند شیر ده

سؤال 233. کسى که گاو شیرده دارد و آن را از درآمد سال خریده است، آیا به آن خمس تعلّق مى گیرد؟

پاسخ:اگر مورد نیاز است، خمس ندارد