انهار
انهار
مطالب خواندنی

نظم و اتصال صف های نماز جماعت

بزرگ نمایی کوچک نمایی

اتّصال مجدّد صف جماعت

سؤال1200. اگر اتّصال انسان به واسطه فرادا شدن نماز یک یا چند نفر به هم بخورد، آیا نمازگزار مى‏تواند با یک یا چند قدم جلو و چپ و راست رفتن، بدون حالت ذکر مجددا اتّصال را برقرار نماید؟

پاسخ: نمى‏تواند، البته با فاصله‏اى به مقدار یک نفر، نماز فرادا نمى‏شود.

کیفیت اتّصال مأمومین در نماز جماعت

سؤال1201. کیفیت اتّصال مأمومین را در نماز جماعت توضیح دهید؟

پاسخ: باید بین جاى سجده‏ى مأموم و جاى ایستادن امام به قدر یک انسان که به سجده رفته است فاصله نباشد، بنابراین اگر بین آن دو این مقدار فاصله بود، بنابر اظهر نماز جماعت اشکال دارد و هم چنین اگر بین انسان و مأمومى که جلوى او ایستاده و به وسیله او به امام متصل است، به همین مقدار فاصله باشد، نمازش اشکال دارد، و اگر مأموم به واسطه کسى که طرف راست یا چپ او اقتدا کرده به امام متصل باشد و از جلو به امام متصل نباشد باید فاصله او با آن‏ها کمتر از مقدارى که ذکر گردید باشد. (جهت اطلاع بیشتر به مسأله‏ى 1155 و 1156 رساله رجوع شود.)

حداکثر فاصله بین امام و مأموم

سؤال1202. تا چه اندازه فاصله میان امام و مأموم اشکال ندارد؟

پاسخ: بیشتر از سر تا نوک انگشتان پاى یک نفر که در سجده است فاصله نباشد.

واسطه شدن افراد نابالغ

سؤال1203. در مدرسه‏ى ما نماز جماعت برپا مى‏شود و اینجانب به عللى نمى‏توانم در صف اوّل بایستم و از طرفى مجبور هستم در صف‏هاى عقب بایستم و به وضو داشتن نفرات جلوى خودم ـ که اکثرا دانش‏آموز هستند ـ ، مشکوک هستم. آیا مى‏توانم نماز خود را به جماعت بخوانم؟

پاسخ: اگر نفرات مذکور بالغ هستند، مى‏توانید اقتدا کنید و اگر بالغ نیستند ولى ممیّزند، در صورتى مى‏توانید وارد جماعت شوید که اطمینان به صحّت نماز آن‏ها داشته باشید.

بودن دیوار یا شیشه در بالکن مسجد

سؤال1204. اگر در بالکن مسجدى به جاى نرده، جلوى آن دیوار یا شیشه‏ى مشجّر کشیده شود به طورى که فقط در حالت قیام، امام دیده شود، اقتداى در آن جا صحیح است؟

پاسخ: اگر براى خواهران است و اتّصال عرفى محفوظ است اشکال ندارد، ولى براى برادران اگر نمى‏توانند در همه‏ى احوال مشاهده کنند، جایز نیست.

پایین‏تر بودن بعضى از مأمومین نسبت به هم

سؤال1205. اگر مکان مأموم از مکان امام پایین‏تر نباشد ولى از مکان مأمومى که واسطه‏ى او است پایین‏تر باشد، جماعت صحیح است؟

پاسخ: صحیح است.

واسطه شدن کسى که نماز او اشکال دارد

سؤال1206. در نماز جماعت اگر اتّصال مأموم فقط از جانب یک نفر باشد و علم داشته باشیم که نماز آن شخص داراى اشکالاتى است، نماز مأموم مذکور صحیح است یا خیر؟ و در فرض مسأله اگر علم نداشتیم ولى احتمال و ظنّ قوى به عدم صحّت نماز آن شخص بدهیم، حکم چیست؟

پاسخ: با علم به باطل بودن نماز واسطه، اقتدا صحیح نیست و با عدم علم، نماز او محکوم به صحّت است و در این صورت اقتدا مانعى ندارد.

سؤال1207. در نماز جماعت اگر اتصال از طرف یک نفر باشد و او قبل از امام تکبیر بگوید، آیا اتصال نماز جماعت به هم مى‏خورد؟ اگر بنابر نظر مرجع تقلید واسطه نماز او صحیح باشد چه طور؟

پاسخ: بله، اتصال به هم مى‏خورد.

نمازهاى جماعتى که اتصال نداشته‏اند

سؤال1208. در مسجدى که دیوارى بین زن‏ها و مردها حایل بوده، مدّت‏ها نماز جماعت اقامه شده است. پس از مدتى معلوم شده فاصله آن حایل به قدرى بوده که مضرّ به اتّصال بوده است، آیا نمازهایى که این‏گونه اقامه شده است، صحیح مى‏باشد؟

پاسخ: ظاهرا چون جهل به موضوع بوده، نمازها محکوم به صحّت است.

واسطه شدن مأموم بیمار

سؤال1209. آیا مأمومى که بیمار است و روى تخت یا ویلچر نماز مى‏خواند، موجب قطع اتّصال صف‏ها مى‏شود؟

پاسخ: موجب قطع اتّصال نیست.

کسى که جلوتر تکبیرة الاحرام گفته است

سؤال1210. در نماز جماعت، فرموده‏اید: بنابر احتیاط واجب تکبیرة‏الاحرام مأموم باید بعد از تکبیرة‏الاحرام واسطه باشد؛ شخصى که مدّت‏ها این حکم را مراعات نکرده، وظیفه‏اش در قبال نمازهاى جماعتى که قبلاً خوانده چیست؟

پاسخ: چنان‏چه به وظیفه‏ى اخلال منفرد نکرده باشد، نمازهایش صحیح است و در غیر این صورت چون احتیاط است، مى‏تواند با رجوع به فَالأعلم (مجتهد اعمل بعدى) اعمال سابق را تصحیح کند و احتیاط هم در عدم تقدّم است نه در مقارنت که در صورت هم زمانى و مقارنت، اشکال ندارد، پس با شک در تقدّم بعد از فراغ از نماز، نماز محکوم به صحّت است.

 فاصله شدن کسى که نماز او احتیاطى است

سؤال1211. مأمومى که نماز احتیاطى خود را به امام اقتدا مى‏کند، آیا مى‏تواند تنها راه اتصال بین مأمومین قرار گیرد؟

پاسخ: اشکال ندارد.

شکسته بودن نماز بعضى از مأمومین

سؤال1212. اتّصال صفوف در نماز چهار رکعتى به علت شکسته بودن نماز صفى که از مسافرین هستند از بین مى‏رود و بعد با خواندن نماز دیگرى توسط آن‏ها برقرار مى‏شود براى کسانى که در صف‏هاى بعدى‏اند و نمازشان تمام بوده است، آیا آخر نماز، حکم جماعت دارد یا خیر؟

پاسخ: بعد از تمام شدن نماز مسافرین، اگر فاصله‏ى بین جاى سجده‏ى مأمومین صف بعدى و جاى ایستادن امام یا صف واسطه‏ى اتّصال به قدر یک انسان به سجده رفته باشد و یا در زمانى که مسافرین مى‏خواهند اقتدا کنند استقرار آن‏ها مانع از مشاهده باشد، جماعت اشکال دارد و احتیاط آن است که فرادا تمام کنند.

تکبیر گفتن صف‏هاى عقب

سؤال1213. در نماز جماعت اگر صف‏هاى جلویى تکبیرة‏الاحرام نگفته باشند، آیا صف‏هاى عقبى مى‏توانند بگویند؟

پاسخ: خلاف احتیاط است.

سؤال1214. آیا در نماز جماعت در صورت عدم نیّت صف اوّل جایز است که صف دوّم‏کند و آیا در صورت عدم نیّت صف دوّم جایز است صف سوّم و... نیّت کند؟

پاسخ: نیّت کردن متأخّر اشکال ندارد؛ ولى جلوتر از کسى که واسطه‏ى اتّصال او به امام است تکبیرة‏الاحرام نگوید، بنابر احوط.

 واسطه قرار دادن منحرفین در قبله

سؤال1215. اگرما به سمت قبله ایستاده باشیم و بعضى از مأمومین دیگر مقدارى از قبله منحرف باشند، در صورت علم به این مسأله، آیا مى‏شود اقتدا کرد؟

پاسخ: اگر نماز آن مأمومین باطل نباشد مثل این که انحراف آن‏ها از قبله سهوا باشد و یا فاصله شما با غیر آن‏ها زیاد نباشد، اشکال ندارد و در غیر این صورت اگر بعد از التفات و توجه به انحراف آن‏ها، قصد فرادا کنید نماز صحیح است.

 مأموم جاهل به حکم اتصال

سؤال1216. اگر در نماز جماعت، مأموم، جاهل به حکم اتصال باشد، آن نمازهایى که با عدم رعایت اتصال خوانده، چه حکمى دارد؟

پاسخ: اگر در آن نمازها به وظیفه‏ى منفرد عمل نکرده، باید آن نمازها را دوباره بخواند.

نماز خواندن در جایى که شخصى دیگر در آن مکان جا گرفته است

سؤال1217. شخصى براى نماز در مسجد جا گرفته و براى وضو گرفتن مى‏رود. شخص دیگر سجّاده او را کنار زده و در جاى او نماز مى‏خواند. آیا نماز او صحیح است؟

پاسخ: نماز او صحیح است، اگر با قصد قربت باشد، هر چند معصیت کرده است.

حداکثر و حداقل فاصله‏ى بین امام جماعت و مأمومین که همگى زن هستند

سؤال1218. حداکثر و حداقل فاصله بین امام جماعت و مأموم‏هایى که همگى زن هستند، چه قدر مى‏باشند؟

پاسخ: همان فاصله‏ى بین مردها باید رعایت شود.

تقدّم مرد بر زن در نماز جماعت

سؤال1219. آیا در تقدّم مرد بر زن در نماز جماعت و فرادا فرقى هست یا خیر؟ و اگر صف‏هاى مأمومین زن جلوى مردها قرار بگیرد، جماعت صحیح است یا خیر؟

پاسخ: در این مسأله بین جماعت و فرادا فرقى نیست و قرار گرفتن صف زن‏ها جلوى مردها، مکروه مى‏باشد.

 کسانى که در صف اوّل نماز با لباس نجس قرار گرفته‏اند

سؤال1220. اگر در صف اوّل نماز، سه یا چهار نفر که لباسشان نجس است، ایستاده باشند، اتصال بقیّه‏ى صف را به هم مى‏زنند؟

پاسخ: اگر با جهل به نجاست نماز مى‏خوانند، نمازشان صحیح است و اتّصال بقیه را به هم نمى‏زنند.

وجود دو بچّه‏ى ممیّز در صف اوّل جماعت

سؤال1221. اگر در صف نماز جماعت دو بچّه‏ى ممیّز قرار گرفته باشند، آیا اتّصال به هم مى‏خورد؟

پاسخ: اگر نمازشان صحیح باشد، مانعى ندارد.

قرار گرفتن کسى که قادر به جلوگیرى از خروج ادرار و... نیست، در صف اوّل

سؤال1222. کسى که نمى‏تواند از بیرون آمدن ادرار یا باد شکم جلوگیرى کند، آیا مى‏تواند در صف اوّل یا در محل اتصال صف‏ها قرار بگیرد؟

پاسخ: غالبا به یک نفر واسطه؛ اتصال به هم نمى‏خورد و اگر نمازش را طبق وظیفه خود صحیح مى‏خواند، مانعى ندارد؛ مثل زن مستحاضه.

اتصال از طریق اهل سنّت

سؤال1223. در غیر موارد تقیّه اگر اتصال بعضى از مأمومین توسط اهل سنّت باشد، آیا جماعت صحیح است؟

پاسخ: خیر.

بودن زن و مرد محرم در یک صف نماز جماعت

سؤال1224. آیا مرد و زن محرم مى‏توانند در یک صف از نماز جماعت کنار همدیگر باشند؟

پاسخ: مانعى ندارد

عدم وجود حایل بین صف‏هاى زنان و مردانى که کنار یکدیگر ایستاده‏اند

سؤال1225. آیا زنان مى‏توانند بدون وجود حایل و پرده، کنار مردان در صف نماز جماعت بایستند؟ در پشت سر مردان چه طور؟

پاسخ: در صورت اوّل کراهت دارد و در صورت دوم بدون اشکال است.

وجود دیوار بین صف‏هاى مردان و زنان

سؤال1226. آیا وجود دیوار بین صف‏هاى مردان و زنان، صفوف نماز جماعت را قطع مى‏کند؟

پاسخ: خیر، قطع نمى‏کند.

نبودن پرده بین صف‏هاى مردان و زنان

سؤال1227. اگر ما بین صف‏هاى مردان و زنان پرده نباشد، آیا جماعت آن‏ها اشکال پیدا مى‏کند؟

پاسخ: خیر.

وجود نرده‏هاى آهنى در بالکن مساجد

سؤال1228. آیا نرده‏هاى آهنى که در بالکن مساجد است، حایل بین صفوف نماز جماعت محسوب مى‏شود یا خیر؟

پاسخ: اگر مانع از دیدن نباشد، اشکال ندارد.

نحوه‏ى اتصال زنانى که در طبقه‏ى فوقانى نماز مى‏خوانند

سؤال1229. اتصال صف‏هاى زنان که در طبقه‏ى فوقانى مسجد نماز مى‏خوانند، چگونه با صف‏هاى طبقه‏ى پایین برقرار مى‏شود؟

پاسخ: به همان صورت که اگر پایین بودند، در همان مکان اتصال داشتند

نماز جماعت در مساجد چند طبقه

سؤال1230. آیا در مسجدى که چند طبقه است و از طبقات بالا مى‏توان طبقه‏هاى پایین‏تر را دید، مى‏توان نماز جماعت برقرار نمود؟

پاسخ: بله، مى‏توان.

ایستادن در صف اوّل نماز جماعت با شکسته بودن نماز

سؤال1231. اگر نماز شکسته باشد، مى‏توانیم در صف اوّل جماعت بایستیم یا نه؟

پاسخ: اگر سبب قطع اتصال سایرین نباشد ـ مثل این که یک نفر باشد ـ اشکال ندارد و در هر صورت نمازش صحیح است.

ملاک اتصال صف اوّل

سؤال1232. آیا در صحت اتصال صف اوّل دیدن امام در تمام حالات شرط است؟ و اگر صف بسیار طولانى باشد و یا صف اوّل در بالکن باشد که امام را نبیند، آیا اتصال آن‏ها اشکال دارد؟

پاسخ: اگر به واسطه طولانى بودن صف اوّل، کسانى که دو طرف صف ایستاده‏اند امام را نبینند، مى‏توانند اقتدا کنند.

 عدم توجه به شکسته شدن نماز صف‏هاى جلو

سؤال1233. اگر انسان در مکانى که نمازگزار مسافر زیاد است نماز بخواند، و در رکعت دوم پس از تشهد چشمان خود را ببندد و متوجه شکسته شدن نماز صف‏هاى جلو و به هم خوردن اتصال نشود، ادامه نماز او به جماعت صحیح است یا در صورت به هم خوردن صفوف هر چند او مطلع نشده باشد، نماز فرادا مى‏شود؟

پاسخ: نماز او فرادا مى‏شود.

مساوى بودن محل ایستادن امام و مأموم

سؤال1234. آیا امام و مأموم مى‏توانند در کنار هم به صورت مساوى بایستند؟

پاسخ: اظهر جواز مساوات با امام، در محل ایستادن است، اگرچه احوط و افضل تقدم اندک امام است، و صدق تأخّر، مربوط به عرف است


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

 




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -