سؤال 753- آیا در دادن سهم مبارک امام علیه السلام که مصارفش را بدانند و رعایت نمایند اذن مجتهد جامع الشرائط لازم است؟
جواب: بلی لازم است.
سؤال 754- آیا وجوهات شرعی را میتوان به ولی امر مسلمین یا مجتهد جامع الشرائط دیگری که از آن تقلید نمیکنیم پرداخت؟
جواب: دادن وجوهات به مجتهد جامع الشرائطی که غیر از مرجع تقلید خود شخص است در صورتی که نظر هر دو در مصرف یکی باشد اشکال ندارد.
سؤال 755- اگر شخصی وصیت کند فلان مبلغ پول را به عنوان وجوهات به فلان مرجع (با قید نام مرجع) بدهید و مرجع فوق الذکر رحلت کنند آیا میشود به مرجعی دیگر داده شود یا خیر؟
جواب: آن وجوه را باید به مرجعی که زنده است بدهد.
سؤال 756- فردی بر تقلید مجتهد میت باقی است آیا میتواند سهم مبارک امام علیهم السلام را در صورتی که مجتهد فوت شده کارهای در دست اقدام و احیاناً نیمه تمام داشته به وکلای مجتهد متوفی که عدالت و امانت خود را حفظ کردهاند پرداخت نماید؟
جواب: امر سهم مبارک امام علیه السلام با مجتهد حیّ است و پرداخت آن به وکیل مجتهد میت کافی نیست.
سؤال 757- اگر شخصی مقلّد مجتهدی بوده و مبلغی بابت خمس که با مشار الیه حساب کرده بدهکار شد و تا کنون بدهکاری فوق را نداده، نسبت به بدهکاری به مجتهد سابق که فعلًا مقلد او نیست تکلیفش چیست؟
جواب: اگر مجتهدی که قبلًا مقلّد او بوده از دنیا رفته باید مبلغ مذکور را به مجتهد حیّ جامع الشرائط بپردازد و در فرض حیات مجتهد سابق احتیاط آن است که با اجازه مجتهد لاحق به مجتهد قبلی بپردازد. و اللّه العالم.
سؤال 758- خانه ای مدتها قبل از شخصی خریداری شده بود، و مبلغی از پول خرید خانه مانده بود، بعد از عقد و قرارداد بنگاهی، طرف معامله مقدار پول مانده را بابت خمس قبول میکند و معامله تمام میشود و سند خانه هم طبق قرارداد به نام حقیر میشود، اما بعد از مدت چند ماهی که گذشت شخصی که قبول خمس نموده بود پشیمان میشود. سؤال این است، آیا پشیمانی و ندامت این شخص از بابت دادن خمس و بخشش این مقدار پول، مورد قبول هست یا نه؟
جواب: در فرض سؤال کسی که خمس را بابت بدهی خریدار قبول کرده اگر بهمان مقدار، خمس بدهکار بوده و بابت بدهی خمسیش محسوب نموده، پشیمانی بعدی او اثری ندارد ولی اگر خمس بدهکار نبوده و منظورش این بوده که بعدها که بدهکار شد حساب کند و یا اگر هم بدهکار بوده منظورش وعده حساب کردن بوده، در صورت پشیمانی میتواند حساب نکند.
سؤال 759- شخصی خودش سید است آیا میتواند به فرزندش که تحصیل میکند و کاری ندارد از بابت سهم سادات به او بدهد یا از سهم سادات دیگران میتواند به او بدهد.
جواب: سهم ساداتی که به مال خودش تعلق گرفته نمیتواند به فرزند خودش بدهد، اما نسبت به سهم دیگران پس اگر خودش قدرت ندارد که نفقه فرزندش را بدهد و فرزندش هم فقیر است دیگران میتوانند سهم ساداتشان را به فرزند او بدهند. و اللّه العالم.
سؤال 760- به نوه دختری میشود خمس و زکات داد یا خیر؟
جواب: دادن خمس و زکات به نوه دختری جایز نیست. و اللّه العالم.
سؤال 761- افراد سید آیا خمسشان به خودشان بازمیگردد؟
جواب: ساداتی که خمس به مال آنها تعلق میگیرد باید آن را در محلش در توضیح المسائل ذکر شده مصرف نمایند و به خودشان بر نمیگردد. و اللّه العالم.
سؤال 762- زنی که فرزندانش سادات باشند و پدرشان مخارج زندگی ایشان را ندهد این مادر میتواند سهم ساداتی را به بچههای سادات خودش بدهد یا خیر؟
جواب: مادر نمیتواند سهم سادات خود را به فرزند خودش بدهد.ولی اگر شوهرش سید و فقیر باشد میتواند سهم سادات را به او بدهد. و الله العالم.
سؤال 763- اگر شخصی وجوهات شرعیه از قبیل سهم امام (ع) یا سهم سادات بر ذمّه دارد و میخواهد به دیدن یک طلبه یا یک سیّد مستحقّ برود، آیا میتواند چیزی خریده و بعنوان هدیه منزل نو عروس به خانه آنها برده و از وجوهات خود حساب نماید یا نه؟
جواب: با اذن فقیه جامع الشرائط مانعی ندارد. و اللّه العالم.
سؤال 764- آیا از سهم امام میشود به فقرا کمک کرد یا خیر؟
جواب: امر سهم مبارک امام (ع) با مجتهد جامع الشرائط است با اذن او مانعی ندارد. و اللّه العالم.
سؤال 765- در یک محل سید فقیری وجود دارد که از روی حیاء و عفاف، ابراز فقر نمیکند و اگر هم بگویند خمس است قبول نمیکند، آیا میشود از بابت هدیه چیزی به او داد؟
جواب: لازم نیست به او بگویند که مبلغ بابت خمس است. و اللّه العالم.
سؤال 766- آیا دادن سهم سادات با رعایت آنچه در توضیح المسائل آمده است اذن مجتهد میخواهد؟
جواب: بنابر احتیاط اذن مجتهد لازم است ولی از طرف حقیر بطور عام پرداخت سهم سادات عظام به آنها که محتاجند مجاز است.
سؤال 767- آیا از سهم مبارک امام (ع) برای برپائی مراسم مذهبی خصوصاً سوگواری و یا اعیاد ائمه اطهار صلوات اللّه علیهم اجمعین وهم چنین تهیه کتابهای مفید و خوب مذهبی و پخش آنان جایز است؟
جواب: موارد مختلف است و باید با اذن مجتهد باشد.
سؤال 768- در بعضی منطقههای افغانستان مردم احتیاج به حمّام دارند برای غسلهای واجب از وجه سهم مبارک امام (ع) زکات و غیره میشود خرج ومصرف حمّام کرد یا خیر؟
جواب: در فرض سؤال بابت زکات مال از سهم سبیل اللّه اشکال ندارد صرف حمّام نمایند و از سهم مبارک امام علیه السلام موکول به اجازه فقیه است.
سؤال 769- سیادتی را که شیعه معتبر دانسته و قائل به آن است آیا فقط به ذریّه پیامبر اسلام (ص) اطلاق میشود یا اولاد هاشم ببعد را شامل میگردد؟ و منظور حضرتعالی در رساله توضیح از سید فقیر چه کسی میباشد آیا به کسی که از ناحیه مادر منسوب به رسول (ص) است در صورت فقیر بودن میشود خمس داد (سهم سادات) یا نه؟
جواب: سیادتی که در مسائل خمس و زکات و کفارات واجبه موضوع احکام است انتساب به جناب عبد المطّلب از طریق پدر و اجداد پدری است اختصاص به اولاد امیر المؤمنین (ع) و حضرت زهراء سلام اللّه علیها دارد.
سؤال 770- آیا کسی میتواند از وجه سهمین مبالغی را پرداخت کند که بعداً اگر خواست سال خمسی قرار بدهد محاسبه کند؟
جواب: اگر یقین دارد که اموالش متعلق خمس شده مانعی ندارد و اگر یقین ندارد میتواند وجه را به سید فقیر قرض بدهد و یا وجه را به مجتهد جامع الشرائط قرض بدهد سپس بعد از تعلق خمس آنچه را به سید قرض داده بابت سهم سادات و آنچه را به مجتهد داده بابت سهم امام (ع) محسوب دارد لکن در این صورت باید مقداری را که به سیّد فقیر و به مجتهد قرض داده از سرمایه حساب کند و خمس آن را نیز بدهد. و اللّه العالم.
سؤال 771- والده این جانب سیده و علویه است با توجّه به اینکه فعلًا معمّم نیستم و استفاده از عمّامه به رنگ سیاه در مورد این جانب تأثیر منفی در جامعه ندارد، آیا اجازه استفاده از عمّامه به رنگ سیاه را دارم؟
جواب: کسی که فقط مادر او سیّده است گرچه از اولاد رسول خدا (ص) محسوب است ولی احکام خاص سیّد از قبیل استحقاق خمس در صورت فقر و حرمت اخذ زکوات و مانند اینها را ندارد بهر حال این جانب استفاده از عمامه سیاه را برای چنین شخصی نظر باینکه ممکن است بعداً با سادات شرعی اشتباه شود صحیح نمیدانم.