١ – اقتدا به غیر روحانی با وجود روحانی
سؤال: در صورتى که با حضور روحانى به امام جماعت غیر روحانى اقتدا شود، حکم نماز مأمومین از لحاظ صحّت و بطلان چیست؟
جواب: اشکال دارد.
٢ – اقتدا به روحانی مبلّغ در ایام تبلیغ
سؤال: در مساجدى که در طول سال به فرد غیر روحانى اقتدا مى شود، در زمانهاى خاصّ تبلیغ، مانند ایّام ماه مبارک رمضان که روحانیّون محترم براى تبلیغ اعزام مى گردند، اولویّت اقامه جماعت با کدام است؟
جواب: اولویت با روحانی جامع الشرایط است
٣ – اولویت روحانی برای اقامه جماعت
سؤال: در صورتى که طلبه اى بتواند به صورت غیر مرتّب و نامنظّم نماز جماعت را در مسجدى اقامه کند، و براى فردى غیر معمّم امکان اقامه جماعت به صورت منظّم وجود داشته باشد، وظیفه مأمومین اقتدا به کدام یک است؟
جواب: در این گونه موارد هرگاه روحانى حضور پیدا کند، او اقامه جماعت مى کند، و هرگاه او حضور پیدا نکند، فرد غیر روحانى اقامه جماعت مى کند.
٤ – نماز قضای امام جماعت
سؤال: 1- در بحث جماعت آیا باید نماز قضای امام، قضای حتمی باشد یا خیر؟
سؤال: 2- در صورت مثبت بودن جواب مسأله فوق آیا انسان باید از امام جماعت سؤال کند که نماز قضای او قضای حتمی است یا خیر؟
جواب: 1- آری باید قضای قطعی باشد.
جواب: 2- لازم نیست.
٥ – وظیفه کسی که شک در قرائت امام دارد
سؤال: اگر کسی شک در قرائت حمد و سوره امام دارد آیا می تواند حمل بر صحت کند یا باید تحقیق کند ؟
جواب: هرگاه امام عادل است حمل بر صحت کنید مگر این که قرائن خلافی بر شما ظاهر شود.
٦ – اقتدا به امام جماعتی که کمرش خمیده است
سؤال: امام جماعت ما کمرش خمیده است، امّا این خمیدگى به حدّ رکوع نمى رسد، و براى رکوع مقدار بیشترى خم مى شود که صدق رکوع مى کند، آیا اقتدا به چنین امامى صحیح است؟
جواب: اشکال ندارد.
٧ – خواندن تسبیحات اربعه در رکعت دوم توسط امام
سؤال: اگر امام جماعت سهوا در رکعت دوم نماز تسبیحات اربعه بخواند، آیا نماز ماموم صحیح است ؟
جواب: مامومین باید به وسیله ای به او آگاهی دهند تا برگردد و اصلاح کند.
٨ – عدالت امامی که چند مرتبه غیبت کرده است
سؤال: عدالت یکى از شرایط امام جماعت است که در تعریف عدالت مى فرمایند: «گناه کبیره نکند، و اصرار بر صغیره نداشته باشد» اگر کسى مدّتى امام جماعتى را مى شناسد و مى داند که او شخصى بزرگوار است و از لحاظ عقیده و سائر مسائل، انحرافى در او وجود ندارد; ولى یکى دو مورد از او غیبتى سر زده است. این کار باعث سقوط عدالت او مى شود؟
جواب: باید این موارد استثنایى را توجیه کرد; شاید او معتقد بوده که در موارد فوق، فردِ غیبت شده جایز الغیبة بوده; هر چند در اعتقاد خود خطا کرده باشد.
٩ – اقتدا به مأمومی که نمازش فرادی شده
سؤال: اگر کسی رکعت اول نماز خود را به کسی اقتدا کند و رکعت دوم به بعد را فرادی آیا میتوان به او اقتدا کرد؟
جواب: در صورتی که شخصی اول به رکعت آخر نماز جماعت برسد و رکعات بعد را فرادی بخواند دیگری می تواند پس از فرادی شدن نمازش به وی اقتدا کند.
١٠ – اقتدا به امام جماعتی که پول دریافت میکند
سؤال: اگر امام جماعت برای خواندن نماز پول دریافت کند آیا از نظر شرعی نماز خواندن پشت آن امام جماعت اشکالی دارد ؟
جواب: پول را به خاطر نماز به امام جماعت نمی دهند بلکه برای اموری مثل هزینه رفت و آمد پرداخت می کنند و نماز خواندن پشت سر ایشان اشکالی ندارد.
١١ – اقتدا در نماز به فردی که ریش خود را تراشیده
سؤال: در شرکت ما روزهایی که روحانی برای نماز جماعت نمی آید بعضی از اوقات یکی از همکاران که ریش خود را کاملاً تراشیده به عنوان امام جماعت حاضر می شود. آیا می توان به او اقتدا کرد؟
جواب: اشکال دارد.
١٢ – اقتدا به امام جماعت ناشناس
سؤال: یک نفر از اهل علم وارد شهر یا روستایى مى شود که اهالى او را نمى شناسند، آیا مى توانند به او اقتدا کنند؟
جواب: چنانچه اطمینان به عدالت او داشته باشند کافى است.
١٣ – امام جماعت وسواسی
سؤال: آیا اقتدا به امام جماعت وسواسى که مثلا کلمه اى را چند بار تکرار مى کند جایز است؟
جواب: خالى از اشکال نیست ولى توجّه داشته باشید رعایت احتیاط به تکرار یکى دو بار دلیل بر وسواسى بودن نیست.
١٤ – امام جماعتی که دست او قطع شده
سؤال: آیا کسى که یک دست او قطع شده است مى تواند امام جماعت بشود؟
جواب: مانعى ندارد.
١٥ – عدالت در حاکم شرع و مرجع و امام جمعه و جماعت
سؤال: آیا در مورد امام جماعت، امام جمعه، حاکم شرع و مرجع تقلید اصل بر عدالت است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود یا باید عدالت ایشان برای انسان ثابت شود؟
جواب: عدالت امام جمعه و جماعت و حاکم شرع و مرجع تقلید شرط است منتها اثبات عدالت از طرق مختلف امکان پذیر است. مثلا امام جماعتی در مسجد معروف شهر ایستاده و افراد ظاهرالصلاحی به او اقتدا کرده اند، این مقدار کافی است و در مورد امام جمعه ها می دانیم تا تحقیق کامل درباره آنها نشود به این مقام منصوب نمی شوند.
١٦ – استفاده از اذکار غیر معروف در نماز
سؤال: امام جماعت محل کار ما در رکوع و سجود خود به جای ذکرهای مذکور در رسالات مجتهدین، اذکاری مثل شکراً لله یا هادی و ... را می گوید. آیا بیان این اذکار در نماز صحیح می باشد و ما می توانیم به ایشان اقتدا کنیم؟
جواب: گفتن اذکار مذکور به قصد ذکر مطلق اشکالی ندارد ولی باید ذکر خاص رکوع و سجده گفته شود و به ایشان تذکر دهید که برای مراعات مأمومین حتماً اذکار مخصوص را بگوید.
١٧ – امام جماعت راتب
سؤال: آیا امام راتب صاحب اختیار مسجد یا محراب است؟ به گونه اى که نماز خواندن غیر او در آن جا اشکال داشته باشد یا این که اولویت امام راتب به نحو افضلیّت است؟ لطفاً توضیح دهید.
جواب: رعایت حقّ امام راتب، واجب نیست بلکه مستحب است; ولى براى این که مفاسدى به وجود نیاید سزاوار است این گونه مسائل رعایت گردد.
١٨ – اقتدا به دو نفر در یک نماز
سؤال: آیا در یک نماز مى توان به دو نفر اقتدا کرد؟
جواب: در یک نماز به دو نفر در غیر موارد ضرورت نمى توان اقتدا کرد.
١٩ – نظر واقف نسبت به تعیین امام جماعت
سؤال: واقف خواهان اعلمیّت و اهل محل بودن پیش نماز مى باشد، ولى هم اکنون پیش نماز امام جمعه محترم شهر است، که اهل این شهر نمى باشد. اقامه نماز به امامت فرد مذکور چه حکمى دارد؟
جواب: نظر واقف نسبت به تعیین امام جماعت شرط نیست.
٢٠ – تکرار نماز جماعت در مسجد دیگر
سؤال: امام جماعت مقلّد مرجعى است که اعاده جماعت را در مسجد دیگر با جماعت دیگر جایز مى داند ولى مأمومین مسجد دوّم مقلّد مرجعى دیگرند که جایز نمى داند، آیا مأمومین مسجد دوّم مى توانند به آن امام اقتدا کنند؟
جواب: نمى توانند ولى اگر آنها خبر ندارند بر امام لازم نیست مطلب را براى آنها شرح دهد.
٢١ – اقتدا به امام جماعتی که مقلد مرجع دیگری است
سؤال: لطفاً براى این جانب که امام جماعت مسجدى هستم اجازه اى صادر فرمایید.
جواب: اگر منظور اقامه جماعت در مسجد است اجازه لازم ندارد و اگر چیز دیگرى است مرقوم بدارید تا جواب داده شود.
٢١ – اقتدا به امام جماعت نمازخانه های بین راه
سؤال: اگر در محلی نمازجماعت برگزار باشد ولی من نه امام جماعت را بشناسم و نه افرادی که پشت سرایشان نماز میخوانند مثل مساجد بین راه و یا نمازخانه دانشگاه آیا میتوانم نماز را به جماعت بخوانم یا باید فرادی بخوانم؟
جواب: چنانچه عده ای از افراد ظاهر الصلاح به وی اقتدا کرده باشند شما هم می توانید اقتدا کنید.
٢٢ – اقتدا به امام جماعت اهل سنت در غیر کشور عربستان
سؤال: حکم اقتدا به امام جماعت اهل سنت در غیر کشور عربستان مثل کشورهای عربی و همچنین نماز خواندن در مساجد آنان با جماعت یا فرادی و سجده بر فرش چیست؟
جواب: در مواقعی که با آنها هستید می توانید به جماعت اقتدا کنید و نماز صحیح است.
٢٣ – اقتدا در نماز به فردی که ریش خود را تراشیده
سؤال: در شرکت ما روزهایی که روحانی برای نماز جماعت نمی آید بعضی از اوقات یکی از همکاران که ریش خود را کاملاً تراشیده به عنوان امام جماعت حاضر می شود. آیا می توان به او اقتدا کرد؟
جواب: اشکال دارد.
٢٤ – امام جماعت بودن زن
سؤال: چرا یک زن نمی تواند پیشنماز زنان باشد؟
جواب: پیشنماز بودن زن برای زنان اشکالی ندارد.
٢٥ – اقتداء به امام جماعتی که در قرائت اشکال دارد
سؤال: اگر برای ماموم محرز باشد که امام جماعت در حمد و سوره اشکال دارد، آیا می تواند در رکعت سوم به بعد اقتدا کند؟
اگر کسی تا به حال چنین اقتدا کرده، حکم نمازهایش چیست؟
جواب: 1ـ اگر به این مطلب یقین داشته باشد نمی تواند اقتدا کند.
جواب: 2ـ نمازهای این مدت را تدریجا قضا کند.
٢٦ – استفاده از اذکار غیر معروف در نماز
سؤال: امام جماعت محل کار ما در رکوع و سجود خود به جای ذکرهای مذکور در رسالات مجتهدین، اذکاری مثل شکراً لله یا هادی و ... را می گوید. آیا بیان این اذکار در نماز صحیح می باشد و ما می توانیم به ایشان اقتدا کنیم؟
جواب: گفتن اذکار مذکور به قصد ذکر مطلق اشکالی ندارد ولی باید ذکر خاص رکوع و سجده گفته شود و به ایشان تذکر دهید که برای مراعات مأمومین حتماً اذکار مخصوص را بگوید.
٢٧ – عدالت در حاکم شرع و مرجع و امام جمعه و جماعت
سؤال: آیا در مورد امام جماعت، امام جمعه، حاکم شرع و مرجع تقلید اصل بر عدالت است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود یا باید عدالت ایشان برای انسان ثابت شود؟
جواب: عدالت امام جمعه و جماعت و حاکم شرع و مرجع تقلید شرط است منتها اثبات عدالت از طرق مختلف امکان پذیر است. مثلا امام جماعتی در مسجد معروف شهر ایستاده و افراد ظاهرالصلاحی به او اقتدا کرده اند، این مقدار کافی است و در مورد امام جمعه ها می دانیم تا تحقیق کامل درباره آنها نشود به این مقام منصوب نمی شوند.
٢٨ – باطل شدن وضوی امام جماعت در اثناء نماز
سؤال: اگر در حین نماز از امام جماعت باید خارج شود چه باید بکند؟ نماز را رها کند یا بعد از نماز به مأمومین بگوید که نمازشان را دوباره بخوانند یا اگر از آبرویش می ترسد چه باید بکند؟
جواب: باید شخص دیگری که شرایط امامت جماعت دارد را به جلو بیاندازد تا مأمومین نمازشان را با او ادامه دهند و اگر چنین کسی در صف جماعت نباشد می تواند به مردم اعلام کند که من وضو ندارم (بی آنکه شرح دهد) و به آنها بگوید نمازشان را ادامه دهند.
٢٩ – اقتدا به امام جماعتی که حجامت کرده است
سؤال: آیا نماز خواندن با زخم های ناشی از حجامت صحیح است؟ و آیا چنین شخصی می تواند به عنوان امام جماعت واقع شود؟
جواب: اگر به گونه اي است که آب کشيدن بدن يا لباس، کار مشکلي است تا وقتي که زخم يا جراحت خوب نشده، مي تواند با آن نماز بخواند و و اگر لباسش نجس نشده و فقط بدن نجس است می تواند امام جماعت باشد.
٣٠ – امامت جماعت کسی که هنگام سجده قدری مهر را بلند می کند
سؤال: شخصى امام جماعت مسجدى است که تمام شرایط امامت جماعت را دارا بوده، و حتّى به درجه اجتهاد هم رسیده، ولى اخیراً مبتلا به بیمارى آرتروز (درد زانو) شده است. اطبّاى معالج وى مى گویند: «به هنگام نماز بایستى مهر را مقدارى بلند کرده، سپس روى آن سجده نماید» خلاصه به طور طبیعى نمى تواند سجده کند، ولى بقیّه نماز را به صورت طبیعى بجا مى آورد. آیا این مورد از مصادیق اقتداى شخص ایستاده به نشسته است که جایز نمى باشد؟
جواب: از نظر ما دلیلى بر عدم جواز نیست، و ادلّه جماعت (ولو به اطلاق مقامى) شامل چنین اشخاصى مى شود; بنابراین، اقتدا به چنین کسى جایز است.
٣١ – شیخی یا اخباری بودن امام جماعت
سؤال: آیا اقتدا کردن به پیشنماز شیخی مسلک یا اخباری مسلک، در نماز جماعت جائز هست؟
جواب: اقتدا به پیشنماز شیخی مسلک جایز نیست و اخباری مسلک اگر نمازش را همانند فتوای مجتهدین ما به جا می آورد مانعی ندارد.
٣١ – اقتدا به امام جماعت اهل سنت در حج
سؤال: در موسم حج مردم به امام جماعت اهل سنّت اقتدا مى کنند، آیا در وسعت وقت اعاده لازم است؟
جواب: نماز آنها صحیح است و اعاده لازم نیست.
٣٢ – شیخی یا اخباری بودن امام جماعت
سؤال: آیا اقتدا کردن به پیشنماز شیخی مسلک یا اخباری مسلک، در نماز جماعت جائز هست؟
جواب: اقتدا به پیشنماز شیخی مسلک جایز نیست و اخباری مسلک اگر نمازش را همانند فتوای مجتهدین ما به جا می آورد مانعی ندارد.
٣٣ – امام جماعت بودن زن
سؤال: چرا یک زن نمی تواند پیشنماز زنان باشد؟
جواب: پیشنماز بودن زن برای زنان اشکالی ندارد.
٣٤ – شک در صحت قرائت امام
سؤال: اگر انسان شک کند که قرائت امام جماعت مطابق فتواى مرجع او مى باشد آیا مى تواند اقتدا کند؟ و در صورت جواز اقتدا; آیا اعاده نماز به عنوان احتیاط لازم است؟
جواب: تا زمانى که یقین به خلاف ندارید اقتدا جایز است و اعاده نماز احتیاطاً لازم نیست.
٣٥ – امامت غیر روحانی با وجود روحانی
سؤال: امام راتب مسجدى غیر روحانى است. اگر فردى روحانى به طور اتّفاقى به آن مسجد برود و بخواهد امام جماعت بشود آیا باید از امام راتب غیر روحانى اجازه بگیرد؟ و آیا با وجود روحانى، غیر روحانى مى تواند امام جماعت بشود؟
جواب: اجازه گرفتن واجب نیست ولى به اخلاق مؤمن نزدیکتر است امّا در جایى که آقایان روحانى هستند امامت غیر روحانى خالى از اشکال نیست.
٣٦ – معیوب بودن پای امام جماعت
سؤال: یک پاى امام جماعتى در اثر حادثه اى شکسته، حال در اثر شکستگى، پاى او درست جمع نمى شود که براى تشهّد و سجود و سلام زانو بزند و باید آن پاى شکسته را در سجود و تشهد کمى دراز کند، ولى شرایط دیگر موجود است، آیا جایز است که با این حال امامت نماید؟
جواب: جایز است.
٣٧ – امامت جماعت زن برای خانمها
سؤال: امامت جماعت زن براى زنان چه حکمى دارد؟
جواب: جایز است.
٣٨ – امام جماعتی که بر روی میز سجده می کند
سؤال: کسى که نماز ایستاده مى خواند و رکوع را به طور معمولى انجام مى دهد اما براى سجده روى صندلى مى نشیند و روى میز مهر مى گذارد و سجده مى کند، آیا چنین کسى مى تواند امام جماعت بشود؟
جواب: احتیاط واجب در ترک آن است.
٣٩ – خواندن نماز فرادا هنگام برپایی نماز جماعت
سؤال: نماز کسانى که به هنگام انعقاد نماز جماعت در محلّ اقامه جماعت به صورت فرادى مى خوانند چه حکمى دارد؟
جواب: هرگاه هتک امام جماعت مسجد شود اشکال دارد.
٤٠ – تکرار نماز جماعت در مسجد دیگر
سؤال: امام جماعت مقلّد مرجعى است که اعاده جماعت را در مسجد دیگر با جماعت دیگر جایز مى داند ولى مأمومین مسجد دوّم مقلّد مرجعى دیگرند که جایز نمى داند، آیا مأمومین مسجد دوّم مى توانند به آن امام اقتدا کنند؟
جواب: نمى توانند ولى اگر آنها خبر ندارند بر امام لازم نیست مطلب را براى آنها شرح دهد.
٤١ – باطل شدن وضوی امام جماعت در اثناء نماز
سؤال: اگر در حین نماز از امام جماعت باید خارج شود چه باید بکند؟ نماز را رها کند یا بعد از نماز به مأمومین بگوید که نمازشان را دوباره بخوانند یا اگر از آبرویش می ترسد چه باید بکند؟
جواب: باید شخص دیگری که شرایط امامت جماعت دارد را به جلو بیاندازد تا مأمومین نمازشان را با او ادامه دهند و اگر چنین کسی در صف جماعت نباشد می تواند به مردم اعلام کند که من وضو ندارم (بی آنکه شرح دهد) و به آنها بگوید نمازشان را ادامه دهند.
٤١ – اختلاف مرجع تقلید امام جماعت ومامومین
سؤال: اگر مرجع تقلید امام جماعت و نمازگزار مختلف باشد، و در بعضى از مسائل نماز، مراجع آنها با هم اختلاف نظر داشته باشند، وظیفه مأموم چیست؟
جواب: در صورتى که نداند نماز امام طبق فتواى مرجع او باطل است، مى تواند به او اقتدا کند.
٤٢ – اقتدا به امام جماعتی که نماز استیجاری می خواند
سؤال: اگر امام نماز استیجارى بخواند، آیا مأمومین مى توانند به او اقتدا کنند؟
جواب: در صورتى که نماز استیجارى از کسى باشد که به طور قطع نماز از او فوت شده، امامت چنین کسى اشکالى ندارد.
٤٣ – اقامه جماعت توسط طلبه در صورت نبودن امام راتب
سؤال: آیا یک طلبه مى تواند در مواقعى که امام جماعت نیامده، نماز جماعت را بر پا کند؟
جواب: مى تواند امامت کند تا نماز جماعت تعطیل نشود.
٤٤ – اقتدا به غیر روحانی با وجود روحانی
سؤال: در صورتى که با حضور روحانى به امام جماعت غیر روحانى اقتدا شود، حکم نماز مأمومین از لحاظ صحّت و بطلان چیست؟
جواب: اشکال دارد.
٤٥ – رضایت امام جماعت برای امامت دیگری
سؤال: لطفاً به سؤالات زیر پاسخ دهید:
1ـ اگر امام جماعتى به عنوان اعتراض نماز جماعت را ترک کند، و با مراجعه مکرّر هیأت أمنا و مؤمنین، حاضر نشود به مسجد بیاید، و مسجد، خصوصاً در ایّام تبلیغى محرّم و صفر، تعطیل گردد. آیا هیأت امنا مى توانند از امام جماعت دیگرى، که جامع الشرایط باشد، جهت اقامه نماز جماعت در مسجد دعوت کنند؟
2ـ اگر امام جماعت قبلى بگوید: «راضى نیستم کسى در این مسجد نماز جماعت بخواند.» آیا این سخن مسموع است؟
3ـ آیا امام جماعت مى تواند از هیأت امناى مسجد حقوق ماهانه مطالبه کند؟
جواب: هرگاه امام جماعتى به هر دلیلى مسجد را ترک کند، و حاضر به اقامه جماعت در آن نگردد، رضایت او براى اقامه جماعت توسّط امام جماعت دیگر ـ که جامع الشرایط باشد ـ شرط نیست. و امام جماعت نمى تواند براى نماز جماعت مطالبه وجه کند، ولى سزاوار است مؤمنین او را تأمین کنند. و در هر حال، شایسته است اختلافات را به طور مسالمت آمیز حل کنید.
٤٦ – ناقص خواندن سوره توسط امام جماعت
سؤال: اگر امام جماعت سوره نماز را ناقص بخواند، آیا نماز خودش و ماموم باطل است؟ فرق بین نماز ماموم که متوجه اشتباه شده با آن که متوجه نشده، چیست؟
جواب: آنها که متوجه نشده اند و همچنین امام جماعت که اشتباه کرده نمازشان صحیح است ولی آنها که متوجه می شوند لازم است به نحوی امام را متوجه کنند و یا سوره را خودشان بخوانند.
٤٧ – نظر واقف نسبت به تعیین امام جماعت
سؤال: واقف خواهان اعلمیّت و اهل محل بودن پیش نماز مى باشد، ولى هم اکنون پیش نماز امام جمعه محترم شهر است، که اهل این شهر نمى باشد. اقامه نماز به امامت فرد مذکور چه حکمى دارد؟
جواب: نظر واقف نسبت به تعیین امام جماعت شرط نیست.
٤٨ – اقتدا به روحانی مبلّغ در ایام تبلیغ
سؤال: در مساجدى که در طول سال به فرد غیر روحانى اقتدا مى شود، در زمانهاى خاصّ تبلیغ، مانند ایّام ماه مبارک رمضان که روحانیّون محترم براى تبلیغ اعزام مى گردند، اولویّت اقامه جماعت با کدام است؟
جواب: اولویت با روحانی جامع الشرایط است
٤٩ – اولویت روحانی برای اقامه جماعت
سؤال: در صورتى که طلبه اى بتواند به صورت غیر مرتّب و نامنظّم نماز جماعت را در مسجدى اقامه کند، و براى فردى غیر معمّم امکان اقامه جماعت به صورت منظّم وجود داشته باشد، وظیفه مأمومین اقتدا به کدام یک است؟
جواب: در این گونه موارد هرگاه روحانى حضور پیدا کند، او اقامه جماعت مى کند، و هرگاه او حضور پیدا نکند، فرد غیر روحانى اقامه جماعت مى کند.
٥٠ – عدالت امامی که چند مرتبه غیبت کرده است
سؤال: عدالت یکى از شرایط امام جماعت است که در تعریف عدالت مى فرمایند: «گناه کبیره نکند، و اصرار بر صغیره نداشته باشد» اگر کسى مدّتى امام جماعتى را مى شناسد و مى داند که او شخصى بزرگوار است و از لحاظ عقیده و سائر مسائل، انحرافى در او وجود ندارد; ولى یکى دو مورد از او غیبتى سر زده است. این کار باعث سقوط عدالت او مى شود؟
جواب: باید این موارد استثنایى را توجیه کرد; شاید او معتقد بوده که در موارد فوق، فردِ غیبت شده جایز الغیبة بوده; هر چند در اعتقاد خود خطا کرده باشد.
٥١ – اقتدا به امام جماعت بیمار
سؤال: اقتدا به امام جماعت بیمار در بیمارستانها چه حکمى دارد؟
جواب: در صورتى که بتواند وظیفه امام جماعت را انجام دهد مانعى ندارد.
٥١ – عدالت در حاکم شرع و مرجع و امام جمعه و جماعت
سؤال: آیا در مورد امام جماعت، امام جمعه، حاکم شرع و مرجع تقلید اصل بر عدالت است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود یا باید عدالت ایشان برای انسان ثابت شود؟
جواب: عدالت امام جمعه و جماعت و حاکم شرع و مرجع تقلید شرط است منتها اثبات عدالت از طرق مختلف امکان پذیر است. مثلا امام جماعتی در مسجد معروف شهر ایستاده و افراد ظاهرالصلاحی به او اقتدا کرده اند، این مقدار کافی است و در مورد امام جمعه ها می دانیم تا تحقیق کامل درباره آنها نشود به این مقام منصوب نمی شوند.
٥٢ – اقتدا در نماز به فردی که ریش خود را تراشیده
سؤال: در شرکت ما روزهایی که روحانی برای نماز جماعت نمی آید بعضی از اوقات یکی از همکاران که ریش خود را کاملاً تراشیده به عنوان امام جماعت حاضر می شود. آیا می توان به او اقتدا کرد؟
جواب: اشکال دارد.
٥٣ – اقتدا به کسی که ریش خود را می تراشد
سؤال: اگر کسی ریش خود را بتراشد آیا می توان در نماز به او اقتدا کرد؟
جواب: احتیاط آن است که به چنین امام جماعتی اقتدا نکنید.
٥٤ – شک در قرائت امام
سؤال: اگر کسی شک در قرائت حمد و سوره امام دارد آیا می تواند حمل بر صحت کند یا باید تحقیق کند؟
جواب: هرگاه امام عادل است حمل بر صحت کنید مگر اینکه قرائن خلافی بر شما ظاهر شود.
٥٥ – ناقص خواندن سوره توسط امام جماعت
سؤال: اگر امام جماعت سوره نماز را ناقص بخواند، آیا نماز خودش و ماموم باطل است؟ فرق بین نماز ماموم که متوجه اشتباه شده با آن که متوجه نشده، چیست؟
جواب: آنها که متوجه نشده اند و همچنین امام جماعت که اشتباه کرده نمازشان صحیح است ولی آنها که متوجه می شوند لازم است به نحوی امام را متوجه کنند و یا سوره را خودشان بخوانند.
٥٦ – اقتدا به امام جماعتی که پول دریافت میکند
سؤال: اگر امام جماعت برای خواندن نماز پول دریافت کند آیا از نظر شرعی نماز خواندن پشت آن امام جماعت اشکالی دارد ؟
جواب: پول را به خاطر نماز به امام جماعت نمی دهند بلکه برای اموری مثل هزینه رفت و آمد پرداخت می کنند و نماز خواندن پشت سر ایشان اشکالی ندارد.
٥٧ – استفاده از اذکار غیر معروف در نماز
سؤال: امام جماعت محل کار ما در رکوع و سجود خود به جای ذکرهای مذکور در رسالات مجتهدین، اذکاری مثل شکراً لله یا هادی و ... را می گوید. آیا بیان این اذکار در نماز صحیح می باشد و ما می توانیم به ایشان اقتدا کنیم؟
جواب: گفتن اذکار مذکور به قصد ذکر مطلق اشکالی ندارد ولی باید ذکر خاص رکوع و سجده گفته شود و به ایشان تذکر دهید که برای مراعات مأمومین حتماً اذکار مخصوص را بگوید.