انهار
انهار
مطالب خواندنی

(۳۵۶) احادیث مبارزه با نفس

بزرگ نمایی کوچک نمایی
بسم الله الرحمن الرحیم
السَّلاَمُ عَلَى مَهْدِيِّ الْأُمَمِ وَ جَامِعِ الْكَلِمِ
احادیث مبارزه با نفس
    
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): أفضلُ الجِهادِ جِهادُ النفسِ عن الهَوی و فِطامُها عن لَذّات الدنیا.
برترین جهاد، مبارزه کردن با هوای نفس و بازگرفتن آن از لذت های دنیاست.
غررالحکم، ح ۲۲۳۲. 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): حارِبوا أنفُسَکم علَی الدُّنیا و اصرِفُوها عَنها فانّها سریعةُ الزّوال و کثیرة الزلزال.
با نفس هایتان در دنیا مجاهده کنید و از دنیا منصرفش کنید، چرا که دنیا به سرعت از بین می رود و لغزشگاه هایش بسیار است.
تصنیف غررالحکم، ح ۴۹۲۳. 
قال الصّادق (عليه السّلام): ذِکْرُ الموتِ یُمیتُ الشهواتِ فی النفس و یَقطعُ مَنابتَ الغفلةِ و یقَوِی النفسَ بمواعد الله ... .
یاد مرگ، خواسته های نفسانی را می میراند و عوامل غفلت را ریشه کن می کند و نفس را به وسیله وعده های الهی، قوّت می بخشد.
مستدرک الوسائل، ج ۲، ص ۱۰۵. 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): إنّ المُجاهدَ نفسَه علی طاعة الله و عن مَعاصیه عند الله سبحانه بمنزلة الشهید.
کسی که در راه فرمانبرداری از خدا و دوری از نافرمانی او با نفس خویش مبارزه کند، نزد خدای سبحان منزلت شهید را دارد.
غررالحکم، ح ۳۵۴۶. 
قال الکاظم (عليه السّلام): جاهِد نفسَک لِتَرُدَّها عن هواها، فانّه واجبٌ علیک کجِهادِ عدوِّک.
برای بازداشتن نفس خود از خواهش هایش با آن مبارزه کن که مبارزه با نفس همچون مبارزه با دشمنت بر تو واجب است.
تحف العقول، ص ۳۹۹. 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): ینبغی للعاقل أن لا یَخْلو فی کلِّ حالةٍ عن طاعة ربِّه و مُجاهدة نفسِه.
سزاوار است که خردمند در هیچ حالی از طاعت پروردگارش و پیکار با نفسش باز نایستد.
غررالحکم، ح ۱۰۹۲۲. 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): جاهِد نفسَکَ و قََدِّم تَوبتَکَ تَفُز بطاعة ربِّک.
با (خواهش های) نفست مبارزه کن و توبه ات را پیش انداز تا به طاعت پروردگارت دست یابی.
غررالحکم، ح ۴۷۵۹. 
قال الباقر (عليه السّلام): إنّ المؤمنَ مَعنِیٌّ بمُجاهدةِ نفسِه لِیَغلِبها علی هواها فمَرّةً یُقیم أوَدَها و یُخالف هواها فی محبّة الله ... .
همانا مؤمن به پیکار با نفس خودش اهتمام می ورزد تا بر هوی و خواهش آن چیره شود، گاه کجی نفس را راست می کند و در راه محبت خدا با خواهش های نفسانی می ستیزد و گاهی هم نفسش او را بر زمین می زند و لذا پیرو هواهای آن می شود، اما خداوند او را از جا بلند می کند و از لغزشش می گذرد و او نیز متوجه می شود.
تحف العقول، ص ۲۸۴. 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): حارِبوا هذِه القلوبَ فانّها سریعةُ العِثار.
با این دلها (نفس ها) بجنگید که آنها زود می لغزند.
غررالحکم، ح ۴۹۳۱.
قال الصّادق (عليه السّلام): مَن لَم یکُن له واعظٌ مِن قلبِه و زاجِرٌ مِن نفسِه و لم یَکن لهُ قَرینٌ مُرشدٌ استمکن عدوّه من عُنُقِه.
کسی که واعظی در قلب خودش و بازدارنده ای در نفس خودش و راهنمایی روشنگر نداشته باشد، دشمنش بر او مسلّط می شود.
وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۱۶۲. 
قال الصّادق (عليه السّلام): إنّ النبی صلّی الله علیه و آله بَعثَ بِسَریّةٍ فلمّا رجَعوا قال: مَرحباً بقومٍ قَضوا الجِهادَ الاضعرَ و بقی الجِهادُ الاکبرُ، قیلَ: یا رسولَ الله و ما الجهادُ الاکبرُ؟ قال: جِهادُ النفسِ.
همانا پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) لشکری را برای جهاد فرستاد، زمانی که برگشتند به آنها فرمودند: بارک الله بر قومی که جهاد اصغر را با موفقیّت پشت سر گذاشتند و برای آنها جهاد اکبر باقی است. گفتند: یا رسول الله جهاد اکبر چیست؟ حضرت فرمودند: جهاد با نفس.
الکافی، ج ۵، ص ۱۲. 
قال الصّادق (عليه السّلام): أغلِق أبوابَ جوارِحِک عمّا (یقع) ضررُه إلی قلبِک و یذهَب بوجاهتک عندالله و یُعقّب الحسرة و الندامة یوم القیامه ... .
درهای اعضا و جوارحت را از آنچه برای قلبت ضرر دارد ببند، چرا که اگر نبندی آبرویت را نزد خدا می برد و در قیامت حسرت و ندامت را برایت در پی دارد.
مستدرک الوسائل، ج ۱۱، ص ۲۷۱. 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): إنّ نفسَک لَخَدوعٌ اِن تَثِق بها یقتَدَک الشیطانُ إلی ارتکابِ المحارمِ إنّ النفسَ لأمّارةٌ بالسوءِ ... .
نفس تو بسیار فریبکار است، اگر به او اعتماد کنی تو را به پیروی کردن از شیطان و ارتکاب محارم الهی می کشاند، (چنانکه خداوند متعال فرمودنده:) همانا نفس امر کننده به بدی است.
مستدرک الوسائل، ج ۱۱، ص ۲۳۶. 
قال الکاظم (علیه السّلام): المجاهدُ مَن جاهدَ نفسَه.
مجاهد کسی است که با نفس خود پیکار کند.
وسائل الشیعه، ج ۱۳، ص ۲۷۹. 
قال رجل لأبی جعفر علیه السّلام : إنّی ضعیفُ العمل قلیلُ الصلاة قلیلُ الصوم و لکن أرجو أن لا آکُل إلّا حلالّا و لا أنکح إلّا حلالّا، فقال علیه السّلام : أیّ جهادٍ أفضل من عِفّة بطنٍ و فرج.
بحار الانوار، ج ۶۸، ص۲۷۳.
شخصی به آقا امام محمد باقر (علیه السّلام) عرض کرد: من در عمل ضعیف و نماز و روزه ام کم است، لکن امید دارم در خوردن بجز حلال نخوردم و روابطم جز روابط مشروع نباشد؟ امام علیه السّلام فرمودند: چه جهادی برتر از پاکی شکم (از حرام) و ارتباط مشروع است.
 
قال الصّادق (عليه السّلام): طُوبی لِمَن جاهدَ فی الله نَفْسَه و هواهُ وَ مَنْ هَزَمَ جُنْدَ هواهُ ظَفِرَ برِضَی الله تعالی ... .
مستدرک الوسائل، ج ۱۱، ص ۱۳۹.
خوشا به حال کسی که در راه خدا با خواهش های نفسش مجاهده کند و کسی که لشکر خواهش های نفسش را شکست دهد، موفق به کسب رضای الهی می شود.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): اَعدَی عدوِّک نفسُکَ الّتی بینَ جَنبَیک.
بحار الانوار، ج ۶۷، ص ۳۶.
بزرگترین دشمن تو نفس تو است که بین دو پهلوی توست (همیشه با تو همراه است).
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): أفضلُ الجِهادِ مَن أصبَح لا یَهُمُّ بظُلمِ أحد.
وسائل الشیعه، ج ۱۵، ص ۱۶۲.
برترین جهاد آن است که انسان روز خود را آغاز کند در حالی که در اندیشه ستم کردن بر احدی نباشد.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): ذَروةُ الغایات لاینالُها إلّا ذَوُو التهذیبِ و المُجاهدات.
غرر الحکم، ح ۵۱۹۰.
به اوج اهدافشان نرسند، مگر وارستگان نفس ستیز.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): فی صفة اهل الآخرة: یَتعَبونَ أنفسَهم و لا یُریحونَها، إنّ راحةَ أهلِ الجَنّةِ فی الموتِ و ... .
بحار الانوار، ج ۷۷، ص ۲۵.
آقا رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم)؛ در توصیف اهل آخرت فرمودند: جان های خویش را به رنج می افکنند و طعم آسودگی را به (جان هایشان) نمی چشنانند، همانا آسودگی اهل بهشت در مردن است و آخرت محل راحتی و آسایش خداپرستان است.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): جاهِد نفسَک علی طاعة الله مجاهدة العدوِّ عدوّه و غالِبها مغالبةَ الضّد ضدَّه فانّ أقوی الناس من قَوِی علی نفسه.
غررالحکم، ح ۴۷۶۱.
در راه طاعت خدا با نفس خود پیکار کن همچون کسی که با دشمنش می جنگد و بر آن چیره شو، همچون چیره آمدن خصم بر خصم، زیرا نیرومند ترین مردمان کسی است که بر نفس خویش چیره شود.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): مُجاهَدة النفس شِیمةُ النُّبَلاءِ.
غررالحکم، ح ۹۷۵۶.
مبارزه کردن با نفس، خصلت مردان شریف و بزرگوار است.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): جِهادُ النفس بالعلم عُنوان العقل.
غررالحکم، ح ۴۷۷۲.
جهاد آگاهانه با نفس، سرلوحه خرد است.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): کفاکَ فی مُجاهدةِ نفسِک أن لاتزال أبداً لها مُغالباً و علی أهوِیَتها مُحارباً.
غررالحکم، ح ۷۰۸۰.
در پیکار با نفست تو را همین بس که همواره بر آن چیرگی جویی و با خواهش هایش در ستیزه باشی.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): ثمرةُ المُحاسَبة صلاحُ النَّفس.
مستدرک الوسائل، ج ۱۲، ص ۱۵۴.
ثمره محاسبه (افعال)، اصلاح نفس است.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): رَدْعُ النفس و جِهادُها عن اَهْوِیَتِها یَرفعُ الدرجات و یُضاعفُ الحسنات.
غررالحکم، ح ۵۴۰۷.
پیکار با نفس و بازداشتن آن از خواهشهایش، درجات را رفعت می بخشد و حسنات را دو چندان می کند.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): جِهادُ النفس مَهْرُ الجنّة.
غررالحکم، ح ۴۷۵۵.
جهاد با نفس، کابین بهشت است.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): جِهادُ الهوَی ثَمنُ الجّنة.
غررالحکم، ح ۴۷۵۶.
مبارزه با خواهش های نفسانی، بهای بهشت است.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): بالمُجاهدةِ یُغلَبُ سوءُ العادة.
تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۱۱۹.
با مجاهده می توان بر عادت های بد غلبه آمد.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): ثمَرة المُجاهد قَهر النفس.
غررالحکم، ح ۴۹۱۴.
ثمره مجاهده، مقهور کردن نفس است.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): جاهِدوا أنفسَکم بقِلّة الطعام و الشراب تظلَّکم الملائکة و یَفِرُّ عنکم الشیطان.
تنبیه الخواطر، ج ۲، ص ۱۲۲.
با کم خوردن و کم آشامیدن به جنگ با نفس هایتان روید تا فرشتگان بر شما سایه افکنند و شیطان از شما بگریزد.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): املکُوا أنفسَکم بدوامِ جِهادِها.
غررالحکم، ح ۴۸۹۸.
با پیکار بی امان با نفسهایتان، زمام آنها را در اختیار خود گیرید.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): رُدّ عن نفسِک عند الشهوةِ و أقِمها علی کتاب الله عند الشبهات.
غررالحکم، ح ۵۴۰۶.
در هنگام شهوت، نفست را نگه دار و در هنگام شبهات به کتاب خدا ارجاع ده.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): حاسِبوا أنفسَکم قبلَ أن تحاسَبُوا وَ زِنُوها قَبل أن تُوزنوا و تَجَهَزُّوا لِلعرض الْاَکبر.
وسائل الشیعه، ج ۱۶، ص ۹۹.
از نفسهایتان حساب کشی کنید قبل از آنکه اعمال شما را حسابرسی کنند، و اعمال خویش را وزن کنید قبل از آنکه اعمال شما را وزن کنند، و خودتان را مجهز کنید برای روزی که همه اعمال عرضه می شوند (قیامت).
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): اِنَّ مُجاهدةَ النفسِ لتَزمُّها عنِ المعاصی و تَعصِمُها عنِ الرَّدی.
غررالحکم، ح ۳۴۸۸.
پیکار با نفس، آن را در ارتکاب گناهان مهار می کند و از هلاکت و نابودی نگهش می دارد.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): اجتَهِدوا فی العمل، فإنْ قَصُرَ بکم الضَّعفُ فکفّوا عن المعاصی.
بحارالانوار، ج ۷۸، ص ۱۰۰.
در کار (طاعت خدا) سخت بکوشید و اگر ناتوانی شما را از طاعت خدا سست و درمانده کرد، از گناهان خودداری کنید.
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): کیفَ یَستَطِیعُ صلاحَ نفسِه من لا یَقنعُ بالقلیلِ.
تصنیف غررالحکم، ح ۴۸۰۶.
کسی که به کم قانع نیست، چگونه می تواند نفس خویش را اصلاح کند (یعنی نمی تواند چنین کند).
 
قال أمیرالمؤمنین على (عليه السّلام): فی خلافِ النفسِ رُشدُها.
تصنیف غررالحکم، ح ۴۸۰۵.
رشد و تکامل آدمی، در مخالفت با نفس است.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): أشَدُّ الناس اجتهاداً مَن ترک الذنوب.
امالی شیخ صدوق، ص ۲۸، ح ۴.
سخت کوش ترین مردم کسی است که گناهان را فروگذارد.
 
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلّم): المُجاهدُ مَن جاهَدَ نفسَه فی الله.
کنزالعمال، ح ۱۱۲۶۱.
مجاهد کسی است که در راه خدا با نفسش مبارزه کند.
 
 
پس از ویرایش و زیبا سازی

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  



پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -