انهار
انهار
مطالب خواندنی

آیت الله العظمی صافی(مدظله)

بزرگ نمایی کوچک نمایی
سؤال 1: سخن گفتن در اثناء اذان و اقامه چه صورت دارد؟
پاسخ: سخن نگفتن در اثناء اذان و اقامه مستحب است.
سؤال2: هنگامی که وقت اذان به افق شهر از رادیو یا تلویزیون اعلام میشود، میتوان نماز خواند یا باید صبر کرد تا اذان رادیو یا مسجد تمام شود؟
پاسخ: ملاکِ شروعِ به نماز، داخل شدن وقت است. پس اگر از اذان رادیو و تلویزیون یا مسجد اطمینان به دخول وقت پیدا شود، میتوان پیش از تمام شدن اذان، نماز را خواند؛ هر چند مقداری تأخیر برای رعایت احتیاط، خصوصاً در اذان صبح، مطلوب است.
سؤال3:  هنگام صبح اگر شک کنیم که آفتاب طلوع کرده یا نه، باید نماز را به نیت ادا بخوانیم یا قضا؟
پاسخ: میتوانید به نیّت ادا بخوانید و میتوانید به قصد مافیالذمه بجا آورید، به این معنی که اگر قضا شده باشد، قضا و اگر آفتاب طلوع نکرده، ادا باشد.
سؤال4: اگر بعد از نماز شک کنیم وضو داشتهایم یا نه، نماز چه حکمی دارد؟
پاسخ: نماز صحیح است و به شک در وضو بعد از نماز اعتنا نکنید.
سؤال5: فرو بردن ریزههای غذا که در بین دندانها است، در حال نماز چه صورت دارد؟
پاسخ: اشکال ندارد.
سؤال6: اگر دستمال یا چیز نجس دیگری همراه نمازگزار باشد، چه حکمی دارد؟
پاسخ: بودن اشیایی مانند دستمال کوچک، کلید، چاقو و پول نجس به همراه نماز گزار، در صورتی که نجاست آن به بدن و لباس سرایت نکند، اشکال ندارد.
سؤال7: استفاده از زنجیر، انگشتر و حلقه نامزدی طلا برای مردان چه صورت دارد؟
پاسخ:زینت به طلا برای مرد در هر حال حرام است و نماز با آن باطل است.
 سؤال8:اگر با لباسی که مقداری خون دارد نماز بخواند، حکمش چیست؟
پاسخ:اگر مقدار خون، کمتر از درهم ]تقریباً به اندازه سکه دو ریالی[ باشد، نماز صحیح است؛ جز خونهای سه گانه خانمها و خون کافر و سگ و خوک، که حتّی با کمتر از درهم آن هم نمیتوان نماز خواند.
سؤال9:اگر لباس کسی که مشغول نماز است خونی باشد، واجب است به او اطلاع دهیم؟
پاسخ:تذکر دادن لازم نیست و نماز او با عدم اطلاع صحیح است. ولی اگر نمازگزار حکم شرعی بطلان نماز با خون بیشتر از درهم را نمیداند،از باب ارشاد جاهل لازم است حکم شرعی مسأله برای او بیان شود.
سؤال10:نماز خواندن با مانتو و روسری چه صورت دارد؟
پاسخ:اگر شرایط لباس نمازگزار در آن رعایت شود و مقداری از صورت که شستن آن در وضو واجب نیست و زیر چانه و دستها از مچ به بالا و موی سر کاملا پوشیده باشد، اشکال ندارد؛ هر چند نماز با چادر برای رعایت پوشش در نماز آسانتر و بهتر است.
سؤال11: آیا نماز خواندن روی تخت جایز است؟
پاسخ: اگر هنگام نماز، تخت، حرکت زیادی نداشته باشد و بدن روی آن آرام گیرد، نماز صحیح است.
سؤال12در نماز جمعه از روزنامهای که اسم خدا در آن نوشته شده است به عنوان زیر انداز استفاده میکنیم، اشکال دارد؟
پاسخ: نشستن و ایستادن روی چیزی که اسم خدا در آن نوشته شده است، حرام است و نباید روی آن نماز خواند.
سؤال13: اگر کسی به این مسأله توجه نداشته که بسم اللهالرحمن الرحیم را در نماز باید به قصد همان سورهای که میخواهد بخواند بگوید، معمولا اول بسم الله را میگفته و سپس سوره را در ذهن تعیین میکرده است، آیا باید نمازهایی که تاکنون خوانده قضا کند؟
پاسخ: در مورد سؤال، نمازهایی که قبلا خوانده قضا ندارد؛ ولی باید در نمازهای بعد رعایت کند و بسم الله... را به قصد همان سورهای که میخواهد بخواند، تلاوت کند.
سؤال14: اگر اشتباهاً سوره را قبل از حمد بخوانیم، سجده سهو واجب میشود؟
پاسخ: خیر، سجده سهو واجب نمیشود، البته باید پس از قرائت حمد، مجدداً سوره کاملی خوانده شود.
سؤال15: در نماز بجای سوره قل هو اللّه احد میتوانیم یک سوره دیگر از قرآن بخوانیم اما چهار سوره است که خواندن هر یک از آنها به تنهایی کافی نیست بلکه باید با سوره دیگری خوانده شود. آن چهار سوره کدامند و چگونه باید خوانده شوند؟
پاسخ: در نماز بجای قل هو الله احد... خواندن هر یک از چهار سوره «انشراح»، «والضحی»، «فیل» و «ایلاف» به تنهائی کفایت نمیکند، بلکه دو سوره والضحی و المنشرح، و هم چنین دو سوره فیل و ایلاف در نماز، هر کدام یک سوره حساب میشوند.
سؤال16: در رکوع نماز باید دستها روی زانو باشد یا اگر بالاتر از زانو هم گذاشته شود، اشکال ندارد؟
پاسخ: اگر به مقداری که بتواند دست را بر زانو بگذارد خم شود کافی است، و دست گذاشتن بر روی زانو در حال رکوع واجب نیست. و اگر بدن در حال ذکر رکوع، آرامش داشته باشد، میتوان دستها را رها کرد؛ اما مستحب است مردها کف دستها را روی استخوان زانو بگذارند و خانمها بالای زانو قرار دهند.
سؤال17: کسی که با سرعت به سجده میرود اگر سرش بیش از یک بار به مهر بخورد حکمش چیست؟
پاسخ: در مواردی که سر بدون اختیار از محل سجده برمیگردد و دوباره بدون اختیار به محل سجده میرسد، یک سجده محسوب میشود و نماز صحیح است؛ اما اگر میتواند بعد از برگشتن سر از محل سجده از فرود دوباره آن به مُهر جلوگیری کند؛ باید از برگشتن سر به سجده خودداری کند و آن رایک سجده به حساب آورد (حتّی اگر ذکرسجده را نگفته باشد) و بعد از نشستن، دوباره به سجده برود و آن را سجده دوم خودحساب کند.
سؤال18: اگر در حال خواندن نماز، بچهای مهر را بردارد، چه باید کرد؟
پاسخ: اگر چیزی که سجده بر آن صحیح است در دسترس او باشد، باید برهمان سجده کند؛ و گر نه ـ اگر وقت وسعت دارد ـ نماز را بشکند و دوباره با چیزی که میتوان بر آن سجده کرد، نماز بخواند. امّا اگر وقت تنگ است و نماز قضا میشود، باید به لباس خود سجده کند؛ و اگر آن هم ممکن نبود، به پشت دست سجده کند.
سؤال19: اگر هنگام گذاشتن پیشانی روی مهر نماز، قسمتی از موی سر یا چادر بین پیشانی و مُهر حائل شود، وظیفه چیست؟
پاسخ: باید به طوری که پیشانی از روی مهر بلند نشود و سجده زیاد نگردد، مو یا چادر را کنار بزنند و بعد از استقرار پیشانی روی مهر، ذکر سجده را بگویند. البتّه اگر پیشانی به مقداری که در سجده لازم است، روی مهر باشد، کنار زدن چادر یا مو از پیشانی لازم نیست.
سؤال20: آیا برای انجام سجده واجب قرآن، رعایت حجاب برای خانمها لازم است یا خیر؟
پاسخ: در سجده واجب قرآن، اگر مواضع هفتگانه سجود بر زمین باشد و پیشانی بر مُهر یا چیزی که سجده بر آن صحیح است قرار گیرد، کافی است و رعایت حجاب و روبه قبله بودن و وضو داشتن لازم نیست.
سؤال21: اگر کسی آیه سجده را از ذهن بگذراند ولی بر زبان نیاورد، مثلاًازرویقرآننگاهکند، آیاسجدهبراوواجب میشود؟
پاسخ: صرف خطور در ذهن موجب وجوب سجده نمیشود.
سؤال22: آیا در سجدههای مستحب هم، باید شرایط سجده واجب رعایت شود؟
پاسخ: در سجدههای مستحب، مثل سجده شکر، رعایت شرایط سجده واجب لازم نیست.
سؤال23: آیا قنوت را میتوان به زبان فارسی خواند؟
پاسخ: دعا به غیر عربی در قنوت اشکال ندارد.
سؤال24: آیا ترک قنوت اشکالی دارد؟
پاسخ: قنوت مستحب است وترک آن سهواً یاعمداً مبطل نماز نیست.
سؤال25: ایا چرخاندن انگشتر و نگاه به نگین در حال قنوت استحباب دارد؟
پاسخ: انگشتر عقیق به دست کردن برای نماز و نیز نگاه کردن به کف دست در قنوت استحباب دارد؛ (بحار، ج 85، ص195) ولی برای استحباب چرخانیدن انگشتر و نگاه به آن دلیلی نیافتیم.
