بسم الله الرحمن الرحیم
احادیث دعا
فهرست احادیث دعا
{۱} ارزش و فضیلت دعا (۱۱ حدیث)
{۲} شرایط استجابت دعا (۱۴ حدیث)
{۳} بهترین زمان برای دعا (۶ حدیث)
{۴} دعاهایی که رد نمی شوند (۶ حدیث)
{۵} دعاهایی که رد می شوند (۴ حدیث)
ارزش و فضیلت دعا (۱۱ حدیث)
(۱) تا می توانی دعا کن
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): اَكثِرْ مِنَ الدُّعاءِ فَاِنّكَ لاتدَری مَتی یستجابُ لَكَ؟
تا میتوانی زیاد دعا کن، تو چه میدانی دعایت در چه وقت به اجابت خواهد رسید؟
تحفالعقول، ص ٣٤.
(۲) دعا اسلحه انبیاء
قال الرضا (علیهالسلام): اَلدُّعاءُ سِلاحُ الأَنبیاء.
دعا و نیایش اسلحه پیامبران (علیهمالسلام) است.
لئالیالاخبار، ج ٤، ص ٩٨.
(۳) دعا اسلحه ی مؤمن
قال الرضا (علیهالسلام): الدعاءُ سِلاحُ المُؤمِنِ وَ عمودُ الدّینِ وَ نُورُالسموات وَ الأَرضِ.
دعا اسلحه مؤمن و ستون دین و نور آسمانها و زمین است.
صحیفةالرضا علیهالسلام، ص ١٩.
(۴) دعا سپر و حفاظ
قال أمیرالمؤمنین علی (علیهالسلام): اَلدُّعاءُ تِرسُ المُؤمنِ وَ مَتی تُكثِرُ قَرْعَ البابِ یفتَحُ لَك.
دعا سپر و حفاظ مؤمن است تو هر وقت دری را زیاد بکوبی بالأخره به روی تو باز خواهد شد.
اصول کافی، ج ٤، ص ٢١٤.
(۵) دعا شفا دهنده
قال الصادق (علیهالسلام): عَلَیكَ بِالدُّعاءِ فَاِنَّه شِفاءٌ مِن كُلِّ داءٍ.
همیشه خودت را به دعا ملزم کن، دعا شفا دهنده هر درد و بیماری است.
اصول کافی، ج ٤، ص ٢١٧.
(۶) دعا کلید رحمت و چراغ تاریکی
قال أمیرالمؤمنین علی (علیهالسلام): الدُّعاءُ مِفتاحُ الرَّحمَةِ وَ مِصباحُ الظُّلمَةِ.
دعا کلید رحمت الهی و چراغ ظلمت و تاریکیها است.
بحارالأنوار، ج ٩٣، ص ٣٤١.
(۷) دعا دگرگون کننده مقدّرات
قال الباقر (علیهالسلام): الدّعاُ یرُدُّ القضاءَ وَ قَد اُبرِمُ اِبراماً!
دعا (آنچنان است) که مقدّرات حتمی الهی را دگرگون میکند!
اصول کافی، ج ٤، ص ٢١٦.
(۸) خدا دوست دار اهل دعا
قال الباقر (علیهالسلام): إنَّ اللهَ یحِبُّ مِن عِبادِهِ كُلَّ دَعّاءٍ.
خداوند، بندگان همیشه دعاگو و نیایشگر خود را دوست میدارد.
ثوابالاعمال، ص ٣٥٨.
(۹) در دعا تکبّر نکنید
قال الباقر (علیهالسلام): ما اَحدٌ أَبغضُ اِلَی اللهِ عزّوجَلَّ مِمَّن یستكبِرُ عَن عِبادَتِه و لا یسأَلُ ما عِندَهُ.
در نزد خدای متعال اَحدی مبغوضتر از آن کس نیست که متکبرّانه از عبادتش سر باز زند و چیزی از او طلب و درخواست ننماید.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١٠٨٤.
(۱۰) آمین گویی در دعاها موجب شریک شدن در اجر
قال الصادق (علیهالسلام): اَلدّاعی و المُؤَمِّنُ فیالأَجرِ شریكان.
شخص دعاگو و آمینگو، هر دو در اجر و پاداش شریکند.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٤٤.
(۱۱) سه فایده دعا
قال زین العابدین (علیهالسلام): المؤمِنُ مِن دُعائِهِ علی ثلاثٍ: (۱) اِمّا أَنْ یدَّخَرَ لَهُ (۲) و اِمّا أَن یعَجَّل لَهُ (۳) وَ اِمّا أَن یدفعَ عَنهُ بَلاءٌ یرید أَنْ یصیبَهُ.
دعای مؤمن خالی از یکی از این سه بهره نیست: (۱) یا برای آخرت او ذخیره میشود (۲) و یا حاجتش برآورده میگردد (۳) و یا بلائی که مقدر بوده به او برسد از او دفع خواهد شد.
تحفالعقول، ص ٢٨٧.
{۲} شرایط استجابت دعا (۱۴ حدیث)
(۱) همراه کردن دعا با صلوات
قال الصادق (علیهالسلام): مَن كانَت لَهُ الی اللهِ عزَّوَجلَّ حاجةٌ فَلیبدأْ بِالصَّلوةِ عَلی محمدٍ وَ آلهِ ثُمَّ یسأَلُ حاجَتَهُ ثُمَّ یختِمْ بِالصَّلوةِ عَلی مُحَمّدٍ وآلِ مُحَمّدٍ علیهمالسلام.
هر کس به سوی خدای متعال حاجتی دارد در آغاز بر محمد و آل محمد علیهمالسلام صلوات بفرستد بعد حاجت خود را بخواهد و با یک صلوات دیگر آن را ختم نماید (تا باعث اجابت گردد)
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٣٧.
(۲) همراه کردن دعا با صلوات
قال الصادق (علیهالسلام): مَن دَعا وَ لَم یذكُرِ النَّبی (صلی الله علیه و آله و سلّم) رَفرَفَ الدُّعاءُ عَلی رَأسِهِ فَاِذا ذَكَرالنّبی (صلی الله علیه و آله و سلّم) رُفعَ الدُّعاءُ.
کسی که دعا کند ولی نام پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) را نبرد، دعا بالای سر او (همچون پرنده) بال میزند، همین که نام حضرت (صلی الله علیه و آله و سلّم) را بُرد دعا بالا میرود.
اصول کافی، ج ٤، ص ٢٤٨.
(۳) یقین داشتن به اجابت دعا
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): اُدعُوا اللهَ وَ اَنتُم موقِنونَ بِالاِجابَةِ وَ اعلَموا أَنَّ اللهَ لایستَجیبُ دُعاءَ مَن قَلبُهُ لاهٍ.
هنگامی که خدا را میخوانید یقین به اجابت داشته باشید و بدانید که خداوند دعای کسی که توجه قلبی در آن نداشته باشد اجابت نمیکند.
بحارالأنوار، ج ٩٣، ص ٣١٣.
(۴) پافشاری در دعا
قال الصادق (علیهالسلام): سَل حاجَتَكَ وَ اَلِحَّ فیالطَّلَبِ فَاِنَّ اللهَ یحبُّ اِلحاحَ المُلِحّینَ مِن عبادِهِ المُؤمنین.
حاجت خود را از خدا بخواه و بر آن پافشاری کن، خداوند بندگان مؤمن خود را که در خواستههایشان اصرار و پافشاری میکنند دوست میدارد.
قربالاسناد، ص ٥.
(۵) پافشاری در دعا
قال الباقر (علیهالسلام): واللهِ لایلِحُّ عبدٌ مؤمنٌ عَلَی اللهِ عزَّوجَلَّ فی حاجةٍ الاّ قضاها له.
به خدا سوگند هیچ بندهای در حاجت خود از خدای متعال اصرار و پافشاری نمیکند مگر اینکه حاجتش را روا میسازد.
اصول کافی، ج ٤، ص ٢٢٤.
(۶) با اخلاص و از روی دل
قال الصادق (علیهالسلام): اذا دعوتَ فَأَقبِل بِقَلبِكَ ثُمَّ استَیقِنْ بِالإجابَةِ.
وقتی دعا میکنی از روی دل و با اخلاص دعا کن، آنگاه یقین داشته باش که دعایت مستجاب میشود.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٠٥.
(۷) زیاد خواستن
قال الباقر (علیهالسلام): ولاتُحقِّروا صَغیراً مِن حَوائِجِكُم، فَاِنَّ اَحَبَّ المُؤمِنینَ اِلَی اللهِ تَعالی أَسأَلُهُم.
حاجتهای کوچک خود را خُرد و ناچیز نشمارید. در نزد خدای متعال محبوبترین مؤمنان آن کسی است که بیش از همه حاجتها و خواستههای خود را از خداوند مسألت مینماید.
مستدرک، ج ٥، ص ١٧٢.
(۸) دعا در حقّ برادر مؤمن؛ مستجاب و موجب جلب روزی و رفع مکروه
قال الصادق (علیهالسلام): إنّ دُعاءَ المُؤمِنِ لِأَخیهِ بِظَهْر الغَیبِ مُستَجابٌ وَ یدِرُّ الرِّزقَ وَ یدفَعُ المَكروهَ.
دعای مؤمن در حق برادر دینی غایب خود هم مستجاب میشود و هم باعث زیاد شدن روزی و دفع ناگواریها خواهد بود.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٤٧.
(۹) دعا در غیاب برادر دینی؛ موجب صد هزار برابر مستجاب شدن دعای دعا کننده
قال الکاظم (علیهالسلام): إنّ مَنْ دَعَا لِأَخِیهِ بِظَهْرِ الْغَیبِ نُودِی مِنَ الْعَرْشِ وَ لَکَ مِأَةُ أَلْفِ ضِعْفٍ!
هر کس برادر دینی خود را غیاباً دعا کند از عرش (خدای باعظمت) به او ندا میرسد: صد هزار برابر (آنچه برای برادر خود خواستی) به تو عطا گردید!
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٤٨.
(۱۰) دعا برای چهل نفر {موجب اجابت دعاها}
قال الصادق (علیهالسلام): مَن قَدَّمَ اَربعینَ رَجُلاً مِن اخوانِهِ فَدَعا لَهُم ثُمَّ دَعا لِنَفسِهِ اُسُتجیبَ لَهُ فیهِم وَ فینَفسِهِ.
کسی که پیش از خود برای چهل نفر برادر مؤمن دعا کند دعای او هم درباره آنان و هم درباره خودش مستجاب میگردد.
خصال، ج ٢، ص ١١٠.
(۱۱) دعا برای مؤمنان {موجب مشمول شدن دعای فرشتگان}
قال الکاظم (علیهالسلام): مَن دعاِ لإخوانِه مِنَ المُؤمنین وَ المؤمناتِ و المُسلمین والمُسلماتِ وَكَّلَ اللهُ بِهِ عَن كُلِّ مؤمنٍ مَلَكاً یدعولَه.
کسی که برای برادران و خواهران مؤمن و مسلمان خود دعا کند خداوند از طرف هر یک از آنان مَلَکی میگمارد که همواره برایش دعا نمایند.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٥٢.
(۱۲) عمومی کردن دعا
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): إِذا دَعا أْحَدُكُمْ فَلْیعُمَّ، فَإِنَّهُ أَوْجَبُ لِلدُّعاءِ.
وقتی یکی از شما دعا میکند دعای او همگانی باشد (همراه با دیگران دستهجمعی دعا کنند). دعای همگانی زودتر به اجابت میرسد.
ثوابالاعمال، ص ٣٦٠.
(۱۳) ارزش قویّ دعای {۷ بار یاالله} بعد از ۱۰۰ آیه قرآن
قال أمیرالمؤمنین علی (علیهالسلام): مَن قَرَأَ مِأةَ آیةٍ مِنَالقُرآنِ مِن أَی القُرآنِ شاءَ ثُمَّ قالَ «یا اللهُ» سَبْعَ مرّاتٍ فَلَو دَعا عَلی صَخرَةٍ لَقَلَعَها إنشاءالله.
هر کس صد آیه از هر جای قرآن بخواند سپس هفت مرتبه بگوید «یا الله» (و حاجت خود را بخواهد) (اثر اجابت) آن چنان است که اگر دعا بر صخره سخت بخواند به یاری خدا آن را از جای برمیکند.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١١٤.
(۱۴) دعای مخفیانه هفتاد برابر افضل است
قال الرضا (علیهالسلام): دَعوَةً تُخفیها اَفضَلُ عِندَ اللهِ مِن سَبعینَ دَعوةً تُظهِرُها.
یک دعا در خفا و نهان در نزد خدا از هفتاد دعای آشکار أفضل و بالاتر است.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١١٣.
{۳} بهترین زمان برای دعا (۶ حدیث)
(۱) هنگام رقّت قلب
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): اِغتَنِموا الدُّعاءَ عِندَ الرِّقَّةِ فَاِنّها رَحمَةٌ.
دعا را هنگام ترحّم و رقّت قلب غنیمت بشمارید که این یک رحمت الهی است.
شهابالاخبار، ص ٣١٧.
(۲) بین اذان و اقامه
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): الدُّعاءُ بَینَ الاَذانِ وَ الاِقامةِ لایردُّ.
دعا بین اذان و اقامه رد نمیشود. (آن را غنیمت بشمارید).
مواعظ عددیه، ص ٤.
(۳) بعد از نمازها
قال الصادق (علیهالسلام): اِنّ اللهَ تباركَ وَ تعالی فَرَضَ الصَلوةَ فی اَفضَلِ السّاعاتِ فَعَلَیكُم بِالدُّعاءِ فی أَدبارِ الصَّلوةِ.
خدای تبارک و تعالی نماز را در افضل اوقات شبانهروز قرار داده شما (غنیمت بدارید و) خود را ملزم کنید که بعد از هر نماز دعا نمائید.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٤٨.
(۴) بعد از نمازها
قال الصادق (علیهالسلام): عَلَیکُمْ بِالدُّعَاءِ فِی اَدْبَارِ الصَّلَوَاتِ فَإِنَّهُ مُستجابٌ.
بر شما باد بعد از هر نماز دعا کنید، دعا بعد از نمازها مستجاب است.
خصال، ج ٢، ص ٨٥.
(۵) قبل از نزول بلا
قال الصادق (علیهالسلام): مَن تَخَوَّفَ بَلاءً یصیبُهُ فَتَقدَّم فیهِ بِالدُّعاءِ لَم یرِهِ اللهُ ذلِكَ البَلاءَ اَبداً.
کسی که از خوف نزول یک بلا پیشدستی کند و دعا نماید خداوند هرگز او را به آن بلا گرفتار نخواهد كرد.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١٠٩٦.
(۶) در زمان سلامتی و آسایش
قال الصادق (علیهالسلام): إنّ الدُّعاءَ فیالرَّخاءِ یستَخرِجُ الحَوائِجَ فیالبَلاءِ.
دعا در حال سلامتی و آسایش باعث برآورده شدن حوائج در روزهای بلا و سختیها است.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١٠٩٦.
{۴} دعاهایی که رد می شوند (۴ حدیث)
(۱) دعا با گناه
قال أمیرالمؤمنین علی (علیهالسلام): لاتَستَبطِیءْ اِجابةَ دُعائِكَ وَ قَد سَدَدْتَ طریقَهُ بِالذُّنوب!
تو وقتی با گناهانت، راه دعا را به روی خودت بستی دیگر تأخیر در اجابت را دیر مشمار!
فهرست غرر، ١٠٥.
(۲) دعا با لقمه حرام
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): الدُّعاءُ مَعَ اَكْلِ الحَرامِ كَالبِناءِ عَلَی الماء!
دعا کردن با لقمه حرام به منزله عمارت ساختن بر روی آب است!
لئالیالأخبار، ج ٤، ص ١٠٣.
(۳) دعا با لباس و خوراک حرام
قال الباقر (علیهالسلام): انَّ العَبدَ لَیرفَعُ یدَیهِ اِلی اللهِ، و مَطْعَمَهُ حرامٌ و ملبَسُهُ حرامٌ فَكَیفَ یستجابُ لَهُ وَ هذه حالُه؟
آن بندهای که دستهای خود را به دعا به سوی خدا برمیدارد در حالی که خوراک و پوشاک او هر دو از راه حرام باشد چگونه میخواهد دعای او مستجاب گردد؟!
