انهار
انهار
مطالب خواندنی

(۱۰۲) احادیث شكر و سپاسگزاری

بزرگ نمایی کوچک نمایی
بسم الله الرحمن الرحیم
احادیث شكر و سپاسگزاری
    
قال رسول الله (صلی‌الله علیه و آله و سلم): مَن تَظاهَرَت نِعَمُ اللهِ عَلَیهِ فَلیُكثِرِالشُّكرَ.
كسی كه نعمت‌های خدا را برخود مستدام می‌بیند باید كه بسیار شكور و سپاسگذار باشد.
الشهاب فی‌الحِكَم و الآداب، ص ٤٩.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): شُكرُالنِّعَمِ یَزیدُ فی‌الرِزْقِ.
شكر نعمت، نعمتت افزون كند.
بحار، ج ٧١، ص ٤٤.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): اَلشُّكرُ زیادةٌ فی‌النِّعمِ و اَمانٌ مِنَ الفَقرِ.
شكرگزاری باعث وفور نعمت و مصونیت از فقر و تهیدستی است.
تحف‌العقول، ص ٣٧٦.
قال الحسن المجتبی (علیه‌ السّلام): تُجَهَلُ النِّعمُ ما اَقامَت، فَاِذا وَلَّتْ عُرِفَت!
نعمت تا زمانی كه در دسترس و پابرجاست قدر آن نشناخته است، همین كه از دست رفت، قدر آن (تازه) شناخته می‌شود!
بحار، ج ٧٨، ص ١١٥.
قال الرضا (علیه‌ السّلام): اَحسِنوا جِوارَ النِّعَمِ فَاِنّها وَحشِیَّةٌ! ما نَأَتْ عَنِ قَومٍ فَعادَتْ اِلَیهِم.
وقتی نعمتی به شما رسید قدر آن را كاملاً بدانید كه نعمت گریزپا است، وقتی از دست رفت دیگر بازنمی‌گردد!
مُسندالامام‌الرضاعلیه‌السلام، ج ١، ص ٢٨٦.
قال الکاظم (علیه‌ السّلام): مَن حَمِداللهَ عَلی النِّعمةِ فَقد شَكَرهُ وَ كانَ الحمدُ اَفضَل مِن تِلكَ النِعمةِ.
كسی كه بر نعمتی حمد خدا را كند و الحمدلله بگوید او را شكرگزاری كرده است و این حمد او از آن نعمتی كه به او داده أفضل و بالاتر است.
بحار، ج ٧١، ص ٣١.
قال السجّاد (علیه‌ السّلام): إنَّ اللهَ یُحبُّ كُلَّ عَبدٍ شَكور.
خداوند بندگان شكور و سپاسگزار خود را دوست می‌دارد.
وسائل، ج ١١، ص ٥٣٩.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): اِحذَروا نِفارَ النِّعَمِ فما كُلُّ شارِدٍ بِمَردودٍ!
از دست دادن نعمت‌ها را برحذر باشید (و بدانید) كه نه هرچیزی كه از دست رفت دوباره باز می‌گردد!
نهج‌البلاغه، ٢٣٨.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): شُكْرُ كُلِّ نِعمةٍ اَلوَرَعُ عَمّا حَرَّمَ الله.
شكر هر نعمتی در این است كه انسان آنچه خدا بر او حرام كرده از آن دوری نماید.
خصال، ج ١، ص ١١.
قال الحسن المجتبی (علیه‌ السّلام): النّعمةُ مِحتَةٌُ فَإن شُكِرَتْ كانت نِعمةً و إن كُفِرتْ صارَت نِقمةً.
نعمت‌های خداوند یك آزمون است اگر شكر و حق آن ادا شود برای انسان نعمت و اگر ناسپاسی كرد (همان نعمت) برایش نقمت و عذاب خواهد بود.
بحار، ج ٧٨، ص ١١٣.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): مَن اُعطِیَ الشُّكَر اُعطِیَ الزِّیادةَ یَقولُ اللهُ عَزّوجَلّ «لَئِن شكَرتُم لَاَزیَدنَّكُم.
كسی كه توفیق شكرگزاری به او عطا شده زیادتی نعمت هم نصیب او می‌گردد. خداوند متعال می‌فرماید «اگر شكرگزار باشید حتماً شما را زیاده خواهم بخشید».
بحار، ج ٧١، ص ٤٠.
قال الرضا (علیه‌ السّلام): أَسرَعُ الذُّنوبِ عُقوَبةً كُفرانُ النِّعمَةِ.
گناهانی كه كیفر آنها زودتر دامنگیر انسان می‌شود کفران نعمت‌ها است.
مُسندالامام الرضاعلیه‌السلام، ج ١، ص ٢٨٠.
قال رسول الله (صلی‌الله علیه و آله و سلم): اَلایمانُ نِصفانِ: نِصفٌ فی‌الصّبرِ وَ نِصفٌ فی ‌الشُّكِر.
ایمان دو نیم است: نیمی صبر و شكیبایی و نیمی دیگر شكر و سپاسگزاری است.
تحف‌العقول، ص ٤٧.
قال الجواد (علیه‌ السّلام): نِعمَةٌ لاتُشكَرُ كَسَیئَةٍ لاتُغفَرُ.
نعمتی كه شكر آن ادا نشود، همانند گناهی است كه آمرزیده نگردد.
بحار، ج ٧١، ص ٥٣.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): إنَّ أهنَأَ النّاسِ عَیشاً مَن كانَ بِما قَسَمَ اللهُ لَهُ راضِیاً.
گواراترین زندگی را كسی داراست كه به قسمت الهی خود راضی باشد.
فهرست غرر، ص ١٣٧.
قال رسول الله (صلی‌الله علیه و آله و سلم): علامةُ الشّاكِرِ اَربَعَةٌ: الشُّكرُ فی‌النَّعماءِ وَ الصَّبرُ فی‌البَلاءِ وَ القُنوعُ بِقِسَمِ اللهِ وَ لایَحمَدُ و لایُعظِّمُ الاّ اللهَ.
آدم شكرگزار چهار علامت دارد: در وقت نعمت شاكر، هنگام بلا صابر، به قسمت خدا قانع و تنها خدا را ستایش و بزرگداشت می‌دارد.
(تحف‌العقول، ص ٢١.
قال الهادی (علیه‌ السّلام): اِنَّ النِّعَمَ مَتاعٌ وَ الشُّكرَ نِعَمٌ و عُقبی.
نعمت‌های خدا برای انسان كالای دنیاست اما شكرگذاری هم نعمت است و هم آخرت و خوش‌عاقبتی.
بحار، ج ٧٨، ص ٣٦٥.
قال الباقر (علیه‌ السّلام): اِستَكثِرْ لِنَفسِكَ مِنَ اللهِ قَلیلَ الرِّزقِ تَخَلُّصاً اِلَی الشُّكرِ.
روزی كم را از طرف خدا برای خود بسیار بشمار تا بتوانی از عهده شكر آن برآیی.
تحف‌العقول، ص ٢٩٣.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): اذا وَصَلَتْ اِلَیكُم اَطرافُ النِّعَمِ فلا تَنفِروا اَقصاها بِقِلَّةِ الشُّكرِ!
نعمتی! كه به دست‌تان رسید، با قصور در شكرگزاری آن، نیمه‌كاره آن را از دست ندهید.
بحار، ج ٧١، ص ٥٣.
قال رسول الله (صلی‌الله علیه و آله و سلم): لایَشكُرُ اللهَ مَن لَم یَشكُرِ النّاسَ.
كسی كه از مردم (در برابر محبت‌های آنها) سپاسگزاری نكند خدا را سپاسگزاری نكرده است.
الفقیه، ج ٢، ص ٣٤٣.
قال رسول الله (صلی‌الله علیه و آله و سلم): مَن اَتی اِلَیكُم مَعروفاً فَكافِئُوهُ و إن لَم تَجِدوا فَاَثنُوا فَاِنَّ الثَّناءَ جَزاءٌ.
اگر كسی به شما محبّتی كرد شما هم محبّت او را جبران كنید و اگر نتوانستید (لااقل) از او تشكر نمایید، این تشكر شما پاداش او خواهد بود.
تحف‌العقول، ص ٤٩.
قال الجواد (علیه‌ السّلام): لایَنقطِعُ المزیدُ مِن اللهِ حَتّی یَنقَطِعَ الشُّكْرُ مِنَ العِبادِ.
تا زمانی كه بندگان از شكرگزاری به درگاه خدا دریغ نمی‌دارند ازدیاد نعمت و تفضلات خداوند نیز از آنها دریغ نخواهد شد.
تحف‌العقول، ص ٤٨٠.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): مَن لَم یَشكُرِ الاِنعامَ فَلیُعَدَّ مِنَ الاَنعامِ!
كسی كه نعمت‌ها را سپاسگزاری نمی‌كند باید او را همدوش و در ردیف حیوانات به حساب آورد!
فهرست غرر، ص ٨٠.
قال الکاظم (علیه‌ السّلام): اِنَّ كُلَّ نِعمَةٍ عَجَزْتَ عَن شُكِرها بِمَنزلَةِ سَیِّئَةٍ تؤاخَذُ بِها!
هر نعمتی كه از عهدة شكر آن برنیایی در حكم یك گناه است كه از آن بازخواست خواهی شد!
تحف‌العقول، ص ٤١٥.
قال رسول الله (صلی‌الله علیه و آله و سلم): اَلتَّحدُّثُ بِالنِّعَمِ شُكرٌ.
نعمت‌های خدا را بازگو كردن، خود شكر و سپاسگزاری است.
مواعظ عددیّه، ص ٣.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): المُعافَی الشّاكرُ لَهُ مِثلُ اَجرِالمُبَتَلیَ الصّابِرِ.
آدم سالم شكرگزار، ثواب آدم بلانشین صبور و شكیبا را دارد.
تحف‌العقول، ص ٣٨٢.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): ضَغْطَةُ الَقَبرِ لِلمؤمنِ كفارةٌ لِما كانَ مِنهُ مِن تَضییعِ النِّعَمِ.
(یكی از علل) فشار قبر برای مؤمن كیفر ناشكری او در برابر نعمت‌های الهی است.
سفینه، ج ٢، ص ٧٤.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): كُن فی‌السَّراّءِ عَبداً شكُوراً وَ فی‌الضَّرّاءِ عَبداً صَبوراً.
در روزهای خوشی و آسایش بنده‌ای شاكر و سپاسگزار و در روزهای محنت و سختی بنده‌ای صبور و شكیبا باش.
فهرست غرر، ص ١٧٩.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): طوبی لِمَن لَم یُبَدِّلْ نِعمةَ اللهِ كُفراً.
خوشا به حال كسی كه شكرانة نعمت‌های خدا را تبدیل به كفران و ناسپاسی نكند.
بحار، ج ٧١، ص ٤٦.
قال أمیرالمؤمنین علی (علیه‌ السّلام): تُعرَفُ حَماقَةُ الرّجُلِ بِالاَشَرِفی‌النِّعمةِ وَ كَثرةِ الذُّلِّ فی‌المِحنَةِ.
حماقت شخص در آنجا است كه در حال نعمت سرمست و ناسپاس و در وقت محنت ذلیل است و بی‌تاب.
فهرست غرر، ص ٨٣.
قال رسول الله (صلی‌الله علیه و آله و سلم): مَن لَم یَشكُرِ القَلیلََ لَم یَشكُرِ الكَثیرَ.
كسی كه نعمت‌های خُرد و كوچك را شكرگزار نباشد نعمت‌های كلان و بزرگ را نیز شكرگزار نخواهد بود.
شهاب‌الاخبار، ص ١٥٢.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): فی كُلِّ نَفَسٍ مِن اَنفاسِكَ شُكرٌ لازمٌ لَك بَل اَلفٌ أَو اَكثَر.
برای هر یك از نَفَس‌های تو یك شكرانه بلكه هزار و بیش از هزار شكرانه بر تو لازم است.
جامع‌السعادات، ج ٣، ص ٢٣٦.
قال الکاظم (علیه‌ السّلام): إنّ العاقِلَ اَلّذی لایَشغَلُ الحلالُ شُكرَهُ وَ لایَغلِبُ الحرامُ صبرَهُ.
آدم عاقل كسی است كه آنچه حلال است او را از شكرگزاری باز نمی‌دارد و آنچه حرام است بر استقامت و پایداری او در دین چیره نمی‌گردد.
تحف‌العقول، ص ٤٠٧.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): شُكرُالنِّعمةِ اِجتنابُ المَحارِمِ وَ تَمامُ الشُّكرِ قَولُ الرَّجُلِ «الحمدُلله رَبِّ العالَمین».
شكر نعمت، دوری از گناهان است و كمال شكرگزاری انسان گفتن «الحمدُ للهِ رَبِّ العالَمین».
بحار، ج ٧١، ص ٤٠.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): ما اَنعَمَ اللهُ علی عَبدٍ بِنعمَةٍ صَغُرَتْ اَو كَبُرَتْ فَقالَ «الحمدُّلله» اِلاّ اَدّی شُكرَها.
هرگاه خدا نعمتی به بنده‌اش عطا كند، خُرد باشد یا كلان، و به پاس آن بگوید «الحمدُلله» شكر آن نعمت را به جا آورده است.
بحار، ج ٧١، ص ٣٢.
قال الباقر (علیه‌ السّلام): تَخَلَّصْ اِلی عظیمِ الشُّكرِ بِاستِكثارِ قَلیلِ الرِّزقِ و اسْتقلالِ كَبْرِ الطّاعةِ.
شكر بسیار و خالصانه در آن است كه روزی كم را زیاد بدانی و اطاعت بسیار را كم شماری.
بحار، ج ٧٨، ص ١٦٤.
قال الرضا (علیه‌ السّلام): اِنَّ اللهَ عَزَّوجلّ أَمَرَ بِالشُّكرِ لَهُ وَ لِلِوالدَینِ فَمَن لَمْ یَشكُرْوالدَیهِ لَم یَشكُرِ اللهَ.
خداوند متعال شكر و سپاس را برای خود در كنار شكر و سپاس والدین قرار داده، كسی كه شكرانة والدین را به جا نیاورد شكرانة خدا را هم به جا نیاورده است.
العیون، ج ١، ص ٢٥٨.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): اَحسِنُوا صُحَبةَ النِّعمِ قَبلَ فِراقِها فَاِنّها تَزولُ و تَشهَدُ علی صاحِبِها بِما عَمِلَ فیها.
قدر نعمت‌ها را نیكو بدانید پیش از آن كه آنها را از دست بدهید و بدانید كه نعمت‌ها زوال‌پذیرند ولی (فردا) گواهی خواهند داد كه رفتار صاحبانش با آنها چگونه بوده است.
مكارم‌الاخلاق، ص ١٤٨.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): مَن قالَ اَربَعَ مَراّتٍ اِذا أَصَبَحَ «الحمدُلله رَبِّ العالَمین» فَقَد اَدّی شُكْرَ یَومِهِ و مَن قَالها اِذا أَمسی فَقَد ادّی شُكرَ لَیلَتِهِ.
هر كس در آغاز روز چهار مرتبه بگوید «الحمدُللهِ رَبِّ العالمین» شكرانة آن روز را به جا آورده و اگر آن را در آغاز شب بگوید شكرانة آن شب را (نیز) به جا آورده است.
مكارم‌الاخلاق، ص ٣٠٨.
قال الصادق (علیه‌ السّلام): مَن قالَ فی كُلِّ یَومٍ سَبْعَ مَرّاتٍ «الحمدُللهِ عَلی كُلِّ نِعمةٍ كانَت أَوهِیَ كائِنَة» فَقَد اَدیّ شُكرَ ما مَضی وَ شُكرَ ما بَقِی.
هر كس در هر روز هفت مرتبه بگوید «الحمدُللهِ عَلی كُلِّ نِعمةٍ كانَت أَوهِیَ كائنَة» شكر تمام نعمت‌های گذشته و آینده را به جا آورده است.
ثواب‌الأعمال، ص ٢٧.
     

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -