سؤال٣٣۴:-به كتب و كارتهايى كه جدول مانند شكيات نماز نوشته است مىتوانيم اعتماد كنيم؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه اطمينان داريد جدول مزبور مطابق فتوى مجتهدى است كه از او تقليد مىكنيد، مىتوانيد به آن عمل كنيد، و الله العالم.
سؤال٣٣۵:اگر در تلفظ يك حرف كسى مخرج آن را به درستى رعايت نكند ولى با اين حال تلفظ آن را صحيح بگويد نمازش باطل مىشود؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازش صحيح است، و الله العالم.
سؤال٣٣۶:يزى كه از بلاد كفر وارد شده و كمربند چرمى دارد، نماز با آن چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ چرمى كه از بلاد كفر مىآيد اگر تذكيۀ حيوانى كه چرم از آن است احراز نشود محكوم به عدم تذكيه است و نماز خواندن در آن جايز نيست، و الله العالم.
سؤال٣٣٧:اين جانب مدت دو ماه نماز اجير شدم، و در زمانى كه مقلد مجتهد ديگر بودم مقدارى از آنها را بجا آوردم و مقدار ديگر را به تقليد از حضرتعالى نمازهاى روزهاى آخر را كه مىخواندم در بدن مانعى ديدم كه مانع از رسيدن آب به بدن بود و شك كردم كه آيا هنگام غسل بوده يا نه، دوباره نمازها را احتياطاً اعاده نمودم، آيا اين كارم درست بوده؟ مىتوانم بقيۀ نمازها را به نيّت قضاء بجا آورم؟
جواب: باسمه تعالى؛ اينكه به قصد احتياط آن نمازها را خواندهايد درست بوده، و بقيه را هم مىتوانيد به قصد احتياط بخوانيد، و الله العالم.
سؤال٣٣٨:فرض دوم اگر انسان فى الجمله مىداند نمازهايى را كه خوانده با وضوى همراه با مانع بوده و بعضى ديگر را صحيح خوانده، در اين صورت وظيفه چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ از نمازها مقدارى را كه يقين داريد با وضوى همراه با مانع بوده، لازم است اعاده كنيد؛ و مقدارى را كه احتمال مىدهيد با مانع بوده، اعادۀ آنها احتياط مستحب است؛ و مقدارى را كه يقين به صحت آن داريد، اعادۀ آنها مشروع نيست، و الله العالم.
سؤال٣٣٩:تلفظ حرف سؤال ص:در نماز برايم مشكل است، خيلى موارد تا ۶ دفعه بايد كلمهاى مثل صراط را تكرار كنم تا سؤال ص:را درست بگويم چه كنم؟
جواب: باسمه تعالى؛ كلمۀ صراط با سؤال س:هم صحيح است، و تكرار كلمه براى درست اداء كردن سؤال ص:در مثل صلوات بعد از تشهد مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣۴٠:در سلام نماز مىتوان فقط به گفتن « السلام عليكم و رحمة الله و بركاته» اكتفا كنم؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣۴١:آيا كسى كه به عمل حرامى مثل استمنا عادت كرده، نماز، روزه، غسل و طهارتش مورد قبول خالق متعال واقع مىشود؟
جواب: باسمه تعالى؛ اعمال عبادى وى صحيح است، و قضا ندارد، و ترك آنها جايز نيست و باعث استحقاق عذاب است، و دادن ثواب به آنها چه بسا به توبه و ترك حرام بستگى دارد؛ در هر حال از گناه بايد توبه كرد، و اگر خداى نكرده شخص مبتلا به گناه شد، تجديد توبه كند كه خداوند متعال ارحم الراحمين است و قدرت توبه را نيز عنايت فرموده است، و الله العالم.
سؤال٣۴٢:اگر انسان مسألهاى را از روى رساله بخواند اما منظور مسأله را اشتباه متوجه شود و طبق آن عمل كند، آيا لازم است اعمال باطلشدههاى قبلى مثل نماز را قضا كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر از اركان نماز نباشد قضا ندارد و در اركان بايد اعاده يا قضا كند، و اگر در غير نماز است تفصيلاتى دارد كه به رساله بايد مراجعه شود، و الله العالم.
سؤال٣۴٣:فرد مريضى كه بنا بر عللى نتواند بعد از بول خود را با آب بشويد، اگر با پارچهاى خود را تميز نمايد، نمازش چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازش صحيح است، ولى طورى خود را خشك كند كه نجاست حتى الامكان سرايت نكند، و الله العالم.
سؤال٣۴۴:با توجه به اينكه بعضى از معلولين نمىتوانند از خروج ادرار و غائط خود جلوگيرى كنند، هرچند گاه بيرون مىآيد و بيشتر وقتها گرداگرد عورتينشان نجس است، و پيرو آن لباس آنها نيز آلوده است، نماز اينان چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد كيسه و يا مانند آن در محل عورتين قرار دهند تا نجاست به جاهاى ديگر نرسد به دستورى كه در رسالۀ عمليه صفحه ۵۶ و ۵٧ ذكر كردهايم براى نماز و وضويش عمل مىكنند، و الله العالم.
سؤال345:« جواب سلام واجب است به نحو صحيح داده شود» آيا اختصاص دارد به حال نماز و يا اينكه در همه حال واجب است؟
جواب: باسمه تعالى؛ در هر حال جواب صحيح بايد داده شود، ولى سلامِ در حال نماز احكام خاصى دارد، و الله العالم.
سؤال٣۴۶:در نماز چنانچه تكرار يك لفظ مثل « الرحيم» لازم آيد-كه همزۀ آن بايد تلفظ شود-آيا خود آن لفظ را تكرار كنيم يا از اول « بسم الله الرحمن الرحيم» را تكرار نماييم؟
جواب: باسمه تعالى؛ « الرحيم» را تكرار كند كافى است، و الله العالم.
سؤال٣۴٧:چنانچه در سجده و ركوع پيش از پايان ذكر، ناخودآگاه سر بردارد، چه بايد كرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ نماز صحيح است، و چيزى بر او نيست، و الله العالم.
سؤال٣۴٨:آنچه در قرائت نماز مثل جايز نبودنِ وصل به سكون يا وقف به حركت، و نيز مثل اينكه اگر در آخر آيه باشد شك كند كه اول آيه را خوانده يا نه، به شك اعتنا نكند، آيا در ساير اذكار نيز جارى است؟
جواب: باسمه تعالى؛ در اذكار واجبه جارى است، ولى در اذكار مستحبه و ادعيۀ مستحبه رعايت لازم نيست، ولى بايد دعا و ذكر مطلق باشد و مغيِّر معنا نشود، و الله العالم.
سؤال٣۴٩:چنانچه در تلفظ « بحول اللّه و قوته» اشتباه كنيم، تا آنكه به قيام رسيديم، آيا در همان حالت قيام، تكرار اين جمله لازم است؟
جواب: باسمه تعالى؛ لازم نيست، و الله العالم.
سؤال٣۵٠:شهادت بر ولايت امير المؤمنين عليه السلام بعد از شهادتين در نماز چه حكم دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ بنابر احتياط واجب در نماز شهادت بر ولايت ترك شود، و اگر خواستند بگويند بايد بعد از سلام آخر نماز بگويند، و الله العالم.
سؤال٣۵١:چنانچه احتمال ضعيف يا مساوى و يا قوى مىدهد كه خواب بماند و نمازش قضا شود، آيا جايز است بخوابد يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه اطمينان ندارد قبل از خروج وقت بيدار شود، بايد نمازش را بخواند و نمىتواند قبل از آن بخوابد، و الله العالم.
سؤال٣۵٢:اگر كسى در حال نماز، گوشتى كه روح دارد از بدنش بكند و بيندازد، آيا به اين دليل كه-گرچه در يك لحظه-ميته همراه داشته نمازش باطل است يا نه؟ و در حكم نماز آيا فرقى هست بين اين كه:
الف-آن گوشت استخوان همراه نداشت.
ب-آن گوشت استخوان همراه داشت
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه با مسّ آن، غسل مسّ ميت واجب شود، نمازش باطل است؛ و در غير اين صورت ضررى به نمازش ندارد، و الله العالم.
سؤال٣۵٣:آيا جايز است كسى بچۀ نابالغ را براى اينكه به نماز خواندن عادت كند، هر روز او را بين الطلوعين بيدار كند تا نماز صبح بخواند يا نه؟ اگر جايز باشد، آيا فقط براى ولىّ او جايز است يا براى غير ولى هم جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ براى ولى، و مأذون از ناحيۀ ولى، جايز است؛ لكن واجب نيست هر روز بين الطلوعين بچه را بيدار كند، بايد به نحوى او را تربيت كند كه بىنماز بار نيايد، و الله العالم.
سؤال٣۵۴:آيا بلند بودن موهاى شرمگاه يا موهاى زير بغل موجب بطلان نماز مىشود؟
جواب: باسمه تعالى؛ موجب بطلان نماز نيست، و الله العالم.
سؤال٣۵۵:در تشهد نماز-چه واجب و چه مستحب-در كداميك از ١٢ مورد زير كه شماره گذاشته شده، واجب است قرائت پيش از آنها به پس از آنها وصل شود، و يا وقف كنيم؟
بسم الله_(1) بالله و خير الاسماء لله.
أشهد أن لا اله الا الله ( ٢)وحده (3)لا شريك له.
و أشهد أن محمداً عبده (4)و رسوله اللهم صلّ على محمد (5)و آل محمد.
السلام عليك (6)أيها النبي (7)و رحمة الله (8)و بركاته.
السلام علينا (9)و على عباد الله (10)الصالحين.
السلام عليكم _(11)و رحمة الله (12)و بركاته.
جواب: باسمه تعالى؛ با رعايت موالات، در همۀ موارد مذكور وقف جايز است، و الله العالم.
سؤال٣۵۶:در هنگام نيّت كلمه «قربةً الى اللّه» را « الاّ اللّه» قصد و نيّت كرده، نمازش چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه قصدش اين بوده كه براى خدا نماز مىخواند، نمازش صحيح
است، و الله العالم.
سؤال٣۵٧:آيا در نماز، اعادۀ كلمات سابقه باعث بطلان نماز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اعادۀ كلمات سابقه مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣۵٨:اگر بعد از نماز معلوم شود كه انسان در سجدههاى نماز خود، پيشانى را بر چيزى مىگذاشت كه سجده بر آن صحيح نيست مثل خاك متنجس و خوردنىها و پوشيدنىها و امثال اينها، آيا نمازش باطل است يا نه؟ و آيا در اينجا بين جاهل به حكم و جاهل به موضوع و ناسى حكم و ناسى موضوع فرقى نيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ در همۀ صور احتياطاً نماز را اعاده كند، گرچه در غير جاهل به حكم بعيد نيست نمازش صحيح باشد و نيز در مواردى كه در حال عمل اعتقاد به صحت داشت حكم به صحت نماز مىشود، و الله العالم.
سؤال٣۵٩:پيش از نماز در وضعى بود كه اگر نماز هم مىخواند، باطل بود، مثلاً لباس نداشت يا غصبى بود؛ لباس يا بدنش نجس بود؛ محل سجدهاش از چيزى بود كه سجده بر آن صحيح نبود، و چيزى از اين قبيل؛ پس نماز خواند و دو دل شد كه آيا نمازش را به همان وضع نخست خوانده يا به صورتى خوانده كه با آن درست بوده، اكنون نماز او درست است يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازى كه خوانده محكوم به صحت است، و الله العالم.
سؤال٣۶٠:آيا قرائت سورههاى طولانى در نمازهاى واجب سبب خروج از حالت نماز مىشود يا نه؟ حتى اگر هر ركعت يك ساعت طول بكشد؟
جواب: باسمه تعالى؛ قرائت سورههاى طولانى در نماز جايز است، و الله العالم.
سؤال٣۶١:اگر كسى در نماز بعد از حمد، سورهاى را شروع كرد و متوجه شد كه بعض آيات آن را فراموش كرده، وظيفۀ او چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد سورۀ ديگرى بخواند، و الله العالم.
سؤال٣۶٢:چيزى كه بر آن سجده مىكنيم حدّ اقل و حدّ اكثر چقدر بايد باشد؟
جواب: باسمه تعالى؛ مقدارى كه پيشانى را بتواند بر زمين مستقر كند كافى است، و الله العالم.
