سؤال 33 - اگر وسيله نقليه‌اى از مقررات راهنمائى و رانندگى تخلف كند و سبب تصادم آن با وسيله ديگر شود به نحوى كه عرفا، تصادم به هر دو وسيله، نسبت داده شود كداميك ضامن جراحات و خسارات وارده است؟
جواب: در فرض سئوال، ظاهرا، تخلف كننده از قانون رانندگى، متعدى و متجاوز است و ضامن جراحات و خسارات وارده بر طرف مقابل است.
سؤال 34 - اگر وسيله نقليه‌اى تخلف كند لكن سبب تصادم نشود بلكه وسيله ديگر آن را از پشت سر و يا پهلو بزند كه در اين صورت، انتساب عرفى، به ضارب است و لكن متخلف و سبب، خود مضروب است آيا در اين فرض، ضمان با مقصر است يا با ضارب و منسوب اليه؟
جواب: وسيله نقليه‌اى كه از پشت سر يا پهلو، به ديگرى زده، ضامن خسارات و جنايت بر مضروب است مگر آن كه مصدوم در محلى توقف كرده باشد كه كارشناس وعرف او را مقصر بدانند.
سؤال 35 - اگر شخصى بوسيله نقليه‌اى كه براى حمل مسافر مجاز نيست مثل وانت بار، پيشنهاد كند كه او را به مقصدش برساند و راننده وسيله، بپذيرد و او را در قسمت عقب ماشين جا دهد و پس از پيمودن مقدارى از راه، مسافر از ماشين بيفتد و بميرد آيا راننده كه خلاف مقررات حكومت اسلامى مرتكب شده ضامن ديه است يا خير؟
جواب: در صورتى كه راننده، در سرعت ماشين، افراط نكرده باشد ظاهرا ديه را ضامن نيست.
سؤال 36 - فرزند اينجانب، در حال خدمات عبورى بوده و يك زن كه تقريبا به سن 50 سال بوده و كمى هم اختلال حواس داشته در وسط خيابان، در حال رفتن بوده و موتور سوار، كه فرزند بنده باشد به گمان اين كه زن رد شده، به راه خود ادامه داده و لكن مجددا، زن برگشته و با موتور، تصادف كرده و صدمه جانى ديده، الحال، به حكم دادگاه، ديه مىخواهد حكم مسأله را بيان فرمائيد.
جواب: از قضيه شخصيه اطلاع ندارم، بطور كلى اگر سبب صدمه مستند به زن بوده ديه بر كسى نيست ولى اگر مستند به موتور سوار بوده بايد ديه را بدهد و در صورت شك، احتياط، تصالح است و با فرض نزاع موضوعى مرافعه شرعيه لازم است.
سؤال 37 - اينجانب ولى صغار و جد پدرى آنها هستم و صغار عبارتند از دو دختر يكى سه ساله و ديگرى يك ساله، پدر آنها در اثر تصادف ماشين فوت نموده و شخصى كه سبب قتل گرديده مبلغ هفتاد و هفت هزار تومان به اينجانب داده و رضايت گرفته و حال كه تحقيق كرده‌ام مىگويند بيشتر بايد بدهد و حق صغار را ضايع كرده‌اند، مادر صغار هم رضايت نداده مرقوم فرمائيد كه تصادف سهوى ديه آن چقدر مىشود و مادر صغار از ديه حق دارد يا خير و تكليف اينجانب چيست؟
جواب: در فرض سئوال ديه يك مرد مسلمان بنابر اين كه بخواهند درهم (پول نقره) بدهند ده هزار درهم كه پنج هزار و دويست و پنجاه مثقال صيرفى كه بيست و چهار نخود است مىباشد و هر مثقالى از آن پول نقره بايد مسكوك باشد و در موضوع قتل اگر راننده از جهت رانندگى تقصيرى نداشته و ماشين از باب اتفاق چپ شده و سرنشين آن كشته شده چيزى بر راننده نيست ولى اگر تقصير داشته باشد بايد ديه مقتول را به مقدارى كه ذكر شد بپردازد و در اين صورت اگر ولى مقتول مسأله و مقدار ديه را مىدانسته و با اين حال به كمتر راضى شده نسبت به حق خود اشكال ندارد و نسبت به حق صغار و بقيه كبار ورثه كه رضايت نداده‌اند صحيح نيست و اما اگر از باب ندانستن مسأله و مقدار ديه بوده اين رضايت فايده ندارد و جانى بايد تمام ديه را بدهد و اگر مورد شبهه بوده كه يا راننده تقصير داشته يا نه و از اين راه به صلح و تراضى اين مبلغ را به اولياء مقتول داده نسبت به سهم پدر و مادر و دو صغير و كسانى كه از طرف آنها وكيل يا ولى بوده اشكال ندارد و مادر صغار از ديه مانند بقيه اموال متوفى ارث مىبرد.
سؤال 38 - در جاده‌هاى خارج شهر كه وسائط نقليه با سرعت حركت مىكنند اگر راننده‌اى به منظور سبقت غير مجاز از وسيله نقليه جلوى خود و با سرعتى بيش از حد مجاز دفعة و بطور ناگهانى از مسير مجاز خود كه سمت راست جاده است خارج شد و به سمت چپ جاده كه معبر مجاز اتومبيل مقابل او بود پيچيد و با اين خلاف ناگهانى و غافلگيرانه خود چنان راننده اتومبيل مقابل را دچار ترس و وحشت كرد كه ديگر چشمان او جائى را نمىديد و توانائى كنترل اتومبيل خود را از دست داد و در اين حال بدون علم و اراده او اتومبيلش به اتومبيل سومى بر خورد كرد و خساراتى ببار آمد لطفا بيان فرمائيد ضمان خسارات وارده به عهده كيست، سبب يا مباشر؟
جواب: در فرض سئوال اگر معلوم شود به تشخيص خبره، كه راننده اول باعث شده كه راننده دوم كنترل خود را از دست بدهد و خساراتى وارد شود راننده اول ضامن است و خسارات وارده را بايد جبران نمايد.
سؤال 39 - شخصى قايقچى هنگام عبور دادن فردى از رودخانه، به وسط آب كه رسيد قايقش خاموش شد خطر متوجه او و سرنشين قايق گرديد و ديد نمىتواند براى آن شخص كارى بكند، چون خودش شنا بلد بود از آب بيرون آمد ولى آن شخص ديگر كه مىخواست او را عبور دهد غرق شد آيا قايقچى مسئوليتى دارد يا نه؟
جواب: در فرض سئوال اگر ثابت گردد كه راننده قايق متخصص نبوده و در اصلاح و تعميرات لازمه قايق دقت لازم را به عمل نياورده بطورى كه تلف مستند به مسامحه او باشد مسئول تلف غريق است و اين قتل، قتل شبيه به عمد است و ديه بر عهده قاتل است.
سؤال 40 - راننده تراكتور در حال حركت رفيق خود را پهلوى خود نشانده بود براى اين كه به راننده كمك نمايد ولى رفيقش گفت من در رانندگى تراكتور و غيره وارد نيستم، راننده گفت من هواى شما را دارم اصرار نمود كه بيا بنشين، رفيق او كه صاحب زمين بود در يك طرف صندلى نشست در همين حال اختيار تراكتور از دست راننده خارج شد و نيز يك بچه كوچكى هم از فاميلهاى راننده كه راننده او را با خودش آورده بود در بغل او نشسته بود در اين حال بچه به زمين افتاد و فورا مرد آيا ديه اين بچه فوت شده مربوط به راننده تنها است و يا مربوط به هر دو است يعنى راننده و صاحب زمين؟
جواب: اگر فرمان تراكتور در دست خود راننده بوده و اختيار از دست او خارج شده و رفيقش هم سبب خروج اختيار از دست او نشده باشد بر رفيقش ديه واجب نيست و اگر رفيقش رانندگى مىكرده و اختيار از دستش خارج شده و سبب افتادن بچه و تلف او شده باشد ديه بچه بر راننده است يا از جهت اين كه رفيقش را مغرور كرده و يا از جهت اين كه سبب اقوى از مباشر است و اصل ديه هم در صورتى ثابت مىشود كه راننده مسامحه و كوتاهى كرده باشد يا بچه را بدون اذن ولى او سوار كرده باشد و در نزاع موضوعى مرافعه شرعيه لازم است.
سؤال 41 - عابرى در اثر تصادف با ماشين كشته مىشود و كارشناس راهنمائى و رانندگى علت تصادف را بى احتياطى و سرعت زياد و عدم تشخيص جلو ماشين و ناقص و كوتاه بودن پاى راست راننده دانسته و راننده را مقصر معرفى كرده آيا اين قتل عمدى محسوب مىشود يا شبه عمد؟
جواب: در فرض سئوال اين قتل عمدى نيست بعيد نيست شبه عمد باشد.
سؤال 42 - راننده‌اى پشت فرمان مىباشد موقع راندن تصادفى مىشود صدمه جانى و مالى به كسى مىزند اين راننده چه تكليفى دارد؟ اگر راننده در موقع راندن خيلى با احتياط بوده يا بدون احتياط حكم هر دو صورت را بيان فرمائيد.
جواب: اگر معلوم باشد كه راننده تقصير كرده يعنى با احتياط حركت نكرده و مصدوم تقصير نكرده راننده ضامن است و حكم شبه عمد را دارد و اگر با احتياط حركت كرده و مصدوم خود را در معرض صدمه در آورده راننده ضامن نيست و اگر هيچ يك تقصير نكرده‌اند خطائى است و ديه دارد ولى بر عهده عاقله راننده است و با جهل به اين خصوصيات مصالحه نمايند.
سؤال 43 - دو بچه يكى يازده ساله و ديگرى سيزده ساله جلوى وانت بارى را مىگيرند كه چوب حمل مىكرده راننده توقف مىكند بچه‌ها مىگويند ما مىخواهيم به فلانجا برويم راننده مىگويد عقب سوار شويد بچه‌ها سوار مىشوند، طبق اظهارات راننده مينى بوسى كنار جاده بوده وانت بار كه چوبهايش را نبسته بوده با آن بر خورد مىكند و چوبها به طرف عقب برمىگردد و به بچه‌ها اصابت مىكند و آن دو بچه كشته مىشوند و طبق اظهارات پليس راهنمائى راننده مقصر شناخته شده و روانه زندان مىشود، مستدعى است حكم شرعى را در اين مورد بيان فرمائيد.
جواب: در فرض سئوال كه راننده وانت قصد قتل نداشته اگر مقررات رانندگى و راهنمائى را مىدانسته و رعايت ننموده و طورى است كه اين نحو عدم رعايت غالبا كشنده نيست قتل شبه عمد است و ديه هر دو بچه از مال راننده بايد پرداخت شود و با جهل راننده به مقررات و عدم قصد قتل، قتل خطائى و ديه بر عاقله است نه خود قاتل.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
(1).gif)
(1)(3).jpg)
.jpg)
