انهار
انهار
مطالب خواندنی

قضا و کفاره

بزرگ نمایی کوچک نمایی

جنس كفّاره

سؤال: آيا در كفّاره مى توان به جاى آرد يا نان و گندم، موادّ خوراكى ديگر يا پول آن را به فقير داد؟

پاسخ: در اقسام طعام فرق نمى  كند؛ ولى دادن پول كافى نيست، مگر اين كه با اطمينان او را در خريد طعام وكيل كند.

دادن كفّاره  ى سيّد به غير سيّد

 سؤال: آيا غير سيّد مى  تواند كفّاره  ى روزه  اش را به سيّد بدهد؟

پاسخ: جايز است، ولى خلاف احتياط است.

 مسافرت بين كفّاره  ى روزه

سؤال:  كسى بايد 31 روز روزه  ى كفّاره بگيرد. پس از شروع به روزه گرفتن ـ مثلاً پس از 15 روز روزه گرفتن ـ يك مسافرت برايش پيش مى  آيد. در اين صورت 15 روز گرفته شده چه حكمى دارد؟

پاسخ: اگر سفر اضطرارى باشد و يا با غفلت از روزه تا ظهر شرعى اختيارا سفر كند، سفر او قطع كننده  ى پى در پى بودن روزه  ها نيست و با رفع اضطرار و غفلت ادامه مى  دهد.

 دادن كفاره يك روز به يك نفر

سؤال: فردى حدود 10 سال كفاره بدهكار است، آيا مى تواند كفاره هر روز از روزه كه بايد به شصت فقير بدهد را به يك فقير بدهد يا بايد بين شصت نفر جدا جدا كفاره را تقسيم نمايد؟

 پاسخ: نمى  تواند كفاره هر روز را به يك فقير بدهد؛ بلكه مى  تواند كفاره شصت روز خود را نيّت نموده و به شصت فقير بدهد كه هر چند با صورت اوّل در نتيجه تفاوتى نكرده و به همان ميزان كفاره به يك فقير داده است، لكن فقط در صورت دوم بريئ الذمّه مى  شود.

گران شدن قيمت كفاره

سؤال: اگر كسى چند سال پيش به قيمت روز، پول كفّاره  ى روزه را به واسطه داده باشد و گيرنده، آن را به مستحقّ نداده تا قيمت گندم افزايش پيدا كرده است. الآن كه مى  خواهد آن را بدهد، آيا افزايش قيمت را بايد روى آن بگذارد يا خير؟ و آيا اگر در فرض سوال خود گيرنده مستحقّ بوده، ولى به عنوانِ تصرّف، نگرفته است بلكه از طرف دهنده وكيل در خريد نان شده بوده چه طور؟

پاسخ: دادن پول، بابت كفّاره محسوب نمى  شود و وكيل بايد اجناس را تهيّه كند و كفّاره بدهد و يا پول را به فقير بدهد و او را وكيل كند كه آن را تهيه نمايد و در صورت استحقاق، خود او مى  تواند بابت كفّاره از طرف صاحبش براى خود تملّك كند و در فرض سوال اگر وكيل كوتاه ى كرده، ضامن است.

عدم درآمد جهت پرداخت كفاره

 سؤال: شخصى در حال حاضر درآمدى ندارد كه كفاره خود را بپردازد، وظيفه  اش چيست؟

 پاسخ: هر وقت توانايى پيدا كرد، بايد بپردازد و يا به جاى كفاره  ى مالى روزه اختيار كند و يا بدل  هاى آن ها كه به استغفار منتهى مى  شود.

پرداخت كفاره به فرزند واجب النّفقه در صورت فقر

سؤال:  شخصى فرزند واجب  النّفقه  اى دارد و از جهت فقر نمى  تواند بر او انفاق كند، آيا مى  تواند كفاره اش را به او بدهد؟

 پاسخ: از باب كفاره، به جهت انفاق نمى  تواند به او بدهد و البته چون وجوب اداى كفاره فوريّت ندارد و انفاق به فرزند فورى است، بايد بر او انفاق كند و بعدا كفّاره را بدهد؛ و اگر خواست كفاره را به او بدهد، با فقير دست گردان كند و به فرزند بدهد.

پرداخت كفاره به كسى كه شهريه مى  گيرد

سؤال: آيا طلاّبى كه با شهريه يا كمك پدر تأمين مى شوند، فقير شرعى محسوب مى  شوند و مخلّ كفارات مى  باشند؟

پاسخ: اگر با شهريه تأمين مى  شوند، پس با حقوق فقرا اداره مى  شوند، هر چند همراه با كمك پدر باشد، اما اگر فقط با كمك پدر اداره مى  شوند، محل احتياط است كه فقير باشند.

پرداخت كفّاره  ى فرزند

سؤال:  پرداخت كفّاره  ى روزه  هاى فرزندى كه بيشتر معاشش را پدر تأمين مى  كند بر خود او واجب مى  شود يا بر پدر او واجب است؟

پاسخ: كفّاره بر خود فرزند است.

ثواب روزه  ى ماه رجب و روزه  ى قضا

سؤال: اگر كسى روزه  ى قضاى خود يا پدر و مادر را در ماه رجب و شعبان گرفت، آيا ثواب رجب و شعبان را هم دارد؟

پاسخ: بلى، اگر هر دو را نيّت كند.

 اجير شدن كسى كه قضاى رمضان بر او است

سؤال: كسى كه روزه ى قضاى رمضان به ذمّه ى او است، مى تواند براى روزه ى ديگرى اجير شود يا تبرّعا روزه را به جا آورد؟

پاسخ: استيجار جايز است، ولى تبرّع در حكم روزه ى مستحبّى است، پس نمى  تواند تبرّعا روزه را به جا آورد.

روزه استيجارى با روزه كفاره

سؤال: اگر كسى روزه ى كفّاره بر عهده اوست، آيا مى تواند روزه  ى استيجارى بگيرد؟

پاسخ: بله، مى  تواند.

 اجير شدن نابالغ

سؤال: آيا بچّه  ى نابالغ مى  تواند براى روزه قضاى ديگرى اجير شود؟

پاسخ: اگر مميّز است و با اذن ولىّ او باشد و به اين كه روزه ى صحيح مى  گيرد اطمينان باشد، اشكال ندارد.

گرفتن قضاى روزه  ى پدر قبل از بلوغ

 سؤال: اگر پسر بزرگ ميّت نابالغ باشد، آيا مى تواند قبل از بلوغ، روزه  هاى پدر خود را بگيرد؟

 پاسخ: اگر مميّز است و به نحو صحيح مى  گيرد، روزه او برى كننده ذمّه  ى پدر است، ولى به منزله  ى تبرّع است.

روزه نذرى

سؤال: اگر فردى نذر كرد كه اگر مشكل من برطرف شود، روز پنج شنبه آينده روزه بگيرم و مشكل او در ساعت ده صبح پنج شنبه ى آينده برطرف شود، آيا روزه  ى آن روز بر او واجب است؟ وظيفه  ى او در صورتى كه مفطرى را اتيان كرده باشد يا اتيان نكرده باشد چيست؟ اگر بعدازظهر مشكل او برطرف شود چه طور؟

 پاسخ: اگر مفطر به جا نياورده است، روزه ى واجب، روزه ى همان روزى است كه معين كرده است و اگر افطار كرده، قضاى آن را به جا آورد و اگر بعدازظهر به حاجتش رسيد، وجوب ندارد.

 زنى كه در ايام عادت افطار كرده و...

 سؤال: زنى در ايام عادت، طبق معمول روزه اش را افطار مى  كند، ولى بعدا متوجه مى  شود در آن وقت يائسه بوده است. آيا روزه  اش صحيح است يا قضا و كفاره دارد؟

 پاسخ: بايد آن روزه را قضا نمايد، ولى كفّاره ندارد.

افطار عمدى در روزه كفاره

سؤال: آيا افطار عمدى پس از زوال، در روزه كفاره  اى، كفاره دارد؟

پاسخ: چه در آن 31 روز متوالى باشد يا در بقيه  اش كفاره ندارد.

تقديم روزه قضا يا روزه نذرى

سؤال: اگر روزه قضا و روزه نذرى، وقتشان تنگ شده باشد، كدام يك را بايد مقدم نمود؟

پاسخ: شايد قولى باشد به ترجيح داشتن تقدّم سبب وجوب براى هر كدام كه باشد (يعنى هر كدام كه زودتر واجب شده است، همان مقدم است). ولى احتياطا بايد به قصد امر فعلى روزه بگيرد و پس از رمضان هم به نيّت ديگرى كه هر كدام باشد، باز روزه بگيرد.

ناتوانى از قضاى روزه

سؤال: كسى كه نمى  تواند روزه  هاى قضاى خود را بگيرد، چه وظيفه  اى دارد؟

پاسخ: اگر قضا بر او واجب شده بوده، تأخير مى  اندازد تا وقتى كه تمكّن پيدا كند؛ يا وصيت مى  كند بعد از فوتش، كسى را اجير كنند تا روزه  هاى وى را بگيرد.

فردى كه قدرت گرفتن 31 روزه پياپى را ندارد

سؤال: فردى در كفّاره روزه، قدرت روزه گرفتن 31 روز پياپى را ندارد. وظيفه وى در اين باره چيست؟ ضمنا آيا وى مى  تواند روزه مستحبى بگيرد يا نذر روزه كند؟

پاسخ: بايد صدقه ى به 60 مسكين را اختيار كند و اگر روزه مستحبى بگيرد يا نذر روزه كند و روزه بگيرد، اشكالى ندارد.

وقوع يكى از روزه  هاى كفّاره در حال جنابت

سؤال:  فردى 26 روز پياپى روزه كفّاره گرفته و در روز بيست و هفتم، پس از اذان صبح مى  فهمد كه در حالت جنابت و احتلام داخل صبح شده است. حكم قضيه چيست؟

پاسخ: احتياط در بطلان روزه ى آن روز است. ولى چون به واسطه ى عذر بوده، تتابع و پى درپى بودن 31 روز به هم نمى  خورد.

روزه  خوارى در اوايل بلوغ

 سؤال: فردى در زمان كودكى و اوايل بلوغ، روزه خورده است، اكنون كه بزرگ شده، نمى داند جاهل قاصر بوده تا كفاره واجب نباشد يا مقصّر بوده تا كفاره واجب باشد. وظيفه چيست؟

پاسخ: با شكّ در موضوع، كفّاره واجب نمى شود

افطار روزه  ى استيجارى

سؤال:آيا افطار كردن بعد از ظهر در روزه استيجارى كفاره دارد؟

پاسخ: حكم قضاى خود را دارد

روزه نگرفتن عمدى در ماه رمضان

سؤال: شخصى روزه ماه رمضان را عمدا نگرفت، آيا علاوه بر قضاى روزه و يكى از كفّارات ثلاث، بايد براى هر روزى يك مدّ طعام نيز بدهد؟

پاسخ: غير از قضا و كفّاره  ى روزه، ديگر چيزى لازم نيست، مگر اين كه در آن سال قضايش را نگيرد.

ناتوانى از شصت روز روزه

 سؤال:آيا در كفّاره جمع نيز مانند كفّاره مخيّره يا مرتّبه، با عجز از شصت روز روزه، منتقل به هجده روز روزه مى شود؟

پاسخ: آرى، بلكه اولويت هم دارد.

موافق نبودن والدين با قضاى روزه

سؤال:به دليل مريضى، جهالت و عدم توانايى، روزه هايم قضا شده است و اكنون كه بهبودى حاصل شده، والدينم با گرفتن روزه هاى قضا موافق نيستند، تكليف من چيست؟

پاسخ: بايد روزه  هاى قضا را بگيريد و هر كدام كه سال بر آن گذشت، وقت آن وسيع است و فوريت ندارد.

روزه نگرفتن به تصوّر عيد

سؤال:كسى كه در شب آخر ماه رمضان به اميد اين كه فردا عيد مى شود غسل جنابت نكرد و در روز به خيال اين كه روزه اش باطل شده افطار كرد، آيا كفاره بر او واجب است؟

پاسخ: قضا و كفاره  ى عمدى دارد.

روزه نگرفتن به مدت طولانى

سؤال: مدت 13 سال روزه نگرفته ام، كفاره آن چه قدر است و اگر قدرت پرداخت آن را نداشتم، تكليف چيست؟

پاسخ: اگر عمدا نگرفتيد، قضا و كفاره  ى عمدى و كفاره  ى تأخير دارد در وقت تمكن؛ هر چند به تدريج تا آخر عمر بايد بگيرد و با عدم تمكّن، بدليّت 18 روزه روزه عوض دو ماه روزه و نيز تصدّق (صدقه) به مقدار ممكن بدل 60 اطعام ثابت است و پس از اين ها بدليّت استغفار است.

فراموش كردن روزه  هاى نگرفته

سؤال: در ماه رمضان مدتى روزه نگرفته  ام، اما تعداد روزه  ها را فراموش كرده  ام، وظيفه ام چيست؟

پاسخ: به مقدار يقينى بايد انجام دهيد.

 كفاره تأخير زن

سؤال: كفاره تأخير قضاى روزه زن، بر مرد است يا بر زن؟ و اگر بر خود زن است و زن درآمدى نداشته باشد، وظيفه او چيست؟

پاسخ: بر خود زن واجب است كه در وقت تمكن و قدرت بايد بپردازد.

مجبور كردن افراد براى افطار

 

سؤال:  اگر شخصى را به خوردن روزه مجبور نمايند، آيا كفاره روزه بر او واجب است؟

پاسخ: خير، كفاره ندارد.

پر كردن دندان در ماه رمضان

 سؤال: پر كردن دندان در ماه رمضان چگونه است؟

 پاسخ: بهتر است در حال روزه نباشد، چون بايد مواظب باشد چيزى وارد حلق نشود.

 جهل به بطلان روزه

سؤال:  كسى كه كارى انجام داده كه نمى دانسته روزه را باطل مى  كند، روزه او چه حكمى دارد؟

 پاسخ: قضا دارد و اگر جاهل مقصر بوده، كفاره هم دارد.

افطار قبل از مسافرت

سؤال: شخصى در ماه رمضان، قبل از ظهر قصد مسافرت داشته؛ لذا قبل از حركت افطار كرده (صبحانه خورده)، تكليف اين شخص در مورد قضا و كفاره چيست؟

پاسخ: قضا و كفاره دارد.

 نيّت كردن روزه قضا و مستحبى، با هم

 سؤال: كسى كه مى  خواهد روزه  ى قضا بگيرد، آيا مى تواند نيّت روزه  ى مستحبى نيز بكند؟

پاسخ: بايد فقط روزه  ى قضا را نيّت كند، ولى ثواب روزه  ى مستحبى را هم مى  برد.

روزه مستحبى براى كسى كه روزه قضا دارد

سؤال:  كسى كه روزه قضا دارد، آيا مى  تواند روزه  ى مستحبى بگيرد؟

پاسخ: خير، نمى  تواند.


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -