سؤال 896- مسجد قدیمی که سقف آن چوب بوده حال سقف آن را به آهن تبدیل کردهاند و چوبها که سالم و قابل استفاده است و تعداد قابل ملاحظه ای هم هست موجود است آیا اجازه میفرمایند این چوبها به اشخاص فروخته شود و پول آن را برای مسجد بمصرف برسانند و آن اشخاص نیز اجازه داشته باشند این چوبهایی که سابقاً وقف مسجد بوده بخرند و در منازل شخصی بکار ببرند؟
جواب:در مورد سؤال، چنانچه چوبها در همین مسجد و در سایر مساجد محل نیاز نباشد فروش آن اشکال ندارد و برای خریدار هم بیاشکال است و باید پول آن صرف احتیاجات همین مسجد شود ولی اگر چوبها و لو در مسجد دیگر برای سقف زدن و مانند آن محلّ نیاز باشد باید به آن مسجد داده شود بلا عوض و در این صورت فروش جایز نیست.
سؤال 897- مسجدی داریم که در طرف شمال آن ساختمان حسینیّه قدیمی است که مورد استفاده دوستداران حسین ابن علی علیه السلام قرار میگیرد فاقد فرش است و مسجد مذکور که نوسازی شده فرش نو بقدر کافی دارد و تعدادی فرش کهنه قدیمی دارد آیا شرعاً میتوانیم از فرشهای کهنه و قدیمی مسجد که مورد لزوم آن نباشد در حسینیّه مذکور مورد استفاده قرار دهیم؟
جواب:شایسته است مؤمنین برای حسینیّه مذکور فرش تهیه نمایند و نسبت به سالار شهیدان حضرت ابی عبد الله الحسین (ع) بیشتر ابراز علاقه نمایند و فرشهای مسجد را بمسجد دیگر هم نمیتوان داد بلکه باید در صورت مفروضه از فرشها بطور تناوب در خود مسجد مذکور استفاده شود.
سؤال 898- امام جماعت مسجدی برحمت الهی پیوسته است ایشان در حال حیات زحمات این مسجد را سالیانی بعهده داشته است و خود مسجد هم درآمدهائی از قبیل اجاره خانه و زیرزمین و غیره دارد که برای امام جماعت و دیگر خرجهای مسجد مصرف شود و چیزی در این رابطه از مردم جمعآوری نمیشود با توجه باین امور آیا میشود از درآمد این مسجد به خانواده پیشنماز متوفای این مسجد کمک کرد؟
(توضیح اینکه مبالغی در فوت آن مرحوم در تدفین و شب هفت و غیر خرج شده حکمش چیست)؟
جواب:اگر مصرف درآمدهای مذکور مسجد، امام جماعت مسجد است فعلًا که امام جماعت مرحوم شده باید به مصرف امام جماعت فعلی برسد و دادن آن به خانواده آن مرحوم وجه شرعی ندارد بلی شایسته است مؤمنین برای قدردانی از آن مرحوم از طرق دیگر مساعدت کنند و مخارجی را که بعد از فوت امام جماعت در مراسم تدفین و غیره شده اگر از درآمدهای مذکور بوده باید کسانی که خرج کردهاند جبران کنند و مصرفی که برای امام جماعت تعیین شده از اینگونه مصارف انصراف دارد.
سؤال 899- مسجدی اثاثهائی از قبیل آفتابه لگن و غیره دارد که در حال حاضر از آن وسائل استفاده نمیشود روی هم انباشته و جا را اشغال نموده است آیا اجازه میدهید آنها را به وسائلی که فعلًا مسجد نیازمند است تبدیل نمود؟
جواب:اثاث مذکور اگر در مساجد دیگر هم قابل استفاده نیست مجازید آنها را بفروشید و با بهای آن لوازم مورد نیاز مسجد را تهیه نمائید.
سؤال 900- مدتی است که مسجدی در یکی از روستاهای حومه اراک بخاطر مهاجرت مردم در فصل زمستان مورد استفاده قرار نمیگیرد در حال حاضر خبر رسیده است مقداری از اجناس مسجد را از قبیل مهتابی، پنکه سقفی و بعضی اساسهای دیگر مسجد را از مسجد سرقت کردهاند آیا میشود به مسجد دیگر بدهیم یا نه؟
جواب:در فرض سؤال، چنانچه اثاثیه مسجد مذکور، در معرض سرقت است باید بطور امانت در نزد کسی و یا در مسجد دیگر گذارده شود تا محفوظ بماند و در تابستان که به محل میروند به مسجد مذکور برگردانند و از آن استفاده کنند و اگر این کار ممکن نباشد به مسجد مجاور بدهند تا مورد استفاده قرار بگیرد ولی در این صورت نیز هر وقت ایمن از سرقت شدند لازم است برگردانند.
سؤال 901- اخیراً اهالی روستائی از توابع اراک این ده را تخلیه کردهاند و مصلحت در این بوده که ما وسایلی را که مربوط به مسجد بوده تخلیه کرده و به ده دیگری که در آنجا سکونت داریم ببریم تکلیف این وسایل چیست؟
جواب:در مورد سؤال، چنانچه وسایل مذکور به هیچ وجه در مسجد مذکور مورد استفاده نیست و لو از این جهت که محل خالی از سکنه است آن وسایل را به مسجد محل دیگری که نزدیک به آنجا است و وسایل در مسجد آن محل مورد استفاده قرار میگیرد، منتقل نمایید. و اللّه العالم
سؤال 902- سه تخته فرش از مسجدی سائیده و نخنما شده است که در شأن مسجد نمیباشد، فردی پیدا شده است که پنجاه هزار تومان بالاتر از قیمت میخرد آیا این کار جایز است؟
جواب:در صورتی که فرشها وقف بر مسجد شده باشند مادامیکه انتفاع از آنها در آن مسجد یا مسجد دیگر ممکن باشد فروش آنها جایز نیست ولی اگر ملک مسجدباشد مثل اینکه تملیک مسجد شده باشد یا برای اینکه ملک مسجد باشد، خریداری شده باشد در صورتی که تبدیل آنها بمصلحت مسجد باشد جواز تبدیل بعید نیست.
سؤال 903- چراغ توری مسجد که قابل استفاده نیست، یا خیلی کم از آن استفاده میشود آیا میشود فروخت و پولش را خرج چراغ لامپ و غیره که مربوط به مسجد است نمود یا نه؟
جواب:اگر استفاده از آن چراغ در مسجد و لو کم ممکن باشد فروش و تبدیل آن جائز نیست بلی اگر به هیچ وجه قابل استفاده در آن مسجد و یا مسجد دیگر نباشد فروش و تبدیل آن به لامپ و لوازم روشنائی دیگر مانعی ندارد.
سؤال 904- مسجدی فرشهای کهنه و قدیمی و بعضی ارزشمند دارد که نگهداری آنها تقریباً مشکل شده است آیا متولّی میتواند با فروختن آنها فرشهایی نو و جدید تهیه نمایند یا خیر؟
سؤال 905- بعضی از اهالی فرشهای کوچک در حد یک متر و یا بیشتر را که عموماً ارزشمند میباشند وقف بر مسجد کردهاند آیا تبدیل این فرشها را با فروختن به فرشهای بزرگتر اجازه میفرمائید یا خیر؟
جواب:تا موقعی که حفظ و استفاده از آنها مقدور است تبدیل و یا فروش آنها جائز نیست هر چند استعمال موجب تنزّل قیمت آنها شود.
سؤال 906- در روستای چوگان از توابع سنقر مسجدی است که دارای قرآنهای قدیمی و کتابهای دعای قدیمی است و در معرض دستبرد میباشند چون جنبه تاریخی دارند لذا نظر شما در این مورد و خروج قرآنها از مسجد چیست؟
جواب:در مورد سؤال، قرآنهای مذکور و همچنین کتب دعا را باید از دستبرد محافظت نمایند تا در مواقع مقتضی مؤمنین از آنها استفاده نمایند فروختن و تبدیل و یا کنار گذاشتن آنها که بکلّی از دسترس و استفاده مردم خارج بشود جائزنیست.
سؤال 907- در مسجدی چند عدد زیلو میباشد که مؤمنین میگویند قابل استفاده نیست آیا میشود فروخت و با پول آنها برای مسجد فرش خرید؟
جواب:در مورد سؤال چنانچه زیلوهای مذکور وقف مسجد است اگر در آن مسجد به هیچ وجه قابل استفاده نیست باید ببرند به مسجدی که میشود در آن مسجد از آنها استفاده کرد بلی چنانچه زیلوها در هیچ مسجدی قابل استفاده نباشد جایز است آنها را بفروشند و با پول آن برای مسجد مذکور فرش تهیه کنند.
سؤال 908- آیا وسایل مسجد و حسینیّه را میتوان به جاهای دیگر برای استفاده عمومی انتقال داد یا نه؟
جواب:در صورتی که اشیاء و وسائل مسجد یا حسینیّهای وقف بر خصوص همان مسجد یا حسینیه باشد جایز نیست بجای دیگر انتقال داده شود.
سؤال 909- بمرور زمان وطی سالیان گذشته با تلاش در این مسجد وسائل منقولی که در جهت بزرگداشت هر چه باشکوهتر جشن میلاد امام زمان «ارواح العالمین له الفداء» به هر نحوی بکار می آید جمعآوری گردیده است که وجوه وسائل یاد شده از طریق کمکهای مردمی که جهت بزرگداشت جشن نیمه شعبان جمعآوری میگردد، پرداخت شده است
«1» آیا اجازه میدهید از وسائل مذکور در غیر بزرگداشت جشن نیمه شعبان مثلًا در برپائی ایام موالید ائمه اطهار «علیهم السلام»، غدیر و محافل قرآنی ایام شهادت معصومین و مراسم ملّی در این مسجد استفاده گردد؟
«2» گاهی بعضی از مساجد و مراکز مختلف بجهت نیازشان از وسایل یاد شده طلب مینمایند، در این مورد نیز حکم شرعی را بیان فرمائید.
جواب:«1 و 2» در هر دو مورد میزان نظر کمک کنندگان است و اگر دسترسی به آنها بعلت عدم شناخت آنها یا هر جهت دیگری ممکن نباشد فقط باید در مراسم بزرگداشت نیمه شعبان از آنها در همان مسجد استفاده شود بلی بقرینه حال مؤمنین میتوان شمول نظر آنها را نسبت به موالید سائر ائمه اطهار سلام اللّه علیهم اجمعین و عید سعید غدیر و مراسم سوگواری و روزهای شهادت آن بزرگواران که در آن مسجد برگزار میشود استفاده نمود ولی به هر حال در غیر این موارد اسلامی و مذهبی استفاده از آنها جایز نیست.
سؤال 910- آیا اساسی که وقف مسجد شد برای جشن عروسی یا جشنهای دیگر میشود استفاده کرد؟
جواب:با فرض اینکه اثاث وقف مسجد شده استفاده از آن در جشن عروسی جایز نیست بلی اگر جشن مذهبی جهت تولد ائمه: و مانند آن در مسجد برگزار شود استفاده از اثاث مسجد اگر وقف به جهت خاصی نباشد مانعی ندارد. و اللّه العالم
سؤال 911- آیا فرش یا موکت مسجد را جهت استفاده در منزل برای مجالس ختم یا عروسی و غیره میتوان از مسجد خارج نمود یا خیر و آیا خادم مسجد چنین اجازه ای را برای آن کار دارد یا خیر؟
جواب:بطور کلی استفاده از فرش و سایر لوازم مسجد در خارج از مسجد جایز نیست و خادم مسجد حق ندارد با خارج کردن لوازم از مسجد موافقت نماید.
سؤال 912- با مرور زمان وسائلی در مسجد جمع شده که از مایحتاج آن اضافه است آیا میشود آن وسایل قبلی را فروخت و با پول آن وسایل مورد نیاز دیگر را خریداری نمود؟
جواب:در مورد سؤال، چنانچه عین وسایل مذکور در آن مسجد و لو در زمان آینده قابل استفاده نباشد باید عین آنها را بدهند که در مسجد دیگر از عین آنها استفاده نمایند و اگر در هیچ مسجدی قابل استفاده نباشند مجازید آنها را بفروشید و وسایل دیگری از نوع آن وسایل جهت همان مسجد تهیه نمایید بلی اگر بتوانند به تناوب از آنها استفاده کنند یعنی گاهی از قسمتی از آنها و گاهی از قسمت دیگر باید نگهدارند و حق فروش یا دادن به مسجد دیگر را ندارند. و اللّه العالم
سؤال 913- مجلس فاتحه که در مسجد برگزار میشود آیا از استکانها و میکرفون و بلندگو و قالی مسجد میشود استفاده کرد و آیا مسجد میتواند از آنها اجرت بگیرد؟
جواب:در فرض سؤال چنانچه وسائل مذکور باین نحو وقف شده باشد که در مسجد از آنها استفاده شود و لو بعنوان مجلس فاتحه اشکال ندارد لکن بهای برق مصرف شده را صاحب مجلس باید بدهد و اگر وقف بنحوی بوده که شامل مجالس فاتحه نمیشده استفاده از آن برای مجالس فاتحه جائز نیست هر چند بعنوان اجرت مبلغی از صاحب مجلس بگیرند.