رجوع به كفايت

سؤال: كسي كه با وجود تقليد صحيح قبلاً به حج مشرف شده، و چون رجوع به كفايت را مجتهد او شرط استطاعت نمي‎دانسته، حَجّة‎الاسلام را قصد نموده و بجا آورده است، با اينكه رجوع به كفايت نداشته است، و فعلاً همه شرايط استطاعت براي او موجود است، و از حضرتعالي تقليد مي‎كند، آيا بايد حج سابق را اعاده نمايد يا خير؟

پاسخ: نياز به اعاده حَجّة‎الاسلام نيست گرچه موافق با احتياط است.

سؤال: اگر شخص مقلد مرجعي بوده، كه در استطاعت شرط مي‎كرده (كه پس از رجوع از حج، شخص نياز به استفاده از وجوهات شرعيه نداشته باشد)، از اين رو چون خود را مستطيع نمي‎دانسته براي حج نيابي اجير شده و حج نيابي بجا آورده است، و اكنون از حضرتعالي تقليد مي‎كند، و شما در رجوع به كفايت در صورتي كه شهريه و يا وجوه شرعي دريافتي براي مخارج زندگي او كافي است او را مستطيع مي‎دانيد، و استطاعت هم مانع از قبول نيابت است، حال بفرماييد تكليف حج قبلي چه مي‎شود؟ و وظيفه فعلي او چيست؟

پاسخ: نيابتي كه طبق فتواي مرجع قبلي انجام داده است صحيح مي‎باشد، و اگر بعداً مستطيع شد بايد حَجّة‎الاسلام خود را بجا آورد.

سؤال: شخصي حج بجا آورده، لكن چون رجوع به كفايت او از وجوه و امثال آن بوده، و آن زمان نيز متذكّر مسأله مربوط به عدم استطاعت چنين شخصي طبق فتواي مرجع آن زمانش نشده، و گمان كرده كه حج واجب خود را انجام داده است، پس از آن و در حال استطاعت قطعي نيابتاً حج بجا آورده است، آيا حج نيابتي وي صحيح است، يا بايد پس از انجام حج واجب مستقر خودش، نيابت را تكرار نمايد؟

پاسخ: در فرض سوال اگر فعلاً از مرجعي تقليد مي‎كند كه امرار معاش از وجوه شرعيّه را مانع از صدق استطاعت نمي‎داند، حَجّة‎الاسلام او صحيح و حج نيابي او نياز به تكرار ندارد.

سؤال: خدمه‎كاروانها وپزشكان وامدادگران وافراد ديگري كه با مأموريت به ميقات آمده‎اند آيا مستطيع هستند و بايد حَجة‎الاسلام بجا آورند يا نه؟

پاسخ: چنانچه اشخاص مذكور رجوع بكفايت داشته باشند مستطيع هستند و بايد حَجّة‎الاسلام بجاي بياورند.

سؤال: شخصي كه مخارج حج را دارد اما در برگشت از سفر حج براي دادن وليمه يا مخارج زندگي مقروض مي‎شود و يا به وجوه شرعي مانند خمس و زكات نيازمند است، آيا چنين شخصي مستطيع است يا نه؟

پاسخ: در فرض سوال، وليمه دادن جزء استطاعت نيست و اما نسبت به احتياج به وجوه شرعي در رجوع به كفايت چنانچه معاش او بطور مستمر از وجوه شرعي است مستطيع است.

سؤال: حقير داراي شغل «كارمند بانك» همه ساله بانك مبلغي را به عنوان وام قرض الحسنه و يا با سود كم به اينجانب پرداخت مي‎نمايد و بطور ماهيانه از حقوقم كسر مي‎نمايد آيا پس از گذشت سال طريقه پرداخت سهم امام(عليه السلام) اين پول چگونه است؟ آيا مي‎شود با اين پول كه تا ده سال بعد بدهكارم به حج رفت يا خير؟ در صورتي كه اين حقير داراي چند فرزند هستم كه احتياج به خرجي و فراهم نمودن امكانات تحصيل و جهيزيّه براي زندگي آينده آنها و فراهم نمودن شوهر و يا همسر دارند آيا به نظر حضرتعالي فرزند و امكانات زندگي مانع از رفتن حج مي‎شوند يا خير؟

پاسخ: قرض با سود ولو سود آن كم باشد ربا و حرام است و اگر وام بدون سود باشد، نسبت به خمس آن هر مقدار از وام اداء شود و مقابل آن مانده و سال بر آن گذشته خمس دارد و اما نسبت به وجوب حج چنانچه پولي كه فعلاً دارد كافي براي حج رفتن باشد و بتواند به سهولت قرض خود را هم اداء كند و سائر شرائط استطاعت مانند بازبودن راه و رجوع بكفايت موجود باشد حج بر او واجب است و اگر مصرف كردن آن پول باعث شود كه وقت مراجعت از حج زندگي او مختل شود حج بر او واجب نيست.