سؤال 49 - گاهى اشخاصى در خانه هستند كه هنگام نماز خواب مىباشند آيا بيدار كردن آنان براى نماز جائز است يا نه؟ مخصوصا كه گاهى ناراحت و متأذى مىشوند و بعض آنان اظهار مىدارد كه من در خواب تكليفى ندارم و شما هم متعرض من نشويد و آيا پدر و مادر يا جد، درباره اولاد خود از اين جهت، تكليفى دارند؟.
جواب: اگر اشخاصى كه خواب هستند از كسانى اند كه قصد بيدار شدن براى نماز داشتهاند بيدار نمودن آنان لازم نيست و اما اگر قصد بيدار شدن براى نماز ندارند لازم است از باب نهى از منكر با وجود شرائط آن، آنها را بيدار كرد و اما پدر و جد كه شرعا موظف به تربيت اولاد و تمرين آنها بر عبادات مىباشند لازم است آنها را بيدار نمايند و در صورت لزوم اگر بدانند زجر و انقباض و غير آن به اختلاف مراتب، موجب اتيان مأمور به، و ترك معصيت مىشود و مفسدهاى بر آن مترتب نمىشود جائز بلكه واجب است.
سؤال 50 - شخصى كه در خواب است بدون اذن قبلى، جائز است او را براى خواندن نماز، بيدار كرد يا نه؟.
جواب: اگر عمدا خوابيده كه نماز نخواند لازم است او را بيدار كنند. و در غير اين صورت، اگر راضى باشد اشكال ندارد.
سؤال 51 - آيا جائز است كه آدمى عيال و فرزند خود را قبل از تكليف يا بعد از آن براى نماز بيدار كند يا نه؟.
جواب: ظاهرا علاوه بر جواز، ممدوح است مگر آن كه از غير جهت نماز موجب اذيت يا موجب ضرر باشد، مثل اين كه مريض باشند.
سؤال 52 - مهمانى كه به منزل انسان وارد مىشود و اهل نماز هم هست بدون اجازه او صبح، جهت اداء نماز مىتوان او را بيدار كرد يا نه؟ و در اين حكم بين زن و بچه خود انسان و اجنبى فرقى هست يا نه؟ و از حيث امر به معروف و نهى از منكر اگر آنان را بيدار نمائيم براى ما مسئوليتى دارد يا نه؟.
جواب: در اكثر موارد، علم به رضايت بيدار نمودن مسلمان هست. بلى اگر بدانيد كه خوابيده به قصد آن كه نماز نخواند از باب نهى از منكر با وجود شرائط آن، بيدار كردن، لازم است و هم چنين نسبت به اولاد، بلكه مراقبت از آنها بيشتر لازم است