مسائل نماز

شهادت به حضرت على (عليه السلام) در اذان

سؤال: يكى از استادان ما گفت سنّى ها در اذان جمله ى «الصلاة خير من النوم» را اضافه نموده اند و ما نبايد جمله ى «أشهدأنّ علياً ولى الله» را اضافه نماييم. آيا اين مطلب صحيح است؟

جواب: اين دو با هم فرق واضحى دارند; آنها جمله   ى «الصلاةُ خيرٌ مِنَ النَّومِ» راـ در ظاهر به عنوان «جزء اذان» مى گويند، ولى ما عبارت «أشهدأنّ علياً ولى الله» را به عنوان «زينت اذان» مى گوييم، نه به عنوان جزء آن. علاوه بر اين، در روايتى نقل شده است كه هر گاه به رسالت پيامبر (صلى الله عليه وآله) شهادت داديد، به ولايت على (عليه السلام) نيز شهادت بدهيد. والله العالم

تغيير قبله در زمان پيامبر

سؤال: در جريان تغيير قبله كه پيامبر (صلى الله عليه وآله) مشغول نماز جماعت بودند، چرخيدن پيامبر (صلى الله عليه وآله) از طرف شمال به جنوب امكان پذير بود، ولى چرخيدن صفوف متعدد نمازگزاران با حركت زياد موجب بطلان نماز مى شد. لطفاً توضيح مرحمت فرماييد؟

جواب: آن چنان كه از آيه   ى شريفه استفاده مى شود يكى از حكمت هاى تغيير قبله امتحان ايمان پيروان پيامبر در آن زمان بوده است و بر اساس روايات وارد شده، ([1]) وحى الهى به پيامبر (صلى الله عليه وآله) ـ در حالى كه نماز مى گزارد ـ فرمان داد از بيت المقدس رو به سوى كعبه كند و به لحاظ تقابل جهت دو قبله، مردها جاى زن ها و زن هاى جاى مردها قرار گرفتند. تحقق اين امر چون به دستور خدا بود، به صحّت نماز ضرر نزد. والله العالم

قبله فضانوردان

سؤال: اگر مسلمانى به فضا برود، وظيفه اش نسبت به قبله چيست؟

جواب: در كره ماه، اگر بخواهد نماز بگزارد تمام كره زمين براى او حكم قبله را دارد. والله العالم

نماز در مكانى كه سقف آن از پول حرام ساخته شده است

سؤال: نماز خواندن در مسجدى كه تير آهنها و يا سقف آن با پول حرام ساخته شده است، چه حكمى دارد؟

جواب: غصب بودن سقف مسجد يا تير آهن نماز را باطل نمى كند . والله العالم

نماز در منزلى كه اجاره آن باطل بوده است

سؤال: منزلى را اجاره كرديم و پس از يك سال يا بيشتر متوجه شديم كه اجاره باطل بوده است. حكم نماز و روزه هايى كه در اين منزل خوانده شده چيست؟

جواب: نماز و روزه   ى شما صحيح است. والله العالم

يقين به عدم طهارت در نماز سپس يقين به طهارت

سؤال: اگر كسى در اثناء نماز يقين كند كه طهارت ندارد و لكن نمازش را به قصد رجاء ادامه دهد و در ادامه يقين پيدا كند كه وضو دارد آيا نماز وى صحيح است؟

جواب: هرگاه در حال رجاء داراى قصد قربت بوده نماز او صحيح است. والله العالم

احتمال آب كشيدن لباس نجس و نماز در آن

سؤال: لباس نجسم را به كسى دادم كه آب بكشد، سپس بدون سؤال از وى لباس را پوشيده و نماز گزاردم و پس از نماز متوجه شدم كه لباس را آب نكشيده است. آيا نمازم صحيح است؟

جواب: نماز را قضا كنيد. والله العالم

لباس نجس مريض در نماز

سؤال: مريض يا فردى كه به عللى نمى تواند بعد از بول خود را با آب بشويد آيا مى تواند بدون شستن محل بول نماز بخواند؟

جواب: اگر مى تواند از همسر كمك بگيرد و در غير اين صورت اگر اطمينان دارد كه تا آخر وقت نمى تواند با آب تطهير كند با همان حالت نماز بخواند. والله العالم

نماز خواندن در زمينهايى كه بر اساس اصلاحات ارضى واگذار شده است

سؤال: آيا نماز گزاردن در ملكى كه در پى اصلاحات ارضى قبل از انقلاب به شخص زارع تعلق گرفته، صحيح است؟

جواب: مادامى كه ندانيد آن مِلك، از آنِ ديگرى است مى توانيد نماز بخوانيد. والله العالم

نماز در كشور فنلاند

سؤال: در كشور فنلاند چند ماه از سال شب مى باشد و فقط حدود بيست دقيقه هوا كمى روشن مى شود; البته خورشيد طلوع نمى كند و چند ماه روز مى باشد و حدود نيم ساعت هوا تاريك مى باشد. وظيفه ى ما براى نماز چيست؟

جواب: بسمه تعالى: در اين گونه مناطق، حركت خورشيد به دورِ افق هميشه يكنواخت نيست; يعنى در همان 24ساعت كه يك مرتبه دور افق مى گردد، گاهى اوج مى گيرد و بالا مى آيد و گاهى پايين مى آيد و در حضيض واقع مى شود. به اين ترتيب، گاهى هوا روشن تر و گاهى كم نورتر خواهد بود. اين وضع در هر شبانه روز تكرار مى شود و اگر عكس هايى را كه از حركت آفتاب به دور افق از آن نقاط برداشته اند ملاحظه كنيد، اين موضوع به خوبى ملاحظه مى شود.

