انهار
انهار
مطالب خواندنی

آیت الله العظمــی بهجت (قدس سره)

بزرگ نمایی کوچک نمایی

حکم نماز جمعه در زمان غیبت

سؤال1009. آیا در زمان غیبت امام معصوم ـ علیه‏السّلام ـ نماز جمعه واجب است یا مستحب؟

پاسخ: واجب تخییرى است.

جمع وجوب تخییرى نماز جمعه با یک روایت

سؤال1010. وجوب تخییرى نماز جمعه، چگونه با روایت (هر کسى سه بار در نماز جمعه شرکت نکند، منافق است) قابل تطبیق است؟

پاسخ: ظاهرا آن روایت در مورد وجوب تعیینى آن است.

نرفتن به نماز جمعه

سؤال1011. آیا اگر سه بار پیاپى به نماز جمعه نرویم، قساوت قلب پیدا مى‏کنیم؟

پاسخ: خیر، میزان مراعات وظیفه است.

فاصله‏ى بین دو نماز جمعه

سؤال1012. فاصله مکانى بین دو نماز جمعه چه قدر باید باشد؟

پاسخ: فاصله بین دو نماز جمعه که هر دو واجد شرایط صحت باشند از یک فرسخ باید کمتر نباشد، و اگر کمتر بود، هر کدام دیرتر شروع کرده باشند (یعنى در تکبیرة الاحرام متأخر باشند) نماز آن‏ها باطل است.

سؤال1013. آیا فاصله بین دو نماز جمعه از راهى که مردم رفت و آمد دارند اندازه‏گیرى مى‏شود یا به صورت خط مستقیم فرضى اندازه‏گیرى مى‏شود؟

پاسخ: ملاک راهى است که مردم عبور مى‏کنند.

برپایى دو نماز جمعه و جماعت در فاصله کمتر از یک فرسخ

سؤال1014. میان دو گروه از شیعیان اختلاف شده و منجر به برپایى دو نماز جماعت و دو نماز جمعه در فاصله کمتر از یک فرسخ شده است، حکم مسأله چیست؟

پاسخ: نماز جماعت آن‏ها صحیح است، ولى نماز جمعه هر کدام که زودتر شروع کرده‏اند صحیح، و نماز جمعه‏ى دومى باطل است. و اگر هر دو با هم شروع کرده باشند، نماز هر دو باطل است.

شرکت شخص مسلوس در نماز جمعه

سؤال1015. شخصى که قدرت نگهدارى بول ندارد، آیا مى‏تواند در نماز جمعه شرکت کند و خطبه‏ها را گوش کند و با عمل به وظیفه شخص مسلوس، نماز جمعه و عصر را بخوانند؟

پاسخ: بله مى‏تواند، با مراعات آن چه در رساله ذکر شده است.

شرایط امام جمعه و مسافر بودن امام جمعه

سؤال1016. آیا شرایط امام جمعه، همان شرایط امام جماعت است؟

پاسخ: امام جمعه باید از کمال عقل برخوردار بوده و مرد و عادل و بالغ و حلال زاده و شیعه دوازده امامى باشد و لازم نیست نماز جمعه در اصل بر او واجب تعیینى باشد، پس مسافر مى‏تواند امام جمعه شود. (به مسأله 19 از نماز جمعه‏ى رساله رجوع شود).

راه شناخت عدالت امام جمعه

سؤال1017. راه تشخیص عدالت امام جمعه چیست؟ و اگر افراد معتمد او را عادل نمى‏دانند، تکلیف چیست؟

پاسخ: عدالت عبارت است از حسن ظاهر، یعنى دورى جستن از گناهان کبیره، به گونه‏اى که ظاهر احوال شخص به طور ظنّى دلالت کند که او بناى بر ترک گناه دارد نه آن که اتفاقا چند روزى گناه را ترک کرده باشد و مأموم باید این حسن ظاهر را احراز کند.

تعیین امام جمعه توسط فقیه در زمان غیبت

سؤال1018. آیا در زمان غیبت، امام جمعه را باید فقیه تعیین کند؟

پاسخ: خیر.

شکّ در عدالت امام جمعه

سؤال1019. اگر مأموم به عدالت امام جمعه شکّ داشته باشد، آیا مى‏تواند به او اقتدا کند؟

پاسخ: نمى‏تواند اقتدا کند.

اقتدا به امام جمعه‏اى که ایجاد شبهه مى‏کند

سؤال1020. ائمه جمعه اگر شبهاتى به ارزش‏ها وارد کنند، اقتداى نماز به آن‏ها چه حکمى دارد؟

پاسخ: امام جمعه باید عادل باشد.

قصد قربت در خطبه‏هاى نماز جمعه

سؤال1021. آیا واجب است خطبه‏هاى نماز جمعه با قصد قربت، ایراد شوند؟

پاسخ: بله، ظاهرا واجب است.

واجبات خطبه‏هاى نماز جمعه

سؤال1022. واجبات خطبه‏هاى نماز جمعه چیست؟

پاسخ: باید هر یک از دو خطبه مشتمل بر حمد الهى باشد، و نیز بنابر اظهر مشتمل بر صلوات بر پیامبر ـ صلّى‏اللّه‏علیه‏وآله‏وسلّم ـ و آل او ـ علیهم‏السّلام ـ باشد، و نیز باید در مجموع دو خطبه، موعظه و قرائت قرآن کریم را ترک نکند، بلکه بنابر احتیاط واجب هر یک از دو خطبه باید مشتمل بر موعظه (پند و نصیحت) و قرائت قرآن باشد؛ بلکه احوط رعایت ترتیب مذکور و نیز قرائت سوره کامل در هر یک از دو خطبه است و نیز احوط، لزوم اشتمال خطبه دوم بر صلوات بر معصومین ـ علیهم‏السّلام ـ به نحو تفصیل است.

ایستاده خواندن خطبه‏هاى نماز جمعه

سؤال1023. آیا واجب است خطبه‏هاى نماز جمعه را ایستاده خواند؟

پاسخ: واجب است خطیب در حال خواندن خطبه ایستاده باشد.

ترک نشستن رو به قبله در نماز جمعه

سؤال1024. آیا هنگام گوش دادن به خطبه‏هاى نماز جمعه، رو به قبله نشستن واجب است؟ و اگر رو به قبله نباشیم نمازمان باطل است؟ 0

پاسخ: نشستن رو به قبله مستحب است و شرط صحّت نماز جمعه نیست و نماز را باطل نمى‏کند.

طهارت هنگام خطبه‏ها

سؤال1025. آیا واجب است هنگام گوش دادن به خطبه‏ها با وضو باشیم؟

پاسخ: بهتر است خطیب و مأمومین در هنگام خطبه‏ها با طهارت باشند، اگرچه بنابر اظهر صحت خطبه‏ها، مشروط به طهارت (وضو، غسل و تیمم) نیست.

گوش دادن به خطبه‏ها

سؤال1026. آیا گوش دادن به خطبه‏هاى نماز جمعه واجب است؟ و در صورت عدم گوش دادن یا تأخیر عمدى براى شرکت در خطبه‏ها، نماز جمعه دچار اشکال مى‏شود؟

پاسخ: در صورتى که مأموم در شرایطى است که اگر خطبه‏ها را گوش بدهد مى‏شنود، واجب است گوش بدهد و نیز حرف زدنى که او را از این گوش دادن واجب باز دارد، حرام است، اگرچه باعث بطلان خطبه و نماز جمعه نسبت به او نیست و احتیاط مستحب آن است که اگر مأموم به خطبه‏ها نرسیده ولى یک رکعت از نماز جمعه را درک کرد، نماز جمعه او صحیح است. 

ذکر گفتن و نماز خواندن هنگام خطبه‏ها

سؤال1027. آیا جایز است هنگام خطبه‏ها ذکر گفته شود و یا نماز مستحبى خوانده شود؟

پاسخ: ذکرى که مانع از گوش دادنِ خطبه‏ها نباشد اشکال ندارد، و نماز خواندن هم وضعا به صحّت نماز جمعه صدمه نمى‏زند.

خواندن نماز هنگام خطبه‏ها

سؤال1028. آیا هنگام ایراد خطبه‏هاى نماز جمعه مى‏توان نماز ظهر و عصر را به صورت فرادا خواند؟

پاسخ: مانعى ندارد.

کسى که به خطبه‏هاى نماز جمعه نرسیده

سؤال1029. کسى که به خطبه‏هاى نماز جمعه نرسیده، آیا نماز جمعه‏اش به جاى نماز ظهر حساب مى‏شود؟

پاسخ: بله.

مقدار زمان طول کشیدن نماز جمعه و خطبه‏ها پس از ظهر شرعى

سؤال1030. 1) مجموع نماز جمعه و خطبه‏ها تا چه مقدار پس از ظهر شرعى مى‏تواند طول بکشد؟

پاسخ: مجموع نماز جمعه و خطبه‏ها، باید خیلى پس از زوال و ظهر شرعى طول نکشد.

2) فردى که معتکف است، آیا مى‏تواند به نماز جمعه‏اى که بیش از این زمان طول مى‏کشد برود؟

پاسخ: شخص معتکف در نماز جمعه‏اى که بیش از این مقدار طول بکشد، بنابر احتیاط واجب، نمى‏تواند برود.

شروع خطبه قبل از اذان

سؤال1031. در شهرهایى که خطبه‏ها را قبل از اذان شروع مى‏کنند، و بعد از اذان واجبات خطبه‏ها را تکرار نمى‏کنند، مأمومین مى‏توانند بعد از خواندن نماز ظهر، نماز عصر را به نماز عصر امام جمعه اقتدا کنند؟

پاسخ: در صورت ذکر شده، احتیاط واجب این است که اقتدا نکنند.

فرادا خواندن نماز جمعه

سؤال1032. آیا مى‏توان نماز جمعه را فرادا خواند؟

پاسخ: واجب است نماز جمعه را به جماعت بخوانند، و نیز جماعت شرط صحّت آن است.

کم‏ترین تعداد شرکت کنندگان در نماز جمعه

سؤال1033. حداقل چند نفر باید در نماز جمعه شرکت کنند، تا بتوان نماز جمعه خواند؟

پاسخ: باید جمعیت آن‏ها از پنج نفر مرد کمتر نباشد که یکى از آن‏ها خود امام مى‏باشد، بنابر این غیر از امام اگر چهار نفر مرد هم ـ که نماز جمعه براى آن‏ها وجوب تخییرى دارد (اگرچه وجوب تعیینى نداشته باشد) ـ براى نماز جمعه حاضر شوند، انعقاد آن جایز و مشروع مى‏شود. (مسأله‏ى 6 از نماز جمعه رساله.)

کیفیت نماز جمعه

سؤال1034. چگونه باید نماز جمعه خوانده شود؟

پاسخ: در نماز جمعه سوره معیّنى معتبر نیست، ولى مستحب است در رکعت اوّل پس از حمد، سوره جمعه و در رکعت دوم بعد از حمد، سوره منافقون خوانده شود. و نیز مستحب است که حمد و سوره آن بلند خوانده شود و در نماز جمعه دو قنوت مستحب است: یکى در رکعت اوّل قبل از رکوع که پس از خواندن قنوت به رکوع مى‏رود، و دیگرى در رکعت دوم بعد از رکوع که پس از پایان قنوت به سجده مى‏رود.

استحباب گفتن اذان و اقامه نماز جمعه بعد از اذان

سؤال1035. اگر خطیب جمعه خطبه‏ها را قبل از زوال شروع کند و پس از زوال به پایان برد، آیا گفتن اذان و اقامه، پس از خطبه‏ها براى نماز جمعه استحباب دارد یا خیر؟

پاسخ: بله، استحباب دارد.

قرائت نماز جمعه

سؤال1036. قرائت نماز جمعه باید آهسته باشد یا بلند؟

پاسخ: مستحب است که حمد و سوره در نماز جمعه بلند خوانده شود.

قنوت نماز جمعه

سؤال1037. خواندن قنوت در نماز جمعه واجب است یا مستحب؟

پاسخ: به تفصیلى که گذشت، دو قنوت در نماز جمعه مستحب است.

خواندن یک قنوت در نماز جمعه

سؤال1038. آیا مى‏شود فقط یک قنوت در نماز جمعه خواند؟

پاسخ: بله، مى‏شود.

اشتباه مأموم

سؤال1039. اگر در نماز جمعه مأموم اشتباها در رکعت دوم، بعد از قنوت به رکوع رود، اما فورا برخیزد، آیا نمازش صحیح است یا خیر؟

پاسخ: اگر پس از رسیدن به حدّ رکوع یادش بیاید، باید به سجده رود و نیز اگر در حال رسیدن به حدّ رکوع ملتفت شود و در آن حال هیچ مکث رکوعى نکند، به سجده مى‏رود و نمازش صحیح است؛ اما اگر شک کرد، نمازش باطل است.

شک در نماز جمعه

سؤال1040. آیا احکام شک در نماز جمعه، مثل احکام شک در سایر نمازها است؟

پاسخ: بله. 

نیّت فرادا بین نماز جمعه

سؤال1041. آیا مأموم در نماز جمعه مى‏تواند در بین نماز، نیّت فرادا کند؟

پاسخ: اگر بین نماز جمعه نیّت فرادا کند و نمازش را تمام نماید، نماز جمعه‏اش بنابر احتیاط واجب صحیح نیست.

 

اقتدا در رکعت دوم نماز جمعه

سؤال1042. کسى که به رکعت دوم نماز جمعه مى‏رسد، آیا مى‏تواند به امام جمعه اقتدا کند؟

پاسخ: اگرچه تنها به رکوع امام برسد، نماز جمعه او صحیح است و رکعت دوم را خودش فرادا مى‏خواند.

نماز جمعه و کفایت کردن از نماز ظهر

سؤال1043. آیا نماز جمعه کفایت از ظهر مى‏کند؟ اگر کفایت نمى‏کند، اقتدا به امام جمعه که نماز ظهر را احتیاطا نخوانده چگونه است؟

پاسخ: بله، کفایت از ظهر مى‏کند.

نیّت نماز ظهر بعد از نماز جمعه

سؤال1044. کسى که مى‏خواهد بعد از نماز جمعه، نماز ظهرش را هم بخواند، بایداستحباب کند یا احتیاط؟

پاسخ: نیّت احتیاط مستحبى کند.

خواندن نماز ظهر به جماعت پس از نماز جمعه

سؤال1045. آیا امام و مأمومین مى‏توانند پس از نماز جمعه، نماز ظهر را به جماعت بخوانند؟

پاسخ: بله، همه نیّت احتیاطى کنند.

اقتداى نماز ظهر به نماز جمعه

سؤال1046. آیا مى‏توان نماز ظهر را به نماز جمعه اقتدا کرد؟

پاسخ: مى‏تواند اقتدا کند، اگر نماز جمعه با تمام شرایطش و به طور صحیح برگزار شود، گرچه خلاف احتیاط است، و بهتر است این کار را انجام ندهند.

قضاى نماز جمعه

سؤال1047. آیا کسى که نماز جمعه را در وقتش نخوانده، مى‏تواند آن را قضا نماید؟

پاسخ: خیر و باید نماز ظهر را بخواند.

اقتدا به نماز عصر امام جمعه

سؤال1048. آیا بعد از نماز جمعه مى‏توان به نماز عصر امام جمعه اقتدا کرد؟

پاسخ: بله، مى‏توان.

اقامه‏ى نماز جماعت هم زمان با نماز جمعه

سؤال1049. آیا وقتى که نماز جمعه برپا است مى‏تواند در مساجد دیگر نماز جماعت را اقامه کند؟

پاسخ: بله، مانعى ندارد و هنگام آن، وقت فضیلت است.

بلند خواندن قرائت نماز ظهر جمعه

سؤال1050. آیا قرائت نماز ظهر جمعه براى کسى که نماز جمعه نخوانده است، باید بلند باشد یا آهسته؟

پاسخ: مستحب است بلند بخواند.

نماز جمعه براى مسافر

سؤال1051. آیا کسى که مسافر است مى‏تواند در نماز جمعه شرکت کند؟

پاسخ: بله، مى‏تواند.

شرکت زنان در نماز جمعه

سؤال1052. آیا زنان مى‏توانند در نماز جمعه شرکت نمایند؟

پاسخ: مى‏توانند، ولى بهتر است در خانه شان نماز ظهر بخوانند.

رفتن زن به نماز جمعه بدون اجازه‏ى شوهر

سؤال1053. آیا زن مى‏تواند بدون اجازه‏ى شوهرش در نماز جمعه شرکت کند؟

پاسخ: خیر، نمى‏تواند


  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات
  


پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -