اگر مشكوك باشد كه ميت خمس اموال خود را داده يا نه؟

سؤال 242 - شخصى در حيات خود، ملكى را خريدارى نموده و بعد از فوت او ورثه نمىدانند كه مورث، خمس آن ملك را داده يا نه؟.

جواب:  با علم به اين كه ملك مذكور، متعلق خمس بوده مثل اين كه در بين سال، از عوائد سال، آن را خريده - و شك در اداء خمس، - تخميس آن بر ورثه، واجب است.

سؤال 243 - اگر آب و ملكى از متوفى بعنوان ارث مانده ورثه مىدانند كه مورث، خمس نمىداده ضمنا اين آب و ملك، در اختيار ورثه و جزء سرمايه آنها است و ملك را زراعت مىكنند و حاصلش را صرف مؤنه زندگى مىنمايند و تحولاتى در آن - از لحاظ گرانى و ارزانى و از لحاظ اين كه مقدارى آبادتر و مقدارى خشك و از محصول افتاده - پيدا شده، ورثه، براى تعيين خمس اين ارثيه، روى چه قيمتى بايد حساب كنند و خمس آن را بدهند خواهشمند است فروع مسأله را مفصلا بيان فرمائيد؟.

جواب:  اگر بدانند عين ملك، مورد تعلق خمس بوده و اداء نشده خمس قيمت فعلى را بدهند و اگر ملك موروثى، متعلق خمس نباشد، لكن مورث، خمس، بدهكار باشد هر يك از ورثه، بر حسب سهم الارث خود آنچه در ذمه ميت، از خمس است اداء نمايند تا بتوانند در تركه، تصرف كنند.

سؤال 244 - اگر از متوفى مدركى دال بر تخميس اموال و حساب سال داشتن پيدا نكنند آيا بر ورثه در اين صورت لازم است قبل از تقسيم ارثيه خمس اموال را بدهند (در فرض بودن صغار)؟.

جواب:  اگر يقين دارند خمس بر ذمه متوفى تعلق گرفته و شك داشته باشند كه پرداخته يا نه واجب است از اصل تركه او اداء كنند ولى اگر شك داشته باشند

كه تعلق گرفته يا نه تكليفى ندارند. والله العالم.

سؤال 245 - ثلثى كه براى ميت مصرف مىكنند بايد تخميس شود يا خير؟.

جواب:  اگر بدانند كه بر مورد ثلث خمس مستقر شده و ميت نداده بايد اول آن را تخميس و بعد بقيه را صرف ميت نمايند.