پنجم:از مبطلات نماز آن است كه 1عمداً يا از روي فراموشي پشت به قبله كند، يا به طرف راست يا چپ قبله برگردد2بلكه اگر عمداً به قدري برگردد كه نگويند رو به قبله است3، اگر چه به طرف راست يا چپ نرسد، نمازش باطل است.
1- زنجانی: پنجم: «روی گرداندن از قبله». از مبطلات نماز آن است که...
2- زنجانی: پشت به قبله کند یا سر را به قدری برگرداند که بیشتر از طرف راست و چپ قبله منحرف گردد...
3- مکارم: نمازش باطل است...
*****
سيستاني: پنجم: از مبطلات نماز برگشتن از قبله بدون عذر است و امّا اگر با عذر باشد مثل فراموشي يا به سبب امر قهري (مانند باد شديدي كه او را از قبله برگرداند) چنانچه به طرف راست يا چپ نرسد نماز او صحيح است ولي لازم است كه بعد از برطرف شدن عذر فوراً به طرف قبله برگردد و امّا اگر به طرف راست و يا چپ برسد يا پشت به قبله شود اگر فراموش كرده باشد يا غافل باشد يا در تشخيص قبله اشتباه كرده باشد و وقتي متذكّر يا متوجّه شود كه اگر نماز را قطع كند مي تواند دوباره آن را رو به قبله بخواند (هرچند يك ركعت از آن در وقت واقع شود) بايد نماز را از سر بگيرد و گرنه به همان نماز اكتفا مي كند و قضا بر او لازم نيست و همچنين است اگر برگشت او از قبله بواسطه امري قهري باشد پس چنانچه بتواند كه بدون برگشتن از قبله نماز را دوباره در وقت بخواند (هرچند يك ركعت از آن در وقت واقع شود) بايد نماز را از سر بگيرد وگرنه بايد همان نماز را تمام كند و اعاده و قضا بر او لازم نيست.
بهجت: پنجم: آن كه عمداً با تمام بدن به پشت سر يعني بيش از سمت راست و چپ توجه كند و اگر فقط با صورت به طرف راست يا چپ توجه كند نمازش باطل نمي شود و اگر عمداً با تمام بدن به راست يا چپ و يا فقط با صورت به پشت سر توجه نمايد بنابرأظهر و أحوط نمازش باطل است و اگر سهواً و يا از روي فراموشي باشد مانعي ندارد در اوّلي، و محل احتياط است در دوّمي.
وحید: پنجم: از مبطلات نماز آن است که عمدا پشت به قبله کند یا به طرف راست یا چپ قبله برگردد بلکه اگر عمدا به قدری برگردد که نگویند رو به قبله است اگر چه به طرف راست یا چپ نرسد نمازش باطل است اما در صورت سهو اگر به طرف راست یا چپ نرسد نماز او صحیح است و اگر برسد و متذکر شود در صورتی که وقت –هر چند به مقدار یک رکعت- باقی مانده اعاده نماید و اگر به این اندازه باقی نمانده یا بعد وقت متذکر شود قضا ندارد ولی اگر پشت به قبله کرده باشد بنابراحتیاط واجب قضا نماید.
مظاهری: پنجم: از مبطلات نماز آن است که عمدا یا سهوا پشت به قبله کند یا به طرف راست یا چپ قبله برگردد بلکه اگر صورت را به تنهایی به طرف راست یا چپ قبله برگرداند نیز نماز باطل می شود ولی اگر بدن یا صورت را کمی برگرداند به طوری که از قبله خارج نشود عمدا باشد یا سهوا نماز باطل نمی شود.
مسأله 1131- اگر عمداً همه صورت را به طرف راست يا چپ قبله برگرداند نمازش باطل است1بلكه اگر سهواً هم صورت را به اين مقدار بگرداند احتياط واجب آن است كه نماز را دوباره بخواند (و لازم نيست كه نماز اول را تمام نمايد2) ولي اگر سر را كمي برگرداند ، عمداً باشد يا اشتباهاً نمازش باطل نمي شود.
1- اراكي: اگر گردش به راست يا چپ زياد باشد، بنابراحتياط واجب نمازش باطل است، هرچند جلو بدن رو به قبله باشد...
2- [قسمت داخل پرانتز در رساله آيت الله اراكي نيست]
بهجت، مظاهری: رجوع كنيد به ذيل پنجم از مبطلات نماز.
*****
گلپايگاني، صافي: مسأله- اگر عمداً سر را به پشت بگرداند نمازش باطل است و اگر سهواً سر را به اين مقدار برگرداند، احتياط واجب آن است كه نماز را تمام كند و دوباره بخواند ولي اگر سر را به طرف راست يا چپ بگرداند عمداً باشد يا اشتباهاً نمازش باطل نمي شود ولي کراهت دارد.
خوئي، تبريزي: مسأله- اگر عمداً يا سهواً سر را به قدري بگرداند كه مواجه طرف راست يا چپ قبله يا بيشتر باشد نمازش باطل است، ولي اگر سر را كمي بگرداند كه نگويند روي خود را از قبله برگردانده – عمداً باشد يا اشتباهاً – نمازش باطل نمي شود، و اگر به مقداري برگرداند كه بگويند روي خود را از قبله برگردانده است، ولي به حدّ راست يا چپ قبله نرسيده باشد، در اين صورت چنانچه رو گرداندن عمدي باشد نماز باطل است و اگر سهوي باشد نماز صحيح است.
فاضل: مسأله- اگر عمداً يا سهواً سر را به قدري برگرداند كه بتواند پشت سر را ببيند نماز باطل است ولي اگر سر را كمي بگرداند عمداً باشد يا اشتباهاً نمازش باطل نمي شود.
مكارم: مسأله- هرگاه عمداً يا سهواً صورت را به تنهايي كاملاً به طرف راست يا چپ برگرداند بنابراحتياط واجب نمازش را اعاده كند، ولي اگر صورت را كمي بگرداند به طوري كه از قبله خارج نشود نماز باطل نمي شود.
زنجاني: مسأله- اگر عمداً يا سهواً سر را به قدري بگرداند كه بيشتر از طرف راست يا چپ قبله منحرف گردد نمازش باطل می شود، ولي اگر سر را كمي بگرداند كه نگويند روي خود را از قبله برگردانده – عمداً باشد يا اشتباهاً – نمازش باطل نمي شود، و اگر به مقداري برگرداند كه بگويند كه روي خود را از قبله برگردانده است ولي بيشتر از طرف راست و چپ قبله منحرف نشده باشد ، نمازش در اين صورت چنانچه رو گرداندن عمدي باشد باطل است و اگر سهوی باشد نمازش صحيح است.
سيستاني: مسأله- اگر صورت خود را فقط از قبله برگرداند ولي بدنش به طرف قبله باشد چنانچه به حدّي گردن را كج كند كه بتواند مقداري از پشت سرش را ببيند حكم او همان حكم برگشتن از قبله است كه قبلاً ذكر شده و اگر انحراف او به اين حد نباشد ولي عرفاً زياد باشد بنابراحتياط واجب بايد اعاده كند و امّا اگر مقدار كمي گردنش را كج كند نمازش باطل نمي شود هرچند اين كار مكروه است.
سبحانی: مسأله- اگر عمداً یا سهواً همه صورت را به طرف راست یا چپ قبله برگرداند به نحوی که «استقبال به صورت گفته نشود» نمازش باطل است ولی اگر سر را کمی بگرداند عمدا باشد یا اشتباها نمازش باطل نمی شود.
وحید: مسأله- اگر عمدا سر را به قدری بگرداند که مواجه طرف راست یا چپ قبله یا بیشتر باشد نمازش باطل است ولی اگر سر را کمی بگرداند که نگویند روی خود را از قبله برگردانده نمازش باطل نمی شود. و اگر به مقداری برگرداند که بگویند روی خود را از قبله برگردانده است ولی به حد راست یا چپ قبله نرسیده باشد در این صورت چنانچه روی گرداندن عمدی باشد نمازش باطل است و اگر سهوی باشد نماز صحیح است. و اگر سهوا سر را به قدری بگرداند که مواجه طرف راست یا چپ قبله باشد و متذکر شود در صورتی که وقت –هر چند به مقدار یک رکعت- باقی مانده بنابراحتیاط واجب اعاده نماید و اگر به این اندازه باقی نمانده یا بعد وقت متذکر شود قضا ندارد ولی اگر سهوا پشت به قبله کرده باشد بنابراحتیاط واجب قضا نماید.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
