چيزهايي كه در نماز جماعت مستحبّ است
خوئي، سيستاني، تبريزي: وظيفه امام و مأموم در نماز جماعت.
مسأله 1480- اگر مأموم يك مرد باشد، مستحبّ است طرف راست امام بايستد و اگر يك زن باشد 1(مستحبّ است2 در طرف راست امام طوري بايستد كه جاي سجده اش مساوي زانو يا قدم امام باشد3) و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند مستحبّ است مرد طرف راست امام و باقي پشت سر امام بايستند (و اگر چند مرد یا چند زن باشند، مستحب است پشت سر امام بايستند4)و اگر چند مرد و چند زن باشند مستحبّ است مردها عقب امام و زنها پشت مردها بايستند.
این مسأله در رساله آیات عظام: امام خامنه ای، فاضل وسبحانی نیست.
1- سیستانی: باز هم مستحب است که در طرف راست امام بایستد، ولی ـ بنا بر احتیاط لازم ـ باید زن، عقب تر بایستد حداقلّ به مقداری که مکان سجده زن مساوی جای دو زانوی امام در حال سجده باشد، و اگر یک مرد و یک زن، یا یک مرد و چند زن باشند، مستحب است مرد طرف راست امام بایستد، و یک زن یا چند زن پشت سر امام بایستند، و اگر چند مرد و یک یا چند زن باشند، مستحب است مردها عقب امام و زنها پشت مردها بایستند.
2- مكارم: مستحبّ است امور زير به اميد ثواب الهي در جماعت رعايت شود اگر مأموم يك مرد است ، در طرف راست امام، يا كمي عقب تر از او بايستد و اگر يك زن است...
3- [دررساله آيت الله بهجت، بجاي قسمت داخل پرانتز آمده است: مستحبّ است پشت سر امام بايستد]
4- [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت الله مظاهری نیست.]
*****
خوئي، تبريزي: 1489، زنجاني: 1450، وحید: 1488: مسأله- بنابراحتياط واجب. اگر مأموم يك مرد باشد، (خوئي، زنجاني: قدري عقب تر) طرف راست امام بايستد و اگر يك يا چند زن باشد، پشت سر امام بايستد و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند، مرد طرف راست امام (خوئي، زنجاني: قدري عقب تر) بايستد و يك يا چند زن پشت سر امام بايستند و اگر چند مرد و يك يا چند زن باشند، مردها عقب امام و زنها پشت مردها بايستند*.
. زنجاني: بنابراحتياط...
*وحید: و در صورتی که یک زن باشد ،مستحب است پشت سر،در طرف راست امام طوری بایستد که جای سجده اش محاذی زانو یا قدم امام باشد.
*زنجانی: مردها عقب امام ویک زن یا زنها پشت مردها بايستند.
صافي: مسأله 1489- اگر مأموم يك مرد باشد بنابراحتياط واجب طرف راست امام قدري عقب تر بايستد، و اگر يك زن باشد مستحبّ است در طرف راست امام طوري بايستد كه جاي سجده اش مساوي زانو يا قدم امام باشد، و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند، مستحبّ است مرد طرف راست امام و باقي پشت سر امام بايستند، و اگر چند مرد يا چند زن باشند مستحبّ است پشت سر امام بايستند، و اگر چند مرد و چند زن باشند مردان پشت سر امام، و زنان پشت سر مردان بايستند.
مسأله 1481- اگر امام و مأموم هر دو زن باشند احتياط آن است كه امام كمي جلوتر بايستد1.
این مسأله در رساله آیات عظام: امام خامنه ای، فاضل ،سبحانی و مظاهری نیست.
1- اراكي، صافي، زنجاني: بهتر است كه رديف يكديگر بايستند و امام جلوتر از ديگران نايستد.
خوئي، سيستاني، وحید: احتياط واجب آن است كه همه رديف يكديگر بايستند و امام جلوتر از ديگران نايستد.
مكارم: در يك صف مي ايستند ولي امام كمي جلوتر مي ايستد.
بهجت: بدون تقدم امام بر مأموم كنار هم مي ايستند.
تبريزي: واجب است بنابراحتياط رديف يكديگر بايستند و امام جلوتر از ديگران نايستد.
*****
گلپايگاني: مسأله 1490- در نماز ميّت كه امامت زن بر زنان جايز است بهتر است كه رديف يكديگر بايستند و امام جلوتر از ديگران نايستد.
جوادی آملی: مسأله 1553- اگر امام و مأموم يا مأمومها زن باشند، سزاوار است كه هر دو يا همه در يک صف قرار گيرند. بلی، اگر شمار آنان فراوان باشد، صفهای بعدی را تشکيل میدهند.
مسأله 1482- مستحبّ است۱ امام در وسط صف بايستد و اهل علم و كمال و تقوي در صف اول بايستند.
۱- امام خامنه ای۷۵۴: بهتر است...
اين مسأله در رساله آيت الله سبحانی نيست
مسأله 1483- مستحبّ است صفهاي جماعت منظم باشد1 و بين كساني كه در يك صف ايستاده اند فاصله نباشد و شانه آنان رديف يكديگر باشد.
اين مسأله در رساله آيات عظام بهجت و سبحانی نيست
1- زنجاني: منظم و نزديك يكديگر باشد...
امام خامنه ای مسأله ۷۵۵:
مسأله 1484- مستحبّ است بعد از گفتن 1 «قد قامت الصلوة» مأمومين برخيزند.
اين مسأله در رساله آيات عظام بهجت و سبحانی نيست
1- اراكي: مستحبّ است هنگام گفتن...
زنجانی: مسأله 1493- مستحب است مأمومین، ایستادن را از وقتی امام جماعت «قد قامت الصلاة» میگوید، به تاخیر نیندازند.
امام خامنه ای مسأله ۷۵6:
مسأله 1485- مستحبّ است امام جماعت حال مأمومي را كه ازديگران ضعيف تر است رعايت كند1 و عجله نكند تا افراد ضعيف به او برسند و نيز مستحبّ است قنوت و ركوع و سجود را طول ندهد، مگر بداند همه كساني كه به او اقتدا كرده اند مايلند.
اين مسأله در رساله آيات عظام بهجت و سبحانی نيست
1- گلپايگاني، خوئي، اراكي، سيستاني، تبريزي، صافي،زنجانی، وحید: و قنوت و ركوع و سجود را طول ندهد مگر بداند همه كساني كه به او اقتدا كرده اند، مايلند.(زنجانی: و نيز عجله نكند تا ضعيف ترين شخص به او برسد.)
امام خامنه ای ۷۵۷: و عجله نکند تا افراد ضعیف به او برسند.
مسأله 1486- مستحبّ است امام جماعت در حمد و سوره و ذكرهايي كه بلند مي خواند صداي خود را به قدري بلند كند كه ديگران بشنوند ولي بايد بيش از اندازه صدا را بلند نكند.
اين مسأله دررساله آيت الله سبحانی نيست
امام خامنه ای مسأله ۷۵۸:
مسأله 1487- اگر امام در ركوع بفهمد كسي تازه رسيده و مي خواهد اقتدا كند مستحبّ است ركوع را دو برابر هميشه طول بدهد و بعد برخيزد، اگر چه بفهمد كس ديگري هم براي اقتدا وارد شده است.
اين مسأله در رساله آيات عظام بهجت و سبحانی نيست
امام خامنه ای مسأله ۷۵۹:
مسأله اختصاصي
بهجت: مسأله 1208- مستحبّ مؤكد است كه امام بعد از نماز خود بنشيند تا همه مأمومين از نماز فارغ شوند.