سؤال: آيا ميشود در غير حج و در غير موارد تقيه هم به سنّيها اقتدا كرد يا نه؟
پاسخ: در غير موارد تقيه جايز نيست هر چند در هنگام حج باشد.
سؤال: ـ شركت در نماز جماعت اهل سنّت و خواندن نمازهاي يوميه با آنها، آيا كفايت از نماز واجب مينمايد يا نه؟
پاسخ: نماز با عامه در حال ضرورت بي اشكال است و در غير حال ضرورت هم شركت در جماعات آنان اگر موجب تأليف قلوب آنها و دفع اتهام به شيعه باشد خوب است و اعاده آن لازم نيست اگر چه موافق با احتياط است.
سؤال: شركت در نماز جماعت اهل سنّت، آيا اختصاص به مسجد الحرام و مسجد النبي دارد، يا در مساجد ديگر هم كافي است؟
پاسخ: در تمامي مساجد حكم همان است كه در جواب سوالقبل گفته شد.
سؤال: هر گاه براي تحبيب قلوب و وحدت مسلمين در نماز جماعت برادران اهل تسنن شركت كنيم كه قهراً نماز فاقد جزء يا شرط يا همراه با مانع باشد، آيا اين نماز در وسعت وقت صحيح است و مجزي و اعاده و قضا ندارد، با فرض اينكه اضطرار و ضرورتي نيست و ميتواند در مكان ديگر يا زمان ديگر بدون هيچ اشكالي نماز به طريق شيعه بخواند و همچنين در تقيه در موضوعات مثل وقوف در عرفات در روزي كه قاضي عامه حكم كرده با اينكه شك دارد، يا يقين بهخلاف دارد، آيا وقوف با برادران اهلتسنن مجزي است؟
پاسخ: اگر شركت در جماعت موجب تأليف قلوب و دفع اتهام به شيعه باشد اعاده لازم نيست و نسبت به وقوف مشروحاً در جواب سوال668 تحت عنوان وقوف بيان شد.
سؤال: گاهي در نماز جماعت اهل سنّت پس از ركوع قنوت ميخوانند، تكليف شيعياني كه در نماز جماعت آنها شركت كردهاند، چيست؟
پاسخ: تبعيّت كنند.
سؤال: بعد التحيّه و السّلام معروض ميدارد همانگونه كه مستحضريد تقيّه در جايي است كه طرف مقابل از مذهب و عقيده انسان هيچ گونه آگاهي نداشته باشد و اگر از عقيده و مذهب انسان اطلاع پيدا كند باعث خطر براي انسان بشود لازم است كه انسان در اينجا تقيه كند تا جان و مالش از خطر محفوظ بماند، اما در مكه چنين چيزي وجود ندارد به اين معني كه سنّيهاي مكه همه ميدانند كه هر سال حجاج زيادي از شيعه به مكه ميآيند و ميدانند كه شيعيان در نماز مهر ميگذارند، موقع نماز دستها را روي هم نميگذارند، بعد از حمد آمين نميگويند وضو را به طريق ديگر ميگيرند.... و اگر چنانچه در نماز آنها شركت نكنيم خطري ما را تهديد نميكند، پس آنها از مرام و مسلك ما با خبرند، بنابر اين تقيه در آنجا موضوعيتي ندارد فقط اين احتمال وجود دارد كه اگر ما در نماز آنها شركت كنيم باعث تأليف قلوب آنها بشود، حال اگر به اين عنوان در نماز آنها شركت كرديم آيا لازم است دوباره نمازمان را اعاده كنيم يا خير؟ چون بعضي از فقها در اين صورت اعاده نماز را لازم ميدانند نظر مبارك حضرتعالي در اين زمينه چيست؟
پاسخ: ممكن است مخالف، با اطلاع از عقيده عكس العملي نشان ندهد ولي اظهار عقيده و مخالفت عملي با او موجب فتنه و خطر گردد از اين جهت تقيه و موافقت با مخالف در عمل براي دفع خطر جائز و بلكه واجب ميگردد و بعبارة اخري تحقق موضوع جواز تقيه در صورت اطلاع طرف مقابل از عقيده و عدم آن هر دو ممكن است و اما عمل به تقيه و شركت در نماز اگر موجب تأليف قلوب شود نيز جايز است، و قضا و اعاده لازم ندارد ولي وجوب آن براي مجرّد تأليف قلوب معلوم نيست.
سؤال: در مسجد النبي(صلي الله عليه وآله) يا در بيتاللهالحرام اتصال نيست براي نماز جماعت بخصوص براي بانوان پس اقتداء چه صورتي دارد؟
پاسخ: اگر اتصال نباشد اقتداء صحيح نيست و در اين صورت نماز را در بين جمع به قصد فرادي بخوانند.
سؤال: نماز جماعت در خانه خدا بصورت استداره چه صورتي دارد؟
پاسخ: مانع ندارد لكن نبايد مأموم به حسب دائره بر امام مقدّم باشد و احتياط آن است كه علاوه بر اين امام بر حسب دائره مقدّم بر مأموم و به خانه كعبه نزديكتر باشد بنابراين اگر امام جماعت در پشت حجر اسماعيل ايستاده باشد بايد مأمومين از تمام اطراف بيت فاصله بين حجر اسماعيل و خانه را رعايت نمايد.
سؤال: شركت در نماز جماعت اهل تسنّن(در صورت مجزي بودن) بدون رعايت اتصال صفوف چگونه است؟
پاسخ: ملحق شدن به جماعت آنان، در مواضعي از جماعت منعقده كه اتصال بر قرار است برخلاف تقيّه نيست و لازم است رعايت شود.