|
احکام نجاست(آیت الله العظمی خامنه ای)
سؤال 266. آیا خون پاک است؟
پاسخ: اگر از حیوانى باشد که خون جهنده دارد، نجس است.
سؤال 267. آیا خونى که بر اثر کوبیدن شدید سر به دیوار در عزاى امام حسین از سر انسان جارى و به سر و صورت شرکت کنندگان در مراسم عزادارى پاشیده مى‌شود، پاک است یا خیر؟
پاسخ: خون انسان در هر صورت نجس است.
سؤال 268. آیا اثر کم رنگ خون که بعد از شستن بر لباس باقى مىماند، نجس است؟
پاسخ: اگر عین خون نباشد و فقط رنگ آن باقى مانده باشد، پاک است.
سؤال 269. لکه خونى که گاهى در تخم مرغ یافت مى‌شود، چه حکمى دارد؟
پاسخ: محکوم به طهارت است، ولى خوردن آن حرام است.
سؤال 270. عرق جنب از حرام و عرق حیوان نجاست‌خوار چه حکمى دارد؟
پاسخ: عرق شتر نجاست‌خوار نجس است، ولى عرق حیوانات دیگر نجاست‌خوار و همچنین عرق جنب از حرام بنا بر اقوى پاک است، لکن احتیاط واجب این است که با عرق جنب از حرام نماز خوانده نشود.
سؤال 271. آیا قطرات آبى که از بدن میّت قبل از غسل با آب خالص و بعد از غسل با آب سدر و کافور بر زمین مىریزد، پاک هستند یا خیر؟
پاسخ: تا زمانى که غسل سوم کامل نشده باشد، بدن میّت محکوم به نجاست است.
سؤال 272. پوستى که گاهى از لبها، دست‌ها و یا پاها جدا مى‌شود، محکوم به طهارت است یا نجاست؟
پاسخ: پوست نازکى که خود بخود از دست‌ها، لبها، پاها و سایر قسمتهاى بدن جدا مى‌شود، محکوم به طهارت است.
سؤال 273. شخصى در جبهههاى جنگ در وضعیتى قرار گرفت که مجبور به کشتن خوک و خوردن آن شد، آیا رطوبت بدن و آب دهان وى محکوم به نجاست است؟
پاسخ: عرق بدن و آب دهان شخصى که گوشت حرام و نجس خورده، نجس نیست. ولى هر چیزى که با وجود رطوبت، با گوشت خوک برخورد کرده، محکوم به نجاست است.
سؤال 274. با توجه به این‌که در نقاشى و نقشهکشى از قلم مو استفاده مى‌شود و نوع خوب و مرغوب آن غالباً از موى خوک ساخته شده و از کشورهاى غیر اسلامى وارد و در دسترس همگان به‌خصوص مراکز تبلیغى و فرهنگى قرار مىگیرد، استفاده از این قلم‌موها چه حکمى دارد؟
پاسخ: موى خوک نجس است و استفاده از آن در امورى که مشروط به طهارت است، جایز نیست. ولى استفاده از آن در امرى که مشروط به طهارت نیست، اشکال ندارد و اگر معلوم نباشد که قلم‌مو از موى خوک ساخته شده است یا خیر، استفاده از آن حتى در امورى هم که مشروط به طهارت است، اشکال ندارد.
سؤال 275. آیا خوردن گوشتى که از کشورهاى غیر اسلامى وارد مى‌شود حلال است؟ حکم آن از جهت طهارت و نجاست چیست؟
پاسخ: تا تذکیه شرعى آن احراز نشود خوردن آن حرام است، ولى از نظر طهارت، اگر یقین به عدم تذکیه نباشد پاک است.
سؤال 276. در مورد چرم و اجزاى حیوانى که از بلاد غیر اسلامى تهیه شده، نظر مبارک را مرقوم فرمایید.
پاسخ: اگر احتمال دهید که حیوان ذبح اسلامى شده، پاک است و اگر یقین دارید که ذبح اسلامى نشده، محکوم به نجاست است.
سؤال 277. اگر لباس جنب با منى نجس شود، اولاً: حکم دست‌زدن به آن با وجود رطوبت چیست؟ ثانیاً: آیا جایز است جنب لباس‌هاى خود را براى آب کشیدن به کس دیگرى بدهد؟ آیا شخص محتلم باید نجس بودن لباس‌هایش را به کسى که مىخواهد آن‌ها را بشوید، اطلاع دهد؟
پاسخ: منى نجس است و اگر با رطوبت مسریه با چیزى برخورد نماید، آن را نجس مىکند. و آگاه کردن کسى که لباس را مىشوید از نجاست لباس، لازم نیست. ولى صاحب لباس تا یقین به طهارت آن حاصل نکند، نمىتواند آثار طهارت بر آن مترتّب سازد.
سؤال 278. اینجانب پس از بول، استبراء مىکنم که همراه آن مایعى خارج مى‌شود که بوى منى مىدهد، آیا نجس است؟ وظیفه من نسبت به نماز چیست؟
پاسخ: اگر به منى بودن آن یقین ندارید و خروج آن همراه با علامت‌هاى شرعى خروج منى نیست، حکم منى ندارد و پاک است.
سؤال 279. آیا فضله پرندگان حرام گوشت؛ مانند کلاغ و زاغ و عقاب و طوطى نجس است؟
پاسخ: فضله پرندگان حرام گوشت نجس نیست.
سؤال 280. در رسالههاى عملیه آمده است که مدفوع حیوانات و پرندگان حرام گوشت نجس است آیا مدفوع
حیوانات حلال گوشت مانند، گاو، گوسفند و مرغ نجس است یا خیر؟
پاسخ: مدفوع حیوانات حلال گوشت از پرندگان و غیره و همچنین مدفوع پرندگان حرام گوشت پاک است.
سؤال 281. اگر نجاستى در اطراف یا داخل کاسه دستشویى باشد و آن‌جا با آب کر یا قلیل شسته شود ولى عین نجاست باقى بماند، آیا آن قسمتى که عین نجاست در آن نیست و آن آب به آن‌جا رسیده، پاک است یا نجس؟
پاسخ: مکانى که به آن آب نجس نرسیده باشد، محکوم به طهارت است.
سؤال 282. آیا اگر مهمانى یکى از اثاثیههاى میزبانش را نجس کند، مطلع کردن میزبان واجب است؟
پاسخ: اطلاع دادن در غیر از خوردنى و آشامیدنى و ظرف‌هاى غذا، لازم نیست.
سؤال 283. آیا چیز پاکى که با متنجس برخورد نموده، نجس است یا خیر؟ در صورت نجس بودن، تا چند واسطه نجس است؟
پاسخ: چیزى که با عین نجس تماس یافته و نجس شده است، اگر باز با چیزى که پاک است تماس پیدا کند و یکى از آن‌ها تر باشد، ن چیز پاک را نجس مىکند، و باز این چیزى که بر اثر ملاقات با متنجس نجس شده است، اگر با چیز پاکى برخورد نماید، بنا بر احتیاط واجب آن را نجس مىکند، ولى این متنجس سوم هیچ چیزى را با ملاقات خود نجس نمىکند.
سؤال 284. آیا هنگام استفاده از کفشى که از پوست حیوان غیر مذکى ساخته شد، همیشه واجب است که پاها قبل از وضو شسته شوند؟ عدهاى مىگویند که در صورت عرق کردن پا در کفش، شستن آن واجب است، و تجربه شده که پا در هر کفشى به مقدار کم یا زیاد، عرق مىکند. نظر جناب‌عالى در این‌باره چیست؟
پاسخ: اگر یقین دارد که کفش او از پوست حیوانى است که تذکیه نشده است و احراز شود که پا در کفشهاى مذکور عرق کرده، شستن پاها براى نماز واجب است، ولى در صورت شک در عرق کردن پاها یا شک در تذکیه حیوانى که کفش از پوست آن دوخته شده است، محکوم به طهارت است.
