انهار
انهار
مطالب خواندنی

تبعیت از امام جماعت

بزرگ نمایی کوچک نمایی

 

لزوم متابعت در افعال و اذکار

سؤال1235. آیا متابعت از امام جماعت در افعال و اذکار نماز، لازم است؟

پاسخ: در غیر تکبیرة‏الاحرام از اقوال، متابعت لازم نیست. (جهت اطلاع بیشتر به مسأله‏ى 1185 تا مسأله‏ى 1188 رساله رجوع شود.)

عدم متابعت در جماعت

سؤال1236. اگر کسى از امام جماعت متابعت نکند، فقط مرتکب حرام شده یا نماز جماعت او نیز باطل است؟

پاسخ: وجوب متابعت، شرعى تعبّدى است، نه شرطى پس با تقدم یا تأخر فاحش عمدا یا از روى عذر، اقتدا باطل نمى‏شود، بنابر اقوى.

تقدم تکبیرة‏الاحرام بر امام

سؤال1237. اگر مأموم متوجه شود که زودتر از امام تکبیرة‏الاحرام گفته است، چه باید بکند؟

پاسخ: نماز او فرادا مى‏شود و در صورتى که بخواهد به جماعت ملحق شود، با عدول نیّت مى‏تواند نماز خود را به نافله تبدیل کرده و پس از اتمام آن، به جماعت اقتدا کند.

جهل به لزوم تبعیّت

سؤال1238. مأموم اگر جاهل به لزوم تبعیت از امام جماعت در اعمال نماز ـ مثل رکوع و سجود ـ باشد، آیا حکم عدم تبعیّت عمدى را دارد؟

پاسخ: جاهل مقصّر در حکم عامد است.

رکوع سهوى قبل از امام

سؤال1239. اگر امام مشغول قرائت حمد و سوره باشد و مأموم سهوا به رکوع و پس از آن به سجده برود و بعد متوجّه شود که امام در حال رکوع است، حکم نمازش چیست؟

پاسخ: اگر در عرف متشرّعه به واسطه‏ى فراوانى مخالفت با امام جماعت اقتدا باقى نباشد، محلّ احتیاط است و در غیر این صورت برمى‏گردد و با امام رکوع مى‏کند.

شخصى که عمدا از امام تبعیّت نمى‏کرده

سؤال1240. آیا شخصى که عمدا از امام تبعیت نکرده است، باید نمازهایش را اعاده یا قضا کند؟

پاسخ: موارد آن مختلف است. (به مسایل 1188 تا 1190 رساله رجوع شود.)

گفتن تکبیرة‏الاحرام هم زمان با امام

سؤال1241. اگر کسى اشتباها هم زمان با امام تکبیرة‏الاحرام بگوید، چه وظیفه‏اى دارد؟

پاسخ: اشکال ندارد.

زمان گفتن تکبیرة‏الاحرام

سؤال1242. آیا بعد از تکبیرة‏الاحرام امام، در هر کجاى صفوف باشیم، مى‏توانیم تکبیر بگوییم یا این که باید منتظر باشیم کسانى که جلوتر از ما هستند، تکبیر بگویند؟

پاسخ: بنابر احتیاط صف‏هاى بعدى پس از تکبیرة‏الاحرام صف‏هاى جلویى، تکبیرة الاحرام بگویند.

هماهنگ بودن صداى مأمومین با امام جماعت

سؤال1243. اگر مأمومین ذکرهاى قنوت یا رکوع و سجده را هماهنگ با امام جماعت بخوانند، به صورتى که صداى جمع‏خوانى از جماعت شنیده شود، آیا این کار اشکال دارد؟

پاسخ: مکروه است مأموم ذکرهاى نماز را به گونه‏اى بگوید که امام بشنود. 