سؤال26: آیا فقط در سجده آخر نماز میتوانیم «یا ولیالعافیه...» را بگوییم؟
پاسخ: دعای مذکور و هر دعای دیگر را میتوانید در تمام سجدهها بخوانید و مخصوص سجده آخر نماز نیست؛ بلکه خواندن دعا در حال ایستادن و نشستن و رکوع هم جایز است.
سؤال27: کسی که در رکعت سوم یادش آمد تشهد را فراموش کرده، چه وظیفهای دارد؟
پاسخ: اگر قبل از رفتن به رکوع یادش بیاید که تشهد را نخوانده، باید بنشیند و تشهد را انجام دهد و دوباره رکعت سوم را بخواند؛ و اگر در رکوع یا بعد از آن متوجه شد که تشهد را نخوانده است، پس از تمام شدن نماز، قضای تشهد فراموش شده را بجای آورد. و بعد از آن دو سجده سهو، انجام دهد. در صورت اول نیز، انجام دو سجده سهو، بنابر احتیاط، واجب است.
سؤال28: اگر شخصی ندانسته تسبیحات اربعه را بیشتر از سه مرتبه بخواند، آیا نمازش باطل میشود؟
پاسخ: نمازش صحیح است.
سؤال29: کسی که بجای تسبیحات اربعه، حمد شروع کرده چه کند؟
پاسخ: اگر سهواً حمد را شروع کرده است، باید آن را رها کند و دوباره با توجّه، حمد تنها یا تسبیحات را بخواند؛ ولی اگر در رکوع یادش آمد، نمازش صحیح است.
سؤال30: اگر در بین نماز ظهر شک کند که نیت نماز ظهر کرده یا عصر، چه باید بکند؟
پاسخ: باید به نیت ظهر، نماز را تمام کند، و صحیح است.
سؤال31: اگر هنگام قرائت تسبیحات اربعه نماز چهار رکعتی شک کند سه رکعت خوانده یا چهار رکعت تکلیف چیست؟
پاسخ: شک سه و چهار در هر جای نماز که پیش آید ـ اگر بعد از تأمل، ظّن به یک طرف پیدا نشود ـ باید بنا را بر چهار بگذارند و نماز را تمام کنند و بعد از نماز، یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته بجای آورند؛ و نماز صحیح است.
سؤال32: کسانی که در نماز حواسپرتی دارند و شک میکنند، وظیفهشان چیست؟
پاسخ: با حواس پرتی معمولی، نماز باطل نمیشود؛ گرچه از ارزش آن کاسته میشود و برای حضور قلب در نماز، انتخاب زمان و مکان مناسب، نماز اول وقت و در محل خلوت و نیز شرکت در نماز جماعت توصیه شده است. توجه کافی به مقدمات نماز و دقت در آن، همانند وضوی شاداب گرفتن و گفتن اذان و اقامه و مستحبات دیگر، بجای آوردن نافلهها، توجّه به مفاهیم نماز و خود را در محضر خدا دیدن، در پیدایش حضور قلب و پیشگیری از عارضه حواس پرتی و شک، مؤثر است.
سؤال33: اگر در نماز حواسمان نباشد، آیا میتوانیم نماز را به هم زده، دوباره شروع کنیم؟
پاسخ: برهم زدن نمازِ واجب و از سرگرفتن آن جایز نیست. مگر آنکه حواس شما بقدری پرت شود که متوجه نماز نباشید ونفهمیداصلا چه کارمی کنید.
سؤال34: در بین نماز عصر یقین کردم نماز ظهر را نخواندهام، آیا لازم است نماز را تمام کنم یا میتوانم نماز را باطل نمایم و نماز ظهر را شروع کنم؟
پاسخ: در این مورد لازم است نیت خود را به نماز ظهر برگردانید و نماز را تمام کنید و همچنین است که اگر در بین نماز عشا متوجه شدید نماز مغرب را نخواندهاید و وقت عدول به نماز مغرب نگذشته است ـ یعنی وارد رکوع رکعت چهارم نشدهاید ـ لازم است با نیت نماز مغرب، نماز را به پایان برسانید.
سؤال35: قصد خواندن نماز ظهر داشتیم، اشتباهاً نماز عصر را نیت کردیم، حکم آن چیست؟
پاسخ: اگر قصد خواندن نماز ظهر داشتید و اشتباهاً گفتید نماز عصر میخوانم، یعنی اشتباه در تطبیق کردهاید و بعد متوجه شدید، نماز شما به عنوان ظهر صحیح است؛ اما اگر واقعاً قصد نماز عصر کردید و در بین نماز متوجه شدید ـ چنان چه نماز ظهر را نخوانده باشید ـ نیت را به نماز ظهر برگردانید و نماز را به عنوان ظهر تمام کنید.
سؤال36: آیا نماز احتیاط را باید بلافاصله پس از سلام نماز بخوانیم؟
پاسخ: بلی، واجب است نماز احتیاط را بلافاصله بعد از سلام نماز و بدون انجام کارهای منافی نماز مانند روی برگرداندن از قبله، بجای آورد.
منبع: پایگاه معظم له

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -