بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَٱلسَّلَامُ عَلی عِبادِاللهِ الصَالِحین
احادیث امر به معروف و نهی از منکر
فهرست محتوا و احادیث
سخنی کوتاه در مورد امر به معروف و نهی از منکر
احادیث امر به معروف و نهی از منکر
بخش اول: اهميت امر به معروف و نهى ازمنكر {۱۰ حدیث}
بخش دوم: شيوه و مراتب امر به معروف و نهى از منكر {۱۰ حدیث}
بخش سوم: نتيجه و ثمرات امر به معروف و نهى از منكر {۱۰ حدیث}
بخش چهارم: عاقبت ترك امر به معروف و نهى از منكر {۱۰ حدیث}
سخنی کوتاه در مورد امر به معروف و نهی از منکر
امر به معروف و نهی از منکر از مهمترین فروع دین مبین اسلام است و واجب کفایی است. اما متاسفانه در جامعه چندان مورد توجه قرار نمی گیرد. و مردم از این امور مهم و شیوه اجرای آن آگاهی چندانی ندارند. گاهی چنان برخورد می کنند که فرد مقابل را به نشان دادن عکس العمل منفی و جبهه گیری وادار می نمایند و گاهی این وظیفه را از دوش خود برداشته و بار خود را به اصطلاح سبک می کنند و در برابر منکراتی که در جامعه رخ می دهد می گویند به ما مربوط نیست و هر کس اختیار کار خودش را دارد. این دو فریضه دینی آن چنان مهم هستند که در ردیف اعمالی مانند نماز که ستون دین است و روزه و حج و …… آمده است .
امر به معروف تنها امر به حفظ حجاب نیست
متاسفانه هرگاه سخن از امر به معروف و نهی از منکر می شود اذهان به سمت حجاب و فقط بیرون بودن موی دختران و زنان متمایل می گردد و بقیه معروف ها و منکرات به دست فراموشی سپرده می شود. گویا که این دو فریضه مخصوص رعایت حجاب است. گشت های امر به معروف و نهی از منکر فقط به همین امور می پردازند. این امر اگرچه در جای خود امری پسندیده است اما کافی نیست. معروف های زیادی مثل تفکر، توکل، صبر، فرو بردن خشم، عفو، احسان، شکر خدا، اخلاق نیک، وفای به عهد، راست گویی و ……. و منکرهای زیادی مثل کفر، جهل و نادانی، بخل، ظلم، نفاق دروغ گویی، تجاوز به دیگران، اموال عمومی را حیف و میل کردن غیبت کردن، دست درازی به دیگران و …….. در جامعه وجود دارد که نیاز به فرهنگ سازی در جامعه احساس می شود.
در این میان یک مسئله بسیار مهم که باید گفت آن چیزی که اساس و پایه گسترش این دو فریضه را تشکیل می دهد آموزش آمرین به معروف و ناهیان از منکر است این افراد باید تحت آموزش های مذهبی، روانشناسی، جامعه شناسی و …… قرار گیرند. و همچنین از افراد خوش نام و موجه و دارای سجایای اخلاقی، پر صبر و با حوصله انتخاب گردند.
مقام معظم رهبری در این زمینه می فرماید:
«گناهکار هم فقط بد حجاب نیست، که بعضی فقط به مسئله بد حجابی چسبیده اند. این یکی از گناهان است. و از خیلی گناهان کوچکتر است. خلاف های فراوانی از طرف آدمهای لا ابالی در جامعه وجود دارد. خلافهای سیاسی، خلاف های اقتصادی، خلاف در کسب و کار، خلاف در کار اداری، خلافهای فرهنگی، اینها همه خلاف است. کسی غیبت می کند، کسی دروغ می گوید، کسی توطئه می کند، کسی مسخره می کند، کسی کم کاری می کند، کسی ناراضی تراشی می کند، کسی مال مردم را می دزدد، کسی آبروی مردم را بر باد می دهد، اینها همه منکر است. در مقابل این منکرها، عامل باز دارنده نهی است. نهی از منکر بگویید آقا نکن، این تکرار « نکن » برای طرف مقابل شکننده است.»