موارد سقوط قرائت از مأموم

سؤال1244. در چه صورت قرائت مأموم ساقط است و در چه صورت مى‏تواند قرائت کند؟

پاسخ: اگر مأموم در رکعت اوّل و دوم نماز صبح و مغرب و عشا صداى حمد و سوره امام را بشنود، اگرچه کلمات را تشخیص ندهد، باید بنابر احتیاط حمد و سوره را نخواند و اگر صداى امام را نشنود مستحب است حمد و سوره را بخواند ولى باید آهسته بخواند و چنان چه سهوا بلند بخواند اشکال ندارد. و چنان چه مأموم بعضى از کلمات حمد و سوره امام را بشنود باید بنابر احتیاط همان قدر از حمد و سوره را نخواند. و حمد و سوره خواندن مأموم در رکعت اوّل و دوم نماز ظهر و عصر کراهت دارد و مستحب است به جاى آن ذکر بگوید.

جلو افتادن سهوى از امام در رکوع

سؤال1245. اگر مأموم بعد از رفتن به رکوع متوجّه شود که امام در حال قیام است، وظیفه‏اش چیست؟

پاسخ: چنان چه طورى باشد که اگر سر بردارد به مقدارى از قرائت امام مى‏رسد، باید سر بردارد و با امام به رکوع رود و نمازش صحیح است؛ اما اگر طورى باشد که اگر برگردد به چیزى از قرائت امام نمى‏رسد، باید سر بردارد و با امام نماز را تمام کند و نمازش صحیح است و اگر سر برندارد تا امام برسد، باز هم نمازش صحیح است.

رفتن به رکوع قبل از امام و عدم مراجعت به دلیل جهل به مسأله

سؤال1246. شخصى در نماز جماعت به جاى قنوت به رکوع مى‏رود و از روى عمد یا جهل به مسأله به عنوان متابعت به قنوت بر نمى‏گردد. اگر در همان حال منتظر بماند تا امام به رکوع برسد و سپس تا آخر نماز را با امام ادامه دهد؛ نماز او به جماعت صحیح است یا خیر؟

پاسخ: نمازش صحیح است. 

زیاد کردن رکن به علت تبعیّت و پى بردن به باطل بودن نماز امام

سؤال1247. در نماز جماعت، مأموم به علت تبعیّت، رکنى ـ مثلاً رکوع ـ را زیاد کرده است پس از نماز متوجّه مى‏شود که نماز امام باطل بوده است، آیا نماز مأموم صحیح است یا باید اعاده کند؟

پاسخ: نمازش صحیح است.

شک در رسیدن به رکوع امام، پس از رکوع

سؤال1248. اگر کسى پس از سر برداشتن از رکوع شک کند که به رکوع امام جماعت رسیده است یا نه، وظیفه‏اش چیست؟

پاسخ: شکّ او اعتبار ندارد. 

نرسیدن به رکوع امام در اثر طولانى بودن قنوت

سؤال1249.اگر شخصى در رکعت دوم نماز جماعت، قنوتش را آن قدر طولانى کند که به رکوع امام نرسد، آیا رسیدن به سجده، کفایت مى‏کند یا خیر؟

پاسخ: اگر مأموم، زیاد از امام عقب بماند، نمازش بنابر اقوى صحیح است، ولى معصیت کرده است و اگر این مخالفت در نماز زیاد واقع شود، مخصوصا اگر در چند رکن انجام بگیرد ممکن است از نماز جماعت خارج شود، ولى اصل نماز صحیح است. 

اگر مأموم زودتر از امام سر از رکوع یا سجده بردارد

سؤال1250. اگر مأموم سهوا زودتر از امام سر از رکوع یا سجود بردارد در حالت‏هاى زیر چه وظایفى دارد؟

1) به رکوع یا سجده بر مى‏گردد و این در حالى است که امام سر برداشته است، یعنى به امام نمى‏رسد.

پاسخ: در رکوع بنابر اظهر نمازش باطل است و این اتفاق اگر در یک سجده واقع شود، نمازش صحیح است، ولى اگر در دو سجده اتفاق بیفتد، نمازش باطل است.

2) مى‏داند که اگر برگردد به امام نخواهد رسید

پاسخ: نباید به رکوع یا سجده برگردد.

نرسیدن به رکوع امام به خاطر خواندن حمد در رکعت سوم

سؤال1251. اگر کسى در رکعت سوم امام، اقتدا کند، و مشغول خواندن حمد شود و در این حال، امام به رکوع برود و فرد مأموم به علت خواندن حمد، نتواند خود را به رکوع امام برساند، چه وظیفه‏اى دارد؟ (منظور این که در حال خواندن حمد، امام سر از رکوع بردارد)

پاسخ: احتیاط در این است که قصد فرادا کند و حمد را تمام کرده و بقیه نماز را هم خودش بخواند.

مقدار انتظار در حالت تجافى

سؤال1252. اگر رکعت آخر امام باشد، و ما هنوز رکعت‏هاى دیگرى داشته باشیم، آیا باید تا آخر تشهد یا سلام در حالت تجافى منتظر بمانیم یا این که بلافاصله پس از دو سجده مى‏توانیم بلند شویم و ادامه نمازمان را بخوانیم؟

پاسخ: اگر قصد فرادا کنید مى‏توانید بلند شده و نمازتان را ادامه دهید و در غیر این صورت احوط آن است که در وقت تشهّد و تسلیم امام به صورت تجافى بنشینید.

بلند یا آهسته خواندن حمد و سوره توسط مأموم در رکعت سوم نماز مغرب و عشا

سؤال1253. مأمومى که در رکعت سوم نماز مغرب و عشا به امام اقتدا مى‏کند و تکلیفش خواندن حمد و سوره است، آیا باید بلند بخواند یا آهسته؟

پاسخ: باید آهسته بخواند.

تکلیف مأموم در خواندن حمد و سوره در حالى که نمى‏داند رکعت چندم است

سؤال1254. اگر مأموم در رکوع یکى از رکعت‏ها اقتدا کند و همراه امام جماعت بعد از دو سجده بلند شود و نداند که اکنون رکعت دوم یا چهارم امام است، تکلیف او از حیث خواندن حمد و سوره چیست؟

پاسخ: باید حمد و سوره را به قصد قربت بخواند و اگر بعدا بفهمد که امام در رکعت اوّل یا دوم بوده، نمازش صحیح است.

پى بردن به نخواندن تسبیحات اربعه در رکوع رکعت سوم

سؤال1255. مأمومى در رکوع رکعت سوم به یاد مى‏آورد که در حال قیام هیچ ذکر و تسبیحات اربعه‏اى را نگفته است. وظیفه‏ى این شخص چیست؟ آیا با همین وضع مى‏تواند به نمازش ادامه دهد؟

پاسخ: ادامه دهد و بعد از نماز احتیاطا سجده‏ى سهو به جا آورد.

گفتن سلام پیش از امام جماعت

سؤال1256. آیا نمازگزار عمدا مى‏تواند قبل از امام جماعت، سلام نماز را بگوید؟

پاسخ: بنابر اقوى نمازش صحیح است؛ ولى احتیاط در این است که اگر عذرى ندارد و مى‏خواهد قبل از امام سلام دهد، قصد انفراد کند. (مسأله‏ى 1186 رساله)

انجام دادن اعمال نماز زودتر از امام

سؤال1257. آیا مأموم مى‏تواند زودتر از امام سر از سجده بردارد یا سلام دهد؟

پاسخ: اگر مأموم عمدا پیش از امام عمدا هم سلام دهد، بنابر اقوى نمازش صحیح است؛ ولى احتیاط در این است که اگر عذرى ندارد و مى‏خواهد قبل از امام سلام دهد، قصد انفراد کند و مأموم باید غیر از آن چه در نماز خوانده مى‏شود مانند رکوع و سجود را با امام یا کمى بعد از امام به جا آورد و نباید پیش از امام انجام دهد.


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -