١ – حدّ ترخّص در سفر هوایی
سؤال:لطفا حد ترخص در سفر هوایی را مشخص فرمایید. فرضا اگر هواپیما حدود 11 دقیقه قبل از اذان ظهر از زمین بلند شود آیا روزه آن روز، صحیح است یا خیر؟ اگر انسان شک کند که قبل از ظهر از حد ترخص خارج شده یا قبل از ظهر حکم روزه آن روز چه می باشد؟
جواب: در سفرهای هوایی حدّ ترخص بسیار زود حاصل می شود. چند دقیقه ای که از محل دور شوند به حدّ ترخص می رسند.
٢ – حکم کارخانه ها هنگام محاسبه حد ترخص
سؤال:سلام علیکم
در مورد شخص مسافر، اصولا حد ترخص را تا حدی میگیرند که دیوارهای شهر معلوم نباشد. اما در شهر های بزرگ و صنعتی تا 30-40 کیلومتری حاشیه شهر کارخانجات وجود دارد. آیا این کارخانه ها اصولا جزو دیوارهای شهر محسوب می شود یا نه؟
جواب: اگر نه حد ترخص بر اساس فرسخ(یا کیلومتر) از کجای این شهرها حساب می شود.کارخانه ها جزو شهر محسوب نمی شوند.
٣ – گذشتن از مسافت شرعی بدون قصد سفر
سؤال:چند نفر با اتومبیل به بیرون شهر سفر کرده و بدون مقصد خاصی گردش می کرده اند و برای حفظ روزه شان می خواسته اند به بیش از مسافت شرعی نروند اما متوجه شده اند که از مسافت شرعی گذشته اند. آیا روزه شان باطل است و نماز شکسته است؟
جواب: در صورتیکه قصد رفتن به مسافت نداشته اند نماز و روزه آنها کامل است مشروط بر اینکه برگشتن آنها به اندازه مسافت نباشد یا قبل از ظهر بازگردند.
٤ – عدم محاسبه حد ترخص نسبت به مراکز صنعتی اطراف شهر
سؤال:با توجه به توسعه شهرها و آبادی ها تشخیص حد ترخص مشکل شده است. آنچه در لسان رساله ها آمده است، آخرین دیوار شهر و آبادی است. اکنون به جای آخرین دیوار و خانه، موسسات و مراکز صنعتی است که به صورت گسترده از هر طرف شهرها را احاطه کرده است. بنابراین وظیفه قادم به وطن یا عازم به سفر در انجام نماز و روزه چیست؟
جواب: موسسات صنعتی غالباً بیرون شهر است و جزو شهر محسوب نمی شود.