احادیث امر به معروف و نهی از منکر
بخش اول:
اهميت امر به معروف و نهى از منكر {۱۰ حدیث}
{۱} جانشين خدا و رسولش
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): مَنْ اَمَرَ بَالْمَعْرُوفِ وَ نَهى عَنْ المُنْكَرِ فَهُو خَليفَةُ اللّه ِ فى أَرْضِهِ و خَليفَةُ رَسُولِ اللّه ِ.
كسى كه امر به معروف و نهى از منكر كند جانشين خدا و پيامبر در روى زمين است.
تفسير مجمع البيان، ج ۱، ص ۴۸۴؛ ذيل آيه ۱۰۴ آل عمران.
{۲} بـرتـر از جـهاد
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): وَ مَا أَعْمَالُ الْبِرِّ كُلُّهَا وَ الْجِهَادُ فِيسَبِيلِ اللّه ِ، عِنْدَ الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ، إِلاَّ كَنـَفْثَةٍ فِي بَحْـرٍ لُـجِّيٍّ.
تمام كارهاى نيك و حتى جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منكر چون آب دهان است در برابر درياى پهناور.
نهج البلاغه، كلمات قصار، ۳۷۴.
{۳} بهـترين كار مــردم
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): اَلاَْمْـرُ بِـالْمَعْـرُوفِ اَفْضَلُ اَعْمالِ الْخَلْقِ.
بهترين كار مردم امر به معروف مى باشد.
غرر الحكم موضوعى، ج ۲، ص ۱۰۰.
{۴} بهـترين مــردم
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): ...آمُرُهُمْ بِالمَعْرُوفِ وَ أَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أَتـْقـاهـُـمْ لِلّهِ.
مردى خدمت پيامبراكرم صلي الله عليه و آله آمد: در حالى كه حضرت بر فراز منبر بود ـ آمد و پرسيد مَنْ خَيرُ النّاسِ بهترين مردم كيست؟ پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند: آن كس كه از همه بيشتر امر به معروف و نهى از منـكر كند و آن كس كه از همه پرهيزگارتر باشد.
مجمع البيان، ج ۱، ص ۴۸۴؛ ذيل آيه ۱۰۴ آل عمران.
{۵} هم رتبـه شهـيدان
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): أَلا اُخْبِرُكُمْ عَنْ اَقْوامٍ لَيْسُوا بِأَنْبِياء وَ لا شُهدَاء تَغْبِطُـهُمْ النّاسُ يَـوْمَ الْقِـيامَةِ ... يَأْمُرُونَهُمْ بِما يُحِّبُ اللّه ُ وَ يَنْهَوْنَهُمْ عَمّا يَكْرَهُ اللّه ُ.
گروهى هستند كه نه پيامبرند و نه شهيد ولى مردم به مقامى كه خداوند به خاطر امر به معروف و نهى از منكر به آنان عطا فرموده غبطه مى خورند.
مستدرك الوسائل، ج ۱۲، ص ۱۸۲.
{۶} پـايه واجـبات
عَنْ الباقِرِ (عليه السّلام): اِنَّ الأمرَ بِالمَعْرُوفِ وَ النَّهْىَ عَنِ الْمُنكَرِ فَريَضَةٌ عـَظيمَةٌ بِهـا تـُقامُ الفـَرائِضُ وَ تَأْمَنُ المَذاهِبُ وَ تَحِلُّ المَكاسِبُ وَ تَرُدُّ الْمَظـالِمُ وَ تَعْمـُر الأرْضُ.
امر به معروف و نهى از منكر دو واجب بزرگ الهى مى باشند كه ساير واجبات با آنها بر پا مى مانند و بوسيله اين دو راهها امن و كسب و كار مردم حـلال مى شود. با اين دو واجب است كه داد ستمديدگان ستانده مى شود و زمين آباد مى گردد.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۵، ح ۶.
{۷} اقسـام جـهاد
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): وَالْجِهَادُ مِنْهَا عَلَى أَرْبَعِ شُعَبٍ: عَلَى الْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ، وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ، وَ الصِّدْقِ فِي الْمَوَاطِنِ، وَ شَنْآنِ الْفَاسِقِينَ.
جهاد بر چهار قسم است: ۱ ـ امر به معروف ۲ ـ نهى از منكر ۳ ـ راستى در هنگامه شكيبائى ۴ ـ دورى از گناهكار.
نهج البلاغه،كلمات قصار، ۳۱.
{۸} غـيرت مـؤمـن
عَن أبى عَبْدِاللّه عليه السلام: حَسْبُ الْمؤْمِنِ غَيْراً إِذا رَأى مُنْكَراً اَنْ يَعْلَمَ اللّه ُ مِنْ نِيَّـتِهِ أَنـَّهُ لَهُ كارِهٌ.
در غيرتمندبودن مؤمن همين بس كه هرگاه كار زشت و ناپسندى مشاهده كرد خداى متعال از نيّتش در مورد ناخوش داشتن آن منكر آگاه باشد.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۰۹، ح ۱.
{۹} ايـن چـنين بـاش
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): كُنْ بِالْمَعْرُوفِ آمِراً وَ عَنِ المـُنْكَرِ ناهِياً وَ لِمَنْ قَطَعَكَ واصِلاً وَ لِمَنْ حَرمَكَ مُعْطِياً.
به كار نيك امر كن و از منكر (كار زشت) بازدار، و با كسى كـه از تو بريـده پيـوند كن، و به كسى كه تو را محروم كرده عطا كن.
غرر الحكم موضوعى، ج ۱، ص ۹۹.
{۱۰} سفارش أمیرالمؤمنین علی (عليهالسّلام)
قَالَ أَميرُالمُؤْمِنين علی عليه السّلام): اُوصـيكَ بِتَقْـوَى اللّه ِ... وَ الأمرِ بِالْمَعرُوفِ وَ الْنَّهىِ عَنِ المُنكَرِ.
على عليه السلام در وصيّت به فرزند بزرگوارشان امام حسن عليه السلام فرمودند: تـو را بـه تقــواى الهى... و امر به معروف و نهى از منكر سفارش مى كنم.
تحف العقول، ص ۲۲۴.
احادیث امر به معروف و نهی از منکر
بخش دوم:
شيوه و مراتب امر به معروف و نهى از منكر {۱۰ حدیث}
{۱} سـخن زيــبا
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): أصـْلِـحِ الْمُسى ءَ بِحُسْنِ فِعـالِكَ وَ دُلَّ عَلَى الْخَيْرِ بِجَميل مَقالِكَ.
آدم بدكار را به وسيله كارِ نيك خود اصـلاح كن، و با سخن زيبايت ديگران را به كار خير رهنمون باش.
غررالحكم موضوعى، ج ۱، ص ۹۹.
{۲} سفارش رسولخدا (صلىاللهعليهوآله وسلّم)
عَنْ أَميرِالمُؤمِنين عليه السلام: أَمـَرَنـا رَسـُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله اَنْ نُلْقِىَ اَهْلَ المَعاصى بِوُجُوهٍ مُكْفَهِّرةٌ.
على عليه السلام فرمودند: رسـول خـدا صلي الله عليه و آله به ما امـر فرمـودند كـه با گنهكاران با چهره اى در هم كشيده برخورد كنيم.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۱۳، ح ۱.
{۳} اوصاف آمر به معروف
عَنْ أَبى عَبْدِاللّه عليه السلام: اِنّما يَأْمُرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهى عَنِ الْمُنْكَرِ، مَنْ كانَتْ فيه ثـَلاثُ خِصـالٍ: عامِلٌ بِما يَأْمَرُ بِهِ تارِكٌ لِما يَنْهى عَنْهُ عـادِلٌ فيما يَأْمـُرُ عـادِلٌ فيما يَنْهى، رَفيـقٌ فيما يَأْمـُرُ رَفيـقٌ فيما يَنْهى.
كسى مى توانـد امر به معروف و نهى از منكر كند كه داراى سه صفت باشد: ۱ ـ به آنچه امر مى كند عمل كند و از آنچه نهى مى كند اجتناب نمايد. ۲ ـ در امر كردن و نهى نمودن ميانه روى را پيشه خود كند. ۳ ـ از روى دلسوزى و مهربـانى و با مـدارا امـر و نهى كند.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۱۹، ح ۳.
{۴} اوصـاف منـافقـين
عَنْ عَلِىِ بْنِ الحُسَيْنِ (عليهماالسّلام): اَلْمُنافِقُ يَنْهى وَ لا يَنْتَهى وَ يَأْمُرُ بِمالا يَأْتى.
منافق از كار زشت نهى مى كند، امـا خـود از آن اجتناب نمى كند و به كار خوب سفارش مى كند، اما خـود انجـام نمى دهـد.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۱۹، حديث ۵.
{۵} چه کسانی ملعون هستند
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): لَعَنَ اللّه ُ اَلاْمِرينَ بِالْمَعْرُوفِ التّارِكينَ لَهُ وَ النـّاهينَ عَنْ المُنْـكْرِ الْعـامِلينَ بِـهِ.
كسانى كه مردم را به كارهاى نيك امر مى كنند و خود آن را انجام نمى دهند و كسانى كه مردم را از كارهاى زشت باز مى دارند اما خود مرتكب آن مى شوند مورد لعن و نفرين الهى هستند.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۲۰، حديث ۹.
{۶} نسـان وارونـه
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): مَنْ لَمْ يَعْرِفْ بِقَلْبِهِ مَعْروُفاً وَ لَمْ يُنْكِرْ مُنْكَراً قـُلِبَ فَجـُعِلَ اَعْـلاهُ اَسْفـَلَهُ.
كسى كه قلباً موافق كار نيك نباشد و از كار بد منضجر نباشد انسان وارونه اى است كه بجاى آنكه عقل بر او حاكم باشد هوى وهوس بر او حاكم است.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۰۶.
{۷} پذيراى معروف باشيد
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): اِئْـتَمِرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ أْمـُرُوا بِهِ وَ تَناهَوْا عَنْ المُنْكَرِ وَ انْهَوْا عَنْهُ.
پذيراى معـروف باشيد و به آن نـيز دسـتور بدهيد و بپذيريد نهى از منكر را و خود نيز از آن نهى كنيد.
غرر الحكم موضوعى، ج ۱، ص ۹۹.
{۸} حداقلّ منکر انـكار قـلبى است
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): اِذا رَأى اَحـَدُكـُمْ المـُنـْـكَر وَ لَمْ يَسْتَطِعْ اَنْ يُنـْكِرَهُ بِيَدِهِ وَ لِسانِهِ وَ اَنْكَرَهُ بِقَلْبِهِ وَ عَلِمَ اللّه ُ صِدْقَ ذلِكَ مِنْهُ فـَقـَدْ أَنـْـكَـرَهُ.
هرگاه يكى از شما كار زشت و ناپسندى را مشاهده كرد و توان آنكه با دست و زبان از آن جلوگيرى كند ندارد اما با دل خود آن را انكار كند و خداوند از نيّت صادقانه او آگاه باشد، آن كار ناپسند را به حقيقت انكار كرده است.
غرر الحكم موضوعى، ج ۲، ص۵۲۰.
{۹} بهترين نيكى به مادر بستن اوست تا گناه نکند
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): قَيْدِّها فَاِنَّك لا تَبُرُّها بِشَى ءٍ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ تَمْنَعَها مِن محارِمِ اللّه ِ عَزَّوَجَّلَ.
شخصى نزد پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله آمد و گفت مادرم مرتكب گناه مى شود. رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند: او را ببند كه بهترين نيـكى در حـق او منـع او از گـنـاه اسـت.
وسائل الشيعه، ج ۱۸، ص ۴۱۵.
