انهار
انهار
امکانات سایت
مطالب خواندنی

روزه بیماران و ناتوانان

بزرگ نمایی کوچک نمایی
بیماری کم خونی
سؤال:زنی‌ هستم‌ دارای‌ بیماری‌ کم‌ خونی‌، وقتی‌ روزه‌ می‌گیرم‌ خیلی‌ سست‌ و بی‌حال‌ می‌شوم‌ به‌ طوری‌ که‌ هر وقت‌ از جایم‌ بلند می‌شوم‌ سرم‌ گیج‌ می‌رود و بعضی‌ اوقات‌ هم‌ مجبور می‌شوم‌ نشسته‌ نماز بخوانم‌، حال‌ حرف‌ زدن‌ و راه‌ رفتن‌ هم‌ ندارم‌، در رابطه‌ با روزه‌ چه‌ تکلیفی‌ دارم؟
پاسخ: روزه‌ برای‌ شما واجب‌ نیست‌
کسی که از اول تکلیف روزه نگرفته
سؤال:کسی‌ که‌ سالهای‌ اول‌ تکلیف‌ نماز نخوانده‌ و روزه‌ نگرفته‌ است‌ و اکنون‌ نمی‌داند چند سالگی‌ به‌ تکلیف‌ رسیده‌ است‌ وظیفه‌اش‌ چیست؟
پاسخ: به‌ هر اندازه‌ که‌ می‌داند به‌ تکلیف‌ رسیده‌ قضا واجب‌ است‌.ــ(به‌ هر مقدار که‌ یقین‌ دارد به‌ تکلیف‌ رسیده‌ باید قضای‌ نمازها و روزه‌ها را بجا بیاورد و برای‌ هر روزه‌ کفاره‌ هم‌ بدهد یعنی‌ یا دو ماه‌ روزه‌ بگیرد که‌ سی‌ و یک‌ روز آن‌ پی‌ در پی‌ باشد و یا شصت‌ فقیر را سیر کند.)
ضرر بدنی
سؤال: اینجانب‌ به‌ علّت‌ عمل‌ غدّه‌های‌ بزاقی‌، ترشّحات‌ بدنم‌ کم‌ شده‌ است‌ به‌ طوری‌ که‌ روزه‌ گرفتن‌ برایم‌ ضرر دارد، امّا با خورردن‌ مقدار کمی‌ آب‌ مشکلم‌ حل‌ّ می‌شود، حال‌ من‌ نسبت‌ به‌ روزه‌ام‌ چه‌ وظیفه‌ای‌ دارم‌؟
پاسخ: روزه‌ برای‌ شما واجب‌ نیست‌ ولی‌ سزاوار است‌ از غیر از آب‌ امساک‌ داشته‌ باشید.
ملاک پیری برای روزه نگرفتن
سؤال: در مسأله 1312 رساله‌ آمده‌ است‌ کسی‌ که‌ به‌ واسطه پیری‌ نمی‌تواند روزه‌ بگیرد یا برای‌ او مشقّت‌ دارد روزه‌ واجب‌ نیست‌. آیا ملاک‌ و معیار در پیری‌ بالا بودن‌ سن‌ّ است‌ یا صدق‌ عرفی‌؟
پاسخ:مناط‌ نتوانستن‌ یا مشقّت‌ عرفی‌ داشتن‌ است‌.
منع پزشک از گرفتن روزه و اعتقاد بیمار مبنی بر توانایی
سؤال: اگر دکتر مؤمن و متخصّص بیماری را از روزه منع کند، ولی بیمار معتقد باشد که روزه برای او ضرری ندارد، چه باید بکند؟
پاسخ: اگر بداند، باید روزه بگیرد.
شرایطی پزشکی که روزه‌دار را منع از روزه می‌کند
سؤال: پزشکی که مریض را از روزه منع مى‌کند، آیا لازم است که حتماً ملزم به امور دینی و مؤمن باشد یا اینکه فقط حاذق و متخصّص در کار خود باشد، کفایت می‌کند؟
پاسخ: اگر در گفتار ثقه و وارسته باشد، کفایت می‌کند.
مشقّت در روزه
سؤال: منظور از مشقتی که به واسطۀ آن پیرمردها و پیرزن‌ها یا دختران تازه به بلوغ رسیده، نمی‌توانند روزه بگیرند، چیست
پاسخ: طاقت‌فرسا باشد و آنها را از کارهای معمولی باز دارد
تشخیص بیماری مبنی بر مضر بودن
سؤال: اگر پزشک منعی برای روزۀ بیمار نداند، ولی خود بیمار روزه را برای خود مضر بداند، آیا می‌تواند روزه نگیرد؟
پاسخ: اگر بداند ضرر دارد، می‌تواند روزه نگیرد.
خوف ضرر احتمالی
سؤال: آیا احتمال ضرر برای روزه‌دار و خوف از ضرر احتمالی موجب ساقط شدن روزه از انسان می‌شود یا اینکه حتماً باید یقین کند؟
پاسخ: اگر دکتر متدین و متخصّص تشخیص دهد که نباید روزه بگیرد، نباید روزه بگیرد.
روزه‌خواری جهت جلوگیری از ضعف
سؤال: من وقتی روزه می‌گیرم دچار ضعف می‌شوم و در اوقات عادی مشکلی ندارم، ولی اگر امتحان داشته باشم، نمی‌توانم به خوبی درس بخوانم و در ماه مبارک رمضان گذشته امتحان داشتم و چون درس‌ها را تا آن زمان مطالعه نکرده بودم، دچار این اضطراب شدم که شاید با گرفتن روزه نتوانم در امتحان موفّق شوم. به همین جهت روزه نگرفتم. البتّه با تمام شدن امتحانات، باقی‌ماندۀ ماه مبارک را روزه گرفتم. در این صورت، حکم روزه‌هایى را که برای امتحان نگرفتم، چیست؟ و از نظر قضا و کفاره چه وظیفه‌ای دارم؟
پاسخ: قضای آنها را باید بگیرید.
روزه‌خواری به دستور پزشک
سؤال: این جانب چند سالی را بیماری خاصی داشتم که به تشخیص پزشک، روزه برایم مضر بوده است، اما دو سال پیش با مراجعه به متخصّص دیگری، ایشان گفت که روزه برای من ضرر و اشکالی ندارد و روزه‌هایم را در این دو سال گرفته‌ام. تکلیف آن چند سال که روزه نگرفته‌ام، چه می‌شود؟ از نظر قضا و کفاره چه وظیفه‌ای دارم؟
پاسخ: قضا ندارد و اگر وضع مالی شما متوسط و بالاست، کفاره دارد.
ساقط شدن قضای روزه در صورت عدم توان روزه گرفتن تا سال بعد
سؤال: شخصی در ماه مبارک رمضان به علت ضعف و بیماری، روزه نگرفته است و بلافاصله بعد از ماه مبارک رمضان، به خدمت سربازی رفته و تا سال بعد که در سربازی بوده است، نتوانسته روزه‌های خود را قضا نماید. البته اگر سرباز نبود، ممکن بود بتواند قضا کند، ولی در سربازی امکان چنین کاری را نداشته است. حال وظیفۀ او در قبال قضا و کفارۀ روزه‌های سال قبل چیست؟
پاسخ: قضا ندارد و اگر تمکّن دارد، برای هر روز 750گرم گندم به فقرا بدهد.
حکم روزه در تابستان برای صاحبان مشاغل طاقت‌فرسا
سؤال: کسی که به خاطر وضعیت شغلی در مواقع خاصی مثل تابستان طاقت نداشته باشد روزه‌هایش را بگیرد (در حالت عادی می‌تواند روزه بگیرد)؛ مثلاً کشاورزی که در تابستان مشغول جمع‌آوری محصول و زراعت خود است یا کسی که در معادن گرم و طاقت‌فرسا کار می‌کند، حکم روزه‌اش چگونه است؟ آیا فقط قضا کافی است یا کفاره هم دارد؟ و آیا در آن مواقع می‌تواند روزۀ خود را نگیرد؟
پاسخ: باید روزه بگیرد و اگر نگرفته باشد، قضا کند.
