فقها و مراجع عظام شیعه، با استناد به دلائل بسیاری از روایات، فرموده اند: زن نمىتواند برای مردان و یا زنان و مردان؛ امام جماعتت شود، بنابراین قید امامت زن برای زنان اشکال ندارد هرچند برخی از فقهاء عظام احتیاط کرده اند.
مرحوم صاحب جواهر مىنویسد:
«یشترط فى الامام الذکورة اذا کان المأموم ذکرانا او ذکرانا و اناثا، فلا یجوز امامة المرأة لهم بلا خلاف اجده نقلاً و تحصیلا بل فى الخلاف و المنتهى و التذکرة و الذکرى و الروض و غیرها الاجماع علیه».
شرط است وقتی مأموم مرد و یا مرد و زن باشد امام جماعت نیز مرد باشد، پس وقتی مأموم مرد و یا مرد و زن باشد امامت زن جایز نیست. در این مساله اختلافى وجود ندارد. نقلاً و تحصیلاً اختلافى نیست، نه اختلافى نقل شده و نه خود به آن دست یافتهام، بلکه در کتاب خلاف، منتهى، تذکره، ذکرى، روض الجنان و دیگر کتابهاى فقهى، اجماع فقها بر این مسأله نقل شده است.
نتیجه:
پس اگر مأموم فقط زن باشند، امامت زن نیز اشکال ندارد.
فتاوای ۱۷ مرجع تقلید معاصر:
در این مورد چهار قول است:
{۱} امامت زن، بنابراحتیاط، جایز نیست،
{۲} امامت زن، کراهت دارد،
{۳} مستحبّ است امام جماعت زنان نیز مرد باشد،
{۴} امامت زن، جایز و صحیح است.
اقوال مراجع عظام:
{ قول اول:} که بنابراحتیاط، جایز نمیدانند؛ ۳ قول:
(۱) آیةالله العظمی امام خمینی: احتياط واجب آن است كه امام زن، مرد باشد.
(۲) آیةالله العظمی گلپايگاني: در غيرنماز ميّت احتياط لازم آن است كه زن امامت نكند هرچند مأموم زن باشد.
(۳) آیةالله العظمی فاضل لنکرانی: امام جماعت بايد مرد باشد حتي براي زنان، بنابراحتياط واجب.
{ قول دوم:} که امامت زن را مکروه میدانند؛ ۱ قول:
(۱) آیةالله العظمی صافی گلپايگاني: در غير نماز ميّت امامت زن بر زنها كراهت دارد.
{ قول سوم:} که امامت مرد را برای زنان مستحبّ میدانند؛ ۲ قول:
(۱) آیةالله العظمی شبیری زنجانی: بنابر احتياط مستحبّ، زن، متصدّی امامت جماعت زنان نشود. {استفتائات}
(۲) آیةالله العظمی سبحانی: احتياط مستحب آن است كه امام زن مرد باشد.
{ قول چهارم:} جایز و صحیح است که امام جماعت زنان؛ زن باشد؛ ۱۱ قول:
(۱) آیات عظام: خوئی، سیستانی، تبریزی، وحیدخراسانی: فلاتصحّ إمامةالمرأة إلّا للمرأة.(امامت زنان جز برای زنان صحیح نیست) {منهاج الصالحین}
(۲) آیةالله العظمی امام خامنه ای: امامت زن در نماز جمات فقط برای زنان جایز است.
(۳) آیات عظام: اراکی، نوری همدانی: یجوز إمامةالمرأة لمثلها. (امامت زن برای زن جایز است). {العروة الوثقی}
(۴) آیةالله العظمی بهجت: لابأس بإمامةالمرأة لمثلها. (امامت زن برای زن مانعی نیست). {وسیلةالنجاة}
(۵) آیات عظام: مكارم شیرازی، جوادی آملی: امامت زن براي زن مانعي ندارد.
(۶) آیةالله العظمی مظاهری: امامت زن برای زن ها اشکال ندارد.
منابع:
(۱) العروةالوثقی، شرائط امام الجماعة، مسألة ۸.
(۲) منهاج الصالحین، ، مسأله ۱۴۵۳.
(۳) وسیلةالنجاة شرائط إمام الجماعة، مسألة ۱۰۵۹.
(۴) توضیح المسائل مراجع، مسأله ۱۴۵۳.
(۵) استفتائات آیةالله العظمی شبیری زنجانی، ج۱، ص۵۱۸، سؤال ۲۱۸۹.