شرط هفتم:آن كه شغل او مسافرت نباشد، بنابراين شتر دار و راننده و چوبدار و كشتيبان و مانند اينها اگر چه براي بردن اثاثيه منزل خود مسافرت كنند1، در غير سفر اول بايد نماز را تمام بخوانند2. ولي در سفر اول اگر چه طول بكشد، نمازشان شكسته است.
1- بهجت: نمازشان تمام است . [پايان مسأله]
2- گلپايگاني، صافي: و همچنين در سفر اول اگر طول بكشد يا از مكاني به مكان ديگر برود كه عرفاً بگويند: عمل او سفر است بايد نمازش را تمام بخواند ولي اگر سفر طولاني نباشد به طوري كه عرفاً نگويند سفر عمل اوست، نمازشان شكسته است.
نوري: ولي در سفر اول نمازشان شكسته است مگر اينكه سفر اول نيز طولاني باشد كه در اين صورت پس از اينكه صدق كند كه شغل او مسافرت شده نمازش تمام است.
*****
اراكي: شرط هفتم: شغل او یا مقدمه شغلش مسافرت نباشد، بنابراین شتر دار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند این ها اگر چه برای بردن اثاثیه منزل خود مسافرت کنند ، در سفر باید نماز را تمام بخوانند، ولي در سفر اول نمازشان شكسته است مگر به قدري طول بكشد كه بگويند مسافرت را شغل خود قرار داده، كه در اين صورت نماز تمام است.
مكارم: شرط هفتم: شغل و كار او مسافرت نباشد، راننده ها و خلبانها، كشتيبانها و ساربانها و مانند آنها كه سفر، شغل آنهاست بايد نمازرا تمام بخوانند ولی در آغاز کار بنابراحتیاط، دو سه روز اول را جمع بخوانند.
سبحانی: شرط هفتم: سفر برای شغل نباشد، [یعنی] شغل و کار او مسافرت نباشد. کسانی که دارای چنین شرطی نیستند به سه گروه تقسیم می شوند: 1- راننده ها و خلبان ها و کشتیبان ها و ساربان ها و مانند آنها سفر شغل آنهاست باید نماز را تمام بخوانند.
2- کسی که سفر شغل او نیست ولی سفر مقدمه شغل اوست یعنی برای انجام آن به طور مرتب سفر کند. مانند معلمی که باید هر روز یا غالبا به مقدار مسافت شرعی مسافرت کند و پس از تدریس به وطن باز می گردد و همچنین است محصل و بیله وری که برای خرید و یا فروش باید به مقدار مسافت شرعی سفر کند و سپس برگردد آن گروه نیز باید نماز خود را تمام بخوانند.
3- کسی که سفر شغل او نیست ولی برای زیارت هر هفته مرتب سفر می کند. این گروه نیز باید نماز تمام و روزه را بگیرند خلاصه کسانی که سفر برای انان به صورت یک امر عادی درآید نماز آنان تمام و روزه را باید بگیرند.
خوئي: شرط هفتم: آنکه شغل او مسافرت نباشد، بنابراین شتر دار و راننده و چوبدار و کشتیبان و مانند این ها، اگر چه برای بردن اثاثیه منزل خود مسافرت کنند باید نماز را تمام بخوانند. و ملحق مي شود به كسي كه كارش سفر است كسي كه كارش در جاي ديگري است كه مقدار معتدّبهي از روزها را مثلاً ماهي ده روز يا بيشتر به آنجا سفر نموده و بر مي گردد مانند كسي كه اقامتش در جايي است و كارش در جاي ديگر از قبيل تجارت و تدريس.
. تبريزي: و ملحق مي شود به كسي كه عملش سفراست، شخصي كه كارش در جاي معيني است و حداقل هفته اي يك بار به آنجا سفر نموده و بر مي گردد مانند كسي كه اقامتش در جايي و كارش در جاي ديگر است مثل رفتن براي تجارت و تدريس.
زنجاني: شرط هفتم: (كثير السفر نباشد) از شرایط شکسته خواندن نماز آن است که بسيار مسافرت نكند بنابراين كسي كه شغل او مسافرت است، مانند ساربان و راننده و چوبدار و كشتيبان و مانند اينها، بايد نماز را تمام بخوانند.
كثير السفر بايد نمازش را تمام بخواند، خواه شغلش مسافرت باشد، يا بخاطر شغل و گذران زندگي بسيار مسافرت مي كند، و خواه به جهت ديگر باشد، بنابراين كسي كه در سفر تجارت، يا تدريس مي كند، يا به جهت تفريح، - مثلاً – زياد سفر مي كند نمازش تمام است.
وحید: شرط هفتم: انکه شغل او مسافرت نباشد، بنابراین شتر دار و راننده و کشتیبان و مانند این ها اگر چه برای بردن اثاثیه منزل خود، مسافرت کنند باید نماز را تمام بخوانند و مدار بر این است که عرفا بگویند شغلش سفر است، مثلا بگویند کار او رانندگی یا ساربانی است و همچنین باید شغل او هم در سفر نباشد. مانند کسی که اقامتش در جایی است و کارش –از قبیل تجارت و تدریس و طبابت- در جای دیگری است به طوری که اکثر ایام را روز در میان – مثلا – برای انجام کار سفر می کند.
سيستاني: شرط هفتم: آنكه «كثير السفر» نباشد و اما كسي كه كارش متوقف بر سفر است مانند راننده و كشتيبان و پستچي و چوپان يا كسي كه زياد سفر مي كند هر چند كار او متوقف بر آن نباشد مانند كسي كه سه روز در هفته در مسافرت باشد هر چند براي تفريح يا سياحت باشد اينگونه افراد بايد نماز را تمام بخوانند.
مظاهری: شرط سوم: کثیرالسفر نباشد: (کثیرالسفر به کسی گفته می شود که ده روز در یک محلّ نماند.) بنابراین کسانی که شغلشان مسافرت است مانند راننده ، یا شغلشان در مسافرت است مانند معلم که ساکن جایی است و هر روز برای انجام کار خود چهار فرسخ یا بیشتر می رود و بر می گردد یا کسی که به علت دیگری مسافرت های پی در پی می کند مثلا همه هفته به زیارت می رود یا در شهری جنسی دارد که برای حمل ان مسافرت های پی در پی می کند، باید نماز را تمام بخواند.
مسائل اختصاصي
اراكي: مسأله 1299- كسي كه مسافرت مقدمه شغل او مي باشد، حكم كسي را دارد كه شغل او مسافرت است، بنابراين كسي كه بين محلّ كار و سكونت او به اندازه مسافت شرعي يا بيشتر فاصله باشد و معمولاً بين آن دو محلّ رفت و آمد مي كند، به طوري كه ده روز در يك محلّ نمي ماند، نمازش تمام است.
بهجت: مسأله 1062- مسافرتهايي كه هميشه لازمه شغل انسان است، مثل سفر براي پيدا كردن منزل قبل از حركت كاروان، مانند همان شغل است، بخلاف مسافرتهاي اتفاقي كه نماز در آن شكسته است.
مكارم: مسأله 1146- كسي كه شغلش مسافرت نيست ولي مسافرت مقدمه شغل اوست مانند معلم و كارگر و كارمندي كه خودش ساكن شهري است و همه روزه براي انجام كار به نقطه ديگري مي رود كه رفت و امد او هشت فرسخ يا بيشتر است، بايد نماز را تمام بخواند و روزه را بگيرد ولی در آغاز کار بنابراحتیاط، دو سه روز اول را جمع بخواند.
مسأله 1307- كسي كه شغلش مسافرت است1 اگر براي كار ديگري مثلاً براي زيارت يا حجّ2 مسافرت كند ، بايد نماز را شكسته بخواند3، ولي اگر مثلاً شوفر، اتومبيل خود را براي زيارت كرايه بدهد4 و در ضمن خودش هم زيارت كند، بايد نماز را تمام بخواند5.
1- سيستاني: كسي كه شغلش درمسافرت است...
2- مكارم: يا مقصد ديگري...
3- سيستاني: مگر آن كه عرفاً او را كثير السفر بگويند مانند كسي كه دائماً سه روز در هفته مسافر است...
زنجاني: نمازش تمام است و بنابراحتياط مستحب نماز را شكسته هم بخواند. [پايان مسأله]
فاضل: بايد نماز را تمام بخواند...
4- بهجت: اگر مثلاً راننده عده ای را براي زيارت با اتومبيل خود ببرد...
5- سيستاني: در هر حال بايد نماز را تمام بخواند.
*****
سبحانی: مسأله- اگر راننده برای کار دیگری مثلا برای زیارت یا حج هم مسافرت کند، باید نماز را تمام بخواند و همچنین است اگر اتومبیل خود را برای زیارت کرایه بدهد و در ضمن خودش هم زیارت کند باید نماز را تمام بخواند.
مظاهری: مسأله- کسی که کثیرالسفر است گرچه برای کار دیگری مثلا برای زیارت یا حج مسافرت کند باید نماز را تمام بخواند.
مسأله 1308-حمله دار يعني: كسي كه براي رساندن حاجيها به مكه مسافرت مي كند1، چنانچه شغلش مسافرت باشد، بايد نمازرا تمام بخواند و اگر شغلش مسافرت نباشد2، بايد شكسته بخواند.
اين مسأله در رساله آيات عظام: بهجت و مظاهری نيست
1- زنجاني: اگر بسيار مسافرت مي كند بايد نماز را تمام بخواند، ولي امروزه كه معمولاً بسيار مسافرت نمي كنند نمازشان شكسته است.
2- خوئي: و فقط در ايام حج براي حمله داري سفر مي كند، احتياط واجب آن است كه بين نماز تمام و شكسته جمع نمايد، ولي چنانچه مدت سفر او كم باشد مثل اين كه زمان كه سفر با هواپيما است بعيد نيست حكم وظيفه او شكسته خواندن باشد.
سيستاني: و فقط در ايام حج براي حمله داري سفر مي كند چنانچه مدت سفر او كم باشد مثلاً دو سه هفته، نماز او شكسته است و اگر زياد باشد مانند سه ماه، نماز او تمام است و اگر شك داشته باشد كه كثير السفر بر او صدق مي كند يا نه، احتياطاً جمع كند بين قصر و تمام.
تبريزي: و فقط در ايام حج براي حمله داري سفر مي كند اگر چه مدت سفرش كم باشد مانند اين زمان كه سفر با هواپيما است بنابراحتياط تمام و شكسته بخواند.
وحید: و مدت سفر او هم کم باشد –مانند آن که سفرش مثلا با هواپیما باشد- باید شکسته بخواند، ولی اگر مدت سفر او زیاد باشد احتیاط واجب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
*****
نوري، فاضل: مسأله- حمله دار يعني كسي كه فقط در ماههاي حج به مسافرت اشتغال مي ورزد، نماز را بايد شكسته بخواند.
مكارم: مسأله- كساني كه راهنماي حج و مديركاروان حجّاج ومانند آن مي باشند، در صورتي كه مسافرت جزء يا مقدمه شغل آنها محسوب شود و اين كار مدت قابل ملاحظه اي (حدود چند ماه ) به طول انجامد بايد نماز را تمام بخوانند.
سبحانی: مسأله- کسانی که راهنمای حج و مدیر کاروان حجاج و مانند آنها می باشند ، چون سالی یک بار اتفاق می افتد و در مدت کمی انجام می گیرد نماز آنها شکسته است و حکم آنها با حمله داری که سال های گذشته که بخش عمده سال را در سفر بودند تفاوت دارد.
مسأله 1309-كسي كه شغل او حمله داريي است و حاجيها را از راه دور به مكه مي برد، چنانچه تمام سال يا بيشتر سال را در راه باشد1، بايد نماز راتمام بخواند.
اين مسأله در رساله آيات عظام: زنجاني، مكارم، سيستاني ،بهجت و مظاهری نيست.
1- خوئي: چنانچه مقدار معتنابهي از ايام سال را در راه باشد...
وحید: چنانچه تمام سال یا قسمت عمده سال را در راه باشد...
تبريزي: چنانچه چند ماه از سال را درراه باشد...