لئالیالاخبار، ج ٤، ص ١٠٣.
(۴) دعای ظالم {خدا: به عزّت و جلالم دعای مظلومی که همان ظلم را کرده مستجاب نکنم}
قال الصادق (علیهالسلام): قالالله تبارك و تعالی: وَ عِزَّتی وَ جلالی لا اُجیبُ دَعوةَ مَظلومٍ فی مظلِمَةٍ ظُلِمَهَا وَ لِأَحَدٍ عِندَهُ مِثلُ تِلكَ المَظلِمَة.
خدای تبارک و تعالی میفرماید: به عزّت و جلالم قسم دعای هیچ مظلومی را که به او ظلمی شده (درحالیکه) خود او نیز مانند آن را به دیگری ظلم کرده باشد اجابت نخواهم کرد.
مستدرک الوسائل، ج ٥، ص ٢٧٠.
{۵} دعاهایی که رد نمی شوند (۶ حدیث)
(۱) دعای چهار نفر:
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): اَربَعةٌ لاتُردُّ لَهُم دَعوَةٌ: (۱) اَلوالِدُ لِوَلَدِهِ (۲) والمَظلومُ عَلی مَن ظَلَمهُ (۳) و المُعتَمِر حتَّی یرجِعَ (۴) و الصائِمُ حتّی یفطِرَ.
چهار نفرند که دعایشان رد نمیشود: (۱) دعای پدر در حق اولاد، (۲) نفرین مظلوم بر ظالم خود، (۳) دعای زائر خانه خدا (در تمام مدت زیارت) تا زمانی که مراجعت کند (۴) و دعای روزهدار تا ساعتی که افطار نماید.
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٥٣.
(۲) دعا بین اذان و اقامه
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): الدُّعاءُ بَینَ الاَذانِ وَ الاِقامةِ لایردُّ.
دعا بین اذان و اقامه رد نمیشود. (آن را غنیمت بشمارید).
مواعظ عددیه، ص ٤.
(۳) دعای مظلوم؛ ولو فاجر، مستجاب است
قال رسول الله (صلیالله علیه و آله و سلم): دَعوةُ المَظلومِ مُستجابَةٌ وَ إن كانَ فاجِراً.
دعای آدم مظلوم مستجاب است هر چند که خود شخص فاجر و نابکاری باشد!
مواعظ عددیه، ص ٦.
(۴) دعا با کسب حلال
قال الکاظم (علیه السلام): أطِبْ كَسبَكَ تُستَجَبْ دَعوَتُكَ.
کسب و درآمدت را از راه حلال به دست آور تا دعایت مستجاب گردد.
مکارمالاخلاق، ص ٤٢٢.
(۵) دعا با قطع امید از مردم
قال الصادق (علیهالسلام): اذا اَرادَ احَدُكُمُ أَنْ لایسألَ رَبَّهُ اِلاّ أعطاهُ فَلییأَسْ مِنَالنّاس كُلِّهِم و لایكونُ لَهُ رَجاءٌ اِلاّ مِن عِندِالله.
اگر کسی از شما بخواهد هر چه که از خدا خواست به او عطا کند باید از همه مردم قطع امید کند و تنها امید و رجای او خداوند متعال باشد.
اصول کافی، ج ٤، ص ٢١٤.
(۶) در سجده بگو یا اللهُ یا ربّاهُ یا سیداهُ
قال الصادق (علیهالسلام): اذا قالَ العَبدُ و هَو ساجدٌ «یا اللهُ یا ربّاهُ یا سیداهُ» ثلاثَ مرّاتٍ اَجابَهُ اللهُ تباركَ و تَعالی: «لبّیكَ عَبدی، سَل حاجَتَكَ»
هر گاه بنده (سجده کند و) در سجده سه مرتبه بگوید «یا اللهُ یا ربّاهُ یا سَیداهُ» خدای تبارک و تعالی در اجابت میفرماید «لبیک بنده من، حاجت خود را بخواه».
وسائل الشیعه، ج ٤، ص ١١٣١.