اماله
سؤال: فرد بیماری مبتلا به یبوست است. اگر او در ماه رمضان با آب اماله کند، روزۀ او چه حکمى دارد؟ اگر باطل است، برای روزههای سالهای قبل، آیا باید کفاره هم بدهد یا فقط قضا لازم است؟
پاسخ: اگر همیشه چنین است، قضا ندارد.
شیاف روغنی
سؤال: داروهاى مخصوصى براى معالجۀ بعضى از بیمارىهاى زنان وجود دارد (شیافهاى روغنى) که در داخل بدن گذاشته مىشود. آیا استفاده از آن، موجب بطلان روزه مىشود؟
پاسخ: باطل نمیکند
فروبردن سر در آب در هنگام روزهداری
سؤال:در رسالۀ توضیح المسائل حضرتعالی دیدم که فرو بردن سر در آب را مبطل روزه نمیدانید. آیا این فتوا در صورت ضرورت است یا روزهدار میتواند بدون هیچ عذری تمام سر خود را در آب فرو برد؟
پاسخ: گرچه در صورت غیرضرورت این کار خوب نیست، ولی روزۀ او باطل نمیشود.
غلط خواندن قرآن در هنگام روزهداری
سؤال: غلط خواندن قرآن در ماه مبارک رمضان، مبطل روزه است؟
پاسخ: اشکال ندارد.
خواندن روضه در هنگام روزهداری
سؤال:خواندن روضه و زبان حال ائمه( که معمولاً به ائمۀ معصومین( نسبت میدهند، آیا مبطل روزه است؟
پاسخ: مبطل نیست.
تزریق آمپول در هنگام روزهداری
سؤال: آیا تزریق آمپول اعم از تقویتی، مغذی، دارویی و ... در ماه رمضان ضرری به صحت روزه میرساند؟
پاسخ: زدن آمپول مطلقاً روزه را باطل نمیکند.
تزریق خون در هنگام روزهداری
سؤال: آیا تزریق خون مبطل روزه است؟
پاسخ: مبطل نیست، ولی در شب تزریق کند، بهتر است
سؤال: آیا تزریق خون به بدن موجب ابطال روزه میشود؟
پاسخ:نظیر آمپول است اشکال ندارد.
استفاده از حنا و رنگ مو در هنگام روزهداری
سؤال: گذاشتن حنا و رنگ مو در حال روزه برای خانمها اشکالی دارد؟
پاسخ: اشکالی ندارد.
پر کردن دندان هنگام روزهداری
سؤال:آیا پر کردن دندان در حال روزه به صحت آن اشکالی وارد میکند؟
پاسخ: اشکال ندارد.
رفع بیماریهای دندان
سؤال: آیا روزه دار میتواند دندان بکشد یا پر کند و یا جرمگیری نماید؟
پاسخ:جایز است ولی باید مواظبت کند چیزی از خون دارو و آب فرو ندهد
شنیدن موسیقی برای روزهدار
سؤال:شنیدن موسیقی برای روزهدار چه حکمی دارد؟
پاسخ: گناه است، ولی روزه را باطل نمیکند.
موزیک زدن در صورت خیس شدن ساز و وارد دهان کردن مجدد
سؤال: آیا موزیک زدن در ماه مبارک رمضان به صورتی که آب دهان به آن برسد و مجدّداً داخل دهان شود، موجب بطلان روزه و وجوب قضا و کفّاره میشود؟
پاسخ:اشکال ندارد.
قطره ریختن در چشم در هنگام روزهداری
سؤال:قطره ریختن در چشم در روزۀ ماه رمضان، روزه را باطل مىکند؟
پاسخ: روزه را باطل نمیکند.
دیدن تصاویر شهوتانگیز برای روزهدار
سؤال: دیدن تصاویر شهوتانگیز در اینترنت و ماهواره آیا موجب باطل شدن روزه میشود؟
پاسخ: گناه است و ارزش روزه را میبرد، ولی روزه را باطل نمیکند.
استفاده از لوازم آرایشی در هنگام روزهداری
سؤال:حکم استفاده از ادکلن، لاک و دیگر وسائل آرایشی برای روزهدار چیست؟
پاسخ: اشکال ندارد
تنفس مصنوعی روزهدار
سؤال: آیا تنفّس مصنوعی روزه را باطل میکند؟
پاسخ: باطل نمیکند.
شستشوی معده با سند در حال روزه
سؤال:آیا شستشوی معده با سُند که مایعی را توسط آن در معده وارد میکنند و پس از شستشو دوباره با همان دستگاه آن مایع را خارج میکنند، به صحت روزه ضرر میرساند؟
پاسخ: ضرر نمیزند
حکم رفتار با روزهخوار عمدی
سؤال: کسی که آشکارا و بین مردم در ماه مبارک رمضان روزهخواری میکند، حکم او چست؟ و باید با او چگونه برخورد شود؟
پاسخ: حکومت اسلامی باید او را تعزیر کند و بر همۀ مردم است که امر به معروف و نهی از منکر کنند
همکاری همسر با شوهر روزهخوار
سؤال: زنی که همسرش عمداً روزه نمیگیرد، آیا میتواند برای او ناهار درست کند؟ و آیا این کار اشکال شرعی دارد و اعانت بر اثم به حساب میآید یا میتواند از این کار سر باز زند؟
پاسخ: برای زن این کار حرام نیست، ولی امر به معروف و نهی از منکر با مهربانی اگر تأثیر داشته باشد، واجب است
دو روزۀ واجب در یک روز
سؤال: لطفاً بفرمایید چگونه می شود دو روزۀ واجب در یک روز واقع شود؟
پاسخ: نذر کرده است مثلاً اوّل
عدم آگاهی از صبح شدن در موقع انجام یکی از مبطلات
سؤال: اگر در ماه رمضان، بعد از تحقیق یقین کند که صبح نشده و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، چه وظیفهای دارد؟
پاسخ:روزه او صحیح است.
انصراف از ادامه روزه چه حکمی دارد؟
سؤال: اگر در بین روزه از ادامه آن منصرف شود ولی کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد، آیا این انصراف موجب بطلان روزه است یا میتواند ادامه دهد؟
پاسخ: باطل نیست و میتواند ادامه دهد.
افطار قبل از مغرب اما بدون آگاهی
سؤال: کسی که در ماه رمضان زودتر از مغرب، ندانسته افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده وظیفهاش چیست؟
پاسخ:اگر بدون تفحص بوده باید قضای آن روزه را بگیرد ولی کفاره ندارد.
استشمام داروی بی حسی
سؤال: اگر داروی بی حسّی یا بیهوشی را از طریق بینی استعمال کند و طعم دارو یا خود دارو به حلق روزهدار برسد روزهدار چه وظیفهای دارد؟
پاسخ:اشکال ندارد. ــ(روزهاش صحیح است.)
استعمال دخانیات
سؤال: استعمال سیگار برای شخص روزهدار چه حکمی دارد؟
پاسخ: روزه را باطل میکند.
فراموش کردن غسل حیض و نفاس برای زن
سؤال: اگر زن غسل حیض یا نفاس را فراموش کند و بعد از یک یا چند روز یادش بیاید، روزههایی که گرفته است چه صورتی دارد؟
پاسخ: روزههای او نظیر جنبی (است) که غسل را فراموش کند، صحیح است.
اشکال خوابیدن قبل از غسل و اذان صبح
سؤال: در رساله مرقوم فرمودهاید: «کسی که در شب ماه رمضان است و احتمال میدهد که اگر بخوابد پیش از اذان صبح بیدار میشود، در صورتی که بخوابد و تا اذان صبح خواب بماند، روزهاش صحیح است»مستدعی است چنانچه در صُوَر ذیل فتوای مبارک تفاوت دارد، مرقوم فرمایید.
الف) تصمیم دارد بعد از بیدار شدن غسل کند.
ب) غفلت دارد که باید بعد از بیدار شدن غسل کند.
ج) نمیخواهد بعد از بیدار شدن غسل کند.
د) تردید دارد بعد از بیدار شدن غسل کند یا نه.
پاسخ:الف) روزه او صحیح است.
ب) روزه او صحیح است.
ج) روزه او باطل است.
د) روزه او باطل است
مقدور نبودن غسل قبل از اذان صبح
سؤال: اگر برای کسی قبل از اذان صبح حمّام رفتن مقدور نباشد، نماز و روزهاش چه صورتی دارد؟
پاسخ:اگر غسل کردن برای او مقدور نباشد، برای روزه و همچنین برای نماز تیمم میکند و نماز و روزهاش صحیح است
فراموش کردن غسلهای واجب
سؤال: در مسأله 1244 رساله فرمودهاید اگر جنب در ماه رمضان، غسل را فراموش کند و بعد از یک یا چند روز یادش بیاید، قضای روزهها واجب نیست بلکه مستحب است. اکنون بفرمایید اگر بعد از ماه رمضان هم یادش بیاید آیا حکم همان است یا قضا واجب میشود؟
پاسخ: تفاوتی در حکم نیست.
فرو بردن سر در زیر آب
سؤال :تماس آب با سر شرط است در دو مورد زیر بفرمایید:
1) نیروی دریایی مبادرت به ساخت زیر سطحی نموده است (کشتی سقف دار که آب داخل آن نمیرود و با آن میتوانند زیر آب بروند و عملیاتهای مختلفی را انجام دهند) آیا اگر روزه دار داخل آن قرار گیرد و مأموریتش را انجام دهد، روزهاش باطل میشود؟
2) غوّاصان نیز دارای لباسهای مخصوص و ماسک هستند و هیچ نقطهای از بدن آنها با آب تماس پیدا نمیکند، اگر با آن تجهیزات زیر آب بروند روزهشان باطل میشود؟
پاسخ: 1) کسانی که سر زیر آب ــ(کردن)ــ را موجب فساد روزه میدانند تماس سر با آب را اراده میکنند، بنابر این فرض در مسأله روزه را باطل نمیکند.
2) روزه باطل نمیشود زیرا سر با آب تماس ندارد.
قی کردن عمدی
سؤال:اگر روزه دار عمداً قی کند، فقط قضای روزه بر او واجب میباشد و کفّاره ندارد؟ آیا بعد از قی کردن باید از مبطلات روزه خودداری کند؟
پاسخ: بلی، باید روزه را بگیرد.- مسأله 1260) هر گاه روزه دار عمداً قی کند گرچه به وسطه مرض و مانند آن ناچار باشد، روزهاش باطل میشود ولی کفّاره و قضای تنها کافی است امّا اگر جهلاً یا سهواً یا بیاختیار قی کند روزهاش باطل نمیشود
ابطال روزه با خوردن چیز حرام
سؤال: حضرت عالی در مسأله 1274 نوشتهاید که: «اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، اگر آن چیز ذاتاً حرام باشد مثل شراب و زنا، کفّاره جمع بر او واجب میشود و چنانچه کفّاره ممکن نباشد هر کدام آنان که ممکن است باید انجام دهد ....» اوّل این که کفّاره جمع را توضیح دهید، و دوّم این که منظور از «هر کدام آنها که ممکن است باید انجام دهد» چیست؟3
پاسخ: اگر روزه را عمداً با حرام افطار کند باید اگر میتواند شصت روزه بگیرد و شصت نفر از فقرا سیر کند، و اگر نمیتواند یکی از آنها را، و اگر نمیتواند کفّاره ندارد.
مبطلات در روزۀ واجب یا مستحب
سؤال: آیا مبطلات روزه، در روزۀ واجب یا مستحب فرق میکند؟
پاسخ: فرق نمیکند
ارتکاب سهوی مبطلات
سؤال:آیا ارتکاب سهوی مبطلات روزه (که فی نفسه حرمت ندارد)، به صحت روزه ضرر میرساند؟ و آیا فقط موجب قضا میشود یا کفاره هم دارد؟
پاسخ: مفطرات اگر سهواً باشد، ضرر به روزه نمیزند.
اجبار در ابطال روزه
سؤال: اگر روزهداری را مجبور کنند که روزۀ خود را با چیز حرامی باطل کند و او اجباراً این کار را انجام دهد، آیا بعداً فقط باید قضای روزۀ خود را به جا بیاورد یا کفاره هم دارد؟
پاسخ: فقط قضا دارد.
ابطال روزه با افطاری که با مال متعلق یه خمس است
سؤال:روزهداری که در روز ماه مبارک رمضان عمداً روزۀ خود را با مالی که متعلّق خمس است و ... که در اصل حرام نیست ولی به علتی حرام شده، افطار کند، آیا فقط قضا و یکی از کفارات واجب میشود یا کفارۀ جمع؟
پاسخ: قضا و یک کفاره کفایت میکند
ابطال عمدی به وسیله حلال
سؤال:اگر زنى عمداً و با چیز حلالی روزۀ خود را باطل کند و سپس عذرى مثل حیض برایش پیش آید، آیا کفارۀ روزه بر او واجب مىشود؟
پاسخ: واجب است.