ساكنان مناطق قطبى، هنگامى كه آفتاب در آسمان بالا مى آيد، آن را «روز» مى خوانند و هنگامى كه آفتاب پايين مى آيد، «شب» مى گويند. بنابراين اگر شاخصى را روى زمين نصب كنيم، هنگامى كه سايه   ى آن به حداقل برسد، «ظهر» و هنگامى كه به حداكثر برسد، «نيمه شب» خواهد بود. حال اگر مقدار شب و روز نزديك ترين مناطق معتدله در آن موقع از سال را بدانيم، مثلاً بدانيم در اول تابستان روزها به طور متوسط چهارده ساعت و شب ها ده ساعت است، تكليف نمازهاى پنجگانه و روزه كاملاً روشن مى شود، امّا اوقاتى كه شب هاى طولانى دارد بايد توجه داشت كه آسمان در 24ساعت يكنواخت نيست; گاهى تاريك و گاهى كمى روشن است. در اين شب ها از وضع حركت ستارگان و فاصله   ى آنها با افق و نيز از وضع تاريكى و روشنى هوا، نيمه شب و ظهر را مى توان تشخيص داد و با در نظر گرفتن مقدار متوسط شب و روز مناطق معتدله و وظايف شرعى را انجام داد.

پاره بودن چادر هنگام نماز

سؤال: زنى مى داند كه بعضى از قسمت هاى چادرش پاره است و موهاى او پيدا مى شود، ولى هنگام نماز فراموش كرد و بعد از نماز متوجه شد، آيا نماز او صحيح است؟

جواب: نمازهايى كه خوانده صحيح است و براى نمازهاى بعدى چادر خود را اصلاح كند. والله العالم

شهادت ثالثه

سؤال: آيا شهادت ثالثه (أشهد أنّ عليّاً أميرالمؤمنين، ولى اللّه) جزء اذان است؟ و آيا در تشهد نماز مى توان عبارت مذكور را گفت؟

جواب: شهادت ثالثه جزء اذان نيست، ولى مستحب است، زيرا در روايت وارد شده كه هر موقع به رسالت پيامبر (صلى الله عليه وآله) گواهى داديد، به ولايت اميرمؤمنان على (عليه السلام) نيز گواهى دهيد، ولى از گفتن آن در تشهد نماز خوددارى گردد و نماز فريضه است و بايد به همان نحوى كه معصومين فرموده اند، انجام شود. والله العالم

ذكر در حين قيام

سؤال: اگر در موقع برخاستن به جاى جمله«بحول الله وقوته» بگويد«يا حىّ يا قيوم» نماز وى صحيح است؟

جواب: اشكال ندارد. والله العالم

نماز صبح

سؤال: نماز صبح چه زمانى اقامه مى شود؟

جواب: وقت نماز صبح پس از طلوع فجر صادق است و بر اساس تحقيق برخى از افراد موثق، احتياط اين است كه 21دقيقه پس از آغاز اذان صدا و سيما، نماز صبح را برگزار كنيد. والله العالم

حكم ترك موقت نماز

سؤال: شخصى چند روز نماز مى گزارد و چند روز آن را ترك مى كند. آيا او جزء بى نمازان است؟

جواب: بسمه تعالى: فرد مزبور در شمار كسانى است كه نماز را سبك مى شمارند و مشمول آيه ( الّذين هُمْ عَن صلاتهم ساهون )([2]) است. والله العالم

قنوت به زبان غير عربى

سؤال: آيا در قنوت نماز واجب مى توان به زبانى غير از زبان عربى از خداوند حاجت طلبيد؟

جواب: احتياطاً فقط به زبان عربى باشد و از ادعيه   ى قرآنى استفاده شود. والله العالم

بيرون آوردن موبايل در نماز

سؤال: اگر نمازگزار در حال نماز دست در جيب خود كند و موبايل خود را درآورده و باز و بسته كند، آيا اين حركت باعث بطلان نمازش مى شود؟

جواب: مادامى كه صورت صلاتى را محو نكند(حالت نماز را به هم نزد)، اشكال ندارد. والله العالم

گفتن دوباره تسبيحات

سؤال: اگر شخصى در ركعت سوم و چهارم، تسبيحات را عمداً دوبار بگويد و تسبيح سوم را نگويد، آيا نماز وى صحيح است؟

جواب: تسبيحات اربعه احتياطاً بايد سه بار گفته شود و اكتفا بر يك يا دو بار بر خلاف احتياط است. والله العالم

سجده بر فرش در مسجدالحرام

سؤال: آيا سجده بر فرشِ مسجدالحرام و مسجدالنبى (صلى الله عليه وآله) در نمازهاى واجب و مستحب جايز است؟

جواب: تا مى تـوانيد جـايى را بـراى نمـاز انتخـاب كنيد كـه سنـگ فـرش باشـد و اگـر چنين جـايى نبـود، نمـاز برگزار شده را احتياطاً اعاده كنيد . والله العالم

عدول از نماز واجب به قضا يا مستحبى

سؤال: كسى كه مشغول خواندن نماز عشا است، آيا مى تواند به نماز قضا يا مستحبى عدول كند و نماز عشا را برگزار كند؟

جواب: قطع نماز واجب بدون عذر جايز نيست. والله العالم

اقتدا كردن نماز طواف به نماز يوميه

سؤال: اگر كسى نماز طواف را به نماز يوميه اقتدا نمايد آيا نماز طواف او صحيح است؟

جواب: در صورت اقتدا، به آن اكتفا نكند و خود نيز نماز طواف را به صورت فرادى به جاى آورد. والله العالم

شكستن نماز مستحبى

سؤال: شكستن نماز مستحبى بدون عذر جايز است؟

جواب: اشكال ندارد. والله العالم

عدول از نماز مستحب به واجب

سؤال: آيا مى توان نيّت نماز را از مستحب به واجب تغيير دهيم؟

جواب: تغيير نيت از نافله به واجب و بالعكس جايز نيست. والله العالم

نماز قضا را نشسته مى خوانم

سؤال: نمازهاى يوميه را ايستاده به جا مى آورم، ولى براى نمازهاى قضا به خاطر درد كمر و زانو، سجده ها را بر روى ميز انجام مى دهم. آيا اين نماز صحيح است؟

جواب: اگر اقامه   ى نماز قضا به حالت ايستاده براى شما حرجى باشد، به صورتى كه توانايى داريد انجام دهيد. والله العالم

مانع بين پيشانى و مهر

سؤال: شخصى پس از برداشتن سر از سجده متوجه شد كه بين پيشانى و مهر، يك چيزى حائلى بوده است، وظيفه چيست؟

جواب: نماز او صحيح است. والله العالم

اگر در حال سجده انگشت دستها بر روى زمين نباشد

سؤال: اگر كسى به هنگام سجده كف دست ها را روى زمين بگذارد، ولى انگشتانش بر روى زمين نباشد، آيا سجده اش صحيح است؟

جواب: در حال سجده بايد انگشتان را نيز روى زمين بگذارد و لفظ «كف دست» در زبان فارسى غير از «كف» در لغت عرب است. والله العالم

وضو و تيمم كسى كه چشم را عمل كرده

سؤال: شخصى چشمش را عمل جراحى كرده و پزشك معالج دستور داده است كه سر را تكان ندهد وضوء و تيمم هم انجام ندهد. وظيفه اش راجع به نماز چيست؟

جواب: به همان حالت نماز بخواند و بعداً قضا نمايد. والله العالم

كيفيت تشهد نماز

سؤال: آيا خواندن تشهد نماز بر طبق روايت ابوبصير كه از امام صادق (عليه السلام) بدين صورت نقل كرده اند: «بسم الله وبالله والحمد لله وخير الأسماء كلّها لله. أشهد أن لا إله إلاّ الله وحده لا شريك له وأشهد أنّ محمّداً عبده ورسوله. أرسله بالحق بشيراً ونذيراً، بين يدى الساعة. أشهد أنّ ربّى نعم الربّ وأنّ محمّداً نعم الرسول وانّ علياً نعم الوصى ونعم الإمام([3]) جايز است؟

جواب: نماز يكى از پايه هاى عملى دين، وسيله   ى ارتباط بنده با خداست و بايد آن را به همان نحوى كه قرن به قرن به دست ما رسيده است به جا آورد و از افزودن چيزى بر آن، هر چند در برخى از روايات وارد شده باشد، خوددارى نمود. والله العالم

اقامه نماز جمعه در كشور خارجى

سؤال: من و عده اى از مؤمنين در كشور كويت ساكن هستيم و خواستار برپايى نماز جمعه مى باشيم، لطفاً نظر حضرتعالى راجع به اقامه نماز جمعه را اعلام فرماييد؟

جواب: نماز جمعه يكى از مهم ترين فرائض دينى است كه خداوند در قرآن واجب نموده و پيامبر و خلفاء معصومش بر آن ترغيب نموده اند و شروطى دارد كه در كتب فقهى ذكر شده است پس اگر تمامى شروط جمع شود بر مؤمنين واجب مى شود; كه يكى از آن شرايط اين است كه امام جمعه يا مجتهد باشد و يا از طرف مجتهد جامع الشرايط منصوب شود. والله العالم

نماز جماعت در طبقات دوم و سوم

سؤال: آيا خواندن نماز جماعت در طبقه دوم و سوم مسجدالحرام در حالى كه امام جماعت در طبقه همكف مى باشد صحيح است يا خير؟

جواب: در طبقه دوم اشكال ندارد. والله العالم

امام جماعت شدن كسى كه يكى از اعضاى او قطع شده

سؤال: آيا كسى كه يكى از اعضاى هفتگانه قطع شده باشد مى تواند امام جماعت شود؟

جواب: اقتدا به معذور در سه مورد جايز است:

1. موقعى كه امام با تيمم وارد نماز شود.

2. وضوى امام جبيره اى باشد، 3. نشسته بر نشسته اقتدا كند.

در غير اين سه مورد فرد معذور، چه در وضو و چه در نماز نمى تواند امامت كند. والله العالم

اقتدا به امام جماعت در مسجدين

سؤال: آيا اقتدا به امام مسجدالحرام و يا مسجدالنبى از نماز واجب كفايت مى كند؟

جواب: در صورت انعقاد نماز جماعت در زمان حضور زائر در مسجدين در نماز جماعت شركت كند و احتياطاً اعاده كند. والله العالم

تأخير از امام جماعت

سؤال: اگر گفتن سه بار ذكر سبحان الله در ركوع باعث شود كه از امام جماعت عقب بيفتد آيا مى تواند به گفتن يك بار اكتفاء كند؟

جواب: مى تواند قصد فرادى كند و مى تواند به تبعيت خود ادامه دهد و اين مقدار تأخير مضر نيست. والله العالم

اعاده نماز عصر با جماعت

سؤال: آيا نماز عصرى را كه فرادى خوانده است مى تواند به نماز ظهرى كه امام جماعت مى خواند اعاده نمايد؟

جواب: هر نمازى را كه انسان فرادى برگزار كرده، مى تواند با جماعت اعاده كند و تطابق بين نماز امام و مأموم معتبر نيست. والله العالم

دادن حق الزحمه به امام جماعت

سؤال: آيا پرداخت حق الزحمه به امام جماعت براى اقامه نماز جماعت جايز است؟

جواب: پرداخت وجه به عنوان هزينه رفت و آمد يا تأمين زندگى او(نه به عنوان اجرت) مانعى ندارد. والله العالم

فاصله شدن پرده كركره بين صفوف مردان و زنان

سؤال: اگر بين صفوف مردان و زنان در نماز جماعت پرده كركره فاصله شود آيا نماز جماعت آنان صحيح است؟

جواب: اگر زنان بتوانند از امام جماعت در تمام حالات نماز متابعت و پيروى كنند اشكال ندارد. والله العالم

اقتداء به امام جماعتى كه نماز وى طبق نظر مرجعش صحيح نيست

سؤال: اگـر نمـاز امـام جمـاعت بر طبـق نظـر مرجـع تقليـد وى باطل باشد ولى نماز او بر طبق نظر مرجع تقليد مأموم صحيح باشد آيا مأموم مى تـواند بـه امام اقتدا كند؟

جواب: هرگاه آن شخص يقين به بطلان نماز خود ندارد و نماز از نظر مأموم صحيح است، اشكال ندارد. والله العالم

خواندن تشهد در حال تجافى در ركعت اول

سؤال: كسى كه در ركعت دوم به نماز جماعت رسيده و اقتدا كرده و پس از سجده به حالت تجافى نشسته است، آيا بر او جايز است كه تشهد بگويد؟

جواب: مستحب است همراه امامت تشهد را بخواند. والله العالم

اشتباه در ذكر مستحبى

سؤال: اگر امام جماعت برخى از ذكرهاى مستحبى را غلط مى خواند، مى توان به او اقتدا كرد؟

جواب: مادامى كه عمداً اذكار مستحبه را غلط نخوانده، اقتدا مانعى ندارد. والله العالم

اقتداء به جماعت در سلام

سؤال: اگر مأموم در سلام آخر به نماز جماعت برسد، آيا مى تواند اقتدا كند و به ثواب جماعت برسد؟

جواب: در موقع خواندن تشهد مى تواند ملحق شود، نه سلام آخر. والله العالم

نرسيدن مأموم به ركوع

سؤال: شخصى در نماز جماعت، بعد از گفتن تكبيرة الاحرام به ركوع رفت، ولى قبل از رسيدن به حد ركوع، امام جماعت سر از ركوع برداشت، آيا نماز اين شخص به جماعت صحيح است؟

جواب: هرگاه مأموم در حال قيام باشد و امام سر از ركوع بردارد، مأموم مى تواند به طور فُرادا به نماز خود ادامه دهد. همچنين اگر در حال خم شدن به ركوع و قبل از رسيدن به حد ركوع، امام سر از ركوع بردارد، مأموم مى تواند به ركوع نرود و به حال قيام برگردد و نماز را به طور فرادا ادامه دهد، امّا اگر مأموم به حد ركوع برسد در حالى كه امام از ركوع سر برداشته يا در حال سر برداشتن از ركوع باشد، نماز مأموم باطل است. والله العالم

اشتباه امام جماعت در اذكار واجب

سؤال: اگر امام جماعت، حمد و سوره و يا اذكار واجب مانند ذكر ركوع و سجده را غلط مى خواند، مى توان به او اقتدا كرد؟

جواب: جايز نيست. والله العالم

استراحت كاركنان در وقت نماز و خواندن نماز در ساعات كارى

سؤال: در وقت ظهر شرعى وقتى را براى نماز جماعت در اول وقت تعيين كرده اند، لكن برخى از كاركنان اداره در اين زمان استراحت مى كنند و در بين ديگر ساعات كارى به نمازخانه رفته و نماز برگزار مى كنند، فتواى مبارك چيست؟

جواب: در اين صورت، آن مقدار از وقت را كه به نماز مى پردازد، نمى تواند جزء وقت ادارى حساب كند. والله العالم

توصيه به ائمه جماعت

سؤال: توصيه شما به ائمه ى جمعه چيست؟

جواب: نماز جمعه نماز عبادى و سياسى است و امام بايد در يكى از خطبه ها اوضاع اجتماعى و مشكلات مسلمانان و راهكار آنها را مطرح كند و توصيه اين است امامان جمعه بايد مطالعه كنند و علاوه بر بهره گيرى از كتاب خدا و سنت پيامبر گرامى (صلى الله عليه وآله) و احاديث پيشوايان معصوم (عليهم السلام) ، از دانش روز و افكار دانشمندان آگاه باشند. والله العالم

علت قصر نماز مسافر

سؤال: در آيه اى از قرآن كريم كه مى فرمايد: ( وإذا ضربتم فى الأرض فليس عليكم جناح أن تقصروا من الصلاة إن خفتم أن يفتنكم الذين كفروا... ) ([4]) ، قصر نماز منحصر به حالت خوف شده است. آيا رواياتى كه قصر را اعم از خوف در سفر مى داند، مخالف اين آيه نيست؟