سؤال 285. کودکى که همیشه خود را نجس مىکند، دستِ تر، آب دهان و باقى‌مانده غذایش چه حکمى دارد؟
ودکانى که دستِ تر خود را بر پاهایشان مىگذارند، چه حکمى دارند؟
پاسخ: تا زمانى که یقین به نجاست آن حاصل نشده، حکم به پاکى مى‌شود.
سؤال 286. من مبتلا به بیمارى لثه هستم و طبق دستور پزشک باید همیشه آن را مالش دهم، این کار باعث سیاهى بعضى از قسمتهاى لثهام مى‌شود مثل این‌که خونى در داخل آن جمع شده باشد. هنگامى که دستمال کاغذى روى آن مىگذارم رنگ دستمال قرمز مى‌شود، لذا اقدام به شستن دهانم با آب کر مىکنم، ولى خون منجمد، مدت زمانى باقى مىماند و با شستن از بین نمىرود. بعد از قطع آب کر، آیا آبى که وارد دهان شده و به آن قسمتها رسیده و سپس از دهان خارج شده، محکوم به نجاست است یا این‌که جزء آب دهان محسوب مى‌شود و محکوم به طهارت است؟
پاسخ: محکوم به طهارت است، هرچند احتیاط اجتناب از آن است.
سؤال 287. سؤال من این است که آیا غذایى که خوردهام و با اجزاى خون منجمد شده در لثه تماس پیدا کرده، نجس است یا خیر؟ در صورت نجس شدن، آیا فضاى دهان بعد از فرو بردن غذا، نجس باقى مىماند؟
پاسخ: غذا در فرض مزبور محکوم به نجاست نیست و فرو بردن آن اشکال ندارد و فضاى دهان پاک است.
سؤال 288. مدتى است که شایع شده لوازم آرایشى را از ناف جنین که هنگام تولد از او جدا مىکنند و یا از جنین مرده مىسازند. ما گاهى از این لوازم استفاده کرده و حتى گاهى رُژ لب خورده مى‌شود، آیا این‌ها نجس هستند؟
پاسخ: شایعه دلیل شرعى بر نجس بودن لوازم آرایشى نیست، و تا نجاست آن‌ها از راه شرعى احراز نشود، استفاده از آن‌ها اشکال
دارد.
سؤال 289. از هر لباس یا پارچهاى هنگام شستن، پرزهاى ریزى مىریزد که اگر به طشت نگاه کنیم آن‌ها را مىبینیم. وقتى که طشت پر از آب و متصل به آب شیر است، اگر لباس را داخل طشت فرو ببریم آب از اطراف آن سرازیر مى‌شود. به علت وجود این تارها و پُرزهاى ریز در آبى که از طشت به بیرون مىریزد، از آن آب احتیاط کرده و همه جا را تطهیر مىکنم. و یا وقتى لباس‌هاى نجس بچهها را بیرون مىآورم، همه جاهایى را که لباس‌ها را در آن‌جا در آوردهام حتى اگر خشک هم باشد آب مىکشم زیرا فکر مىکنم تارها و پُرزهاى ریز در آن‌جا افتادهاند. آیا این احتیاط لازم است؟
پاسخ: لباسى که براى آب کشیدن در ظرفى گذاشته مى‌شود و آب لولهکشى روى آن ریخته شده و سراسر آن را فرا مىگیرد و از آن جدا شده و یا داخل آن جابجا مى‌شود، لباس و ظرف و آب و پرزهایى که از لباس جدا شده و بر روى آب دیده مى‌شود و همراه آب به بیرون مىریزد، همگى پاک هستند. پُرزها یا غبارى هم که از لباس نجس جدا مى‌شود پاک هستند، مگر این‌که یقین حاصل شود که از قسمت نجس جدا شدهاند، و به مجرد شک در اصل جدا شدن آن از لباس نجس یا نجس بودن محل آن، احتیاط لازم نیست.
سؤال 290. مقدار رطوبتى که باعث سرایت از چیزى به چیز دیگر مى‌شود، چه‌قدر است؟
پاسخ: ملاک رطوبت مسریه این است که به مقدارى باشد که رطوبت هنگام برخورد از جسم مرطوب به جسم دیگر سرایت کند.
سؤال 291. لباس‌هایى که به خشکشویىها داده مى‌شود از نظر طهارت چه حکمى دارد؟ لازم به تذکر است که اقلیت‌هاى دینى (یهود ونصارى و...) هم لباس‌هاى خود را براى شستشو و اتو کردن به این خشکشویىها مىدهند و مىدانیم که صاحبان این مکان‌ها براى شستن لباس‌ها از مواد شیمیایى استفاده مىکنند.
پاسخ: اگر لباس‌هایى که به خشکشویىها داده مى‌شود از قبل نجس نباشند، محکوم به طهارت هستند، و تماس آن با لباس‌هاى پیروان اقلیت‌هاى دینى (اهل کتاب) باعث نجاست نمىشود.
سؤال 292. آیا لباس‌هایى که با لباسشویى تمام اتوماتیک شسته مى‌شود، پاک مىگردد یا خیر؟ نحوه کار این لباسشویىها به این صورت است که در مرحله اول که لباس با آب مخلوط با پودر لباسشویى شسته مى‌شود،
مقدارى از آب و کف پودر بر شیشه درب لباسشویى و نوار پلاستیکى اطراف آن پاشیده مى‌شود، و در مرتبه دوم آب غساله شستشو کشیده شده ولى کف پودر، درب و نوار پلاستیکى اطراف آن را به‌طور کامل مىپوشاند. در مراحل بعدى ماشین لباسشویى لباس‌ها را در سه نوبت با آب قلیل مىشوید و از آن پس آب غساله بیرون کشیده مى‌شود، امیدواریم توضیح بفرمایید، لباس‌هایى که به این ترتیب شسته شدهاند، پاک هستند یا خیر؟
پاسخ: اگر بعد از زوال عین نجاست، آب متصل به لوله در داخل ماشین لباسشویى به لباس‌ها و همه قسمتهاى داخل ماشین برسد و از آن جدا و خارج شود، محکوم به طهارت است.
سؤال 293. اگر آب بر زمین یا در حوض یا حمامى که لباس در آن شسته مى‌شود، ریخته شود و قطراتى از آن آب به لباس ترشح کند، آیا لباس نجس مى‌شود یا خیر؟
پاسخ: وقتى که آب بر مکان یا زمین پاکى بریزد، ترشح ناشى از آن هم پاک است و اگر شک داشته باشیم که آن مکان پاک است یا نجس، باز هم ترشح آن، پاک است.
سؤال 294. آبى که از ماشینهاى حمل زباله شهرى در خیابان مىریزد و گاهى بر اثر شدت باد به لباس مردم پاشیده مى‌شود، محکوم به طهارت است یا نجاست؟
پاسخ: آب مزبور محکوم به طهارت است، مگر این‌که فردى یقین پیدا کند که آن آب بر اثر برخورد با نجس، نجس شده است.
سؤال 295. آیا آب‌هایى که در چالههاى موجود در خیابانها جمع مى‌شود، پاک است یا نجس؟
پاسخ: این آب‌ها محکوم به طهارت هستند.
سؤال 296. رفت و آمدهاى خانوادگى با اشخاصى که به طهارت و نجاست در خوردن و آشامیدن و مانند آن اهمیت نمىدهند، چه حکمى دارد؟
پاسخ: به‌طور کلّى در مورد طهارت و نجاست، حکم دین اسلام این است که هر چیزى که یقین به نجاست آن نباشد، از نظر شرعى محکوم به طهارت است.
سؤال 297. استفراغ افراد زیر از جهت پاک یا نجس بودن، چه حکمى دارد؟
الف: طفل شیرخوار
ب: طفلى که هم شیر مىخورد و هم غذا
: انسان بالغ
پاسخ: در همه موارد پاک است.
سؤال 298: ملاقى شبهه محصوره چه حکمى دارد؟
پاسخ: اگر با بعضى از اطراف تماس پیدا کند، حکم متنجس را ندارد.
سؤال 299. شخصى که دین او مشخص نیست و از کشور دیگرى براى کار وارد کشور اسلامى شده و مغازه
غذیه فروشى دایر کرده و کار او فروش مواد خوراکى است، هنگام فروش، ماده غذایى با بدن او که رطوبت مسریه دارد تماس پیدا مىکند، آیا باید از او درباره دینش سؤال کرد یا این‌که اصل پاک بودن اشیاء جارى مى‌شود؟
پاسخ: سؤال از دین او واجب نیست و اصلِ طهارتِ اشیاء نسبت به وى و چیزى که با وجود رطوبت با بدن او در تماس است، جارى مى‌شود.
سؤال 300. اگر یکى از اعضاى خانواده یا شخصى که به منزل انسان رفت و آمد دارد به طهارت و نجاست اهمیت ندهد و باعث نجس شدن گسترده خانه و اثاثیه آن شود به‌طورى که شستن و آب کشیدن آن‌ها ممکن نباشد، تکلیف اهل منزل در این‌باره چیست؟ و با این فرض چگونه ممکن است که انسان پاک بماند، به‌خصوص در نماز که پاکى شرط صحّت آن است؟ حکم شرعى در این مورد چیست؟
پاسخ: تطهیر تمام خانه لازم نیست و براى صحّت نماز، پاک بودن لباس نمازگزار و محل گذاشتن پیشانى کافى است. نجاست خانه و اثاثیه آن موجب اثبات تکلیف بیشترى بر انسان غیر از لزوم رعایت طهارت در نماز و خوردن و آشامیدن، نمىشود.
احکام مسکرات
سؤال 301. آیا مشروبات الکلى نجس است؟
پاسخ: مشروبات مست‌کننده بنا بر احتیاط نجس است.
سؤال 302. آب انگورى که با آتش جوشیده شده و دو ثلث آن کم نشده است، ولى مست‌کننده نیست، چه حکمى دارد؟
پاسخ: خوردن آن حرام است، ولى نجس نیست.
سؤال 303. گفته مى‌شود که اگر مقدارى غوره براى گرفتن آب آن جوشانده شود و همراه آن یک یا چند حبه انگور باشد، آنچه بعد از جوشاندن باقى مىماند، حرام است. آیا این سخن صحیح است؟
پاسخ: اگر حبههاى انگور بسیار کم باشد و آب آن در آب غوره مستهلک شود، به‌طورى که آب انگور بر آن صدق نکند، حلال است. ولى اگر حبههاى انگور به تنهایى به وسیله آتش جوشانده شود، خوردن آن حرام است.
سؤال 304. امروزه از الکل که در واقع مسکراست براى ساخت بسیارى از داروها به‌خصوص داروهاى نوشیدنى، عطرها بویژه انواع ادکلنهایى که از خارج وارد مىشوند، استفاده مىکنند. آیا به افراد آگاه یا جاهل به مسأله اجازه خرید و فروش و استفاده و بهرهگیرىهاى دیگر از آن‌ها را مىدهید؟
پاسخ: الکلهایى که معلوم نیست در اصل از اقسام مایعات مست‌کننده باشند، محکوم به طهارت هستند، و خرید و فروش و استعمال مایعاتى که با آن‌ها مخلوط شدهاند اشکال ندارد.
سؤال 305. آیا استفاده از الکل سفید براى ضد عفونى کردن دست و لوازم پزشکى مثل دماسنج و غیر آن به‌خاطر استفاده از آن‌ها در امور پزشکى و درمان توسط پزشک یا تیم پزشکى جایز است؟ الکل سفید همان الکل پزشکى است که قابل نوشیدن هم هست، آیا نماز خواندن با لباسى که یک یا چند قطره از این الکل بر آن ریخته شده، جایز است؟
پاسخ: اگر از الکلى باشد که در اصل مایع نیست، هرچند مست‌کننده هم باشد، محکوم به طهارت است و نماز با لباسى که با این الکل برخورد کرده صحیح است و احتیاجى به تطهیر ندارد. ولى اگر از الکل مایع بالاصاله و بر حسب تشخیص اهل فن مست‌کننده باشد، بنا بر احتیاط نجس است و نماز با بدن یا لباسى که با آن برخورد کرده، موقوف بر تطهیر است؛ لیکن استفاده از آن جهت ضد عفونى کردن ادوات پزشکى و مانند آن اشکال ندارد.
سؤال 306. مادهاى است به نام «کفیر» که در صنایع غذایى و داروسازى کاربرد دارد. هنگام تخمیر 5٪ یا 8٪ الکل در ماده به‌دست آمده بوجود مىآید. این مقدار الکل سبب هیچ نوع مستى در مصرف کننده نمىشود. آیا از نظر شرعى استفاده از این ماده مانعى دارد یا خیر؟
پاسخ: اگر الکل موجود در ماده به‌دست آمده فى‌نفسه مست‌کننده باشد، بنا بر احتیاط نجس و حرام است، هرچند به علت کمى آن و مخلوط شدن با ماده به‌دست آمده، نسبت به مصرف کننده مسکر نباشد، ولى اگر شک داشته باشیم که فى‌نفسه مست‌کننده و یا در اصل مایع است، حکم متفاوت مى‌شود.
سؤال 307. 1. آیا الکل اتیلیک نجس است یا خیر؟ (ظاهراً این الکل در همه مست کنندهها وجود دارد و سبب مستى است).
2. ملاک نجس بودن الکل چیست؟
3. روشى که مست‌کننده بودن مشروب را ثابت کند، کدام است؟
پاسخ: 1. هر یک از اقسام الکل که مست‌کننده و در اصل مایع باشد، بنا بر احتیاط نجس است.
2. ملاک نجاست الکل این است که مست‌کننده و در اصل مایع باشد.
3. اگر خود مکلّف یقین نداشته باشد، خبردادن اهل خبره مورد اطمینان کافى است.
سؤال 308. نوشابههاى موجود در بازار که بعضى از آن‌ها مانند کوکاکولا و پپسى کولا و... در داخل تولید مىشوند و گفته مى‌شود که مواد اصلى آن‌ها از خارج وارد مىگردد و احتمال دارد از الکل در آن‌ها استفاده شده باشد، چه حکمى دارد؟
پاسخ: پاک و حلال است، مگر این‌که مکلّف شخصاً یقین حاصل کند که آن‌ها با الکل مست کنندهاى مخلوط‌اند که در اصل مایع است.
سؤال 309. آیا اساساً هنگام خرید مواد غذایى، لازم است تحقیق شود که فروشنده یا سازنده غیر مسلمان کالا آن‌ها را لمس کرده و یا در ساخت آن‌ها الکل به‌کار برده است یا خیر؟
پاسخ: سؤال و تحقیق لازم نیست.
سؤال 310. اینجانب اقدام به ساخت «اسپرى اتروپین سولفات» کردهام که الکل نقش اساسى در ترکیب فرمول دارویى آن دارد، به‌طورى که اگر الکل به ترکیب مذکور اضافه نشود، ساخت آن اسپرى ممکن نیست و از جهت عملى هم این اسپرى ضد گازهاى شیمیایى و جنگى اعصاب است که براى محافظت از نیروهاى اسلام در برابر آن‌ها کاربرد دارد. آیا از نظر جناب‌عالى استفاده از الکل به ترتیب مذکور در صنعت داروسازى، شرعاً جایز است؟
پاسخ: اگر الکل مستکنندهاى باشد که در اصل مایع است، حرام و بنا بر احتیاط نجس است، ولى استفاده از آن به عنوان دارو در هیچ‌یک از حالات اشکال ندارد.
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