{۱۰} اوّل ترك بعد نهى
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام):... وَ انْهَوْا غَيْرَكُمْ عَنِ الْمُنكَرِ وَ تَناهَوْا عَنْهُ فـَإِنَّمـا أُمِـرتُمْ بِالنَّهىِ بَعـْدَ التـَّناهِى.
... ديگران را از منكر باز داريد و خود نيز از آن دورى كنيد زيرا شما مأمور شده ايد كه اوّل خودتان منكر را ترك كنيد بعد نهى از منكر نمائيد.
نهج البلاغه خطبه ۱۰۴.
احادیث امر به معروف و نهی از منکر
بخش سوم:
نتيجه و ثمرات امر به معروف و نهى از منكر {۱۰ حدیث}
{۱} راهنـمائى به نيكى
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): أَلدّالُّ عَلَى الْخَيْرِ كَفاعِلِهِ.
كسى كه ديگران را به كار نيك راهنمائى كند گـويـا خـود آن را انـجـام داده اسـت.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۸.
{۲} ثمره امر به معروف
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): اُؤْمُر بِالْمَعْرُوفِ تَكُنْ مِنْ اَهْلِهِ.
امر به معروف كن تا از اهل معروف شوى.
غرر الحكم موضوعى، ج ۱، ص ۹۹.
{۳} راهنـمائى به خير
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): مـَنْ اَمَرَ بِمَعْرُوفٍ أَوْ نَهى عَنْ مُنـْكَرٍ أَوْدَلَّ عَلى خَيْرٍ اَوْ أَشارَ بِهِ فَهُوَ شَريكٌ.
هركس ديگرى را به كار نيكى امر كند يا او را از كار زشتى باز دارد يا اينكه او را به خيرى راهنمائى نمايد و يا اشاره به امر خيرى داشته باشد در آن كار نيك شريك خواهد بود.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۸.
{۴} سلامت دنيا و آخرت
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): مَنْ كانَ فيه ثَلاثٌ سَلِمَتْ لَهُ الدُّنيا وَ الاْخِرَةُ: يـَأْمُرُ بِالْمـَعْرُوفِ وَ يـَأْتـَمِرُ بِـهِ وَ يَنْهى عَنِ المْنُكَرِ وَ يَنْتَهى عَنْهُ وَ يُحافِظُ عَلى حُدُودِاللّه ِ جَلَّ وَ عَلا.
كسى كه سـه چيز در او باشد، دنيـا و آخرتش سـالم مى مـاند: ۱. امر به معروف كند و خود نيز پذيراى آن باشد. ۲. نهى از منكر كند و خود نيز پذيرا باشد. ۳. حدود الهى را نگهدارى كند
غررالحكم موضوعى،ج۱،ص۱۰۰.
{۵} پشتيبانى از مؤمنان
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): مَنْ اَمَرَ بَالْمَعْرُوفِ شَّد ظُهُورَ الْمُؤْمِنينَ.
كسى كه امـر به معـروف كـند پشتِ مؤمنان را محكم كرده است.
غرر الحكم موضوعى، ج ۲، ص ۲۲.
{۶} عــزّت الـهى
عَنْ اَبى جَعْفَر عليه السلام: اَلْأَمْرُبِاْلمَعْرُوفِ وَ النَّهىٌ عَنِ الْمُنْكَرِ خـُلقـانِ مِـنْ خـُلْـقِ اللّه ِ فَمَنْ نَصَرَهُما أَعـَزَّهُ اللّه ُ وَ مَنْ خَذَ لَهُما خـَذَلَهُ اللّه ُ.
امر به معـروف و نهى از منـكر، دو خصلت از خصلتهاى خداوند مى باشد، هركس آن دو را يارى كند، خداوند او را عزيز و آقا گرداند و هر كس آن دو را خوار نمايد، خداوند او را خوار و ذليل گرداند.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۸.
{۷} اتمـام امــور
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): اِنَّ اِسْتِتْمامَ الاُمُورِ عِنْدَ اللّه ِ تَبارَكَ وَ تَعالى الأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ وَ الْنَّهىُ عَنِ المُنْكَرِ.