جواب: در كتاب الانصاف پاسخ اين سؤال را به طور گسترده، بيان كرده ايم. آنچه از آيه   ى مزبور استفاده مى شود تقصير در حالت سفر همراه با خوف است، نه تنها حالت خوف; به گواه اين كه مى گويد: ( إذا ضربتم فى الأرض... ) و در آيه 103 مى فرمايد: ( فإذا اطمئننتم... ) كنايه از اين كه هرگاه در وطن قرار گرفتيد; اما سنت پيامبر اين حكم را توسعه داده، حتى يكى از اصحاب اين سؤال را از پيامبر پرسيد كه حضرت فرمود: هديه اى است از جانب خدا به امت من كه چه حال خوف و چه در حال غير خوف نماز را به صورت قصر بخوانند و توسعه حكم بيان شده در آيه، مخالفت با مفاد آيه شمرده نمى شود.

گذشته بر اين در عصر رسول خدا غالب سفرها همراه با خوف بود و اين از قبيل قيد غالب است كه فاقد مفهوم مى باشد; مانند آيه   ى ( وربائبكم اللاتى فى حجوركم ) ، در حالى كه حرمت ربيبه مشروط به حضور در خانه   ى شوهر نيست. والله العالم

رسيدن مسافر به وطن و قضا شدن نماز

سؤال: كسى هنگام ظهر در سفر بوده است و زمانى كه به وطن مى رسد عمداً يا به جهت فراموشى نماز ظهر و عصر را نمى خواند آيا قضاى نماز را بايد به صورت قصر بخواند يا كامل؟

جواب: بايد نماز را به صورت تمام قضا كند ميزان هميشه آخر وقت است كه از او فوت مى شود. والله العالم

نماز افراد نظامى

سؤال: وظيفه افراد نظامى كه از شهرى به شهر ديگر منتقل مى شوند و معلوم نيست چند سال در يك شهر مى مانند در مورد نماز و روزه چيست؟

جواب: نماز چنين افرادى كه مى دانند مدت بسيار مديدى مثلاً دو سال يا بيشتر در نقطه اى مى مانند، تمام است و همچنين بايد روزه را بگيرند و در حقيقت چنين مكانى براى آنها وطن دوم حساب مى شود و اگر سفر شرعى كردند پس از بازگشت نياز به قصد اقامت ندارند. والله العالم

نماز در مدت سربازى

سؤال: آيا در مورد سرباز آموزشى (2ماهه) با سرباز دائمى در رابطه با نماز و روزه تفاوتى وجود دارد؟

جواب: سرباز وظيفه دو ماهه، بايد قصد اقامه كند ولى وظيفه دائمى مستقر در يك مكان چنين نيست. والله العالم

لباس نجس سرباز

سؤال: سربازى كه تنها يك لباس دارد و آن هم نجس شود و وقت كافى براى آب كشيدن لباس نباشد وظيفه اش در مورد نماز چيست؟

جواب: با كم كردن لباس نجس به اندازه امكان، با همان نماز بخواند. والله العالم

نماز همسر و فرزندان در وطن دوم شوهر

سؤال: اينجانب در وطن اول و دوم طبق فتواى مرجع تقليد خود نماز را تمام مى خوانم، آيا همسر و فرزندان من نيز در وطن دوم تابع من مى باشند؟

جواب: همسر و فرزندان شما در وطنى كه فعلاً زندگى مى كنيد و فرزندان در آن متولد شده اند تمام مى خوانند اما وطن ديگر كه اين ملاك براى آنها نيست يعنى براى شما وطن بوده نه براى آنها فقط شما بايد تمام بخوانيد. والله العالم

سجده بر موزائيك و سيمان

سؤال: آيا سجده بر موزائيك و سيمان جايز است؟

جواب: احتياط آن است كه فقط بر موزائيك و سيمان سجده نكند. والله العالم

نماز در لباس نجس در حال غفلت

سؤال: شخصى لباس نجسى را به كسى داده كه بشويد و لكن بدون سؤال از وى و به اعتقاد به اين كه لباس را شسته است لباس را پوشيده و نماز خوانده و سپس فهميده كه هنوز لباس نجس است حكم نماز او چيست؟

جواب: نماز را قضا كند. والله العالم

قضاى نماز پدر و مادرى كه عمداً آن را ترك كرده اند

سؤال: اگر پدر و مادرى عمداً نماز و روزه انجام نداده باشند آيا قضاى آنها بر فرزند بزرگتر واجب است؟

جواب: احتياطاً قضا كند. والله العالم

وجود حائل بين صفوف مردان و زنان

سؤال: اگر بين صفوف مردان و صفوف زنان حائلى مثل ديوار باشد نماز جماعت صحيح است؟

جواب: شرط صحت نماز زنان با جماعت اين است كه با امام وحدت مكان داشته باشند، پس حائل بايد پرده يا مانند آن باشد، بنابراين حائلى مانند ديوار يا شيشه مايه بطلان نماز جماعت مى شود. والله العالم

نماز راننده در سفرهاى مربوط به رانندگى

سؤال: اگر راننده براى انجام امورى از قبيل تعويض پلاك، بيمه كردن و... سفرهايى داشته باشد حكم نماز او چگونه است؟

جواب: در همان سفر نيز حكم كثيرالسفر دارد. والله العالم

نماز سرباز

سؤال: افرادى كه مشغول خدمت سربازى مى باشند، به مدت چند ماه، هر شب يا هر هفته به محل سكونت خود و يا به خانه ى اقوام مسافرت مى كنند. وظيفه شان نسبت به نماز چيست؟

جواب: اين افراد حكم كثيرالسفر را دارند. والله العالم

همراه شدن با كاروانى كه قصد اقامه كرده است

سؤال: به همراه كاروانى به مشهد رفتم و در ذهنم بود كه اگر قرار شد كاروان ده روز بماند، من نيز تبعيت كنم، ولى غفلت كردم و پس از چند روز كه پرسيدم، متوجه شدم كاروان از همان روز ورود، تصميم گرفته ده روز بماند. وظيفه ام نسبت به روزهاى باقيمانده چيست؟

جواب: ظاهراً نيت شما اين بوده كه بر طبق اقامت كاروان در مشهد بمانيد و قصد عشره به صورت اجمالى داشته ايد. در اين صورت نمازهاى خود را تمام برگزار و نمازهاى قبلى را هم اگر به صورت قصر بوده، قضا كنيد. والله العالم

حد ترخص در شهرهاى بزرگ

سؤال: حد ترخص شهرهاى بزرگ مثل تهران چگونه محاسبه مى شود؟

جواب: شهرهاى بزرگ اگر شهر واحدى حساب شوند حد ترخّص، جايى است كه ديوار آخرين محله   ى آن شهر را نبيند و صداى اذان آن را نشنود. والله العالم

كثيرالسفر و سفرهاى غير شغلى

سؤال: اگر كسى كه دائم السفر است، سفرى را براى زيارت يا مهمانى و امثال آن برود، تكليف نماز و روزه ى او چيست؟

جواب: مادامى كه سفر براى او يك امر عادى است، بايد نماز خود را تمام بخواند و در اين قسمت، سفر براى كار شخصى يا مهمانى تأثيرى و فرقى ندارد. والله العالم

كثيرالسفر چند شغلى

سؤال: اگر كسى كه دائم السفر است، سفرى را براى زيارت يا مهمانى و امثال آن برود، تكليف نماز و روزه ى او چيست؟

جواب: مادامى كه سفر براى او يك امر عادى است، بايد نماز خود را تمام بخواند و در اين قسمت، سفر براى كار شخصى يا مهمانى تأثيرى و فرقى ندارد. والله العالم

رفتن به 15كيلومترى و سپس ادامه آن تا 50كيلومتر

سؤال: اگر كسى به قصد مكانى به پانزده كيلومترى وطن برود و پس از رسيدن به آن محل تصميم بگيرد كه به سفر خود تا پنجاه كيلومتر ادامه دهد. آيا نماز اين شخص در فاصله ى پانزده كيلومترى تمام است؟

جواب: از آن موقعى كه تصميم مى گيرد به سفر ادامه دهد، نمازش شكسته است. والله العالم

اگر فاصله بين محل خدمت و محل استراحت سفر محسوب شود

سؤال: گاهى به برخى افراد در محل خدمت، مأموريت داده مى شود براى انجام كارى به مدت ده روز يا بيشتر به شهرستان ديگر بروند و فاصله ى محل مأموريت با محلى كه هر شب در آن استراحت مى كنند بيش از سى كيلومتر است تكليف نماز و روزه ى اين افراد چيست؟

جواب: افراد ياد شده در تمام مدت مسافرند و بايد نماز خود را شكسته و روزه   ى خود را افطار كند. والله العالم

سفر اول و سفر دوم بدون بازگشت به وطن

سؤال: معلمى كه مى خواهد در فاصله ى 25كيلومترى و پنجاه كيلومترى تدريس كند، وقتى به 25كيلومترى رسيد كه سفر اوّل او مى باشد، آيا رفتن او به نقطه ى پنجاه كيلومترى سفر دوم حساب مى شود؟

جواب: هـرگاه فـرد يـاد شـده از اول قصـد داشـت كه پس از سفـر 25 كيلـومتـرى بـه نقطـه پنجـاه كيلـومتـرى نيـز بـرود، مجمـوعاً يك سفـر حسـاب مـى شـود و اگـر پس از رسيـدن بـه نقطـه   ى اوّل، سفـر دوم را نيـت بكنـد، رفتـن بـه نقطـه   ى پنجـاه كيلـومتـرى، سفـر دوم شمـرده مى شـود. والله العالم

خواندن نماز تمام در مكه و مدينه

سؤال: آيا مسافر در مكه و مدينه مى تواند نماز را تمام به جا آورد؟

جواب: در مسجدالحرام و مسجدالنبى (صلى الله عليه وآله) مى تواند نماز را تمام بخواند و ميان مسجد قديم و جديد در اين قسمت فرقى نيست; هر چند احتياط مستحب اين است كه فقط در بخش قديم نمازش را تمام بخواند. والله العالم

اعراض از وطن با قصد اعراض

سؤال: پس از ازدواج، از شهرى كه در آن متولد و ساكن بودم به شهر ديگرى رفتم. آيا براى اعراض از وطن، «قصد» كافى است يا لفظ لازم است و بايد به زبان بياورم؟

جواب: هرگاه تصميم قاطعانه بگيرد كه در وطن خود زندگى نكند، براى اعراض كافى است و گفتن به زبان لازم نيست. والله العالم

تدريس و سفر شرعى

سؤال: كسى كه براى تدريس در دانشگاه يا صله رحم، مسافت شرعى را طى مى كند، آيا نماز او تمام و روزه اش صحيح است؟

جواب: هرگاه فردى به طور مرتب در هر هفته يا ده روز دو روز به سفر مى رود و به وطن برمى گردد و اين كار دو ماه ادامه پيدا بكند بايد نماز خود را تمام بخواند و روزه بگيرد البته در سفر اول حكم مسافر دارد و در سفر دوم احتياط كند(نماز را هم تمام و هم شكسته بخواند) و در سفر سوم، نماز او تمام است. والله العالم

تدريس و سفر شرعى

سؤال: كسى كه براى تدريس در دانشگاه يا صله رحم، مسافت شرعى را طى مى كند، آيا نماز او تمام و روزه اش صحيح است؟

جواب: هرگاه فردى به طور مرتب در هر هفته يا ده روز دو روز به سفر مى رود و به وطن برمى گردد و اين كار دو ماه ادامه پيدا بكند بايد نماز خود را تمام بخواند و روزه بگيرد البته در سفر اول حكم مسافر دارد و در سفر دوم احتياط كند(نماز را هم تمام و هم شكسته بخواند) و در سفر سوم، نماز او تمام است. والله العالم

دو يا سه هفته در سال در وطن بودن

سؤال: شخصى از زمان كودكى به مدت چند ماهى در طول سال در شهرى مانده و آنجا وطن او بوده است و قصد داشته تا آخر عمر اين كار را ادامه دهد، ولى اكنون فقط دو يا سه هفته در آن شهر مى ماند. حال اگر اين شخص كمتر از ده روز در آن شهر بماند نماز او كامل است يا شكسته؟

جواب: شخص مزبور تا از آن شهر اعراض نكرده، وطن او محسوب مى شود و نمازش در آنجا تمام است. والله العالم

قصد ده روز و سفر به كمتر از مسافت شرعى سى سال ترك وطن

سؤال: آيا مبلغ در سفر تبليغى، مى تواند در دو روستا نماز را تمام بخواند؟

جواب: در فرض مزبور نماز مبلغ تمام است، مشروط بر اين كه در يك محل قصد اقامت كند و مى تواند به محل ديگر به مدت روزانه حدود دو ساعت برود و برگردد و اين در صورتى است كه فاصله   ى دو محل، كمتر از چهار فرسخ باشد. والله العالم

كثيرالسفر دانشجويان

سؤال: اگر كسى براى درس از وطن تا محل درس هر روز5/22كيلومتر يا بيشتر مى رود وظيفه اش نسبت به نماز و روزه در محل درس و بين راه چيست؟

جواب: بسمه تعالى: هرگاه بين شهرى كه زندگى مى كند و محل درس مسافت شرعى است و هر روز اين كار انجام مى گيرد نماز او در غير سفر اول و دوم، در بين راه ومحل درس تمام است، در سفر اوّل قصر و احتياطاً در سفر دوم بين قصر و اتمام جمع نمايد. والله العالم

نماز و روزه زندانيان و رفت و آمد آنان

سؤال: زندانيانى كه كمتر از ده روز در منزل خود مى مانند و كمتر از ده روز در زندان هستند، حكم نماز و روزه ى آنان در زندان چگونه است؟ با توجه به اين كه فاصله ى بين زندان و وطن به مقدارى است كه مسافر محسوب مى شوند.

جواب: بسمه تعالى: در راه و در محيط زندان  حكم كثير السفر را دارند. والله العالم

منطقه صنعتى پارس

سؤال: منطقه ى اقتصادى انرژى پارس با مساحت سى هزار هكتار شامل دو سايت مى باشد. آيا مى توان كل اين محدوده را منطقه ى واحد فرض كرد كه در اين صورت رفت و آمد در اين محدوده، موجب باطل شدن قصد نباشد؟

جواب: اگر آن منطقه از طرف شهردارى يا بخشدارى يا فرماندارى واحدى اداره مى شود و در حقيقت از نظر اجتماعى و سياسى مكان واحدى مى باشند، مى توان همه را يك منطقه دانست. والله العالم

خارج شدن از محل اقامت

سؤال: كسى به قصد اقامت ده روز وارد منطقه اى مى شود. ولى به خاطر كار شخصى يا ادارى به خارج از آن منطقه سفر مى كند، آيا به قصد اقامه اش ضرر مى زند؟

جواب: هرگاه كمتر از حد مسافت شرعى سفر كند و زود برگردد، ضررى به اقامه نمى زند. والله العالم

نماز تمام در كربلا

سؤال: شخص مسافرى كه به كربلا مشرف شده در كدام مكان مى تواند نمازش را قصر يا تمام بخواند؟

جواب: در حرم سيدالشهداء (عليه السلام) به شعاع حدود يازده متر از ضريح مقدس آن حضرت مى توان نماز قصر را به صورت تمام اقامه كرد. والله العالم

خواندن قضاى نماز شب

سؤال: آيا مى توان نماز شب هاى چند سال قبل را قضا كرد؟

جواب: قضاى نوافل شب مستحب است. والله العالم

رعايت احكام نماز مستحبى مثل احكام نماز واجب

سؤال: برخى از مؤمنين در نماز مستحبى، برخى از دستورهاى نماز را رعايت نمى كنند; مثلاً سر را به مقدار ده سانتيمتر از سجده بلند مى كنند و بدون نشستن كامل دوباره سجده ى دوم را انجام مى دهند. آيا چنين نماز مستحبى صحيح است؟

جواب: احكام نوافل عين احكام نمازهاى واجب است; مگر در مواردى كه براى عدم رعايت آن دليلى باشد; مانند نماز نافله شب كه در حين راه رفتن نيز مى توان خواند. والله العالم

خواندن نافله عصر قبل از نماز ظهر

سؤال: آيا مى توان نافله ى عصر را قبل از نماز ظهر انجام داد به اين علت كه مى داند در بين دو نماز نمى تواند نافله ى عصر را بخواند؟

جواب: نافله   ى عصر را بايد پس از نماز ظهر برگزار كرد و تقديم بر نماز ظهر جايز نيست، مگر روز جمعه. والله العالم

شك در نيت نماز صبح يا عصر

سؤال: اگر قبل از اتمام ركعت دوم، شك كند كه نيّت قضاى نماز صبح كرده يا قضاى عصر، وظيفه ى او چيست؟

جواب: بنا را بر يكى از دو نماز بگذارد و تمام كند و سپس بايد هر دو نماز را قضا كند. والله العالم

تأخير نماز از اول وقت به جهت دستور كارفرما

سؤال: اگر به جهت ساعت كارى و تعهدى كه از كاركنان گرفته اند، اقامه ى نماز اول وقت در حدود يك ساعت به تأخير بيفتد، شرعاً اشكال دارد؟

جواب: شكى نيست كه فرد مسلمان بايد در اول وقت نماز بگزارد و فضيلت آن را درك كند، ولى در عين حال اگر شرايط ايجاب كرد كه در غير وقت اوّل نماز بگزارد اشكال ندارد; خواه فرادى باشد يا به جماعت. والله العالم

نماز قضاى پدر به عهده فرزندى كه هنوز بدنيا نيامده

سؤال: مردى مرده است و فرزندى ندارد، ولى همسرش حامله به پسرى است. آيا بعد از به دنيا آمدن پسر، قضاى نمازهاى پدر به عهده ى اوست؟

جواب: ميزان در لزوم قضا، بزرگترين فرزند است و در اين قسمت بين فرزندى كه در حال حيات پدر به دنيا آمده يا در حمل مادر باشد، فرقى نيست. والله العالم

غلط خواندن پدر، نماز واجب را و قضاى آن برعهده پسر

سؤال: آيا قضاى نمازهاى پدر كه به جهت سهل انگارى غلط مى خوانده، به عهده ى پسر بزرگتر است؟

جواب: نمازهايى كه برعهده   ى ميّت است، به هر سبب كه باشد قضاى آن بر ولى او لازم است. والله العالم

قضاى نماز پدر برعهده فرزند پسر

سؤال: مردى مرده است و پسر بزرگ او مجنون است. آيا نمازهاى قضاى پدر برعهده ى پسر كوچكتر مى باشد؟

جواب: احتياطاً پسر كوچكتر قضا كند. والله العالم

پاك بودن لباس

سؤال: در چه صورتى بايد لباس نمازگزار پاك باشد؟

جواب: لباس نمـازگـزار بايد پاك باشد و اگر كسى بداند لباس يا بدنش نجس است و با بدن يا لباس نجس نماز بخواند نمازش باطل است مگر مواردى مثل تنگى وقت در حالى كه لباس پاك نداشته باشد يا نجاست خون به مقدار كمتر از يك درهم باشد. والله العالم

نماز آيات براى پس لرزه

سؤال: آيا براى پس لرزه ها بايد نماز آيات خواند؟

جواب: هرگاه پس لرزه ها از نظر عرف ادامه همان زلزله قبلى باشد و فاصله بين آنها كم باشد يك زلزله حساب مى شود و در غير اين صورت، متعدد حساب مى شود در صورتى كه محسوس باشند. والله العالم

امامت فرد غير روحانى

سؤال: آيا فرد غير روحانى در صورتى كه امام جماعت حاضر نباشد مى تواند به عنوان امام جماعت نماز را برگزار نمايد؟

جواب: شـايستـه اسـت امـام جمـاعت روحـانى باشـد مگـر در مـواردى استثنايى كه فرد غير روحانى كه مقبول نمازگزاران و عادل باشد مى تواند به صورت موقت و محدود امامت كند. والله العالم

¯ پخش اذان و...از بلندگو

سؤال: نظر شريف جنابعالى درباره ى پخش صداى اذان و مجالس حسينى و مجالس ختم از بلندگو كه منجر به اذيت و آزار مؤمنين و سلب آسايش همسايگان مى شود چيست؟

جواب: اذان از شعائر اسلام و فلسفه   ى آن آگاه كردن مردم به اوقات نماز است در شرايط كنونى بايد با صداى بلند گفته شود، امّا در بقيه   ى امور بايد مراقبت كنند كه باعث آزار و ناراحتى همسايگان نشود. والله العالم

غسل جنابت مسافر

سؤال: كسى كه مسافر بوده و شب، جنب شده است، قبل از ظهر به محل زندگى مى رسد و تا اين لحظه كارى كه روزه را باطل مى كند انجام نداده است. حال اگر در بين راه غسل كند روزه ى او چه حكمى دارد؟

جواب: اگر مقصود از بين راه، پيش از اذان صبح باشد روزه   ى وى صحيح است و اگر مقصود، پس از اذان صبح باشد روزه باطل و بايد قضا كند. والله العالم