سؤال 532- شخصى مختصر ملكى موروثى داشته از درآمد آن و زحمت كشى فعلاً به اندازه احتياج خود اموالى فراهم نموده مقدارى زمين خريده خانه خريده، گاو و الاغ، تراكتور، باغ و وسايل زندگى به قدر حاجت و مطالباتى هم دارد و اكنون مىخواهد سال خمس تعيين نمايد، وظيفه او را بيان فرمائيد.
جواب: آنچه كه از مؤونه نيست خمس آن را بدهد و آنچه كه از مؤونه است كه خمس به آن متعلق شده خمس آن را بدهد و آنچه را كه شك دارد مصالحه نموده و عشر بدهد.
سؤال 533- شخصى ملك موروثى داشته است، از درآمد آن و زحمتكشى به اندازه احتياج خود اموالى فراهم نموده و مقدارى زمين خريده و خانه و وسايل ديگرى كه بيش از مقدار حاجت نيست، و مطالباتى هم دارد، و اكنون مىخواهد سال براى خمس قرار دهد، وظيفه را بيان نمائيد.
جواب: آنچه از مؤونه نيست خمس آن را بدهد، و آنچه از مؤونه است و به ربحى خريده شده كه خمس به آن تعلق گرفته خمس آن را بدهد، و آنچه را شك دارد مصالحه و عشر بدهد.
سؤال 534- كسى كه فعلاً تعيين سال مىكند اما منزل و لوازمات مشكوك است كه از ربح بين سال خريده يا از سالهاى پيش هم هست آيا مصالحه به مختصرى جايز است يا خير؟
جواب: مصالحه خوب است ولكن نه به آن مختصر بلكه بايد عشر بدهد.
سؤال 535- شخصى به مدت چند سال مبلغى جمع كرده مىخواهد سال قرار دهد.
جواب: بر آنچه از اموال، سال گذشته است خمس آن را بايد بدهد و هر چه مشكوك است با حاكم شرع يا وكيل او، لازم است مصالحه نمايد.
سؤال 537- شخصى كه تاكنون براى خود سال قرار نداده اكنون كه مىخواهد سال قرار دهد اگر زايد بر لوازم زندگى، پولى دارد كه يك سال در يَدِ او نبود خمس اين پول را بدهد يا نه؟
جواب: اگر سال بر ملكيت آن نگذشته باشد خمس ندارد والّا خمس به آن متعلق است اگر چه در دستش نباشد. واللََّه العالم.
سؤال 538- كسى كه براى اموال خودش سال تعيين ننموده و اموالى در نزد او است كه خمس آنان را نداده، و مىخواهد به سفر حج برود، آيا بر او واجب است كه آنچه از خمس به ذمهاش تعلق گرفته را بررسى كرده و جستجو نمايد و تمام اموالش را از خمس خالى كند، يا اينكه اگر خمس اموالى را كه در حج صرف مىنمايد بدهد كافى است؟
جواب: اگر خمس اموالى را كه در حج مصرف مىنمايد بپردازد حجش صحيح خواهد بود ولى بر او واجب است كه با بررسى و جستجو كردن ذمهاش را از واجب مالى خالى كند تا اينكه معصيت كار شمرده نشود، و تمام اعمال كه از اين شخص واقع مىشود مورد قبول خداوند متعال نمىگردد مگر آنكه ذمهاش را از هر واجب مالى خالى نمايد بنابر اين اگر نماز صحيحى را با لباسى كه خمس آن را پرداخته بخواند با حجى را با اموالى كه خمس آن را پرداخت نموده بجا آورد و از طرفى اموالى داشته باشد كه خمس آنان را پرداخت ننموده باشد در اين صورت اگر چه نماز او و حجش صحيح است چون به روش صحيح بجا آورده ولى مورد قبول خداوند متعال نيست چون قبولى اين اعمال مشروط است به اينكه واجب مالى بر عهده انسان نباشد.
سؤال 539- كسى كه تا كنون براى خود سال تعيين نكرده است اكنون كه تصميم بر تعيين سال گرفته لوازم زندگى را بايد حساب كند يا نه؟
جواب: در صورتى كه لوازم زندگى را از ارباح همان سال خريده باشد خمس ندارد ولى اگر از ارباح كه سال بر آن گذشته باشد خريدارى كرده قيمت خريد آنها را تخميس نمايد و چنانچه مشكوك باشد از قيمت كمتر خمس بدهد.
سؤال 540- زيدى سال براى خمس نداشته است و از منافع كه در اثر گذشت چند سال بدست آورده مبلغ سى و پنج هزار تومان منزل براى سكنى تهيه نموده است، آيا اين مبلغ خريد منزل متعلق است يا خير؟
جواب: بر هر مقدار از آن مبلغ، سال گذشته تا وقت ساكن شدن در آن منزل، بايد خمس آن مقدار را بيرون نمايد. و اگر بر همه آن مبلغ سال گذشته باشد، بايد خمس همه آن را بدهد. واللََّه العالم.
سؤال 541- كسى كه سال خمس ندارد و از درآمد خود به تدريج وسايل و ابزارى خريده است، مثلاً چرخ خياطى و وسيله چوببرى و ترازو و سنگ دكان و تلفون و گاز و برق و سرقفلى مشروع آيا خمس اينها را اكنون بايد بدهد يا نه؟
جواب: در مفروض سؤال آنچه كه از مؤونه كسب نباشد و يا مؤون كسب است مثل امورى كه ذكر شد كه عين او باقى است بايد خمس آن را بدهد، و اما غير از آن اگر بداند كه در اثناى سال ربح خريده خمس ندارد، و آنچه را كه يقين دارد بعد از مضىّ سال خريده خمس آن را مىدهد، و اگر شك دارد مصالحه و عشر بدهد.
سؤال 542- اگر اعيانى از درآمد بين سال خريدارى شده و صاحب آن چند سال بعد به فكر تخميس اموالش افتاده است آيا به قيمت خريد آنها را بايد تخميس كرد يا به قيمت سر سال خريد، يا به قيمت زمانى كه در فكر تخميس اموال خود افتاده است (با توجه به اختلاف زياد بين سه قيمت و با توجه به اينكه مشكل بزرگى براى مردم فراهم مىشود اگر خواسته باشيم به قيمت حين التخميس حساب كنيم) و بالاخره اگر ميزان قيمت زمان تخيمس باشد آيا راهى جهت تخفيف در بدهكارى وجود دارد يا خير؟
جواب: بايد خمس قيمت فعلى داده شود.
سؤال 543- كسى از ساليانى كفاره به گردنش است و سال نداشته وقتى كه مىخواهد براى خود سال قرار دهد آيا همه كفاره ها جزو مؤونه است يا كفارههايى كه حول قرار مىدهد يا اصلاً جزو مخارج حساب نمىشود؟
جواب: بلى مىتواند آنها را ادا كند چه آنكه راجع به سال فعلى باشد و يا راجع به سالهاى گذشته باشد، اما كسر و استثنا نمىتواند بكند، واللََّه العالم.
سؤال 544- اجناس يا وجوه نقدى از ارباح فعلى كه هنوز سال بر آن نگذشته براى كسى كه مىخواهد براى خود سنه شرعى قرار بدهد آيا مورد مصالحه است يا بايد خمس آنها را بدهد؟
جواب: خمس از اول ظهور ربح متعلق مىشود و سال براى ارفاق است، بنابر اين شخصى كه سال نداشته و مىخواهد سال قرار بدهد حساب سابق را تصفيه نموده و زمان تصفيه را مبدأ سال قرار بدهد، و آنچه را از ارباحى كه سال بر آن نگذشته و مىداند كه در ضمن سال در مؤونه صرف مىكند مستثنى مىدارد زيرا كه به آنها خمس واجب نيست
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