سؤال٣۶٣:در اتاقى كه نماز مىگزاريم دو فرش بر روى هم پهن باشد و فرش زيرين نجس و فرش روى آن پاك باشد، حكم نماز چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣۶۴:كسى كه يك عمر نمازش را با قرائت غير صحيح خوانده، مثلاً به جاى « الحمد للّه رب العالمين» « الحمد رل اللّه» گفته، يا به جاى « الصراط المستقيم» « صراط المستقين» گفته، نمازش چگونه است؟ آيا بعد از آنكه فهميد غلط خوانده، بايد همه را بجاى آورد يا نه؟ و فرقى بين جاهل قاصر و مقصر هست يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر اعتقاد داشت نمازى را كه مىخواند صحيح است، اعاده لازم نيست؛ و الّا بنابر احتياط بايد اعاده كند، و الله العالم.
سؤال٣۶۵:در مسجد الحرام و مسجد النبى و ساير مساجد مكه و مدينه بعضى از جاها مفروش است و بعض غير مفروش و با سنگ ساخته شده است، آيا لازم است براى انجام نماز جماعت يا غير آن به جايى برود كه بر سنگ سجده كند و يا مىتواند بر فرش سجده نمايد؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورتى كه در مساجد مذكور جايى بوده باشد كه بتوان بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است مثل سنگ و موزاييك سجده نمايد، بايد در آنجا نماز بخواند، و الله العالم.
سؤال٣۶۶:سجده كردن بر مهر، حصير و بادبزن در مساجد مكه و مدينه در صورتى كه انگشتنما و سبب وهن بر مسلمين بشود چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ كارى كه موجب وهن بر مسلمين باشد جايز نيست، ولى در صورتى كه در مسجد جايى باشد كه بتوان سجده را بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است انجام دهد، بايد در آنجا نماز بخواند، و الله العالم
سؤال٣۶٧:-كسى كه مىداند يا احتمال قوى مىدهد كه به جهت شبنشينى، مطالعه و يا. نماز صبحش قضا مىشود شرعاً در اين صورت شبنشينى يا مطالعه مجاز است يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر موجب عادت پيدا كردن بر ترك نماز باشد جايز نيست، و الله العالم.
سؤال٣۶٨:براى فرد مريضى كه نشسته نماز مىخواند قيام متصل به ركوع چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ جلوس او بمنزلۀ قيام است و همان حالت قبل از ركوع، قيام متصل به ركوع او محسوب مىشود و الله العالم.
سؤال٣۶٩:بيماران قلبى كه در استراحت مطلق هستند، قبلۀ آنها در نماز چگونه است؟ و نيز در وضو، غسل، تيمم چه وظيفهاى دارند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر متمكن از استقبال قبله و لو قبلۀ اضطرارى باشند، بايد در نماز استقبال قبله نمايند، و وگرنه به هر طرف مىتوانند نماز بخوانند؛ و نسبت به وضو و غسل اگر خوف ضرر دارند، تيمم مىنمايند، و الله العالم.
سؤال٣٧٠:اگر در تشهد و سلام در صحت كلمهاى شك كرديم و خواستيم احتياطاً آن را اعاده كنيم، آيا بعد از آن اعاده نماز هم لازم است يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ اعادۀ تشهد به قصد احتياط مانعى ندارد، ولى اگر « السلام علينا و على عباد الله الصالحين» را تكرار كند، احتياط مستحب اين است كه نماز را اعاده كند، و الله العالم.
سؤال٣٧١:اگر شخص نمازگزار بخواهد در قنوت، يكى از آيات قرآن مثل « ربنا آتنا» را بخواند بايد به قصد دعا بخواند يا به عنوان آيۀ قرآن؟
جواب: باسمه تعالى؛ به نيّت دعا بخواند مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣٧٢:آيا با گفتن اذان از رسانهها يقين به دخول وقت براى اداى نماز صبح و امساك روزه مىتوان كرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ وقت نماز صبح و زمان امساك-از مفطرات براى روزه-طلوع فجر صادق است، براى نماز مكلّف بايد علم يا اطمينان به دخول وقت پيدا كند، و نسبت به روزه تا مادامىكه علم يا اطمينان به دخول وقت پيدا نكرده، امساك لازم نيست، و الله العالم.
سؤال٣٧٣:آيا طمأنينه در نماز- كه منظور آرامش تمام بدن است- در جميع اكوان صلواتى است و آيا بعضى اعضاء اگر حركتى داشته باشد آن هم مخلّ است غير از اعضاء هفتگانه در حالت سجده؟
جواب: باسمه تعالى؛ منظور آن است كه بدن آرام بوده و مضطرب نباشد و حركت دادن مثل دست يا انگشتان ضررى ندارد، گرچه اولىٰ آن است كه اين كار را هم نكند، و الله العالم.
سؤال٣٧۴:اگر در نماز احتياط حدثى واقع شود، آيا بايد نماز احتياط را دوباره بخواند يا نمازش را كلاً بايد اعاده كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد نماز را اعاده كند، و الله العالم.
سؤال٣٧۵:آيا مىتوان در نماز واجب روزانه در ركعت اوّل يا در ركعت دوم به جاى حمد سورۀ و العصر خواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ سورۀ حمد بايد خوانده شود و سورۀ ديگرى به جاى سورۀ حمد كافى نيست، و الله العالم.
سؤال٣٧۶:آن كه در نماز واجب روزانه در ركعت سوم يا ركعت چهارم به جاى تسبيحات اربع سورۀ القدر را مىخواند آيا نمازش درست است يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد تسبيحات اربعه يا سورۀ حمد تنها را بخواند، و الله العالم.
سؤال٣٧٧:اگر در بين قراءت در نماز انسان شك كند كه كلمهاى را صحيح خوانده يا نه، وظيفه چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ قراءت را قطع كند و آن كلمه را دوباره به طور صحيح بخواند، و الله العالم.
سؤال٣٧٨:اگر دو كلمۀ « احد» « الله الصمد» را با هم بخواند كه موجب حذف حرف « الف»
« اللّه» مىشود و اگر صاد « الصمد» را غلط گفت، آيا دوباره مىتوان تكرار كند، از كجا؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد تكرار كند، و احتياط اين است كه از « الله الصمد» تكرار كند، و الله العالم.
سؤال٣٧٩:شخصى سورۀ توحيد و كافرون را در نماز، بدون نيت و غفلتاً شروع كرده است، آيا مىتواند به سورۀ ديگر عدول كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر قصد قرائت سوره را داشت و شروع كرد به نحوى كه اگر از او بپرسند بگويد فلان سوره را مىخوانم، عدول نكند، و الله العالم.
سؤال٣٨٠:شخصى كه ناخودآگاه سلام اول نماز را بگويد، آيا سجدۀ سهو واجب است، و حكم عمد آن چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورتى كه سهواً بخواند، سجدۀ سهو ندارد؛ و در صورت عمد، بنابر احتياط قراءت آن را ترك كند، و الله العالم.
سؤال٣٨١:آيا حواسپرتى و فراموشى در نماز- با اينكه هنوز شك نكرده، ولى زمينۀ شك در او هست- به كثير الشك ملحق است؟
جواب: باسمه تعالى؛ مادامىكه كثرت شك به فعليّت نرسيده و محقق نشده، احكام كثير الشك مترتب نمىشود، و الله العالم.
سؤال٣٨٢:تكرار نماز در صورت نداشتن حضور قلب- از باب توسيع در مقام امتثال الهى- چه صورت دارد؟ و حضور قلب چگونه حاصل مىشود؟
جواب: باسمه تعالى؛ تكرار نماز به جهت تدارك حضور قلب شرعيتى ندارد، و حضور قلب با توجه به محتواى نماز و التفات و تذكر كه ذخيرۀ آخرت انسان مىباشد حاصل مىشود، و الله العالم.
سؤال٣٨٣:بيدار كردن اشخاص براى نماز همچنين صحبت كردن بدون قصد در جايى كه كسى خوابيده چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بيدار كردن براى نماز اشكالى ندارد، و اگر صحبتكننده در آنجا
حقى داشته باشد، مثل مساجد و حسينيهها مانعى ندارد، و لكن بايد از مقدار متعارف خارج نشود، و الله العالم.
سؤال٣٨۴:هرگاه شخصى مضطر شود در جايى نماز بخواند كه نمىتواند كاملاً بايستد و بايد خم بشود، آيا حق دارد با قيام ناقص يا نشسته نماز بخواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ قيام اضطرارى- در فرض كه صدق قيام بر آن بكند- مقدّم بر جلوس است، و الله العالم.
سؤال٣٨۵:اگر بعد از نماز فهميد كه قبله كمى انحراف داشته، نمازش چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر بعد از خواندن نماز متوجه شد نماز را به طرفى خوانده كه كمى از قبله انحراف دارد، نمازش صحيح است، و الله العالم.
سؤال٣٨۶:خواندن نافلۀ ظهر و عصر پيش از نماز واجب ظهر و عصر، در جز روزهاى جمعه چه صورتى دارد؟ و آيا ثوابى هم دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ وقت نافلۀ ظهر بعد از زوال خورشيد و قبل از نماز ظهر، و وقت نافلۀ عصر بعد از نماز ظهر و قبل از نماز عصر است؛ و مقدّم كردن نافلۀ ظهر و عصر بر زوال خورشيد در روز جمعه بلكه در غير روز جمعه در صورتى كه بداند بعد از زوال از آن متمكن نمىشود مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣٨٧:نماز خواندن در وقت ادارى و ساعت كار مثلاً از ساعت ۵/١١ تا ۵/١٢ هر روز چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر در ابتداى استخدام مدت معينى را شرط نموده باشد مانعى ندارد، و الّا اشكال دارد، و الله العالم.
سؤال٣٨٨:شخصى طبق عادت در نمازها ذكرهايى مثل يا على، يا حسين و. . . مىگويد، آيا به صحت نماز ضرر مىزند؟
جواب: باسمه تعالى؛ عمداً نبايد بگويد، و الله العالم.
سؤال٣٨٩:بعضى از آيات سورۀ حمد دعا است، آيا در نماز مىتوان هم به قصد قرآن، هم دعا بخواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ در نماز قرائت را بايد به قصد قرآن بخواند، و قصد دعا با قرآن مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣٩٠:كسى كه در جاى جاى نماز شك مىكند، گاهى در حمد گاهى در تشهد، آيا اين شخص كثيرالشك است؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه معمولاً با اين صورت در نمازش شك مىكند كثير الشك است، و الله العالم.
سؤال٣٩١:به قصد نماز ظهر وارد نماز شده، و حمد و سوره را به نيت عصر مىخواند، قبل از ركوع متوجه مىشود كه بايد به نيّت ظهر مىخواند، تكليف چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ نماز ظهر صحيح است، و الله العالم.
سؤال٣٩٢:هنگام سجده، انگشتهاى ديگر با سر انگشت بزرگ پايم با زمين تماس پيدا مىكنند، آيا ضرر دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ تماس انگشتهاى ديگر با زمين ضررى ندارد، و سجده صحيح است، و الله العالم.
سؤال٣٩٣:تسبيحات اربعه در نماز چند بار واجب است؟
جواب: باسمه تعالى؛ يك مرتبه واجب است، و احتياط مستحب در سه مرتبه گفتن است، و الله العالم.
سؤال٣٩۴:شخصى كه پىدرپى در دخول وقت نماز يا افطار دو دل مىشود، آيا مىتوان به ظن عمل كند يا بايد به عادت مردم نگاه كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ وسواس رجوع به متعارف بايد بكند، و الله العالم.
سؤال٣٩۵:آيا خواندن سورهاى از روى نوشته در نمازهاى واجب جايز است يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ خواندن حمد و سوره در نماز از روى نوشته مانعى ندارد، و لكن خواندن از روى نوشته مكروه است، و الله العالم.
سؤال٣٩۶:در قنوت نماز، خواندن اشعار فارسى كه مناجات باشد جايز است يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال٣٩٧:- شخصى در نماز « السلام علينا» را گفته و سپس شك كرده و تكرار نموده، آيا دومى مخرج است يا نماز باطل است؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازش صحيح است؛ ولى احتياط آن است كه اگر قصد خروج « السلام علينا» را نداشت « السلام عليكم و رحمة الله و بركاته» را هم بگويد، و الله العالم.
سؤال٣٩٨:اگر شخصى از نماز مغرب به عشا عدول كرد و مقدارى از نماز را به قصد عشا خواند، سپس يقين كرد كه مغرب را نخوانده و دوباره به مغرب و بقيه را به قصد مغرب به پايان برد، آيا نماز او درست است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر اعتقاد داشت كه در اين صورت مىتواند از مغرب به عشا عدول كند، و بعد از عدول هم ركوع يا سجودى را به قصد نماز عشا اتيان نكرده باشد، در اين فرض همان مقدارى از ذكر يا قراءت را كه به نيّت عشا خوانده اعاده مىكند، و بعيد نيست كه در اين صورت نماز مغرب صحيح باشد، و الله العالم.
سؤال٣٩٩:خونى از بينى يا دهان در حال نماز خارج مىشود چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ خون كمتر از درهم معفو است هرچند از بينى و دهان باشد، و الله العالم.
سؤال۴٠٠:اگر كسى در حال تشهد شك كند كه آيا در نماز ظهر است يا نماز ظهر را خوانده و اينك نماز عصر است. با اين فرض آيا دو ركعت بعدى را به نيّت ظهر بخواند يا عصر؟ و نيز اگر آن دو ركعت بعدى را به نيّت ما فى الذمّه بخواند صحيح است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر قصد كند: به همان نيّتى كه نماز را شروع كردهام آن را تمام مىكنم، صحيح است؛ و همچنين مىتواند به نيّت ما فى الذمّه نماز را تمام كند و بعد يك چهار ركعت ديگر به نيّت ما فى الذمّه اتيان كند، و الله العالم.
سؤال۴٠١:آيا قرائت بايد كاملاً عربى تلفظ شود، مثلاً همان طور كه عربها « طا» را ادا مىكنند، لازم است؟
جواب: باسمه تعالى؛ نماز بايد به قرائت صحيح باشد به طورى كه كلمات و حروف متميز از يكديگر باشد، و مراعات آنچه را اهل تجويد گفتهاند همه جا لازم نيست، و الله العالم.
سؤال۴٠٢:در عروة الوثقى باب قراءت اينگونه دارد: اگر بين حروف يك كلمه فاصله شود، چنانچه سهواً باشد، پس كلمه باطل است؛ و اگر عمداً باشد، پس نماز باطل است. مقصود از اين مسأله چيست؟ آيا شامل حال وسواس هم مىشود كه شخصى هنوز كلمه را تمام نكرده رها مىكند و دوباره از ابتداء شروع مىكند؟
جواب: باسمه تعالى؛ شامل عمل وسواسى نيست؛ منظور اين است كه در مورد سهو بايد كلمه را اعاده كند و نماز صحيح است؛ و در صورت عمد، نماز باطل است، و الله العالم.
سؤال۴٠٣:كسى حدود ده سال، اول به نيّت نماز عشا سه ركعتى خوانده، سپس نماز مغرب را چهار ركعتى خوانده، آيا نمازهايش در اين مدت صحيح است؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازهايى كه خوانده صحيح است، و الله العالم.
سؤال۴٠۴:مىپرسند: اهل سنّت بعد از حمد آمين مىگويند، دليل چيست؟ و چرا شيعه نمىگويد؟
جواب: باسمه تعالى؛ علماى اهل سنّت گفتن آمين را مستحب مىدانند، چون سورۀ فاتحه مشتمل بر دعاست؛ ولى در احاديث شيعه ائمه معصوم عليهم السلام از گفتن آن نهى نمودهاند، و چنانچه به قصد جزئيت بگويد ظاهر نهى در مانعيت است و نماز باطل مىشود، و الله العالم.
سؤال۴٠۵:گريه نمودن در حال نماز براى حاجت خويش چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر براى امر دنيوى نباشد مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴٠۶:شخصى بعد از خواندن نماز ظهر، عصر و يا مغرب و عشا يقين پيدا مىكند كه يكى از نمازهايش باطل بوده و نمىداند كداميك است، وظيفهاش چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورت اول يك نماز چهار ركعتى به قصد ما فى الذمّه اتيان مىكند، و در صورت دوم نماز مغرب و عشا را اعاده مىكند، و الله العالم.
سؤال۴٠٧:شخصى نماز واجبش را به قصد اينكه ثوابش براى حضرات معصومين عليهم السلام باشد مىخواند، آيا هديه كردن ثواب عمل واجب به معصومين عليهم السلام جايز است؟ و آيا اين نماز كفايت از نماز واجبش مىنمايد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اين عمل كه قصد ثواب است براى معصومين عليهم السلام منافات با اتيان نماز واجب ندارد، و الله العالم.
سؤال۴٠٨:در فقه الرضا، شهادت ثالثه در تشهد نماز ذكر شده، آيا اين دليل بر جواز مىشود يا خير؟ آيا فقه رضا عليه السلام خودش از كتب معتبره محسوب مىشود يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ كتاب فقه الرضا اعتبار ندارد و نمىتواند مدرك حكم شرعى قرار گيرد، و الله العالم.
سؤال۴٠٩:سجده در مقابل غير خدا به عنوان تشكر و احترام جايز مىباشد يا خير؟ كما اينكه ملائكه بر آدم سجده كردند؟
جواب: باسمه تعالى؛ سجدۀ معروفه براى غير خدا جايز نيست، و سجدۀ ملائكه براى حضرت آدم عليه السلام به امر خدا بوده و بعيد نيست آن سجود به معنى مطلق خضوع باشد كه معنى لغوى آن است، و الله العالم.
سؤال۴١٠:بيدار نمودن افراد براى نماز با چه كيفيّتى مجاز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ به طريق متعارف جايز است، و الله العالم.
سؤال۴١١:يك ربع بعد از اذان صبح بايد نماز را خواند، آيا طبق فتواى شما هم همين صحيح مىباشد؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازگزار بايد يقين يا اطمينان به دخول وقت پيدا كند، و در حكم مذكور فرقى بين ايام ماه نيست، و الله العالم.
سؤال۴١٢:اگر كسى را براى نماز بيدار كنيم ناراحت مىشود، آيا بيدار كردن او جايز است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بيدار كردن جايز است، و ناراحتى او اثرى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴١٣:مردم عادت كردهاند پس از نماز با همديگر مصافحه كنند، آيا اين كار شرعى است؟
جواب: باسمه تعالى؛ روايت خاصهاى بر آن وارد نشده، ولى اطلاقات استحباب مصافحۀ مؤمن بعد از انقطاع او اين مورد را شامل مىشود، چون نماز انقطاع حساب مىشود، و الله العالم.
سؤال۴١۴:شخصى است وسواس و كثير الشك، اگر نداند كه در سجدۀ اول است يا دوم چگونه عمل نمايد؟
جواب: باسمه تعالى؛ بنا بر سجدۀ دوم مىگذارد، و الله العالم.
سؤال۴١۵:اگر كسى وظيفهاش اين است كه به شكّش اعتنا نكند، چنانچه در مثل شكّ سه و چهار، يك ركعت نماز احتياط را به قصد رجاء بخواند، نمازش چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازش صحيح است، ولى نماز احتياطش امر ندارد، مگر اينكه شك در كثير الشك بودنش داشته باشد كه بايد به شكّش اعتنا كند، و الله العالم.
سؤال۴١۶:اگر در بين نماز چيزى را به كسى بفهماند اشكال دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر انسان در بين نماز براى اينكه چيزى را به كسى بفهماند كلمهاى را به قصد ذكر بگويد مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴١٧:در نمازهاى جهريّه، چه اندازه صدا لازم است؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد جوهرۀ صدا در حدّ متعارف آشكار شود، و الله العالم.
سؤال۴١٨:آيا در نمازهاى مستحبى چون نافلۀ ظهر بايد وقت شرعى نماز برسد يا لازم نيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ براى نوافل شبانه روز وقتى معين شده كه در رسالۀ عمليه مذكور است؛ وقت نافلۀ ظهر از اول زوال شروع مىشود، ولى در روز جمعه خواندن آن قبل از زوال مانعى ندارد، و همچنين است در غير روز جمعه اگر بداند كه بعد از زوال نمىتواند آن را بجا آورد، و الله العالم.
سؤال۴١٩:- مشغول نماز ظهر است، بين آن فكر مىكند نماز عصر است، در حالى كه ظهر بوده، سپس به يادش مىآيد، وظيفه چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ نماز ظهرش صحيح است، و الله العالم.
سؤال۴٢٠:آيا در نمازهاى صبح، مغرب و عشا فقط حمد و سوره واجب است كه بلند خوانده شود يا تمام نماز؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورتى كه فرادى نماز مىخواند فقط حمد و سوره را واجب است بلند بخواند، ولى در حال جماعت اگر امام در ركعت سوم و چهارم است و مأموم در ركعت اول و دوم، مأموم بايد حمد و سوره را آهسته بخواند، و الله العالم.
سؤال۴٢١:كسى كه مشغول نماز است و ديگران ناخودآگاه با فشار او را از جاى خود حركت مىدهند يا كسى او را از جايش حركت بدهد، نمازش چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ بنابر احتياط، ذكر واجبى را كه در حال عدم استقرار گفته است تكرار كند، و الله العالم.
سؤال۴٢٢:جاهايى كه اهل سنّت هستند و شخص بنا به طريقۀ شيعه نماز خوانده در بعضى موارد از ترس، تقيه نموده، حكمش چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ كسى كه به طريقۀ شيعه خوانده اگر مورد از موارد تقيۀ مداراتى بوده يا اصلاً تقيه نبوده، نمازش صحيح است، و كسانى كه با خوف يا از جهت مدارات تقيه كردهاند، نمازشان صحيح است، و الله العالم.
سؤال۴٢٣:شك در سجده چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر شك در سجده در محل باشد بايد آن را بجا آورد، و بعد از گذشت محل- مانند دخول در تشهد يا قيام براى ركعت بعد- به شكّ مزبور اعتنا نمىشود، و الله العالم.
سؤال۴٢۴:شك در تسبيحات اربعه چه حكمى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر شك بعد از خواندن- حد اقل- يك تسبيحات اربعه باشد، مىتواند
به همان اكتفا كند؛ و اگر در يك مرتبه خواندن هم شك دارد- و شك هم در محل باشد- بايد آن را بجا آورد، و الله العالم.
سؤال۴٢۵:فلسفۀ اينكه ركعات نماز در وقتهاى مختلف فرق مىكند چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ شايد از جهت تخفيفى است كه حضرت رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم در شب معراج براى امّت خواستار شدهاند و براى هر زمان از جهت خواب آلودگى و نشاط و خستگى و زمان استراحت، ركعات نماز بصورت متناسب تشريع گرديده است، و الله العالم.
سؤال۴٢۶:شخصى در نيمى از حمد و سوره يك كلمه را به جاى كلمۀ ديگر استفاده مىكرد حكم نمازش چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه تعمّد نداشته، نمازش باطل نمىشود؛ لكن اگر محلّ تداركش باقى است بايد تدارك كند، و الله العالم.
سؤال۴٢٧:شخصى در جايى قرار دارد كه اگر نماز را ايستاده بخواند از قبله منحرف مىشود ولى اگر نماز را نشسته بخواند منحرف از قبله نمىشود، كدام مقدّم مىشود؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر انحراف از قبله كم است، ايستاده بخواند؛ و چنانچه انحراف از قبله زياد باشد، مخيّر است بين اينكه ايستاده بخواند يا نشسته، و الله العالم.
سؤال۴٢٨:آيا در حال نماز براى صحيح ادا كردن الفاظ عربى و يا براى اينكه مطمئن شود كه نماز را با قراءت صحيح ادا نمايد مىتواند در حال نماز از روى قرآن و يا كتاب، نماز بخواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ در حال نماز، خواندن حمد و سوره و ذكر از روى قرآن مجيد و يا كتاب ديگر مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴٢٩:شخص در حال نماز است، شخص ديگر به شوخى شانۀ او را تكان مىدهد بطورى كه شخص استقرار ندارد، در اين صورت تكليف او چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ بنابر احتياط ذكر واجبى را كه در حال عدم استقرار گفته است تكرار كند، و الله العالم.
سؤال۴٣٠:- شخصى كه در مسافرت است و نماز خود را در قطار يا اتوبوس در حال حركت مىخواند و آن به دليل خوف از نفس يا جا ماندن مىباشد، حكم نماز او چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر وقت نماز تنگ است، هر اندازه مىتواند در همان حال شرايط نماز را رعايت كند، نمازش صحيح است؛ و همينطور است در صورتى كه خوف بر نفس داشته باشد يا از جا ماندن از آن وسيله در عسر و حرج مىافتد، و الله العالم.
سؤال۴٣١:در نمازهاى جهريّه و اخفاتيّه غير از حمد و سوره باقى اذكار را بلند خواندن يا آهسته خواندن اختيارى است يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ مخيّر است در هر دو نماز بلند بخواند يا آهسته، و الله العالم.