اتمـام امـور و كارها نـزد خـدا با امر به معروف و نهى از منكر است.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۱۹.
{۸} بهـترين انفـاق
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): وَ الَّـذى نَفْسى بِيـَدهِ ما اُنْفِقَ مِنْ نَفَقَةٍ أَحَّبُ مِنْ قَوْلِ الْخَيْرِ.
قسـم به خــدا كـه هيچ انفاقى بهتر از امر به معروف نيست.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۷.
{۹} خوار كردن فاسـقان
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): مَنْ نَهى عَنْ المُنْكَرِ اَرْغَمَ انُوُفَ الْفاسِقين.
كسى كـه نـهى از منـكر كـند بينى فاسقان و گنهكاران را به خاك ماليده است (و آنها را خوار و خفيف گردانده است)
غرر الحكم موضوعى، ج ۲، ص ۵۲۱.
{۱۰} نجـات يافتـگان
عَنْ أَبى عَبْدَاللّه عليه السلام: فى قَولِهِ تَعالى «فَلَمّا نَسُوا ما ذُكِّرُوا بِهِ أَنْجَيْنَا الَّذينَ يَنْهَونَ عَنِ السُّوءِ» {اعراف، آيه ۱۶۵} قالَ: صِنْفٌ ائْتَمَروُا وَ أَمَرُوا فَنَجَوْا.
امام صادق عليه السلام در مورد نجات يافتگان در اين آيه شريفه مى فرمايند: آنها كسانى بودند كه از كارهاى نيك پيروى مى كردند و مردم را نيز به آن امر مى نمودند.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۱۸.
احادیث امر به معروف و نهی از منکر
بخش چهارم:
عاقبت ترك امر به معروف و نهى از منكر {۱۰ حدیث}
{۱} اعلان جنگ با خدا
عَنِ الرِّضا (عليه السّلام): كانَ رَسُولُ اللّه ِ صلي الله عليه و آله يَقُولُ: إِذا اُمـَّتى تَواكَلَتِ الْأَمـْرَ بِاْلمـَعْرُوفِ وَالنَّهىَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَلْيَأْذَنوُا بِوِقاعٍ مِنَ اللّه ِ.
امام رضا عليه السلام فرمود: رسول خدا صلي الله عليه و آله همواره مى فرمودند: هرگاه امّت من از انجام امر به معروف و نهى از منكر سرپيچى كنند و آن را به يكديگر واگذار نمايند، گويا با خـداوند اعـلان جنگ داده اند.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۴.
{۲} مـؤمن بى ديـن
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): اِنَ اللّه َ عَزَّوَجَلَّ لَيُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الْضَعيفَ الَّذى لادينَ لَهُ، فَقيلَ: وَ ما الْمُؤْمِنُ الْضَعْيفُ الَّذى لادينَ لَهُ؟ قالَ صلي الله عليه و آله: اَلَّذى لايَنْهى عَنِ المُنْكَرِ.
خداوند مورد غضب خود قرار مى دهد مؤمن ضعيفى را كه دين نـدارد. سؤال شد مقصود چه كسى مى باشد فرمودند: كسى كه نهى از منكر نكند.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۷.
{۳} فراگير شدن عذاب الهى
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): لَتَأْمُرُنَّ بِاَلْمَعْرُوفِ وَ لَتَنهُنَّ عَنِ المُنكَرِ أَوْ لَيَعُـمَّنـَّـكُمْ عـَذابُ اللّه ِ.
امر به معروف كنيد و از كارهاى زشـت نهى كنيد و گرنه عـذاب خدا همه شـما را فراخواهد گرفت.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۰۷.
{۴} راضى به ظلم ظالم شریک گناه است
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): اَلْعامِلُ بِالْظُلْمِ وَ الرّاضى بِه ِ وَ المْعُينُ عَلَيْه ِ شُـرَكاءُ ثـَلاثـَةٌ.