خوف ضررِ روزه برای بچۀ تازه بالغ
سؤال: اگر دکتر بگوید روزه گرفتن بچۀ تازه به تکلیف رسیده‌اى براى آینده‌اش ضرر دارد، ولو الآن احساس ضرر نمى‌کند، آیا روزه گرفتن او جایز است؟
پاسخ: جائز نیست، اگر دکتر متخصّص و راستگو باشد و همچنین اگر پدر و مادر راستی بدانند که چنین است، باید نگذارند روزه بگیرد و قضا هم ندارد.
تزاحم روزه با درس خواندن
سؤال: معمولاً دخترهاى تازه به تکلیف رسیده در ایام تحصیل و خصوصاً ایام امتحانات، روزه گرفتن براى آنان مشقت دارد و از درس خواندن مى‌افتند. آیا واجب است درس را رها کنند تا بتوانند روزه بگیرند یا اینکه جایز است روزه را بخورند تا این که مردود نشوند؟ با توجه به اینکه معمولاً مردود شدن موجب حرج است. لطفاً تکلیف آنان را بیان فرمائید.
پاسخ: در فرض مذکور، روزه را می‌توانند بخورند.
ضعف غیر قابل تحمّل در اثر روزه
سؤال: اینجانب به خاطر بیماری که دارم، هر وقت روزه می‌گیرم به ضعف غیر قابل تحملی مبتلا می‌شوم و حتی گاهی از حال می‌روم، ولی در عین حال راضی نمی‌شوم روزه‌ام را بخورم. آیا گرفتن روزه با این حال، صحیح است؟ و آیا برای روزه بریء الذمّه می‌شوم؟
پاسخ: باید روزۀ خود را افطار کنید و اگر در ایّام سال چنین است، قضا هم ندارد.
سر درد و کم‌خونی در مقابل روزه
سؤال: اگر شخصی در حالت عادی مشکل ظاهری نداشته باشد، ولی وقتی روزه می‌گیرد و چیزی نمی‌خورد، به سردرد شدید و کم‌خونی مبتلا می‌شود، آیا باید روزه بگیرد؟ با توجه به اینکه نمی‌تواند قضا کند، آیا فقط باید کفاره بدهد؟
پاسخ: روزه نگیرد و اگر در ایام سال چنین است، قضا هم ندارد و اگر وضع مالی او خوب یا متوسط است، کفاره بدهد.
استفاده از داروی خاص برای روزه‌داری
سؤال: شخصی برای اینکه بتواند روزه بگیرد، باید در شب قبل دارو یا آمپول خاصی را استفاده کند. آیا انجام این کار برای اینکه بتواند روزه‌هایش را بگیرد، بر او واجب است یا می‌تواند این کار را انجام ندهد و به علت ضعف روزه‌ها را نگیرد؟
پاسخ: باید آن کار را انجام دهد.
مغایرت تجویز پزشکان برای روزه‌داری
سؤال: بیماری به چند پزشک متخصّص و متدیّن مراجعه کرده و برخی گفته‌اند که روزه برای او ضرر دارد و برخی به عدم ضرر روزه اذعان کرده‌اند، تکلیف شخص برای گرفتن یا نگرفتن روزه چیست؟
پاسخ: باید امتحان کند و چند روز، روزه بگیرد.
تصور غلط از ضرر روزه
سؤال: کسی که به علتی، احتمال ضرر روزه را برای خود دهد و به این علت روزه نگیرد و بعداً متوجه شود که روزه بر او واجب بوده، از جهت قضا و کفاره چه حکمى دارد؟
پاسخ: قضا دارد، ولی کفاره ندارد.
  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.

کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -