مسح

فرا نگرفتن ترى در هنگام مسح

سؤال 457. اگر محلّ مسح را، مسح كشيديم ولى ترى دست به قدر واجب مسح، محلّ مسح را فرا نگرفت، وظيفه چيست؟

جواب: بعد از خشك كردن، دوباره همان محل را مسح كند يا در موضع ديگر از همان عضو به قدر واجب مسح نمايد.

وظيفه كسى كه با كف انگشتان نمى تواند مسح كند

سؤال 458. به علت سوختگى، انگشتانم جمع شده است، به طورى كه با كف انگشتانم نمى توانم مسح سر و پا نمايم، آيا بايد با دست ديگر مسح كنم يا با پشت انگشتان همان دست يا با مقدار باقى از كف همان دست؟

جواب: اگر با مقدار باقى از كف همان دست مى توانيد، پس با همان كف دست مسح كنيد. هم چنين مى توانيد با كف دست ديگر سه موضع مسح را مسح نماييد.

شك در كافى بودن ترى در مسح

سؤال 459. اگر بعد از مسح شك كرديم كه ترى دست به قدر واجب مسح، محلّ مسح را فرا گرفته يا نه؟ آيا مى توان به آن اكتفا كرد؟

جواب: اگر او وسواسى نيست، وظيفه ى او اعاده ى مسح بعد از خشك كردن محل يا در موضع ديگر از همان عضو است.

نجس شدن دست قبل از مسح

سؤال 460. اگر كف يك دست يا هر دو دست پيش از مسح نجس شود، وظيفه چيست؟

جواب: نجس شدن دست از مبطلات وضو نيست، مگر اين كه از جهت مسح مشكل ايجاد شود. پس اگر يك دست نجس شده است با دست ديگر، مسح ها را انجام دهد و اگر هر دو دست نجس شده و به قدر واجب مسح، در كف دست رطوبت پاك دارد، مسح را با همان قسمت پاك انجام مى دهد و وضو صحيح است و بعد موضع نجس را تطهيرمى كند و در غير اين صورت بعد از تطهير دوباره وضو بگيرد.

مسح نمودن پا قبل از سر سهو

سؤال 461. اگر در حال وضو سهوا كسى قبل از مسح سر، مسح پا را كشيد، آيا وضو باطل مى شود؟

جواب: بايد بعد از مسح سر دوباره پا را مسح كند.

بستن شير قبل از مسح

سؤال 462. كسى كه قبل از مسح شير آب ـ كه مقدارى آب روى آن باشد ـ را ببندد و بعد مسح كند، چه صورت دارد؟

جواب: اگر با آب وضو، مسح به مقدار مسمّاى مسح واقع شده، صحيح است.

كشيدن دست چپ بر راست قبل از مسح

سؤال 463. آيا مى توان قبل از مسح كشيدن سر و پا، با ترى دست چپ دوباره روى دست راست دست كشيد؟

جواب: در اين صورت مسح ها را با كف دست چپ انجام ندهد، على الاحوط.

وصل شدن مسح سر به آب صورت

سؤال 464. مسح سر اگر وصل به آب صورت شود، وضو را باطل مى كند؟

جواب: با قسمت ديگر كف دست كه ملاقات با آب صورت نكرده، پا را مسح كند.

استفاده ى سهوى از آب صورت قبل از مسح

سؤال 465. اگر شخصى مدّت ها بدون توجّه [جاهل قاصر] در هنگام مسح سر و پاها از آب وضوى صورت يا اعضاى ديگر استفاده مى كرده و با آن مسح مى كرده است، تكليف نمازهاى گذشته ى او چيست؟

جواب: اگر احتمال بدهد كه به قدر مسح واجب، رطوبت كف دست با آب اعضاى ديگر مخلوط نشده، محكوم به صحّت است و در غير اين صورت بايد آن ها را قضا كند.

پاك بودن محل مسح

سؤال 466. آيا براى مسح سر لازم است، تمام سر پاك باشد؟

جواب: فقط پاك بودن محل مسح، شرط است و بقيه سر لازم نيست پاك باشد.

شك در كشيدن مسح بعد از وضو

سؤال 467. اگر بعد از وضو شك كنيم كه مسح را انجام داده ايم يا نه، چه كنيم؟

جواب: اعتنا نكنيد.

شك در مسح كشيدن بعد از تمام شدن نماز

سؤال 468. اگر بعد از نماز شك كنيم، آيا در وضو مسح پا يا سر را كشيده ايم يا نه، نماز چه حكمى خواهد داشت؟

جواب: اشكالى ندارد.

مسح سر و پا با دست چپ در هنگام اختيار و اضطرار

سؤال 469. مسح كردن سر و پا با دست چپ، چه حكمى دارد؟ آيا در غير ضرورت مى توان پشت سر را به جاى جلوى سر مسح كرد؟

جواب: مورد اوّل جايز است و مورد دوم جايز و صحيح نيست.

تكرار چند بار مسح جهت احتياط

سؤال 470. تكرار چند باره مسح براى احتياط چگونه است؟

جواب: اگر به حدّ وسواس نرسد اشكالى ندارد. (به مسأله ى 262 رساله رجوع شود.)

كيفيت مسح

سؤال 471. آيا براى مسح مى توان از غير آب وضو استفاده كرد؟ و آيا مسح سر حتما بايد از بالا به پايين باشد؟

جواب: در حالت اختيار نمى توان با آب غير وضوى كف دست مسح كشيد، و بنابر احتياط واجب بايد از بالا به پايين مسح كرد.

فرق مسح زن و مرد

سؤال 472. آيا حدّ مسح زن و مرد فرق دارد؟

جواب: خير

خشك شدن دست قبل از مسح

سؤال 473. اگر به جهت حرارت شديد قبل از مسح سر و پا، دست خشك شود، وظيفه چيست؟

جواب: بايد از آب ريش و ابروها دست را مرطوب كرده و مسح نمايد. (توضيح بيشتر در مسايل 257 الى 259 رساله بيان شده است.)

مسح با انگشت

سؤال 474. آيا مسح با يك انگشت كفايت مى كند؟

جواب: بله، كفايت مى كند.

نگه داشتن دست بر روى عضو مسح

سؤال 475. اگر شخصى قبل از مسح چند لحظه دست را روى عضو مسح شده نگه دارد و يا اين كه بردارد و دوباره بكشد، آيا مسح او صحيح است؟

جواب: صحيح است با مراعات خشك بودن محل، البته اگر مى خواهد دوباره بكشد.

مسح بر موهاى اطراف كه جلوى سر جمع شده

سؤال 476. آيا مسح بر موهايى كه از اطراف بر جلو سر جمع شده كافى است؟ و كلاً در مورد موى بلند، چگونه بايد مسح شود.

جواب: اگر موى جلوى سر به اندازه اى بلند است كه اگر شانه كند به صورتش مى ريزد يا به جاهاى ديگر سر مى رسد، بايد بيخ موها را مسح كند يا فرق سر را باز كرده، پوست سر را مسح نمايد. (به مسأله ى 251 رساله رجوع شود.)

جهات مسح سر

سؤال 477. آيا مسح سر در عقب سر و طرف راست و چپ صحيح است؟

جواب: خير، صحيح نيست.

استفاده از آب صورت براى مسح

سؤال 478. آيا شخص وضو گيرنده، قبل از آن كه آب دست ها خشك شود و قبل از مسح كشيدن، مى تواند به ريش يا صورت خود دست بكشد؟

جواب: خير.

توجه به عدم مسح سر بعد از نماز

سؤال 479. اگر در بعد از نماز متوجه شود كه مسح سر را انجام نداده تكليف چيست؟ در صورتى كه نداند براى چه نمازى در طول روز بوده چه بايد بكند؟

جواب: بايد دوباره وضو بگيرد و نمازى را كه يقين دارد با آن وضو خوانده، اعاده يا قضا كند و اگر آن را نمى داند، توضيح حكم آن در مسأله ى 1126 رساله بيان شده است.

راه رفتن قبل از مسح سر

سؤال 480. اگر قبل از مسح سر چند قدم راه برويم، وضويمان صحيح است يا خير؟

جواب: در صورتى كه موالات بين افعال وضو از بين نرود، اشكالى ندارد. (به توضيح بيشتر در مسأله ى 287 و 289 رساله رجوع شود.)

مسح موى بلند سر

سؤال 481. اگر موى جلوى سر بلند باشد، چگونه مى توان بر آن مسح كرد و آيا بايد روى يك مسير مستقيم باشد؟

جواب: بايد موهاى اضافى را كنار بزند و بر بن موهاى مربوط به جلوى سر مسح نمايد و همين كه عرفا از بالا به پايين باشد، كافى است.

تر شدن محل مسح

سؤال 482. شخصى براى اين كه بيخ موهاى سر را مسح كند، موها را كنار مى زند و در نتيجه موهايش تر مى شود، آيا اين ترى براى مسح ضرر دارد؟

جواب: خير ضرر ندارد، زيرا ميزان، جاى مسح است كه بايد خشك باشد.

جريان آب مسح

سؤال 483. اگر هنگام مسح سر، آب كف دست زياد باشد به گونه اى كه موجب جريان آب شود، آيا لازم است آب كف دست را كم كنند؟

جواب: خير، لازم نيست.

انتخاب دست براى كشيدن مسح

سؤال 484. آيا مى شود با دست راست، پاى چپ را مسح نمود و با دست چپ پاى راست را مسح كشيد؟

جواب: اشكال ندارد.

كشيده شدن دست به صورت هنگام مسح

سؤال 485. اگر در هنگام مسح سر، دست به صورت كشيده شود چه حكمى دارد؟

جواب: با آن رطوبت نبايد مسح پاها را انجام داد.

مسح سر به صورتى كه نوك انگشتان به سمت راست يا چپ باشد

سؤال 486. اگر هنگام مسح سر يا مسح پا دست را به صورتى قرار دهد كه نوك انگشتان به طرف راست يا چپ باشد، چه حكمى دارد؟

جواب: اشكال ندارد.

سربازى كه از بيرون آوردن پوتين منع شده

سؤال 487. سربازِ در حال ديده بانى يا پست نگهبانى قانونا نبايد پوتين خود را بيرون آورد. وى براى وضو (مسح) چه وظيفه اى دارد؟

جواب: اگر از درآوردن چكمه در تمام وقت نماز قانونا ممنوع است، براى وضو بايد آن را بيرون آورده و معلوم نيست اين منع، عقلايى باشد و واجب الاطاعة نيست. بله اگر در معرض خطر باشد و بر خود بيم ناك باشد، از باب ضرورت، بر كفش مسح كند.

كيفيت مسح پا

سؤال 488. آيا تمام قسمت روى پا از سر انگشت بزرگ تا برآمدگى روى پا، بايد مسح شود و آب به آن برسد يا كشيدن دست ـ هر چند بعضى از قسمت ها خشك بماند ـ كافى است؟

جواب: لازم است منقطع نشود، ولى پهناى آن به هر اندازه باشد كافى است. (مسأله ى 253 رساله)

ملاك استهلاك رطوبت قبلى

سؤال 489. اگر هنگام شستن اعضا مقدارى آب از دست ها بر روى پا بريزد آيا بايد خشك شود و آيا ملاك مستهلك بودن چيست؟ و نيز آبى كه قبل از وضو بر روى پا مى ريزد، چه حكمى دارد؟

جواب: جاى مسح بايد خشك باشد و اگر به قدرى تر باشد كه رطوبت دست به آن اثر نكند، مسح باطل است. و مراد از مستهلك بودن آن است كه ترى آن به قدرى كم باشد كه رطوبتى كه بعد از مسح در آن ديده مى شود، بگويند فقط از ترى كف دست است.

محدوده ى مسح پا

سؤال 490. براى مسح پا چه مقدارى از پا بايد مسح شود؟

جواب: از نوك انگشتان پا تا برآمدگى روى پا و احتياط مستحب تا مفصل پا است.

مسح هم زمان دو پا با هم

سؤال 491. مسح كردن هر دو پا همزمان يا اين كه ابتدا پاى چپ بعد پاى راست چه حكمى دارد؟

جواب: اولى (يعنى مسح كردن هر دو هم زمان) جايز و دومى (يعنى ابتدا مسح پاى چپ و بعد پاى راست) خلاف احتياط واجب است.

مسح زير انگشتان پا

سؤال 492. آيا مسح قسمت پايين پا كه موقع راه رفتن با زمين تماس پيدا مى كند استحباب دارد؟

جواب: استحبابى ندارد.

تكرار مسح پا

سؤال 493. دو مرتبه كشيدن مسح پا چه حكمى دارد؟

جواب: در صورتى كه به حد وسواس نرسد، اشكالى ندارد.

مسح پا برعكس

سؤال 494. آيا مى شود مسح پا را از برآمدگى پا تا نوك انگشتان (به صورت عكس) كشيد؟

جواب: جايز است.

مسح پا با قسمتى از دست كه با آب صورت مخلوط نشده

سؤال 495. اگر در حال مسح سر، قسمتى از دست به آب صورت رسيده آيا مى تواند با قسمت باقى دست كه متصل به آب صورت نشده پاها را مسح كند؟

جواب: بله مى تواند.

وجود چند قطره آب در محل مسح

سؤال 496. آيا بودن چند قطره آب بر روى پا هنگام مسح اشكال دارد؟

جواب: به طورى كه آب مسح غالب باشد اشكال ندارد و هم چنين اگر پا به مقدار واجب مسح، خشك باشد.

مسح نشدن كل پا

سؤال 497. چنان چه هنگام مسح، تمام روى پا مسح نشود و مقدارى از وسط پا از مسح قطع شود، آيا بايد دوباره مسح كند يا كافى است؟

جواب: بايد دوباره مسح نمايد.

مسح پا فقط روى پا

سؤال 498. آيا كسى كه مسح پا را از سر انگشتان نمى كشيده و فقط روى پا را مسح مى كرده، وضويش اشكال دارد؟ و تكليف نمازهايش چيست؟

جواب: آن وضو و نمازها باطل بوده است.

مسح پايى كه رطوبت دارد

سؤال 499. وظيفه ما در مسح، موقعى كه پا رطوبت دارد چيست؟

جواب: ابتدا بايد پا را خشك كرد و سپس مسح نمود، البته اگر رطوبت پا به قدرى كم است كه آب مسح بر آن غالب است، اشكالى ندارد.

مسح پاى نجس

سؤال 500. در صورتى كه روى پا نجس باشد و نشود آن را آب كشيد، وظيفه ما براى مسح چيست؟

جواب: اگر جبيره ممكن نباشد، بايد تيمم نمايد و اگر جبيره ممكن بود، بنابر احتياط واجب بايد هم تيمم كند و هم وضو بگيرد.