بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
الـــــسَّلاَمُ عَـــــلَى
مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ.
وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى عِبَادِ اَللَّه
حکم مساوی یا جلوتر ایستادن زن از مرد در نماز
فتاوای ۱۷ مرجع تقلید معاصر:
در این مورد چهار قول است:
{۱} برخی نمازشان را باطل نمی دانند،
{۲} امامت زن، کراهت دارد،
{۳} مستحبّ است امام جماعت زنان نیز مرد باشد،
{۴} امامت زن، جایز و صحیح است.
اقوال مراجع عظام:
فتاوای مراجع عظام تقلید چهار دسته اند:
(۱) برخی نمازشان را باطل نمی دانند ولی میفرمایند: بهتر است نمازشان را دوباره بخوانند، مانند:
آیات عظام امام خمینی، اراکی، نوری همدانی: اگر زن برابر مرد يا جلوتر بايستد و با هم وارد نماز شوند، بهتر آن است كه نماز را دوباره بخوانند.
(۲) برخی نمازشان را بنابراحتیاط واجب باطل می دانند و میفرمایند: باید نمازشان را دوباره بخوانند، مانند:
آیةالله العظمی سيستاني: اگر زن هم ردیف مرد یا جلوتر بایستد و با هم وارد نماز شوند ـ بنا بر احتیاط واجب ـ باید نماز را دوباره بخوانند. و اگر یکی زودتر از دیگری مشغول نماز شود، نماز نفری که دیرتر تکبیرة الاحرام را گفته، بنا بر احتیاط واجب باطل است و نماز نفر اول که زودتر تکبیرة الاحرام را گفته، در صورتی که آنچه در مسأله {۸۸۸} ذکر شده را انجام دهد صحیح است و گرنه نماز نفر اول هم، بنا بر احتیاط واجب، باطل است امّا اگر این کارها امکان پذیر نیست نماز را ادامه میدهد و در این صورت، نماز نفر اول صحیح است..
(۳) برخی نمازشان را صحیح می دانند ولی ثواب نماز را کمتر می دانند، مانند:
آیةالله العظمی گلپايگاني: اگر زن برابر مرد يا جلوتر بايستد نماز هر دو صحيح است، چه با هم وارد نماز شوند يا به ترتيب؛ بلي ثواب نماز هر كدام كه بعد مشغول نماز شده اند كمتر است.
(۴) برخی نمازشان را صحیح می دانند ولی ثواب نماز را کمتر می دانند و می فرمایند: دو باره اعاده کنند، مانند:
آیةالله العظمی صافی گلپايگاني: اگر زن برابر مرد يا جلوتر بايستد نماز هر دو صحيح است، چه با هم وارد نماز شوند يا به ترتيب؛ بلي ثواب نماز هر كدام كه بعد مشغول نماز شده اند كمتر است ولي بنابراحتياط موكّد، سزاوار است در صورتي كه هر دو با هم وارد نماز شوند هردو، و در صورتي كه به ترتيب وارد شده باشند كسي كه بعد وارد شده، نماز را اعاده نمايد.
(۵) برخی نمازشان را در فاصله کمتر از یک وجب باطل می دانند و می فرمایند: دو باره اعاده کنند، مانند:
آیةالله العظمی خوئي: اگر زن برابر مرد يا جلوتر در كمتر از يك وجب بايستد و با هم وارد نماز شوند بايد نماز را دوباره بخوانند، ولي اگر يكي زودتر از ديگري به نماز بايستد فقط كسي كه بعد مشغول نماز شده بايد نمازش را دوباره بخواند.
آیةالله العظمی تبريزي: اگر زن برابر مرد يا جلوتر در كمتر از يك وجب بايستد و با هم وارد نماز شوند بايد نماز را دوباره بخوانند، ولي اگر يكي زودتر از ديگري به نماز بايستد، نماز او بنابرأظهر صحيح است و كسي كه بعد مشغول نماز شده، بايد نمازش را دوباره بخواند.
(۶) برخی نمازشان را باطل می دانند و می فرمایند: دو باره اعاده کنند، مانند:
آیات عظام: فاضل لنکرانی، مكارم شیرازی: اگر زن در كنار مرد يا جلوتر بايستد و با هم وارد نماز شوند نماز هر دو باطل است، امّا اگر يكي قبلاً وارد نماز شده باشد نماز او صحيح و نماز دومي باطل است.
(۷) برخی نمازشان را مکروه می دانند و می فرمایند: دو باره اعاده کنند، مانند:
آیةالله العظمی بهجت: نماز خواندن زن جلوتر از مرد يا مساوي و همدوش با مرد مكروه است بنابراظهر، مگر اين كه بين آن دو، چيزي مانند پرده و مانند آن حائل بشود و يا اينكه بين آن دو به مقدار حداقل يك وجب و حداكثر ده ذراع كه حدود پنج متر مي شود فاصله باشد، كه در اين صورت كراهت كم و يا برداشته مي شود.
آیةالله العظمی جوادی آملی: مكروه است كه زن در نماز جلوتر از مرد نمازگزار يـا محـاذى او باشد. كراهت ياد شده در غير مکّه است. هرگاه زن و مرد با هم نماز را شـروع كردند و زن جلو يا محاذى مرد نمازگزار باشد مستحب است هر دو نمـاز خـود را اعاده كنند و اگر يكى بعد از ديگرى به گونه وارد نماز شد که زن مقدّم یا محاذى باشد، كسىكه نماز او ديرتر شروع شده،احتياطاً نماز را اعاده نماید.
(۸) برخی نمازشان را صحیح می دانند و می فرمایند: بنابراحتیاط واجب یک وجب بینشان فاصله باشد، مانند:
آیةالله العظمی امام خامنه ای: بنابراحتیاط واجب باید میان زن و مرد در حال نماز حداقل یک وجب فاصله باشد، و در این صورت اگر زن و مرد محاذی یکدیگر بایستند یا زن جلوتر از مرد بایستد، نماز هر دو صحیح است.
(۹) برخی می فرمایند: اگر بدون رعایت فاصله مناسب باشند بنابراحتیاط مستحب نماز را دو باره اعاده کنند، مانند:
آیةالله العظمی شبیری زنجاني: اگر زن برابر مرد يا جلوتر، بدون رعايت فاصله مناسب بايستد و با هم وارد نماز شوند احتياط مستحب آن است كه نماز را دوباره بخوانند و اگر يكي بعد از ديگري به نماز بايستد احتياط مستحب آن است كه دومی نمازش را دوباره بخواند.
(۱۰) برخی می فرمایند: اگر کمتر از یک وجب فاصله داشته باشند باید نماز را دو باره اعاده کنند، مانند:
آیةالله العظمی وحید خراسانی: اگر زن برابر مرد یا جلوتر، در کمتر از یک وجب بایستد و با هم وارد نماز شوند باید نماز را دوباره بخوانند؛ و همچنین است بنابراحتیاط واجب در صورتی که یکی زودتر از دیگری به نماز بایستد.
(۱۱) برخی نمازشان را صحیح میدانند ولو بینشان فاصله نباشد، مانند:
آیةالله العظمی مظاهری: اگر در نماز زن هم ردیف مرد یا جلوتر از او باشد اشکال ندارد، گرچه بین آنها فاصله ای نظیر پرده نباشد، ولی مستحب است زن عقب تر از مرد بایستد و جای سجدۀ او از جای ایستادن مرد کمی عقب تر باشد و اگر برابر هم باشند ده ذرع (تقریبا پنج متر) میان آنها فاصله باشد.
به نقل از: