ضمان پزشک

1- فوت بیمار هنگام انجام آزمایش

سؤال: با سلام. من طبیب داخلی هستم. در علم طب برای رسیدن به نتایج یک تحقیق طبی مثل دارو و اصول درمان از بعضی از افراد به عنوان داوطلب استفاده میشود و قبلا به انها این مطلب گفته شده است.و ترقی علم طب منوط به ازمایش مصرف دارو توسط این افراد است ودر موش یا حیوانات دیگر نمیتوان نتیجه درست گرفت اگر در طول بررسی طبی اثرات دارو یا واکسن بر روی افراد داوطلب فوت نمایند .ایا غرامت یا دیه باید به انها داد با توجه به اینکه قبلا به انها گفته شده و داوطلب اگاه بوده اند؟موفق و موید باشید

پاسخ: اگر منجر به فوت نشود دیه ای ندارد ولی اگر منجر به فوت شود دیه دارد. در ضمن باید این کار تنها در صورت ضرورت برای نجات جان انسان ها و به مقدار ضرورت انجام شود.

2- نقص ایجاد شده در زایمان طبیعی

سؤال: زنى در حین زایمان طبیعى، و به هنگام خروج جنین، دچار پارگى مقعد و در نتیجه بى اختیارى مدفوع شده است. به علّت عدم تشخیص دکتر زایمان، و در نتیجه ترمیم نشدن به موقع، نقص مذکور بخوبى ترمیم نشده، و در حال حاضر 40 تا 50 درصد بى اختیارى دارد. آیا دکتر زایمان ضامن است، و بایستى دیه نقص ایجاد شده، را بپردازد؟ یا به علّت عدم تشخیص، و اطّلاع ندادن به پزشکِ مسؤول شیفت، فقط تعزیر مى شود؟

پاسخ: در صورتى که در مسأله زایمان خلافى از عامل (دکتر زایمان) سر نزده، ضامن نیست.

3- عمل جراحی کودک بدون اذن ولی

سؤال: فردى بچّه اش را براى ختنه به بیمارستان برده است. دکتر مربوطه، اضافه بر عمل ختنه، یک غدّه چربى را بدون اذن پدر عمل کرده است. پزشکى قانونى اعلام نموده: «عمل مذکور لازم بوده، و در آینده هم براى بچّه مشکلى ایجاد نخواهد شد.» ولى پدر بچّه مى گوید: «دکتر بدون اذن من اقدام به عمل کرده، و من شاکى هستم.» آیا دکتر ضامن است؟

 پاسخ:هرگاه کار او موجب نقصى براى آن بچّه نشده، ضامن نیست; ولى بدون اجازه نباید چنین کارى کند.

4- دیه بیماری که در اثر سهل انگاری پزشک دچار مرگ مغزی شده

 سؤال:خانم جوانى که حامله بوده بنا به تشخیص دکتر معالج از طریق سزارین تحت عمل جرّاحى قرار گرفته، که متأسّفانه بعد از عمل دچار ضایعه شده است. بنا به تشخیص پزشک قانونى، بیمار در حال حاضر با توجّه به آسیب مغزى، و اختلال هوشیارى بدون برگشت، به سطح هوشیارى قلبى در وضعیّت نباتى به سر مى برد، و هیچ گونه ارتباطى با محیط اطراف ندارد، و کلّیّه حسّ ها، اعمّ از بینایى، شنوایى، صوتى، چشایى، جنسى و بویایى را از دست داده است. سازمان نظام پزشکى علّت حادثه را عدم امکانات و تجهیزات بیمارستان عنوان نموده، و مسؤولیّت حادثه را متوجّه دکتر بى هوشى و پرستار بهبودى و مسؤولین بیمارستان دانسته است. حال با توجّه به این که مدّت چهار سال و چهار ماه است که بیمار در چنین وضعیّتى بسر مى برد، و امکان دارد تا چند سال دیگر نیز این وضعیّت به طول بیانجامد، سؤال این است که آیا براى هر کدام از اعضا و منافع باید دیه جداگانه پرداخت شود؟

پاسخ:چنانچه مرگ مغزى سرانجام منتهى به مرگ قطعى شود یک دیه بیشتر ندارد، که در میان کسانى که عامل آن بوده اند به نسبت تقسیم مى شود.