سؤال۴٣٢:كسى كه وظيفهاش نماز ظهر است و با نيّت نماز ظهر شروع كرده ولى حمد و سوره را به نيّت نماز عصر مىخواند و بعد از ركوع متوجه مىشود، حكم نماز چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ نماز ظهر صحيح است، و الله العالم.
سؤال۴٣٣:اگر وقت فضيلت نمازهاى يوميه دارد تمام مىشود، آيا بازهم مقدّم داشتن نماز قضا بهتر است؟
جواب: باسمه تعالى؛ در اين صورت نماز يوميه مقدّم بر قضا است، و الله العالم.
سؤال۴٣۴:انسان قبل از نماز در يك وضعى بود كه اگر با آن وضع نماز مىخواند نمازش باطل بود مثلاً لباسش و يا بدنش متنجس بود يا مكانش و يا لباسش غصبى بود و هكذا؛ حال نمازى خواند، بعد از نماز به شك افتاد كه آيا نمازش را با همان وضع اوّلى خوانده كه نماز با آن صحيح نبود و يا اينكه قبل از شروع به نماز آن وضع را تغيير داده بود به وضع ديگرى كه نماز با آن صحيح است، آيا نمازى كه خوانده است صحيح است يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ نمازى كه خوانده محكوم به صحت است، و الله العالم.
سؤال۴٣۵:- در فرض سؤال گذشته حكم اين مسأله چيست: وقتى كه به شك افتاد خود را به همان وضع اوّلى ديد كه نماز با آن صحيح نبود مثلاً همان لباس متنجسى كه قبل از نماز در تن داشت الآن هم همان لباس متنجس را در تن خود مىبيند و هكذا، ولى در عين حال احتمال مىدهد كه در وقت شروع به نماز آن وضع اوّلى را تغيير داده بوده به وضع ديگرى كه نماز با آن صحيح است و بعد از نماز دوباره به وضع اول برگشته است؟
جواب: باسمه تعالى؛ فرقى بين دو صورت مذكور نيست، در هر دو صورت نمازى كه خوانده محكوم به صحت است، و الله العالم.
سؤال۴٣۶:اگر كسى در تكبير كلمۀ « اللّه» را همراه با اشباع بخواند نمازش باطل مىشود؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر به نحوى باشد كه حرف واو توليد شود نمازش باطل مىشود، و الله العالم.
سؤال۴٣٧:اين جانب كلمهاى را در نماز صحيح مىدانستم و همين طور عمل مىكردم، طبق فتواى مرجع قبلى بايد نماز را اعاده كنم ولى اكنون كه به شما رجوع كردهام جنابعالى قضا را لازم نمىدانيد، با توجّه به اينكه اين نمازها را در زمان مرجع قبلى خواندهام آيا قضا دارد يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ اعادۀ آنها لازم نيست، و الله العالم.
سؤال۴٣٨:آيا در سجده تماس انگشت بزرگ پا به زمين كافى است يا بايد ساير انگشتان هم با زمين تماس حاصل نمايد؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد انگشت بزرگ پا به زمين برسد، و تماس انگشتهاى ديگر با زمين ضررى ندارد و سجده درست است، و الله العالم.
سؤال۴٣٩:اگر كسى زياد شك مىكند، به گونهاى كه حتى به نماز جماعت هم اگر بپيوندد دو دل مىشود كه آيا در ركعت دوم به امام اقتدا نموده يا ركعت سوم؛ در حالى كه او مىدانسته در ركعت اول به امام ملحق نشده، و اينك هم نمىداند امام در كجاى نماز است، وظيفهاش چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ وظيفۀ چنين شخصى عدم اعتنا به شك است؛ و در مورد سؤال، بناى بر تمام مىگذارد كه همان اقتدايش به امام در ركعت دوم است، و الله العالم.
سؤال۴۴٠:اگر شخصى در اثر ندانستن مسأله، مخرج بول را تنها يك بار بشويد، در اين صورت رطوبت دست و آلت، چيزهاى ديگر را نجس مىسازد؟ و اگر نجس نسازد مىتوان با آن نماز خواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ در صورتى كه رطوبت سرايت مىكند، ملاقى را نجس مىكند، و يك بار شستن در ملاقى كافى است؛ و با نجس نمىتوان نماز خواند، و الله العالم.
سؤال۴۴١:در اثناء نماز، خون از لب جارى مىشود بطورى كه يا بايد خون را بلعيد يا نماز را شكست، حكم در اين صورت چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ خون را بريزد و اگر آب كشيدن در سعۀ وقت موقوف به قطع نماز باشد، نماز را قطع كند؛ و در ضيق وقت، خون را بريزد و با لب نجس نماز را تمام كند، و الله العالم.
سؤال۴۴٢:آيا سنگ و كلوخ پاك كنندۀ مخرج بول هستند؟ و در صورتى كه لباسى غير از لباس نجس ندارد چگونه بايد نماز بخواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ سنگ و كلوخ پاك كنندۀ مخرج بول نيست؛ ولى اگر بدن يا لباس شخص نجس شده و آبى ندارد كه آن را تطهير كند، مىتواند با آن لباس و بدن نجس نماز بخواند، و در صورت امكان بايد لباس نجس را كم كند، و الله العالم.
سؤال۴۴٣:چنانچه نمازها را با لباس نجس خوانده باشد، تكليف چيست؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه آبى نداشت كه لباس خود را تطهير كند، نمازهايى كه به اين صورت خوانده صحيح است، و الله العالم.
سؤال۴۴۴:لباس كسى نجس شده آيا بايد براى نماز به او گفت؟
جواب: باسمه تعالى؛ لازم نيست، و الله العالم.
سؤال۴۴۵:با لباسى كه به عرق جنب از حرام آلوده است آيا مىتوان نماز خواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه خشك شده و از بين رفته باشد مانعى ندارد، و اگر اثرش باقى است بنابر احتياط بايد براى نماز، آن را ازاله نمود، و الله العالم.
سؤال۴۴۶:اگر خانمى با لباسى محفوظ، مثل مانتوى گشاد و شلوار و روسرى يا مقنعۀ بزرگ نماز بخواند درست است؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر در تمام حالاتِ نماز جاهايى را كه بايد بپوشاند پوشيده باشد، مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۴٧:غصبى نبودن لباس نمازگزار شامل چه لباسهايى است؟ آيا جوراب و كلاه و امثال اينها را هم در بر مىگيرد؟
جواب: باسمه تعالى؛ اختصاص به ساتر در حال نماز دارد؛ اگر مرد است آنچه بشرۀ عورتين را مىپوشاند، و اگر زن است لباسهايى كه تمام بدن را مىپوشاند، لازم است غصبى نباشد، و الله العالم.
سؤال۴۴٨:هنگام نماز، مال غصبى در جيب لباس باشد چه صورت دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ ضررى به نماز ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۴٩:آيا پوشاندن دو پا از مچ به پايين و كف پا در حال نماز بر زن لازم است؟
جواب: باسمه تعالى؛ پوشاندن كف پا در نماز مطابق با احتياط است، و الله العالم.
سؤال۴۵٠:استفاده از پلاتين ( طلاى سفيد)براى مردان چه حكمى دارد، و آيا نماز خواندن با آن جايز است يا نه؟
جواب: باسمه تعالى؛ استفاده از پلاتين براى مردان مانعى ندارد، و نماز خواندن با آن جايز است، و الله العالم.
سؤال۴۵١:دانشجويى يك دست لباس از طرف دانشگاه به عنوان جايزه دريافت كرده و نمىداند كه اين لباس از بودجۀ كل دانشجويان خريدارى شده يا بودجۀ مشخصى براى اين كار در نظر گرفته شده، حكم نمازش چگونه است؟ و جايزه گرفتن چطور است؟
جواب: باسمه تعالى؛ نماز خواندن در لباس مذكور مانعى ندارد، و نيز گرفتن جايزه مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۵٢:انگشتر كسى در دست نمازگزار باشد چگونه است؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه صاحبش راضى باشد مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۵٣:آيا مرد مىتواند حلقۀ پلاتين ( طلاى سفيد)نامزدى را هنگام نماز در دست كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر پلاتين باشد مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۵۴:در صورتى كه در نزد مأموم اجتهاداً يا تقليداً در تطهير لباس و غيره شرائط و كيفياتى معتبر باشد كه در نزد امام آن شرائط و كيفيات معتبر نيست و مأموم هم بداند كه امام آن شرائط را مراعات نمىكند لذا به نظر مأموم لباس و بدن اين امام متنجس و وضوء و تيممش هم بواسطۀ متنجس بودن اعضايش باطل است، آيا اين مأموم مىتواند به اين امام اقتدا كند يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ علم به نجاست بدن و لباس امام مانع از جواز اقتدا نيست، و طهارت اعضا شرط صحت تيمم نيست؛ و چنانچه بداند وضو يا تيمم امام باطل بوده نمىتواند اقتدا كند، و الله العالم.
سؤال۴۵۵:آيا در نماز پوشش رو و پشت پا براى زن واجب است؟
جواب: باسمه تعالى؛ پوشاندن روى پا ( ظاهر قدم)در نماز بر زن لازم نيست، و لكن ستر آن از مرد نامحرم بنابر احتياط، واجب است، و الله العالم.
سؤال۴۵۶:آيا گذاشتن روكش طلا روى دندان، براى نماز اشكال دارد، روكش پلاتين چطور؟
جواب: باسمه تعالى؛ مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۵٧:فردى بعلت اينكه تخت بيمارستان رو به قبله نبوده مدتى نمازهاى خود را رو به قبله نخوانده، بلكه نماز به سمت غير قبله خوانده، آيا اكنون بايد آن نمازها را قضا نمايد؟ و آيا فرقى بين اينكه ممكن بوده رو به قبله بخواند و يا امكان نداشته هست يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه ممكن بوده رو به قبله بخواند و رو به قبله نخوانده بايد قضاى آن را بجاى آورد، و الله العالم.
سؤال۴۵٨:آيا نماز بر افراد بالغ عقبماندۀ ذهنى كه فقط قادر به تربيتپذيرى هستند واجب است؟
جواب: باسمه تعالى؛ چنانچه قادر به ياد گرفتن نماز باشند بايد نماز را ياد بگيرند و بخوانند، و الله العالم.
سؤال۴۵٩:آيا با محمول متنجس مىتوان نماز خواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ محمول نجس اگر ميته نباشد، نماز با آن مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۶٠:دوران سابق كه قانون اصلاحات اراضى اجرا گرديد و دولت املاك مالكان را بين رعيت تقسيم كرد، در صورتى كه بيشتر مالكان راضى به اين كار نبودند، آيا مىشود در آن اراضى نماز خواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر محرز باشد كه مالك شرعى نبودهاند، نماز خواندن مانعى ندارد، و الله العالم.
سؤال۴۶١:كسى كه با قطار يا ماشين مسافرت مىنمايد و وقت تنگ شده، ماشين يا قطار هم نگه نمىدارند، آيا مىتواند در حال حركت نمازش را بخواند؟
جواب: باسمه تعالى؛ اگر وقت نماز تنگ است هر اندازه مىتواند در همان حال شرايط نماز را رعايت كند، و نمازش صحيح است، و همينطور است در صورتى كه خوف بر نفس داشته يا بدون وسيله در عسر و حرج مىافتد، و الله العالم.
سؤال۴۶٢:فردى كه در نماز به سجده مىرود، اگر موى سرش بين پيشانى و مهر او حائل شود، سرش را بلند كند و دوباره بگذارد، اشكال دارد يا خير؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد موى سرش را با دست يا چيزى ديگر كنار بزند تا پيشانى بر مهر قرار بگيرد و برداشتن سر و دوباره گذاشتن آن جايز نيست، و الله العالم.
سؤال۴۶٣:شخص نمازگزار در صحت بخشى از كلمه شك مىكند يا يقيناً غلط خوانده است، اگر آن را بازگويد، مثلاً « و لا الضالين» ، « ضالين» يا « لين» را دوباره بگويد، آيا صحيح است يا اينكه بايد تمام كلمه را تكرار كند؟
جواب: باسمه تعالى؛ بايد تمام كلمه را تكرار كند، و الله العالم.
سؤال۴۶۴:شخصى در تسبيحات اربعه واوِ « و اللّه اكبر» را نمىگفته، نمازش چه وضعى دارد؟
جواب: باسمه تعالى؛ از اين به بعد با واو بگويد، و الله العالم