عدم آگاهي از صبح شدن در موقع انجام يکي از مبطلات
سؤال: اگر در ماه رمضان، بعد از تحقيق يقين كند كه صبح نشده و كاري كه روزه را باطل ميكند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، چه وظيفهاي دارد؟
جواب: روزه او صحيح است.
انصراف از ادامه روزه چه حکمي دارد؟
سؤال: اگر در بين روزه از ادامه آن منصرف شود ولي كاري كه روزه را باطل ميكند انجام ندهد، آيا اين انصراف موجب بطلان روزه است يا ميتواند ادامه دهد؟
جواب: باطل نيست و ميتواند ادامه دهد.
افطار قبل از مغرب اما بدون آگاهي
سؤال: كسي كه در ماه رمضان زودتر از مغرب، ندانسته افطار كند و بعد بفهمد مغرب نبوده وظيفهاش چيست؟
جواب: اگر بدون تفحص بوده بايد قضاي آن روزه را بگيرد ولي كفاره ندارد.
فروبردن غذاي بين دندانها در طول روز
سؤال: اگر موقع سحري خوردن، غذا بين دندانها برود و در طول روز پائين برود روزهاش چه صورتي دارد؟
جواب: اگر عمداً فرو نداده باشد مانعي ندارد.
رفع بيماريهاي دندان
سؤال: آيا روزه دار ميتواند دندان بكشد يا پر كند و يا جرمگيري نمايد؟
جواب: جايز است ولي بايد مواظبت كند چيزي از خون دارو و آب فرو ندهد.
استعمال کپسول و آمپولهاي رفع تشنگي و گرسنگي
سؤال: استفاده از قرص يا كپسول يا آمپولهائي كه براي رفع تشنگي يا گرسنگي در طول روز بكار ميرود براي كسي كه قصد روزه دارد، چه حكمي دارد؟
جواب: اگر در شب بخورد اشكال ندارد و استعمال آمپول در روز بلامانع است.
استشمام داروي بي حسي
سؤال: اگر داروي بي حسّي يا بيهوشي را از طريق بيني استعمال كند و طعم دارو يا خود دارو به حلق روزهدار برسد روزهدار چه وظيفهاي دارد؟
جواب: اشكال ندارد. ــ(روزهاش صحيح است.)ــ
فرو بردن مخاط سينه و بيني
سؤال: اگر انسان در هنگام روزه ماه رمضان خلط سينه و بيني داشته باشد و نتواند آن را بيرون بياورد و مجبور باشد آن را فرو ببرد، آيا روزهاش اشكال پيدا ميكند؟ و بطور كلي آيا فرو بردن خلط و مخاط سينه و بيني جايز است؟
جواب: تا زماني كه در فضاي دهان نيامده است فرو بردن آن جايز است.
موزيک زدن در صورت خيس شدن ساز و وارد دهان کردن مجدد
سؤال: آيا موزيك زدن در ماه مبارك رمضان به صورتي كه آب دهان به آن برسد و مجدّداً داخل دهان شود، موجب بطلان روزه و وجوب قضا و كفّاره ميشود؟
جواب: اشكال ندارد.
شستشوي معده با سوند
سؤال: آيا شستشوي معده از طريق سوند معده، باعث ابطال روزه ميشود؟ توضيح آن كه شستشوي معده با مايعات از طريق سوند انجام ميگيرد، سپس مايع وارد شده از طريق سوند به بيرون كشيده ميشود.
جواب: اشكال ندارد.
تزريق خون
سؤال: آيا تزريق خون به بدن موجب ابطال روزه ميشود؟
جواب: نظير آمپول است اشكال ندارد.
جويدن آدامس و ....
سؤال: آيا جويدن آدامس، بردن وسائل دندان پزشكي داخل دهان، آندسكوپي معده، مبطل روزه است؟
جواب: كليه اينها و نظير آن اشكال ندارد مگر ذرّاتي به واسطه آن داخل حلق شود. ولي آدامس جويدن گر چه ذرّات آن داخل در حلق نشود بسيار بد است چون شبيه به افطار است.
استعمال دخانيات
سؤال: استعمال سيگار براي شخص روزهدار چه حكمي دارد؟
جواب: روزه را باطل ميكند.
شرايط دود و بخاري که مبطل است
سؤال: آيا در دود و بخار و غبار، غلظت را شرط ميدانيد يا خير؟ و آيا مثل بخار حمّام كه بخار معمولي است و بخار سماور در حال جوش كه مشتمل بر ذرّات آب است، مبطل روزه است؟ و هر دو بخار اگر داخل دهان شود و تبديل به آب شود، آيا مبطل روزه است؟
جواب: بلي بايد غليظ باشد ولي اگر نظير بخار در دهن مبدّل به آب شود بايد آن را بيرون كرد.
بخار حمام
سؤال: در روز ماه رمضان وقتي ميخواستم غسل كنم با آب گرم غسل ميكردم، آيا روزهام باطل شده؟ چون نميدانستم بخار روزه را باطل ميكند، بخار بايد چقدر باشد تا روزه را باطل كند؟
جواب: غسل شما صحيح است و اين گونه بخار روزه را باطل نميكند.
دروغ بستن به خدا و پيغمبر و ائمّه اطهار عليهم السلام
سؤال: دروغ بستن بر خدا و پيغمبر و ائمّه اطهار علیهم السلام چه حكمي دارد؟
جواب: روح روزه را از بين ميبرد ولي روزه را باطل نميكند
شک بر جنابت
سؤال: شبي از شبهاي ماه رمضان در حالي كه بسيار ادرار داشتم خوابيدم و سحر كه بيدار شدم لباس زيرينم كمي خيس بود، بين ادرار و مني شك داشتم ولي گمانم بيشتر به ادرار ميرفت تا اينكه اذان صبح را گفتند و چون لباسم خشك شده بود معلوم شد كه مني است و براي غسل به حمّام رفتم، حكم روزه آن روزم چيست؟
جواب: روزه شما صحيح بوده است.
بيرون آمدن مني داخل مجري
سؤال: روزه داري كه محتلم شده، اگر بداند مني در مجري مانده و در صورتي كه پيش از غسل بول نكند، بعد از غسل مني از او بيرون ميآيد، آيا لازم است قبل از بول غسل كند؟
جواب: اگر بول نكرد و غسل كرد، غسل او و روزه او اگر روزه دار باشد صحيح است ولي هر وقت كه غسل كرد و آن مني باقي مانده بيرون آمد بايد دوباره غسل كند و ضرر به روزهاش نميزند.
فراموش کردن غسل حيض و نفاس براي زن
سؤال: اگر زن غسل حيض يا نفاس را فراموش كند و بعد از يك يا چند روز يادش بيايد، روزههايي كه گرفته است چه صورتي دارد؟
جواب: روزههاي او نظير جنبي (است) كه غسل را فراموش كند، صحيح است.
اشکال خوابيدن قبل از غسل و اذان صبح
سؤال: در رساله مرقوم فرمودهايد: «كسي كه در شب ماه رمضان است و احتمال ميدهد كه اگر بخوابد پيش از اذان صبح بيدار ميشود، در صورتي كه بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، روزهاش صحيح است» مستدعي است چنانچه در صُوَر ذيل فتواي مبارك تفاوت دارد، مرقوم فرماييد.
الف) تصميم دارد بعد از بيدار شدن غسل كند.
ب) غفلت دارد كه بايد بعد از بيدار شدن غسل كند.
ج) نميخواهد بعد از بيدار شدن غسل كند.
د) ترديد دارد بعد از بيدار شدن غسل كند يا نه.
جواب: الف) روزه او صحيح است.
ب) روزه او صحيح است.
ج) روزه او باطل است.
د) روزه او باطل است.
مقدور نبودن غسل قبل از اذان صبح
سؤال: اگر براي كسي قبل از اذان صبح حمّام رفتن مقدور نباشد، نماز و روزهاش چه صورتي دارد؟
جواب: اگر غسل كردن براي او مقدور نباشد، براي روزه و همچنين براي نماز تيمم ميكند و نماز و روزهاش صحيح است
فراموش کردن غسلهاي واجب
سؤال: در مسأله 1244 رساله فرمودهايد اگر جنب در ماه رمضان، غسل را فراموش كند و بعد از يك يا چند روز يادش بيايد، قضاي روزهها واجب نيست بلكه مستحب است. اكنون بفرماييد اگر بعد از ماه رمضان هم يادش بيايد آيا حكم همان است يا قضا واجب ميشود؟
جواب: تفاوتي در حكم نيست.
جماع با زن در حالت خواب
سؤال: اگر روزه دار در ماه رمضان با زن روزه دار خود كه خواب است جماع نمايد، او و زن او نسبت به قضا و كفّاره چه وظيفهاي دارند؟
جواب: روره زن صحيح است و روزه مرد باطل است و بايد دو كفّاره بدهد.
خروج مني با فکر کردن
سؤال: آيا خارج شدن مني در اثر فكر كردن به قيافه و زيبائي شخصي، استمناء است و روزه را باطل ميكند؟
جواب: (حرام نيست ولي) اگر بداند ــ(در اثر اين فكر)ــ مني از او خارج ميشود هم حرام است و هم روزه را باطل ميكند و در هر حال سزاوار نيست از اينگونه افكار داشته باشد.
تماس آب با سر شرط است
سؤال: در دو مورد زير بفرماييد:
1) نيروي دريايي مبادرت به ساخت زير سطحي نموده است (كشتي سقف دار كه آب داخل آن نميرود و با آن ميتوانند زير آب بروند و عملياتهاي مختلفي را انجام دهند) آيا اگر روزه دار داخل آن قرار گيرد و مأموريتش را انجام دهد، روزهاش باطل ميشود؟
2) غوّاصان نيز داراي لباسهاي مخصوص و ماسك هستند و هيچ نقطهاي از بدن آنها با آب تماس پيدا نميكند، اگر با آن تجهيزات زير آب بروند روزهشان باطل ميشود؟
جواب: 1) كساني كه سر زير آب ــ(كردن)ــ را موجب فساد روزه ميدانند تماس سر با آب را اراده ميكنند، بنابر اين فرض در مسأله روزه را باطل نميكند.
2) روزه باطل نميشود زيرا سر با آب تماس ندارد.
قي کردن عمدي
سؤال: اگر روزه دار عمداً قي كند، فقط قضاي روزه بر او واجب ميباشد و كفّاره ندارد؟ آيا بعد از قي كردن بايد از مبطلات روزه خودداري كند؟
جواب: بلي، بايد روزه را بگيرد.
- مسأله 1260) هر گاه روزه دار عمداً قي كند گرچه به وسطه مرض و مانند آن ناچار باشد، روزهاش باطل ميشود ولي كفّاره و قضاي تنها كافي است امّا اگر جهلاً يا سهواً يا بياختيار قي كند روزهاش باطل نميشود.
ابطال روزه با خوردن چيز حرام
سؤال: حضرت عالي در مسأله 1274 نوشتهايد كه: «اگر به چيز حرامي روزه خود را باطل كند، اگر آن چيز ذاتاً حرام باشد مثل شراب و زنا، كفّاره جمع بر او واجب ميشود و چنانچه كفّاره ممكن نباشد هر كدام آنان كه ممكن است بايد انجام دهد ....» اوّل اين كه كفّاره جمع را توضيح دهيد، و دوّم اين كه منظور از «هر كدام آنها كه ممكن است بايد انجام دهد» چيست؟3.
جواب: اگر روزه را عمداً با حرام افطار كند بايد اگر ميتواند شصت روزه بگيرد و شصت نفر از فقرا سير كند، و اگر نميتواند يكي از آنها را، و اگر نميتواند كفّاره ندارد.
مبطلات در روزه واجب يا مستحب
سؤال: آيا مبطلات روزه، در روزۀ واجب يا مستحب فرق ميکند؟
جواب: فرق نميکند.
ارتکاب سهوي مبطلات
سؤال: آيا ارتکاب سهوي مبطلات روزه (که في نفسه حرمت ندارد)، به صحت روزه ضرر ميرساند؟ و آيا فقط موجب قضا ميشود يا کفاره هم دارد؟
جواب: مفطرات اگر سهواً باشد، ضرر به روزه نميزند.
اجبار در ابطال روزه
سؤال: اگر روزهداري را مجبور کنند که روزۀ خود را با چيز حرامي باطل کند و او اجباراً اين کار را انجام دهد، آيا بعداً فقط بايد قضاي روزۀ خود را به جا بياورد يا کفاره هم دارد؟
جواب: فقط قضا دارد.
ابطال روزه با افطاري که با مال متعلق يه خمس است
سؤال: روزهداري که در روز ماه مبارک رمضان عمداً روزۀ خود را با مالي که متعلّق خمس است و ... که در اصل حرام نيست ولي به علتي حرام شده، افطار کند، آيا فقط قضا و يکي از کفارات واجب ميشود يا کفارۀ جمع؟
جواب: قضا و یک کفاره کفایت میکند.
ابطال عمدي به وسيله حلال
سؤال: اگر زنى عمداً و با چيز حلالي روزۀ خود را باطل كند و سپس عذرى مثل حيض برايش پيش آيد، آيا كفارۀ روزه بر او واجب مىشود؟
جواب: واجب است.