سبحانی: رجوع کنید به ذیل مسأله 1308.
مسأله 1310-كسي كه در مقداري از سال شغلش مسافرت است، مثل شوفري كه فقط در تابستان يا زمستان اتومبيل خود را كرايه مي دهد، بايد در سفري كه مشغول به كارش هست نماز را تمام بخواند1، و احتياط مستحبّ آن است كه هم شكسته و هم تمام بخواند.
1- مكارم: [پايان مسأله]
تبريزي: بايد درآن سفر نماز را تمام بخواند. [پايان مسأله]
خوئي، سيستاني: بايد در آن سفر نماز را تمام بخواند...
وحید: باید در آن سفری که کار اوست در آن قسمت از سال نماز را تمام بخواند...
گلپايگاني، صافي: بايد در سفري كه براي شغلش مي رود نماز را تمام بخواند...
فاضل: بايد در زماني كه اشتغال به سفر دارد نماز را تمام بخواند...
بهجت: اگر به او راننده گفته مي شود بايد نماز را تمام بخواند...
*****
زنجاني: مسأله- كسي كه فقط در مقداري از سال شغلش مسافرت است، مانند راننده اي كه فقط در تابستان يا زمستان مسافران را جابجا مي كند، بايد در آن سفر نماز را تمام بخواند و احتياط مستحبّ آن است كه شكسته نيز بخواند، ولي اگر مدت سفر او كم باشد به قدري كه عرفاً به او كثير السفر نگويند، مانند حمله داري كه سالي يك بار حجاج را به مكه مي برد، بايد نماز را شكسته بخواند.
مظاهری: مسأله- کسی که در مقداری از سال کثیرالسفر است مثل راننده ای که فقط در تابستان یا زمستان رانندگی می کند باید در ایامی که مشغول به کارش است نمازش را تمام بخواند .
مسائل اختصاصي
بهجت: مسأله 1064- در كثير السفر لازم نيست كه انسان سفرهاي متعدد داشته باشد بلكه يك سفر طولاني كه بيشتر سال را فرا گيرد مثل سفرهاي متعدد است، پس همين كه بگويند فلاني راننده است و يا شغلش سفر است اگر چه در يك سفر طولاني و بدون تكرار و تعدد باشد كافي است.
سيستاني: مسأله 1295- در صدق عنوان راننده و مانند آن معتبر است كه تصميم بر ادامه رانندگي داشته باشد و زمان استراحتش بيش از مقدار معمول رانندگان طولاني نباشد پس كسي كه مثلاً در هفته يك روز سفر مي رود، راننده بر او صدق نمي كند و اما عنوان كثير السفربر کسی صدق مي كند كه حداقل ده بار در ماه يك بار و در ده روز آن سفر برود هرچند در ضمن دو يا سه سفر ، بااين شرط كه تصميم بر ادامه بمدت شش ماه در يك سال يا سه ماه متوالی در چند سال را داشته باشد در اين صورت نماز او در همه مسافرتها هر چند غير سفرهاي متكرر او باشد تمام است البته دردو هفته اول بين نماز شكسته و تمام احتیاط بنمايد، و اگر عدد یا روزهاي مسافرت او در ماه هشت يا نه روز باشد بنابر احتياط واجب در همه سفرها بايد هم شكسته بخواند و هم تمام و اگر كمتر از اين باشد نمازشكسته است.
مسأله 1311- راننده و دوره گردي كه در دو سه فرسخي شهر رفت و آمد مي كند، چنانچه اتفاقاً سفر هشت فرسخي برود1، بايد نماز را شكسته بخواند.
1- بهجت: ولي اين سفر جزء شغل او باشد، بايد نماز را تمام بخواند.
وحید: چنانچه اتفاقا سفر شرعی برود ...
*****
مكارم: مسأله- كسي كه شغلش رانندگي داخل شهرهاست اگر اتفاقاً به سفر خارج از شهر برود و هشت فرسخ و بيشتر باشد نمازش شكسته است ، اما كسي كه هم رانندگي داخل شهر مي كند و هم راننده بياباني است وقتي به خارج شهر مي رود، نماز رابايد تمام بخواند.
زنجاني: مسأله- كسي كه در كمتر از چهار فرسخي شهر رفت و آمد مي كند به صورتي كه عرفاً او را كثير السفر مي گويند، چنانچه اتفاقاً سفري برود كه مسافت شرعي است بنابراحتياط نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند، و اگر رفت و آمد او به جايي نزديك شهر است به حدي كه رفتن به آنجا عرفاً مسافرت محسوب نشود، در مسافرتي كه به قدر مسافت شرعي است بايد نماز را شكسته بخواند.
مسأله 1312-كسي كه شغلش مسافرت است1 اگر ده روز يا بيشتر در وطن خود بماند، چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد، چه بدون قصد بماند، بايد در سفر اولي كه بعد از ده روز مي رود، نماز را شكسته بخواند2.
1- اراكي: يا مسافرت مقدمه شغل اوست...
خوئي، تبريزي، وحید: چارواداري كه شغلش مسافرت است...
زنجاني: كسي كه زياد مسافرت مي كند...
2- خوئي، تبريزي: و همچنين است اگر در غير وطن خود، ده روز با قصد بماند.
وحید: ولی کسان دیگری که شغلشان سفر است یا شغلشان در سفر است احتیاط واجب آن است که در آن سفر جمع کنند بین شکسته و تمام.
بهجت: رجوع كنيد به ذيل مسأله 1313.
*****
سيستاني: مسأله- كسي كه شغلش مسافرت است چه ده روز يا بيشتر در وطن خود بماند و از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد، يا بدون قصد بماند بايد در همان سفر اولي كه بعد از ده روز مي رود، نماز را تمام بخواند و همچنين است اگر در غير وطن خود ده روز با قصد يا بدون قصد بماند ولي در خصوص چاروادار يا راننده اي كه اتومبيلش را كرايه مي دهد اگر چنين باشد احتياط مستحبّ آن است كه در سفر اولي كه بعد از ده روز مي رود هم شكسته بخواند و هم تمام.
مكارم: مسأله- كسي كه شغلش مسافرت است اگر ده روز يا بيشتر در محلّي بماند، خواه وطن او باشد يا نه، و خواه از اول قصد ده روز داشته يا نه، بايد در سفر اول نماز را شكسته بخواند و اگر شك كند كه ده روز مانده يا نه، بايد نمازش را تمام بخواند.
سبحانی: مسأله- کسی که به یکی از عناوین سه گانه [که در شرط هفتم گذشت] باید نماز را تمام بخواند اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود بماند یا در نقطه ای ده روز قصد اقامت کند باید در سفر اولی که بعد از ده روز می رود نماز را شکسته بخواند .اگر چنین گروهی شک کنند که در وطن خود یا جای دیگر ده روز مانده اند یا نه، باید نماز را تمام بخوانند.
مظاهری: مسأله- کسی که کثیرالسفر است گرچه ده روز یا بیشتر در جایی بماند ، چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد و چه بدون قصد بماند باید در سفر اولی که بعد از ده روز می رود نماز را تمام بخواند.[و] کسی که تصمیم گرفته است کثیرالسفر شود باید در همان سفر اول نمازش را تمام بخواند.
مسأله 1313-كسي كه شغلش مسافرت است1، اگر در غير وطن خود ده روز بماند2 در سفراولي كه بعد از ده روز مي رود بايد نماز را شكسته بخواند3، چه از اول قصد ماندن ده روز را داشته باشد يا نداشته باشد.
1- اراكي: يا مسافرت مقدمه شغل اوست...
زنجانی: کسی که زیاد مسافرت می کند...
2- گلپايگاني، صافي، زنجاني: چنانچه از اول قصد ماندن ده روز را داشته...
اراکی، نوري، فاضل: با قصد اقامه بماند...
3- نوري: [پايان مسأله]
اراكي، گلپايگاني، صافي: و اگر از اول، قصد ماندن ده روز را نداشته باشد احتياط واجب (گلپايگاني، صافي: احتياط لازم) آن است كه نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند. (صافي: اگر چه اكتفا به تمام هم بدون توجيه نيست).
زنجاني: و اگر از اول قصد ماندن ده روز را نداشته باشد، بنابراحتياط در سفر اوّل، هم شكسته و هم تمام بخواند.
فاضل: و اگر قصد ده روز ماندن را نداشته به احتياط واجب جمع بخواند.
مکارم، سبحانی: رجوع کنید به ذیل مسأله 1312.
*****
خوئي، تبريزي: مسأله- كسي كه شغلش مسافرت است، غير از چاروادار اگر چه (تبريزي: اگر) در غير وطن خود با قصد ده روز بماند، يا در وطن خود هر چند بدون قصد باشد ده روز بماند، در سفر اولي كه بعد از ده روز مي رودنيز حكمش تمام است ولي احتياط مستحبّ آن است كه بين نماز تمام و شكسته جمع نمايد.
. تبريزي: در سفر اولی که بعد از ده روز می رود احتیاط واجب آن است که بین نماز تمام و شکسته جمع نماید
سيستاني: مسأله- كسي كه شغلش مسافرت است شرط نيست كه سه بار مسافرت كند تا نمازش تمام باشد بلكه همين كه عنوان راننده و مانند آن بر او منطبق شود هر چند در اولين سفر باشد نمازش تمام است.
بهجت: مسأله- كسي كه شغلش مسافرت است، اگر در وطن يا غيروطن خود ده روز بماند، در سفر اولي كه بعد از ده روز مي رود مانند سفر اولي است كه اين شغل را در ابتداء شروع كرده بود و بنابراين تا زماني كه اين سفر، عرفاً شغل او حساب نمي شود بايد نماز را شكسته بخواند، بلي ماندن ده روز متصل در غيروطن، بايد با قصد اقامه باشد، ولي در وطن اگر چه بدون قصد هم باشد، همين حكم را دارد.
وحید: مسأله- چارواداری که شغلش مسافرت است، اگر در غیر وطن خود ده روز یا بیشتر بماند چنانچه از اول قصد ماندن ده روز داشته باشد ، در سفر اولی که بعد از ده روز می رود باید نماز را شکسته بخواند ولی کسان دیگری که شغلشان سفر یا شغلشان در سفراست احتیاط واجب ان است که در آن سفر جمع کنند بین شکسته و تمام.
مسائل اختصاصي
سيستاني: مسأله 1300- كساني كه چون چاروادار و راننده كه شغل آنها مسافرت است، در صورتي كه مسافرت بيش از مقدار معمول بر آنها موجب مشقت و خستگي شود بايد نماز را شكسته بجا آورد.
فاضل: مسأله 1325- الف- کسانی که به هر علتی معمولا در هر کمتر از ده روز حداقل یک سفر بیش از 45 کیلومتر دارند در تمام سفرها و تمام مکان ها نمازشان تمام است و روزه آنها صحیح می باشد .
ب- این افراد لازم نیست حداقل سه ماه یا چهار ماه مسافت کنند بلکه همین که در طول یک ماه حداقل چهار سفر پی در پی بدون فاصله ده روز داشته باشند نمازشان تمام است.
ج- به طور کلی کسانی که نمازشان تمام است اگر ده روز در وطن یا در جایی با قصد اقامه بمانند در سفراول بعد از ده روز نمازشان شکسته و در سفر بعد نمازشان تمام است.
د- محلّ تحصیل و محلّ کار در حکم وطن نیست بلکه وطن جایی است که انسان به قصد سکونت همیشگی و مادام العمر در انجا ساکن شده باشد. پس کسانی که به صورت مأموریت در شهر دیگری برای مدتی معین ولو طولانی سکونت می کنند آنجا وطن آنها محسوب نمی شود.
و- این حکم مربوط به افردای است که حداقل در کمتر از ده روز یک سفر داشته باشند. اما دانشجویان و کارمندان و طلاب و کسانی که در محلّ تحصیل یا محلّ کار بیش از ده روز می مانند یا هنگام مرخصی در وطن بیشتر از ده روز می مانند شامل این حکم نمی شوند و نماز آنها در سفر شکسته است مگر اینکه قصد اقامت ده روز کنند.
مسأله 1314-كسي كه شغلش مسافرت است 1، اگر شك كند كه در وطن خود يا جاي ديگر ده روز مانده يا نه، بايد نماز را تمام بخواند.
اين مسأله در رساله آيات عظام: بهجت ، فاضل ،سيستاني و مظاهری نيست.
1- خوئي: چارواداري كه شغلش مسافرت است...
زنجاني: كسي كه زياد مسافرت مي كند...
مکارم، سبحانی: رجوع کنید به ذیل مسأله 1312
مسأله 1315-كسي كه در شهرها سياحت مي كند و براي خود وطني اختيار نكرده، بايد نماز را تمام بخواند.
این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.
مسأله 1316-كسي كه شغلش مسافرت نيست، اگر مثلاً1 در شهري يا در دهي جنسي دارد كه براي حمل آن 2مسافرتهاي پي درپي مي كند3، بايد نماز را شكسته بخواند4.
1- زنجاني: كسي كه زياد مسافرت نمي كند، اگر اتفاقاً...
2-سبحانی: در یک زمان معین...
3- فاضل: اگر حداقل چهار سفر يا بيشتر داشته باشد، نمازش تمام است.
4- گلپايگاني، صافي: ولي كسي كه كارش اين است كه هفته اي يكبار يا بيشتر براي انجام شغلي در محلّي سفر مي كند، مثلاً همه روزه از تهران به كرج براي تدريس يا درس خواندن مي رود يا آنكه براي كاري مثل خريد و فروش از تهران به قم يا بالعكس سفر مي نمايد، همين كه به مقداري سفر كند كه عرفاً اين كار را شغل او بگويند، بايد نماز را تمام بخواند.
نوري: ولي كسي كه كارش اين است كه هفته اي يكبار يا بيشتر براي انجام كاري به محلّي مسافرت مي كند، مثلاً همه روزه يا دو روز يك مرتبه، مثلاً از تهران به كرج براي تدريس يا انجام كار اداري يا براي كسب و تجارت مي رود همين كه مقداري سفر كند كه عرفاً اين كار يعني كار توأم با سفر را شغل او بگويند نماز را تمام بخواند.
سيستاني: مگر آن كه «كثير السفر» باشد كه در مسأله [اختصاصي 1296 بعد از مسأله 1308 متن اصلی ] معيار آن گذشت.
وحید: مگر در صورتی که سفر او بیشتر از بودن در وطنش باشد.
مظاهری: رجوع کنید به ذیل شرط هفتم.
مسأله 1317-كسي كه از وطنش صرف نظر كرده و مي خواهد وطن ديگري براي خود اختيار كند1، اگر شغلش مسافرت نباشد2 بايد در مسافرت نماز را شكسته بخواند.
اين مسأله در رساله آيات عظام: بهجت و مظاهری نيست
1- مكارم: بايد در مسافرت نماز را شكسته بخواند، مگر آن كه سفرش طولاني شود و جزء افراد خانه به دوش حساب شود.
2- زنجاني: اگر كثير السفر نباشد...
سيستاني: اگر عنواني كه موجب تمام شدن نماز است مانند كثير السفر يا خانه بدوش بر او صدق نكند...
سبحانی: رجوع کنید به مسأله اختصاصی [1039]، بعد از همین مسأله
مسأله اختصاصی
سبحانی: مسأله 1039- کسی که از وطنش صرفنظر کرده و می خواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند اگر سفرش طولانی است باید نماز را تمام بخواند .
نماز کارمندان هواپیما و قطار تمام ، و روزه را باید بگیرند. و ا گر ده روز یا بیشتر در وطن خود یا جای دیگر بمانند در غیر سفر اول نمازشان تمام است.
کسی که در سال دو یا سه سفر می رود که هر کدام سه یا چهار ماه طول می کشد و بقیه سال را در وطن است نماز او تمام است .
چوبانی که در سال نه ماه همراه گوسفندان می رود بدون آنکه در جایی ده روز بماند و سه ماه زمستان را در وطن خود به سر می برد نماز او تمام و باید روزه را بگیرد.