مبطلات روزه

جامع المسائل ج1:

سؤال 543:اگر در روزه واجب یا مستحب سهواًمبطلى بجا آورده شود، روزه چه صورت دارد؟ و آیا فرقى بین روزه ماه رمضان و غیر آن هست یا نه؟ و آیا فرقى در روزه اى که وقتش موسّع است با غیر آن وجود دارد؟

پاسخ: مفطر سهوى در هیچ روزه اى مبطل نیست و روزه صحیح است.

سؤال 544:آیا مسواک کردن در روز ماه رمضان، اشکال دارد؟

پاسخ:اشکال ندارد، ولى باید پس از مسواک،کاملا آب دهان را جمع کرده بیرون بریزد که آب مسواک فرو نرود.

سؤال 545:آیا فرو بردن خلط گلو باعث بطلان روزه مى شود؟

پاسخ: اگر خلط وارد فضاى دهان نشود، فرو بردن آن موجب بطلان نیست.

سؤال 546:شخصى در ماه رمضان یک ربع به اذان صبح بیدار شده و جنب است و این مدت براى خوردن سحرى وغسل کفایت نمى کند، وظیفه او چیست؟

پاسخ: اگر مى تواند بدون سحرىروزه بگیرد، غسل کند. ولى اگر بدون سحرى نمى تواند روزه بگیرد و خوف ضرر دارد، سحرى بخورد و قبل از اذان تیمم کند.

سؤال 547:درروزه استیجارى شخص بیدار شد و معلوم شد پیش از طلوع فجر محتلم بوده، آیا روزه اوصحیح است؟

پاسخ:بلى صحیح است.

سؤال548:آیا غلط خواندن قرآن، در ماه مبارک رمضان روزه را باطل مى کند یاخیر؟

پاسخ:خیر، روزه باطل نمى شود. ولى سعى کند قرآن را صحیح بخواند.

سؤال 549:روضه که بعنوان زبان حال خوانده مى شود، یا اشعار که معمولا زبان حال است، آیا مبطل روزه است؟

پاسخ:اگر مناسبت داشته باشد و به امام (علیه السلام) نسبت ندهند مبطل نیست و اگر اطمینان به صحت آنها ندارند، نام کتابى که آنها را نقل کرده ببرند و از آن کتاب نقل کنند.

سؤال550: شخصى مبتلا به «آسم» و نفس تنگى شدید است و نوعى داروى طبّى استعمال مى کند و آن دارو به صورت پودر گازاز راه دهان به ریه ها مى رسد و باعث تسکین مى گردد، و گاهى روزانه چندین بار، ازآن استفاده مى کند، و بدون آن نمى تواند براحتى تنفس کند، آیا روزه اش باطل مى شود؟

پاسخ:داروى نامبرده در فرض سوال، که بر استعمال آن اکل وشُرب صدق نمى کند مبطل روزه نیست.

سؤال 551:مقصود از بخار غلیظ که در رساله فرموده اید مبطل روزه است، چه بخارى است؟

پاسخ:مقصود بخارى است که مانند دود است و از نزدیک دیده مى شود و مشتمل بر ذرّات آب است، مانند بخارسماور در حال جوش و امثال آن، و امّا بخار داخل حمام معمولى مانعى ندارد.

سؤال 552:اینجانب مى توانم روزه بگیرم،ولى براى تنفس از وسیله اى استفاده مى کنم که بصورت بخار به حلقم مى رسد، آیاروزه ام صحیح است؟

پاسخ: بلى، در فرض سوال که ناچار از استعمال آن هستید، روزه صحیح است.

سؤال 553:آیا وارد کردن دستگاه آندوسکوپى در معده براى عکسبردارى ـ بدون این که چیزى که مبطل روزه است همراه آن داخل معده شود ـ روزه را باطل مى کند؟

پاسخ:مبطل نیست. بلى اگر وارد کردن دستگاه آندوسکوپى مستلزم ارتکاب یکى از مبطلات روزه باشد روزه راباطل مى کند مثلاً به لوله آن آب دهان و خلق بچسبد و بعد از خروج از دهان مجدداً باهمان رطوبت وارد حلق شود.

سؤال 554:اخلاط سر وسینه وقتى وارد محوطه دهان مى شود، اگر قهراً فرو داده شود، روزه را باطل مى کند؟

پاسخ: اگر بى اختیار فرو داده شود، روزه را باطلنمى کند.

سؤال 555:آیا موزیک زدن در ماه مبارک رمضان با کیفیتى که در پایین مى آید روزه را باطل مى کند و قضا و کفاره دارد؟

الف ـ تعدادى از سازها زیر زبان رفته و درآورده مى شود و مجدّداً به داخل دهان مى رود و فرصتى براى پاک کردن رطوبت یا بیرون ریختن آب دهان نیست.

ب ـ دسته دیگر سازها روى لب گذاشته و مدام باید زبان زد و بعد از برداشتن از لب و گذاشتن مجدد بر لب آب داخل لوله آنها در نتیجه دم و بازدم به داخل دهان آمده و فرو بردن آن اجتناب ناپذیر است و امکان دور انداختن نیست.

پاسخ:بطور کلى اگرساز با آب دهان تر شود و پس از درآوردن، مجدّداً داخل دهان برده شود و رطوبت آن رافرو برند، روزه باطل مى شود و در صورتى که از روى عمد و بااختیار این کار را انجام دهند قضا و کفاره دارد. ولى اگر اجبار باشد کفاره ندارد،فقط قضا دارد. بلى اگر رطوبت بطورى با آب دهان مخلوط و در آب دهان از بین برود که رطوبت خارج به آن گفته نشود مبطل نیست و روزه صحیح است و قضاو کفاره ندارد.

سؤال 556:در صورت اجبار فرماندهان ارتش به زدن موزیک، تکلیف دانش آموزان و پرسنل موزیک چه مى باشد؟

پاسخ:در فرض سوال، سعى کنند آب دهان را که مجدّداً به دهان برمى گردد در آب دهان مستهلک و مخلوط کنند که رطوبت خارجى به آن گفته نشود، در این صورت روزه صحیح است و در غیراین صورت قضا دارد، هرچند که کفاره ندارد.

جامع المسائل ج2:

سؤال 387 ـبین مسأله1644 رساله توضیح المسائل با استفتائى که در جامع المسائل از آن حضرت نقل شده تناقضى وجود دارد و آن اینکه در جامع المسائل نیت خوردن روزه را مبطل دانسته اید وحال آنکه در رسالهچنین چیزى نیست، لطفاً بفرمایید کدامیک از دو فتوا را صحیح مى دانید؟

پاسخ:با اندکى تأمل منافات از بین مى رود و منظور این است که چنانچه روزه دار نیت کند مفطرى را بجا آورد تازمانى که مفطر را انجام نداده روزه او باطل نمى شود ولى اگر روزه دار نیت کند که دیگر روزه نباشد با چنین نیتى روزه اش باطل مى شود اگرچه مفطرى بجانیاورد.

سؤال 388 ـدر اثناى نماز در دهان روزه دار اخلاط سر و سینه جمع شده است اگر فرو دهد روزه اش باطل مى شود و اگربخواهد بیرون بریزد باید نماز را قطع کند، وظیفه چیست؟

پاسخ:اگر ممکن باشد بدون قطع نماز، اخلاط را از دهان خارج کند و یا در دهان نگه دارد ونماز را تمام کند باید نماز را ادامه دهد. و در صورت عدم امکان، اگر به مقدارى وقتدارد که اگر نماز را قطع کند و از اول شروع کند، لااقل یک رکعت از نماز داخل وقت واقع شود، باید نماز را قطع کرده و اخلاط را از دهان خارج کند و بعد نماز رابخواند. اما اگر به این مقدار هم وقت ندارد لازم است فرو برد و نماز را تمام کند. وبعداً قضاى روزه را بگیرد.

سؤال 389 ـشخصى که مى داند قرآن را غلط مى خواند آیا جایز است بخواند و چنانچه روزه باشد، موجب بطلان روزه او مى شود یا خیر؟

پاسخ:غلط خواندن قرآن فى نفسه حرام نیست و موجب بطلان روزه نمى شود (گرچه لازم است مؤمنین سعى کنند قرآن را صحیح بخوانند) بلى چنانچه شخصى علم اجمالى دارد قسمتى را که مى خواهد بخواند، به طورى غلط مى خواند که معناى آن تغییر کرده و برخلاف واقع مى شود و قصدش هم این باشد که معناى خلاف واقع و کذب را بخدا نسبت دهد، در این صورت خواندن حرام است و اگربداند کذب بر خدا مبطل روزه است، روزه او نیز باطل مى شود و علاوه بر قضا، بنابراحتیاط کفاره هم بر او واجب مى شود. بلکه اگر بداند کلمه و عبارتى را غلط مى خواند،گرچه غلط به گونه اى نباشد که معنا تغییر کند ولى قصد کند که آن را خداوند آن گونه نازل فرموده است، در این فرض هم خواندن حرام است و از جهت روزه نیز حکم فرض سابق رادارد.

سؤال 390 ـحکم کشیدن دندان یا جراحى لثه ودندان که باعث خونریزى مى شود در حال روزه چیست؟

پاسخ:اگرچیزى به حلق فرو نرود براى روزه ضررى ندارد.

سؤال 391 ـدر ترمیم دندان یا قالب گیرى دندان از موادى استفاده مى شود که در آب دهان حل مى شود و آب دهان مزه آن را مى گیرد، حکم آن را در مورد روزه بیان کنید.

پاسخ:چنانچه آن مواد در آب دهان مستهلک شود به طورىکه صدق اکل نکند اشکال ندارد، هر چند مزه آن را بچشد.

سؤال 392 ـاستفاده از پماد که روى پوست مى مالند در هنگام روزه چه حکمى دارد؟ و آیا بین پماد ویتامینى و غیر آن تفاوتى وجود دارد؟

پاسخ:چنانچه روى پوست بدن مالیده شود، موجب بطلان روزه نیست و فرقى بین ویتامینى و غیرویتامینى وجود ندارد.

سؤال 393 ـآیا تزریق خون براى روزه دار اشکال دارد؟

پاسخ:بلى به طور کلى هر چیزى که تزریق آن موجب تقویت و حکم غذا را داشته باشد، اشکال دارد واگر ناچار از تزریق شدند مى توانند روزه را بگیرند و قضاى آن را هم بگیرند.

سؤال 394 ـاگربه قصد بیرون آمدن منى استمناء کند ولى منى خارج نشود، آیا روزه اش باطل مى شود؟

پاسخ: روزه او باطل نمى شود.