مراد از مرتبه در وضو
سؤال 423. در رساله فرموده ايد كه در وضو، شستن صورت و دست ها در مرتبه ى اوّل واجب، مرتبه ى دوّم مستحبّ و مرتبه ى سوّم حرام است، آيا مراد از مرتبه، ريختن آب است؟ يا منظور دست كشيدن است؟
جواب: ميزان ريختن آب يا دست كشيدن نيست، بلكه شستن تمام عضو است كه گاهى با چند بار ريختن آب، يك بار شستن حاصل مى شود.
سه مرتبه شستن در وضو
سؤال 424. اگر صورت و دست راست را سه مرتبه بشويند ولى دست چپ را دو دفعه بشويند تا براى مسح مشكلى ايجاد نشود، آيا وضو صحيح است؟
جواب: در صورتى كه به قصد قربت خلل بزند و يا مسح به آب زايد شود، وضو باطل است.
مخلوط شدن آب دهان با آب صورت
سؤال 425. در موقع وضو كه صورت شسته مى شود اگر مقدارى از آب دهان با آب صورت مخلوط شود، وضو چه حكمى دارد؟
جواب: اگر مستهلك شود يا بعد از مقدار واجب از غَسْل باشد، مانعى ندارد.
ملاك بار اوّل و دوم در شستن اعضا
سؤال 426. شروع بار دوم قبل از اتمام بار اوّل در شستن اعضاى وضو چه حكمى دارد و آيا اصلاً بار دوم حساب مى شود؟
جواب: تا بار اوّل كاملاً تمام نشده، بار دوم معنا ندارد.
شستن سه بار در وضو
سؤال 427. شستن بار سوم كه در وضو حرام است، آيا باطل كننده وضو و نماز نيز هست؟
جواب: فقط حرام است و باطل كننده نيست؛ مگر در دست چپ كه آب خارج محسوب شده و مسح را دچار اشكال مى نمايد.
شك در رسيدن آب به همه جاى عضو
سؤال 428. اگر هنگام وضو در رسيدن آب به همه جاى عضو شك كند، چه كارى لازم است؟
جواب: اگر بعد از وضو باشد آن شك اعتبار ندارد و اگر در اثناى وضو باشد موضع مشكوك را بشويد، البته اگر شك او از وسوسه نيست.
چند بار دست كشيدن اعضا جهت اطمينان
سؤال 429. هنگام وضو اگر چند مرتبه دست بكشيم تا اطمينان پيدا كنيم كه آب رسيده است، آيا اشكالى دارد؟
جواب: خير اشكال ندارد تا وقتى كه منجر به وسواس نشود.
شستن لب در وضو و غسل
سؤال 430. آيا شستن لب هم جزو اجزاى واجب غسل و وضو حساب مى شود يا خير؟
جواب: آن مقدارى از لب ها كه از ظاهر صورت به شمار مى رود، لازم است شسته شود.
رساندن آب به زير ابرو
سؤال 431. آيا بايد در وضو آب را به زير موهاى ابرو هم رسانيد، يا اگر به ظاهر اكتفا شود، وضو صحيح است؟
جواب: اگر پوست زير ابرو پيدا نيست، شستن ظاهر آن كافى است؛ و اگر پيداست و يا مشكوك است، بنابر احتياط واجب بايد آب را به زير ابرو هم برساند.
شستن صورت با دو دست
سؤال 432. معمولاً در وضو صورت را با يك دست مى شويند آيا تفاوتى بين شستن با يك دست و شستن با دو دست هست؟
جواب: خير
محل ريختن آب روى صورت در وضو
سؤال 433. آيا هنگام شستن صورت در وضو حتما بايد آب را از محل رويش مو بريزيم يا اين كه مى شود از پايين تر ـ مثلاً بالاى ابروها ـ ريخت و بعد دست كشيد؟
جواب: در جهت شستن به نيّت وضو، رعايت ترتيب عرفى از بالا به پايين لازم است ولى ريختن آب به پايين تر اشكال ندارد.
اندازه صورت براى شستن آن
سؤال 434. آيا در وضو لازم است آب به همه صورت برسد، يا فقط به همان مقدار كه پهناى دست آن را فرا مى گيرد كافى است؟
جواب: مقدار فاصله بين انگشت شست و انگشت ميانى به اضافه ى مقدار كمى براى يقين، لازم است شسته شود و غير از آن ضرورتى ندارد كه شسته شود. (توضيح بيشتر در مسأله ى 238 رساله آمده است.)
حدّ و محدوده شستن صورت در وضو
سؤال 435. در وضو حدّ شستن صورت تا كجاست؟ آيا مقدارى از بينى و لب ها را بايد شست؟
جواب: مقدارى از بينى و دهان كه ظاهر است، بايد شسته شود.
خونى بودن جوش صورت
سؤال 436. اگر جوش صورت خونى شده باشد و وضو بگيريم، آيا صورت و حوله نجس و وضو باطل است؟
جواب: اگر قبل از وضو و يا در هنگام وضو برطرف شده و سپس يك مرتبه آب بر آن جريان يافته صورت و حوله پاك است و اما صحت وضو مبنى بر اين است كه پس از پاك شدن محل، جريان آب بر آن به نيّت وضو ادامه يابد و يا دوباره جارى شود و اگر شك در برطرف شدن آن دارد، وضو صحيح است ولى حوله و صورتش را تطهير كند.
حكم عارض و عذار در شستن صورت
سؤال 437. آيا در وضو مقدارى از عذار (قسمت بالاى فك) و عارض (گونه) جزو صورت است و بايد شسته شود؟
جواب: مقدارى از صورت كه بين انگشت شست و ميانى قرار مى گيرد در وضو بايد شسته شود. (به توضيح مذكور در مسأله ى 238 رساله مراجعه شود.)
پر پشت بودن ريش
سؤال 438. اگر ريش انسان پرپشت و بلند باشد، آيا رساندن آب به پوست صورت لازم است؟
جواب: خير لازم نيست و شستن ظاهر مو كافى است.
دست كشيدن سهوى از پايين به بالا
سؤال 439. اگر شخصى هنگام وضو سهوا دستش را از پايين به بالا كشيد، وضويش چه حكمى دارد؟
جواب: اشكال ندارد.
شستن صورت با هر دو دست در يك وضو
سؤال 440. آيا مى توان در يك وضو صورت را با هر دو دست شست؟ و آيا مى توان در يك وضو با دست راست و در وضويى با دست چپ صورت را شست؟
جواب: اشكال ندارد.
شستن مژه هاى چشم براى وضو
سؤال 441. آيا مژه هاى چشم در هنگام وضو لازم است شسته شود؟
جواب: بايد شسته شود.
پيدا بودن پوست از لاى مو
سؤال 442. در رساله آمده اگر پوست صورت از لاى مو پيدا باشد در وضو بنابر احوط بايد آب را به پوست رساند، حال اگر شك شود كه آب به پوست مى رسد يا نه، وظيفه چيست؟
جواب: اگر شك او از روى وسوسه است، اعتناء نكند و در غير اين صورت نمى تواند اكتفا كند.
شك در رسيدن آب به لاى مو بعد از وضو
سؤال 443. مدتى بود كه در هنگام وضو يقين مى كردم كه به همه جاى صورت و دستم آب وضو را رسانده ام ولى بعدا ملتفت شدم كه پوست صورتم از لاى موهايم پيدا است و بايد آب را به زير موها مى رساندم و شك دارم كه آب رسيده بوده يا نه، نمازهاى گذشته ام چه حكمى دارد؟
جواب: شكِّ بعد از عمل اثر ندارد، لذا نمازهايتان صحيح است.
معناى جارى شدن آب
سؤال 444. اگر آب در بعضى از عضو وضو جارى نشود بلكه بقيه ى عضو را به وسيله ى قطرات موجود در همان عضو بشويد كافى است؟
جواب: اگر با دست هم جارى شود كافى است و معناى جارى شدن اين نيست كه آب خيلى زياد باشد، بلكه همين كه آب از نقطه اى به نقطه ى ديگر منتقل شود، جارى شده است.