انهار
انهار
مطالب خواندنی

(۴۵۷) قضا کردن نماز شب

بزرگ نمایی کوچک نمایی
بِـسْـمِ اللهِ الـرَّحْمَنِ الـرَّحِيم
الــــــسَّـــــلاَمُ عَـــــلَـــــى
مَـهْدِيِّ الْأُمَـمِ وَ جَـامِـعِ الْـكَـلِم
وَٱلسَّلَامُ عَلی عِبادِالله
قضا کردن نماز شب
     
قضا شدن نماز شب؛ از نگاه روایات و معارف اهل‌بیت (علیهم‌السّلام)
نماز شب اگر از انسان به‌سبب خواب، بیماری، خستگی شدید یا عذر واقعی فوت شود، نه‌تنها موجب محرومیت نیست، بلکه در روایات، مورد لطف خاص الهی قرار گرفته است.
حدیثی بسیار زیبا از آقا امام صادق (علیه‌السّلام) درباره مباهات خداوند.
قال الصادق (علیه‌السّلام): «إِنَّ الرَّجُلَ لَيَكُونُ قَدْ كَانَ يَقُومُ مِنَ اللَّيْلِ، فَيَغْلِبُهُ النَّوْمُ، فَيَنَامُ حَتَّى يُصْبِحَ، فَيَكْتُبُ اللَّهُ لَهُ أَجْرَ مَا كَانَ يَعْمَلُ، وَيَكُونُ نَوْمُهُ صَدَقَةً تَصَدَّقَ اللَّهُ بِهَا عَلَيْهِ
گاهی انسان اهل نماز شب است، اما خواب بر او غلبه می‌کند و تا صبح می‌خوابد؛ خداوند پاداش کامل نماز شب را برایش می‌نویسد، و خواب او را صدقه‌ای از جانب خدا بر او حساب می‌کند.
الکافی، ج ۳، ص ۴۴۴.
این یعنی نه‌تنها محروم نشده، بلکه مشمول لطف خاص شده است.
حدیث «مباهات خداوند به ملائکه»
در روایات آمده است کهخداوند به فرشتگان می‌فرماید:
«اُنظُروا إلی عَبدی، کانَ یُریدُ أن یَقومَ لِعبادَتی، فَغَلَبَهُ النَّوم»
خداوند به ملائکه مباهات می‌کند و می‌فرمایدببینید بنده‌ام را؛ قصد عبادت من را داشت، اما خواب بر او غلبه کرد.
ملاک نزد خدا نیت است، نه فقط عمل ظاهری.
قضا کردن نماز شب؛ مستحبّ مؤکّد.
اگر نماز شب فوت شد، قضای آن مستحب مؤکد است.
بهترین وقت قضا:
بعد از طلوع آفتاب
یا هر زمانی از روز (حتی شب بعد)
اثر معنوی قضا
قضای نماز شبنشان‌دهنده وفاداری بنده به انس شبانه با خداست
جبرانِ فوت ظاهری است
در بسیاری موارد، اثر تربیتی آن از خود نماز شب کمتر نیست
نکته بسیار آرام‌بخش
اگر کسیتصمیم جدی برای نماز شب دارد برنامه‌ریزی کرده اما گاهی از دستش در می‌رود نه‌تنها نباید غصه بخورد.
بلکه باید بداند:
خدا نیت او را می‌بیند، و با او با کرم رفتار می‌کند، نه با حساب‌گری خشک.
جمع‌بندی کوتاه
فوت شدن نماز شب از روی عذر → پاداش محفوظ
خواب → صدقه الهی
نیت → محور ارزش
قضا → مستحب مؤکد و نورانی
هیچ حس محرومیتی در کار نیست
حدیث مباهات خداوند درباره فوت شدن نماز شب
قال الصادق علیه‌السّلام)إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَتَعَالَى يُبَاهِي بِالْعَبْدِ أَمَامَ الْمَلَائِكَةِ، فَيَقُولُ:
اُنْظُرُوا إِلَى عَبْدِي، قَدْ كَانَ نَوَى أَنْ يَقُومَ مِنَ اللَّيْلِ لِيُصَلِّيَ، فَغَلَبَهُ النَّوْمُ، فَنَوْمُهُ صَدَقَةٌ تَصَدَّقْتُ بِهَا عَلَيْهِ.
خداوند متعال به بنده‌ای در برابر فرشتگان مباهات می‌کند و می‌فرماید:
به بنده‌ام نگاه کنید؛ قصد داشت شب برخیزد و نماز بخواند، اما خواب بر او غلبه کرد؛ پس خواب او صدقه‌ای است که من به او عطا کردم.
الکافی، ج ۳، ص ۴۴۴.
نکته بسیار لطیف روایت
معیار قرب، نیت صادقانه است
فوت نماز شب از روی عذر، نه‌تنها خسارت نیست
بلکه مایه افتخار بنده نزد خداوند می‌شود

تاریخ به روزرسانی: چهارشنبه, ۱۰ دی ۱۴۰۴

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  




پیوندها

حدیث روز
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم
الـــــسَّـــــلاَمُ عَـــــلَـــــى
مَهْدِيِّ الْأمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِم
وَٱلسَّلَامُ عَلی عِبادِالله
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
{۱} عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
{۲} وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
{۳} وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
{۴} وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا به چهار چيز پناهنده نميشود:
{۱} شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل «حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌» خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است؛ زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
{۲} و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل: «لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌» زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
{۳} و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد«وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ» كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است؛ زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
{۴} و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى «مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌» آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست.
زيرا شنيدم خداى عزّ اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد. (و كلمۀ: عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -