تکیه کردن بر عصا یا دیوار در حال قیام
سؤال 114. آیا مى توانیم هنگامى که در نماز ایستاده ایم به دیوار یا عصا تکیه نمائیم؟
پاسخ:در صورتى که از روى ناچارى باشد اشکالى ندارد ولى در حال اختیار بنابر احتیاط واجب به دیوار و عصا و مانند اینها تکیه نکنید.
کسی که نمی تواند بایستد یا بنشیند
سؤال 115. اگر نماز گزار قدرت بر ایستادن یا نشستن نداشته باشد و مجبور باشد به حالت خوابیده نماز بخواند به چه صورت باید روبه قبله قرار بگیرد؟
پاسخ:باید دراز کشیده و به طرف راست خوابیده و صورتش رو به طرف قبله باشد (به همان هیئتی که میّت در درون قبر روبه قبله گذاشته می شود) و در صورتی که نتواند به پهلوی راستش بخوابد، به پهلوی چپ بخوابد و باز صورتش رو به قبله باشد و اگر نتوانست بر دو طرف بخوابد بر پشت خوابیده و کف پاهایش را رو به طرف قبله نماید (به همان هیئتی که محتضر روبه قبله گذاشته می شود) و بنابر احتیاط واجب باید با سرش در حدّ امکان برای رکوع و سجود اشاره کند (سرش را پائین آورد) و احتیاط واجب این است که برای سجده سرش را برای اشاره پائین تر از اشاره برای رکوع می آورد و در صورتی که نتواند با سرش اشاره کند باید با چشمانش اشاره کند.
نماز با قیام بدون رکوع و سجود اختیاری یا نماز نشسته با رکوع و سجود
سؤال 116. اگر نماز گزار وقتی که ایستاده نماز بخواند نتواند خم شده و رکوع و سجود نماید و مجبور است به جای رکوع و سجود با سر اشاره کند ولی در صورتی که نشسته نماز بخواند می تواند خم شده و رکوع و سجود انجام دهد آیا تکلیف او نماز خواندن با قیام است یا نماز خواندن با رکوع و سجود؟
پاسخ:مسأله دو صورت دارد: 1 ـ اگر متمکن از قیام است ولی متمکن از رکوع ایستاده نیست، باید نماز را ایستاده بخواند و برای رکوع اشاره نماید، و بنابر احتیاط واجب نماز را با رکوع نشسته اعاده نماید. 2 ـ اگر متمکن از رکوع و سجود هر دو نباشد، باید ایستاده نماز بخواند و برای رکوع و سجود اشاره نماید.
کسی که فقط در بعضی رکعات یا قسمتهای نماز بتواند بایستد
سؤال 117. اگر کسی قدرت ایستادن برای نماز را ندارد ولی در بعضی از قسمتهای نماز توانائی ایستادن را پیدا می کند تکلیفش چیست؟
پاسخ:در مفروض سؤال واجب است که قیام کند تا موقعی که احساس نمود که دیگر توانائی بر قیام را ندارد، در آن موقع بنشیند و اگر در حالی که نشسته احساس کرد که قدرت بر ایستادن دارد به همان مقدار که توانست بایستد ولی تا بدنش آرام نگرفته، نباید قرائت و اذکار واجب نماز را بگوید.