5- عدم آگاهی تزریق کننده از اثر داروی سقط جنین

 سؤال:اگر شخص تزریق کننده از اثر داروى سقط جنین با خبر نباشد، دیه بر عهده چه کسى است؟

پاسخ: بر عهده کسى است که این دستور را به او داده است.

6- مسئولیت هزینه های مالی بیمار در صورت عدم بهبودی

سؤال: در صورتى که بیمارى به طبیبى مراجعه کند و طبیب براى او نسخه اى بنویسد و بیمار مداوا نگردد، و علّت آن عدم پاسخ هاى صحیح بیمار به سؤالات دکتر، یا عدم صرف کافى وقت از سوى طبیب براى سؤالات لازم و معاینه بیمار، یا عمل نکردن دقیق بیمار به دستورات پزشک، یا امور دیگر باشد، آیا طبیب در مقابل هزینه اى که بر بیمار تحمیل شده و نتیجه اى نگرفته، ضامن است؟

 پاسخ:در صورتى که بى دقّتى طبیب، یا نگذاشتن وقتى کافى، یا عدم سؤال کافى، سبب خسارت بیمار شده، طبیب ضامن است. ولى اگر عدم همکارى بیمار سبب این خسارات شده، یا بیمارى او طورى بوده که با دقّت و بررسى لازم نتیجه اى عاید او نمى شده، طبیب ضامن نیست.

7- تجویز داروی مضر به اصرار بیمار

سؤال: اگر پزشک بنا به اصرار بیمار، دارویى تجویز نماید، یا سایر اقدامات درمانى مضرّ را انجام دهد، در صورت ایجاد عارضه، مسئول کیست؟

 پاسخ:اگر پزشک اثر زیانبخش دارو را اعلام کند مسئولیّتى در برابر عارضه ندارد; و اگر اعلام نکند، مسئول است. ولى در هر صورت پزشک باید مقاومت کرده، و داروى مضرّ را به بیمار معرّفى نکند.

8- ایجاد عارضه دارویی در صورت عدم تعیین حساسیت

سؤال: با توجّه به علوم روز، چنانچه امکان تعیین حسّاسیّت یک دارو وجود نداشته باشد، آیا پزشک، در صورت ایجاد عارضه مسئول است؟

پاسخ: در صورتى که آن دارو منحصر به فرد نباشد، و بیمار جنبه اورژانسى نداشته باشد، استعمال آن دارو روى انسان جایز نیست; امّا اگر دارو منحصر به فرد است، و استعمال آن ضرورى به نظر مى رسد، و احتمال نجات بیشتر از احتمال خطر است، باید آن را در مورد بیمار به کار برد.

9- تجویز داروهای مسکن با عوارض بالا

 سؤال:اگر دارو یا داروهایى نه براى نجات جان بیمار، بلکه جهت تسکین و مداواى ناراحتیهایى که باعث آزار وى مى شود (همانند: تب، خارش، درد، زخم و مانند آن) تجویز گردد، و بدانیم یا احتمال دهیم که این داروها مؤثر است، ولى با توجّه به اینکه اکثر داروهاى موثر، در کوتاه مدّت یا دراز مدّت داراى عوارض زیادى مى باشد، در صورت تجویز پزشک و ایجاد عارضه، که گاه بدتر از بیمارى اوّلیه مى باشد، آیا چیزى بر عهده پزشک خواهد بود؟ (لازم به ذکر است شایع ترین و بیشترین تجویز دارو در چنین مواردى صورت مى گیرد، و لذا اهمّیت فراوانى دارد، و از طرفى اگر به دنبال دارویى باشیم که هیچ ضررى نداشته باشد، گاه هیچ درمانى نباید انجام شود).

پاسخ: اگر ضرر مهمّى نداشته باشد اشکالى ندارد; زیرا داروها به هر حال عوارضى دارند، ولى اگر ضرر مهمّى داشته باشد تجویز آن جایز نیست، مگر در صورت ضرورت شدید، و با کسب رضایت بیمار یا ولىّ او.

10- تجویز داروهای محتمل التاثیر

سؤال: در صورتى که داروها کاملاً مؤثّر به هر علّتى در دسترس نباشند، آیا پزشک مى تواند داروهایى که احتمال مى دهد مؤثّر باشد تجویز کند؟ در صورت عدم موفقیّت، آیا پزشک در قبال عوارض احتمالى این داروها، یا هزینه بیهوده اى که بر بیمار تحمیل شده مسئول و مدیون است؟

پاسخ: اگر راه منحصر به استفاده از آن داروها باشد اشکالى ندارد، ولى باید بیمار را در جریان بگذارد و رضایت وى را جلب کند.

11- خسارات ناشی از اطلاعات نادرست بیمار به پزشک

سؤال: آیا جواب منفى خانم بیمار در مورد پرسش پزشک از حاملگى وى، چه خود بداند باردار است و به هر علّتى نگوید، و چه نداند که باردار است، از پزشک معالج در قبال عوارض احتمالى رفع مسئولیّت مى کند؟

پاسخ: اگر راه تشخیص باردارى منحصر به سؤال از بیمار است، در فرض مسأله مسئولیّتى ندارد.

12- تجویز آزمایشات پزشکی به جهت رعایت احتیاط

سؤال: برخى از اوقات، پزشک تنها جهت احتیاط و مطمئن شدن در جهت تشخیص و یا ردِّ یک بیمارىِ احتمالى مثل سل در هر بیمار مشکوکى ـ با هر علامت غیر اختصاصى ـ دستور رادیوگرافى مى دهد، تا بیمارى مخفى احتمالى را کشف کند، در صورت وجود یا عدم هرگونه بیمارى (که احتیاج به رادیوگرافى دارد) آیا پزشک در ایجاد عوارض احتمالى و هزینه درمان مسئول است؟

 پاسخ:در صورتى که احتمال بیمارى، احتمال قابل ملاحظه اى باشد، این اقدام اشکال ندارد، و مسئول نیست.

13- خسارات ناشی از به روز نبودن اطلاعات پزشک

سؤال: در علم پزشکى برخى از روشهاى درمانى با گذشت زمان دچار تغییراتى شده، یا به کلّى ارزش خود را از دست مى دهد. در صورتى که پزشک به علّت عدم مطالعه، از اطّلاعات جدید مطّلع نشود، آیا مسئول است؟

 پاسخ:این مسأله دو حالت دارد: حالت اوّل این است که عرف پزشکان، پزشک را در برابر فرا نگرفتن معلومات جدید مقصّر مى شناسند، در این صورت ضامن است. حالت دوم آن است که فرا گرفتن آن مسائل را وظیفه طبیب نمى دانند، بلکه جزء تکامل علم محسوب مى شود، در این صورت مسئول نیست.

14- تجویز داروهای مضر برای زنان باردار

سؤال: اگر پزشک با توجّه به گستردگى موضوع نداند، یا فراموش کرده باشد که دارو یا روش تشخیصى وى براى خانمهاى باردار یا شیرده مضر است، مسئولیّت پزشک در صورت ایجاد عارضه در جنین یا مادر در چه حد است؟

پاسخ: پزشک موظّف است از زنانى که در معرض باردارى هستند سؤال کند. و اگر بدون تحقیق داروى مضرّى بدهد مسئول است.

15- اقدامات پزشک در غیر رشته تخصصی خود

سؤال: آیا اقدامات پزشکى طبیب در غیر رشته تخصّصى خود، که آگاهى لازم را ندارد، و باعث تشدید بیمارى یا بروز عارضه اى جدید در بیمار مى شود، یا منجر به فوت وى مى گردد، موجب ضمان است؟

پاسخ: آرى، موجب ضمان است.

16- تشخیص نادرست توسط طبیب حاذق حاذق

 سؤال:لطفاً به دو سؤال زیر پاسخ دهید:

1. اگر به سبب تشخیص نادرست طبیب حاذق آسیبى به بیمار وارد شود، آیا باید دیه پرداخت شود؟ دیه بر عهده کیست؟

2. چنانچه در تشخیص سهل انگارى نموده باشد، حکم چگونه است؟

 پاسخ:در صورت اوّل ضامن است، مگر اینکه قبلاً به طور خصوصى یا به طور عام نسبت به خسارتها اعلام برائت کرده باشد. و در صورت دوّم، طبیب به هر حال ضامن است، چون کوتاهى کرده است.

17- ایجاد آسیب های جانبی هنگام معالجه

سؤال: هرگاه پزشک یا دستیار وى، به هنگام معالجه بیمار، لطمه یا ضربه اى بر عضو دیگر او وارد کند، مثلاً جهت احیاى قلب، دنده هاى بیمار در حال ماساژ بشکند. یا جهت تحریک به عکس العمل، به صورت بیمار سیلى بزند، و پرده گوشش پاره شود. آیا پزشک ضامن است؟

پاسخ: در صورتى که این کار براى معالجه اجتناب ناپذیر باشد، و از مریض یا اولیاى او اجازه گرفته باشد، ضامن نیست. در غیر این صورت ضامن است.

18- ترک معالجه بیمار فقیر

 سؤال:لطفاً به دو سؤال زیر پاسخ دهید:

1. پزشکى به علّت فقر مالى بیمار اورژانسى، که قادر بر پراخت هزینه هاى مربوطه نبوده، از معالجه و جرّاحى وى اجتناب نموده، و در نتیجه بیمار فوت کرده است. یا عمل جرّاحى را به روزهاى دیگر موکول نموده، که به اندازه آن روز نمى تواند مفید باشد، آیا پزشک ضامن است؟

2. اغلب بیمارستانها اوّل پول مى گیرند، سپس بیمار را به پزشک ارجاع مى دهند. در صورتى که تأخیر در این امر منجر به مرگ یا عوارض دیگر شود، آیا این کار جایز است؟

 پاسخ:در فرض سؤال پزشک ضامن خون نیست، ولى گناه بزرگى مرتکب شده و قابل تعقیب است.

19- کوتاهی عمدی یا سهوی پزشک در مداوای بیمار

 سؤال:چنانچه پزشک معالج، عمداً یا سهواً در مداواى بیمار یا مجروحى که مسئولیّت درمان وى را پذیرفته کوتاهى ورزد، و شخص در اثر سرایت بیمارى، یا جراحت سابق، صدمه دیده و یا تلف شود، آیا طبیب مسئولیّت خواهد داشت؟

پاسخ: در صورتى که بیمار در شرایط خطرناکى باشد، و اولیاى مریض او را به طبیب بسپارند که از او مراقبت کند، و طرفین یا خصوص طبیب بداند که اگر از بیمار غفلت کند، خطرى بیمار را تهدید مى کند، چنانچه طبیب این مسئولیت را پذیرفته باشد، و از انجام وظیفه تخلّف نماید، در برابر نتیجه آن مسئول است. و اگر عمداً و به قصد زیان رساندن به مریض این کار را کرده باشد، قتل عمد، یا جرح عمد محسوب مى شود، در غیر این صورت، شبه عمد است.

20- تشدید بیماری در اثر کمبود امکانات پزشکی

 سؤال:اگر به خاطر کمبود امکانات لازم براى تشخیص کامل، تشخیص ممکن نگردد، و مداواى لازم صورت نگیرد، و بیمارى تشدید یا منجر به مرگ شود، آیا پزشک معالج مسئول است؟

 پاسخ:مسئولیّت ندارد، ولى باید داروهاى مشکوک و مضر به بیمار ندهد.

21- ضمان تزریق کننده در صورت فوت بیمار

سؤال: اگر تزریق آمپول منجر به عارضه، یا فوت شود، آیا تزریق کننده در موارد ذیل ضامن است؟

الف) اشتباه در تجویز پزشک باشد.

ب) تزریق کننده مجوّز قانونى دارد; امّا قواعد تزریقات را رعایت نکرده باشد.

ج) تزریق کننده مجوّز قانونى دارد; و قواعد تزریقات را نیز رعایت کرده است.

د) تزریق کننده مجوّز قانونى ندارد.

پاسخ: در مورد اوّل پزشک و در مورد دوم تزریق کننده ضامن است. در مورد سوم چنانچه مرگ یا عارضه، ناشى از خطاى تزریق کننده باشد، او ضامن است; مگر اینکه قبلاً به طور خصوصى یا به طور عام از بیماران خود برائت گرفته باشد، و اگر به خاطر عیب و علّت غیر عادى در بیمار بوده، ضامن نیست. و در مورد چهارم تزریق کننده ضامن است.

22- عدم رعایت بهداشت در مراکز درمانی

سؤال: عدم رعایت بهداشت توسّط پزشک یا پرستار در هر بخش، ممکن است موجب ضرر و زیان به بیمار شود. آیا چنین کارى ضمان آور است؟

پاسخ: در صورتى که از حدّ معمول و متعارف پزشکى کمتر رعایت کنند، و بیم انتقال بیمارى برود، موجب ضمان است.

23- عدم استریل وسایل آندوسکوپی

سؤال: عدم استریل وسایل آندوسکوپى باعث انتقال بیمارى به دیگر بیماران مى شود. اگر چنین اتّفاقى بیفتد چه کسى ضامن است؟

پاسخ: کسى که مباشر کار بوده ضامن است.

24- ضمان طبیب ماهر که بدون اذن عمل جراحی کرده است

 سؤال:طبیب حاذق و ماهرى بدون سهل انگارى اقدام به عمل جرّاحى نموده، و در ضمن عمل، آسیبى به بیمار وارد گردیده است، لطفاً موارد ضمان یا عدم ضمان طبیب را در صورتهاى ذیل بیان فرمایید:

1. بدون اذن از بیمار یا کسان وى اقدام به عمل نموده باشد.

2. غفلت از گرفتن اذن داشته است.

3. بیمار در حال اغما بوده، و دسترسى به کسان بیمار نداشته، و تأخیر هم جان بیمار را به خطر مى انداخته است.

4. در مورد فوق اگر تأخیر موجب نقص عضو، یا تعطیل شدن عضوى از بیمار گردد حکم چیست؟

5. اگر در موارد فوق باید دیه داده شود، دیه بر عهده کیست؟

پاسخ: طبیب در صورت اوّل و دوم ضامن است. و در صورت سوّم، اگر دسترسى به حاکم شرع باشد، باید اذن بگیرد، و اگر دسترسى به شخص خاصّى نیست ما اذن مى دهیم که اطبا اقدام کنند و ضامن نیستند. و در مورد چهارم اگر تأخیر بیندازد گناه کرده ولى دیه ندارد، و جواب مورد پنجم از جوابهاى گذشته معلوم شد.

25- ضمان طبیب ماهر که بدون اذن عمل جراحی کرده است

سؤال: طبیب حاذق و ماهرى بدون سهل انگارى اقدام به عمل جرّاحى نموده، و در ضمن عمل، آسیبى به بیمار وارد گردیده است، لطفاً موارد ضمان یا عدم ضمان طبیب را در صورتهاى ذیل بیان فرمایید:

1. بدون اذن از بیمار یا کسان وى اقدام به عمل نموده باشد.

2. غفلت از گرفتن اذن داشته است.

3. بیمار در حال اغما بوده، و دسترسى به کسان بیمار نداشته، و تأخیر هم جان بیمار را به خطر مى انداخته است.

4. در مورد فوق اگر تأخیر موجب نقص عضو، یا تعطیل شدن عضوى از بیمار گردد حکم چیست؟

5. اگر در موارد فوق باید دیه داده شود، دیه بر عهده کیست؟

 پاسخ:طبیب در صورت اوّل و دوم ضامن است. و در صورت سوّم، اگر دسترسى به حاکم شرع باشد، باید اذن بگیرد، و اگر دسترسى به شخص خاصّى نیست ما اذن مى دهیم که اطبا اقدام کنند و ضامن نیستند. و در مورد چهارم اگر تأخیر بیندازد گناه کرده ولى دیه ندارد، و جواب مورد پنجم از جوابهاى گذشته معلوم شد.

26- فراهم نکردن شرایط کافی توسط پزشک جراح

سؤال: گاه غرور پزشک، یا اطمینان وى به موفّقیت در کارش، باعث فراهم نکردن وسائل و شرایط کافى براى انجام عمل جرّاحى مى گردد. اگر این موضوع به مرگ یا ضرر و زیان بیمار منجر شود، آیا پزشک ضامن است؟

پاسخ: در صورتى که پزشک سهل انگارى نکرده باشد، و از بیمار یا اولیاى وى برائت گرفته باشد ضامن نیست.

27- خطای پزشک در صورت اشتباه آزمایشگاه

سؤال: با توجّه به اینکه تشخیص بسیارى از بیماریها یا اختلالات به وسیله آزمایش امکان پذیر است، و از طرفى امکان اشتباه در آزمایشگاه و تفسیر آزمایشها همیشه وجود دارد، در صورت اشتباه آزمایشگاه و در نتیجه معالجه اشتباه پزشک، مسئول خسارات و عوارض احتمالى کیست؟

پاسخ: آزمایشگاه مسئول است.

28- ضمان داروساز در صورت عدم ارائه دارو بدون نسخه

سؤال: با توجّه به اینکه تجویز دارو (به استثناى داروهاى بدون نسخه) بر عهده پزشک است نه داروساز، اگر بیمارى به حال اضطرار به داروساز مراجعه کند و داروساز، دارویى را در اختیار وى قرار ندهد، آیا در صورت بروز نقص جسمى، یا جراحت، یا فوت بیمار، دارو ساز مقصّر است؟

پاسخ: ضامن نیست، هرچند در بعضى از صور مسأله مرتکب گناه شده است.

29- ضمان در صورت اختلال در دستگاه های پزشکی

سؤال: در مواردى که به علل غیر مربوط به کار پزشک (مثل اختلال در دستگاه ها و رفتن برق و...) به بیمار لطمه اى وارد شود ضامن کیست؟

 پاسخ:در صورت عدم تقصیر و عدم سهل انگارى، طبیب ضامن نیست. در مورد مدیر بیمارستان و مسئول برق نیز همین گونه است.

30- ضمان نقص عضو یا فوت به دلیل نبود خون در بیمارستان

سؤال: ضمان نقص عضو، یا فوت بیمار به دلیل فقدان وسائل لازم، یا نبودن خون در بیمارستان بر عهده کیست؟

پاسخ: چنانچه امکان تهیّه وجود داشته و اقدام نکرده اند، مسئولین آن بخش و مسئولین بیمارستان در برابر این حوادث ضامن خواهند بود.

31- تشدید بیماری در صورت بی دقتی کادر اتاق عمل

سؤال: کمى بى دقّتى از طرف کارکنان، یا پزشکان، در اتاق عمل باعث خفگى بیمار، کم شدن شدید خون، پایین افتادن فشار خون، و احتمالاً مرگ بیمار مى شود. آیا «دقّت کردن» در این امور براى چنین افرادى واجب است؟

 پاسخ:سهل انگارى در این امور مسئولیّت شدید دارد.

32- مسئولیت افراد غیر متخصص که دارو تجویز می کنند

 سؤال:برخى از افراد عادى (که در مسائل پزشکى تخصّصى ندارند) در این امر دخالت نموده، و قرص، آمپول یا دارویى را براى بیمار توصیه مى نمایند. در صورتى که این امر منجر به مرگ یا آسیب جسمى بیمار شود، آیا آنها ضامن هستند؟

 پاسخ:چنین شخصى کار خلافى کرده و مجازات دارد، ولى ضامن دیه طرف نیست; مگر اینکه شخصاً دارو را به او تزریق کرده یا خورانده باشد.

33- اذن گرفتن از ولی بیمار برای معالجه و درمان

 سؤال:در مواردى که براى معالجه بیمار باید اذن گرفت تا ضمان متوجّه طبیب نشود، بفرمایید:

1. آیا اذن از ولىّ طفل ممیّز کافى است، یا باید از طفل هم اذن گرفته شود؟

2. به هنگام عمل جرّاحى بر روى بیمار بیهوش، از کدام یک از کسان بیمار

باید اذن گرفت؟ آیا ترتیب، یا اولویّتى در کار است؟

3. در مورد بیمار بیهوش یا طفلِ صغیرِ مصدوم، که مشخّص نیست ولىّ دارد یا ندارد، و دسترسى به حاکم شرع هم نیست، و عدول المؤمنین (مؤمنان عادل) هم حاضر نیستند، و معالجه هم فوریّت دارد، تکلیف چیست؟

4. آیا طبیب مى تواند از حاکم شرع اسلام براى کلّ موارد مشابه فوق قبلاً اذن بگیرد؟

 1. اذن ولى کافى است.

2. از ولىّ شرعى او اذن بگیرد، و اگر ولىّ شرعى نداشت از حاکم شرع.

3. در این گونه موارد ما به اطبا اجازه مى دهیم که با رعایت دقّت و احتیاط وظیفه را انجام دهند.

4. نسبت به مواردى که دسترسى به ولى نیست، یا ولى ندارد مانعى نیست.

34- سلب ضمان پزشک پیش از معالجه

سؤال: آیا پزشک مى تواند ضمن انعقاد قرار داد معالجه با بیمار، هرگونه مسئولیّت شرعى را نسبت به آسیب هاى احتمالى که در ضمن معالجه ممکن است پیش بیاید از خود سلب کند، تا هیچ گونه ضمانى بر عهده وى یا عاقله اش نباشد؟

پاسخ: اشکالى ندارد،مشروط براینکه طبیب درتلاشوکوشش خود کوتاهى نکند.

35- مسئولیت هزینه های درمانی در صورت عدم بهبودی بیمار

سؤال: اگر پزشک سعى خود را در مداواى بیمار انجام دهد، ولى بیمار بهبود نیابد، آیا پزشک نسبت به هزینه درمانى که بیمار پرداخته مدیون است؟

 پاسخ:در صورتى که پزشک وظیفه خود را طبق ضوابط انجام داده باشد، مسئولیّتى ندارد.

36- فوت بیمار قلبی هنگام تست ورزش

سؤال: ممکن است بیمار قلبى به هنگام تست ورزش دچار ایست قلبى منجر به فوت شود. در این حالت چه کسى ضامن است؟

پاسخ: در صورتى که این مسأله به مریض تفهیم شود که چنین خطرى ممکن است در پیش باشد، و مریض راضى شود، یا وقوع چنین مطلبى بسیار نادر باشد، طبیب ضامن نیست.