كسى كه ظلم مى كند و كسى كه راضى به ظلم كردن باشد و كسى كه كمك به ظالم مى كند هر سه شركاء ظلم محسوب مى شوند.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۱۰، حديث ۶.
{۵} مردگان زنـدهنمـا
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): وَ مِنْهُمْ تارِكٌ لاِءنْكارِ المُنْكَرِ بِقَلْبِهِ وَ لِسانِهِ وَ يَدهِ فـَذلِكَ مَيـِّتُ الأَحْـياءِ.
گروهى از مردم مبارزه با منكر را با دل و زبان و دست ترك مى كنند (در برابر خلافكار هيچ گونه عكس العملى نشان نمى دهند) پس اينها در حقيقت مردگانى زنده نما هستند.
غررالحكم موضوعى، ج ۲، ص ۵۲۱.
{۶} مـؤمـن ضعـيف العقل
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): اِنَّ اللّه َ يُبْغِضُ الْمُؤْمِنَ الضَّعيفَ الَّذى لازِبْرٌ [عقل] لَهُ وَ هـُو الَّذى لايَنْهى عَنِ الْمُنْـكَرِ.
كسى كه نهى از منكر نكند مورد غضب خداوند قرار مى گيرد و ايمانش ضعيف است و از عقل بهره اى نـدارد.
وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۳۹۹.
{۷} بركت از ميانشان مىرود
عَنْ رَسُولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلّم): لاتَزالُ اُمَّتي بِخَيْرٍ ما أُمِروُا بِالمَعرُوفِ وَنَهَوا عَنْ الْمُنكَرِ وَتَعاوَنُوا عَلى البِرِّ فَإذا لَمْ يَفْعَلُوا ذلِكَ نُزِعَتْ عَنهُمْ الْبَرَكاتُ.
همواره امت من در خير و خوبى بسر خواهند برد مادامى كه امر به معروف و نهى از منكر نموده و در كارهاى نيك همكارى داشته باشند و اگر اين امور را ترك كنند بركت از ميان آنان خواهد رفت.
مستدرك الوسائل، ج ۱۲، ص ۱۸۱.
{۸} دشمنان خـدا
عَنْ الصادقِ (عليه السّلام): اِذا رَأى الْمُنكَرَ فَلَمْ يُنكِرَهُ وَ هوُ يَقْدِرُ عَلَيْهِ، فـَقـَدْ أَحـَبَّ أَنْ يـُعْصَى اللّه ُ، وَ مَنْ أَحَبَّ اَنْ يُعْصَى اللّه ُ فَقَدْ بارَزَ اللّه َ بِالْعَداوةِ.
كسى كـه توانـائى نـهى از منـكر را داشـته باشـد و نهى از منـكر نكـند، دوست دارد كه خـداوند اطـاعت نشـود، و كسى كه نافرمانى خـدا را دوست داشته باشد، آشكارا بـا خـداوند دشمنى كرده است.
مستدرك الوسائل، ج ۱۲، ص ۱۷۷.
{۹} بدترین مـردم
قالَ رسُولُ اللّه ِ (صلي الله عليه و آله و سلّم): بِئْسَ الْقـَومُ قـَوْمٌ لا يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ لا يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنكَرِ.
بدترین مـردم کسانى هســتـند كـه امر به معروف ونهى از منكر نمى كنند.
بحارالانوار، ج ۲۲، ص ۳۱۱.
{۱۰} دعایشان مستجاب نمىشود
عَنْ أَميرِالمُؤْمِنين علی (عليه السّلام): لا تَتْرُكُوا الأمْرَ بِالْمَعرُوفِ وَ النَّهىَ عَنِ الْمُنكَرِ فَيُـوَلّى عَلَـيْكُمْ أَشْـرارُكُـمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلا يُستَجابُ لَكُمْ.
امر به معروف و نهى از منكر را ترك نكنيد زيرا در اين صورت افراد نادرست برشما مسلط مى گردند آنگاه دعا مى كنيد و دعايتان مستجاب نمى شود.
نهج البلاغه، نامه ۴۷.
پس از ویرایش و زیبا و مرتب سازی