١ – حکم راههای جلوگیری از بارداری
سؤال: بهترین راه برای جلوگِیری از بارداری از نظر اسلام کدام است؟
جواب: برای جلوگیری از انعقاد نطفه هر وسیله مشروعی که بی ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن نشود یعنی مرد یا زن برای همیشه از قابلیت تولید مثل ساقط نگردند، ذاتاً مجاز است ولی اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع می باشد، تنها در صورت ضرورت فردی یا اجتماعی جایز است.
٢ – عمل وازکتومی
سؤال: بسمه تعالی با عرض سلام اینجانب و همسرم دارای دو فرزند هستیم و تمایلی برای بچه دارشدن مجدد نداریم با توجه به این که مصرف قرص های بارداری برای زنان نیز ایجاد اشکال می کند می توانم خود را با عمل وازکتومی عقیم نمایم یا خیر؟
جواب: هرگاه قابل برگشت باشد مانعی ندارد.
٣ – ترویج جلوگیری به منظور کنترل جمعیت
سؤال: تبلیغ و ترویج مردم مسلمان ایران در امر جلوگیرى و کنترل جمعیّت به عنوان یک کار فرهنگى، اقتصادى و اجتماعى جامعه ایرانى در منابر و محافل دینى، شرعاً چه حکمى دارد؟ آیا خلاف شرع است (بدون این که کسى ما را وادار سازد و این را تشخیص شخصى دانسته و انجام دهیم)؟
جواب: در صورتى که اهل خبره و کارشناسان متدیّن، مسأله کنترل و محدود ساختن موالید را یک ضرورت اجتماعى تشخیص دهند، شرعاً مى توان به طور موقّت با آن موافقت کرد و یا در صورت لزوم به طور حساب شده از آن تبلیغ نمود. در ضمن باید توجّه داشت که افزایش نسل به عقیده هیچ کس جزء واجبات نیست و بنابراین محدود ساختن، حرام نمى باشد، مگر در مناطقى که تغییر بافت جمعیّتى به زیان مسلمین یا پیروان مکتب اهل البیت(علیهم السلام) باشد که در چنین مواردى باید برنامه کنترل موالید تعطیل شود. در ضمن باید در موارد کنترل جمعیّت به جاى افزایش کمّى به سراغ افزایش کیفى رفت، تا مسلمانانى عالم تر و کارآمدتر به جامعه اسلامى تحویل داده شود و عزّت و عظمت مسلمین حفظ شود و نیز باید توجّه داشت که در مواردى که طبق تشخیص اهل خبره متعهّد، کنترل جمعیّت ضرورى است، باید حتماً از وسایل مشروع استفاده کرد، نه از وسایل نامشروعى مانند سقط جنین و امثال آن.
٤ – حکم شرعی عزل نطفه
سؤال: حکم عزل (که مرد هنگام آمیزش، نطفه خود را خارج از رحم بریزد) چیست؟ آیا رضایت زن شرط است؟
جواب: اشکال ندارد، ولى مکروه است; مگر در مواردى که ضرورتى باشد، و رضایت زوجه شرط نیست، مگر در آمیزش واجب که در هر چهار ماه واجب است که عزل در آن اشکال دارد.
٥ – اجبار پزشکان به عقیم سازی
سؤال: پزشکى که در استخدام دولت مى باشد، بفرمایید:
الف) اگر از طرف دولت موظّف شد براى کنترل موالید، مردان و زنان را عقیم سازد چه تکلیفى دارد؟
ب) اگر طبیب را براى انجام این کارها مجبور نمودند در چه مرحله اى از اجبار، چنین اقدامى براى وى معصیت محسوب نمى گردد؟
ج) آیا در مورد اجبار، ضمانى هم به عهده طبیب خواهد آمد؟
جواب: الف) هرگاه کارشناسان متدیّن ضرورت این کار را تصدیق کنند مانعى ندارد.
جواب: ب) اگر منظور از اجبار این است که شغل خود را از دست مى دهد، نباید تن به کار حرام بدهد.
جواب: ج) طبیب در این حال ضامن است.
٦ – وازکتومی (بستن لوله مردان)
سؤال: آیا عمل بستن لوله مردان، وازکتومی در مواردی که طرفین تمایلی به داشتن فرزند دیگری ندارند مجاز می باشد؟
جواب: برای جلوگیری از انعقاد نطفه هر وسیله مشروعی که بی ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن نشود یعنی مرد یا زن برای همیشه از قابلیت تولید مثل ساقط نگردند، ذاتاً مجاز است ولی اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع می باشد، تنها در صورت ضرورت فردی یا اجتماعی جایز است.
٧ – حکم جلوگیری از انعقاد نطفه
سؤال: حکم جلوگیرى از انعقاد نطقه را بیان کنید؟
جواب: براى جلوگیرى از انعقاد نطفه هر وسیله مشروعى که بى ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن به طور دائم نشود ذاتا مجاز است ولى اگر مستلزم نظر و لمس نا مشروع باشد تنها در صورت ضرورت فردى یا اجتماعى جایز است.
٨ – بستن لوله های رحم
سؤال: ضمن عرض سلام آیا بستن لوله های رحم اشکال شرعی دارد؟ با توجه به اینکه 15 درصد افراد پس از باز کردن مجدد لوله ها حامله میشوند و در بقیه افراد نیز با روش ivf امکان حاملگی به طور صد در صد وجود دارد.
جواب: در صورتیکه سبب عقیم شدن دائم نباشد اشکالی ندارد ولی اگر نظر و لمس حرام در آن صورت گیرد باید تنها در مواقع ضرورت این کار انجام شود.
٩ – جلوگیری که مسلتزم لمس و نظر حرام است
سؤال: جلوگیرى از انعقاد نطفه، شرعاً چگونه است؟
جواب: براى جلوگیرى از انعقاد نطفه هر وسیله اى که بى ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن (مثل این که مرد یا زن براى همیشه از قابلیّت تولید مثل بیفتد) نشود مجاز است، ولى اگر مستلزم نظر یا لمس حرام باشد جایز نیست مگر در موقع ضرورت.
١٠ – اجبار زن به جلوگیری توسط مرد
سؤال: خانمى براى جلوگیرى از باردارى مى خواهد دستگاه بگذارد و براى این کار دکتر زن باید به عورت او نگاه کند دست بزند. با توجّه به این دو نکته غیر مجاز و این که جلوگیرى از باردارى معالجه نیست، آیا این کار جایز است؟
جواب: اگر ضرورت فردى یا اجتماعى نباشد جایز نیست و در صورت ضرورت (به تشخیص اطباى مورد وثوق) جایز است.
١١ – اجبار زن به جلوگیری توسط مرد
سؤال: خانمى براى جلوگیرى از باردارى مى خواهد دستگاه بگذارد و براى این کار دکتر زن باید به عورت او نگاه کند دست بزند. با توجّه به این دو نکته غیر مجاز و این که جلوگیرى از باردارى معالجه نیست، آیا این کار جایز است؟
جواب: اگر ضرورت فردى یا اجتماعى نباشد جایز نیست و در صورت ضرورت (به تشخیص اطباى مورد وثوق) جایز است.
١٢ – بستن لوله های رحم
سؤال: بستن لوله هاى رحم به منظور جلوگیرى از حمل چه حکمى دارد؟
جواب: تا ضرورتى نباشد جایز نیست.
١٣ – بستن لوله های رحم به خاطر بیماری
سؤال: بستن لوله هاى رحم از نظر شرع مقدّس اسلام در بیماریهاى مختلف چه حکمى دارد؟
جواب: هرگاه قابل بازگشت نباشد جایز نیست و در صورت قابل بازگشت بودن جایز است (مشروط بر این که موجب لمس و نظر حرام نشود) ولى در موارد ضرورى جایز است.
١٤ – جلوگیری به وسیله «آی یو دی»
سؤال: در مورد استفاده از «آى یو دى» که اثر آن جلوگیرى از لانه گزینى نطفه بسته شده است آیا جواز شرعى وجود دارد یا خیر؟
جواب: هرگاه موجب لمس و نظر حرام نشود مانعى ندارد، مگر این که ضرورت فردى یا اجتماعى ایجاب کند.
١٥ – بستن لوله ها بدون اجازه شوهر
سؤال: آیا زن بدون اجازه شوهر مى تواند اقدام به بستن لوله بنماید؟
جواب: اگر ضرورتى نباشد جایز نیست.
١٦ – زن و مردی که توانایی انعقاد نطفه سالم را ندارند
سؤال: در مواردى که حاصل حاملگى جنینهاى داراى نقص در خلقت یا بیمارى ژنیتیکى است، آیا مى توان با بستن لوله هاى زن یا مرد اقدام به جلوگیرى از حاملگى بعدى کرد؟
جواب: هرگاه خوف ضرر و خطر قابل ملاحظه اى هرچند نسبت به بچّه وجود داشته باشد جایز است.
١٧ – اولویت زن یا مرد برای بستن لوله
سؤال: در صورتى که بستن لوله هاى زن یا مرد اجازه داده شود حقّ تقدّم با کدام یکى است؟
جواب: در شرایط مساوى بعید نیست مرد مقدّم باشد.
١٨ – بستن لوله به خاطر خطرات جدی بارداری
سؤال: با توجّه به منابع علمى پزشکى معتبر در مورد مادرانى که بیش از پنج زایمان داشته اند و داراى سنّ بالاتر از 35 سال مى باشند مبنى بر این که اگر حامله شوند در معرض خطرات جسمى قرار دارند، آیا مجاز به بستن لوله هاى رحم هستند؟
جواب: چنانچه خطر قطعى یا به احتمال قابل ملاحظه اى باشد جایز است.
١٩ – بیرون آوردن دستگاه جلوگیری از بارداری
سؤال: خانمى نمى دانسته که گذاشتن دستگاه درون رحم مستلزم نظر و لمس حرام است و این کار را انجام داده لکن حالا فهمیده است، آیا باید آن را بیرون بیاورد؟ با توجّه به این که اگر آن را خارج نکند مجبور است هر چند وقت یک بار براى معاینه نزد دکتر برود این مستلزم نظر و لمس حرام است.
جواب: مادامى که بیرون آوردن آن لازم نباشد مى تواند آن را به حال خود باقى بگذارد و بعد به عنوان ضرورت آن را خارج نماید.
٢٠ – حکم شرعی جلوگیری از انعقاد نطفه
سؤال: جلوگیرى از انعقاد نطفه، شرعاً چگونه است؟
جواب: براى جلوگیرى از انعقاد نطفه هر وسیله اى که بى ضرر باشد، و باعث نقص مرد یا زن نشود، (مثل اینکه مرد یا زن براى همیشه از قابلیت تولید مثل بیفتد) مجاز است; ولى اگر مستلزم نظر یا لمس حرام باشد جایز نیست، مگر در موقع ضرورت.
٢١ – بستن لوله برای جلوگیری
سؤال: آیا براى جلوگیرى از بچّه دار شدن، جایز است لوله زنان یا مردان بسته شود؟
جواب: در مواردى که به تشخیص اهل خبره، کنترل جمعیّت ضرورت داشته باشد، براى جلوگیرى از انعقاد نطفه هر وسیله مشروعى که بى ضرر باشد و باعث نقص مرد یا زن نشود، (مثل اینکه مرد یا زن براى همیشه از قابلیّت تولید مثل ساقط شوند) ذاتاً مجاز است، ولى اگر مستلزم نظر و لمس نامشروع باشد، تنها در صورت ضرورت فردى یا اجتماعى جایز است.