وقف حسیسنه

1- نحوه وقف کردن یک طبقه از آپارتمان برای حسینیه

سؤال:بسمه تعالی شخص نیکوکاری قصددارد منزلش را حسینیه کند لکن طبقه فوقانی آنرا برای خود وفرزندانش نگهدارد نحوه وقف او باید به چه نحوی باشد ؟

پاسخ: می تواند فقط همان طبقه پایین را وقف کند.

2- حکم وقف بودن یا نبودن قسمتی از منزل که همه ساله در آنجا اقامه عزا می شود

سؤال: در خرمشهر رسم است یک اتاق منزل را بعنوان حسینیه در نظر میگیرند آیا با اقامه عزای حسینی در آن وقف خواهد شد وازملکیت آنها بیرون خواهد رفت یا مثل نماز خانه در منزل خواهد بود؟

پاسخ: تا صیغه وقف جاری نشود یا به نیّت وقف در آن اقامه عزا نشود از ملکیت خارج نمی شود.

3- احداث مسجد در زمینی که وقف عزاداری سید الشهدا علیه السلام شده

سؤال: آیا در زمینى که وقف عزادارى سیّدالشّهدا(علیه السلام) شده است مى توان مسجدى احداث کرد؟

 پاسخ:اگر ممکن است از متولّى و در صورت نبودن متولّى، از حاکم شرع زمین رابراى ساختن مسجد اجاره کنند و عدّه اى از معتمدین محل پاى این سند را امضا نمایند که فراموش نشود و هر ساله مال الاجاره آن را صرف مجالس عزادارى سیّدالشّهداء(علیه السلام) بنمایند و مدّت اجاره نیز مشخص و محدود باشد که بعد از پایان مدّت، مجدداً اجاره کنند.

4- احداث حسینیه در زمینی که شک در موقوفه بودن آن است

سؤال: یک باب مسجد قدیمى واقع در گوشه روستاست که حریم آن مقدارى زمین بایر و بدون استفاده مى باشد حدود 30 سال قبل چند جنازه کودک در آن دفن گردیده و هیچ گونه مدرکى مبنى بر وقف بودن آن وجود ندارد ،لذا هیأت محبّان چهارده معصوم(علیهم السلام) با رضایت اهالى محل تصمیم گرفتند که دور این زمین را حصار کشى نموده حسینیّه اى در آن جا احداث کنند و آن مسجد قدیمى که در حال تخریب است را بازسازى و توسعه دهند آیا از نظر شرعى این کار جایز است؟

پاسخ: اگر دلیلى بر وقف بودن آن زمین در دست نیست و بناى حسینیّه موجب نبش قبر نمى شود مانعى ندارد.

5- تقسیم درآمد موقوفه بین موارد مشکوک

سؤال: خانه موقوفه اى موجود است که از درآمد املاک رحیم آباد خورمیز (مهریز) مى باشد و هر ساله مراسم روضه خوانى در آن برپا مى شود ولى متأسفانه وقف نامه اى که حاکى از چگونگى وقف بودن این خانه باشد در دست نیست که بتوانیم طبق آن به ثبت برسانیم، به طورى که از بزرگترهایمان شنیده ایم بعضى وقف ثلث وبعضى هم وقف اولاد،ذکر مى کنند، حال این جانب که تولیّت شرعى آن را به عهده دارم براى به ثبت رسانیدن آن دچار اشکال شده ام که به چه نحوى آن رابه ثبت برسانم که مسؤولیّت شرعى برایم نداشته باشد، وظیفه ام چیست؟

 پاسخ:باید درآمد آن وقف را در میان دو یا سه مصرفى که محتمل است به طور مساوى تقسیم کنید.

6- احداث دارالقرآن به جای حسینیه

سؤال: زمینى را براى ساخت حسینیّه اهدا نمودند ولى به جهت وجود حسینیّه در آن محل نیاز به ساخت حسینیّه نیست آیا مى شود در آن زمین دارالقرآن احداث کرد؟

 پاسخ:با اجازه اهدا کنندگان جایز است.

7- ساختن حسینیه در طبقه بالای مسجد

سؤال: آیا هنگام ساختن مسجد می توان طبقه اول را به عنوان مسجدو طبقه دوم را بعنوان حسینیه ساخت؟

 پاسخ:اشکالى ندارد.

8- ساخت حسینیه در زمین حکام وقفی بلااستفاده

سؤال: با سلام

سوال: زمینی در یک روستا وقف حمام عمومی می‌باشد، اما اکنون با توجه به وجود حمام در تمامی منازل، از این حمام عمومی استفاده ای نمی‌شود و تقریبا بصورت متروکه درامده است.اهالی روستا تصمیم دارند تا با استفاده از زمین این حمام عمومی یک حسینیه در روستا بسازند.

حال نظر حضرت عالی در این مورد چیست؟ آیا امکان استفاده از زمین این حمام را دارند یا خیر؟

 پاسخ:چنانچه در حال و آینده نیازى به استفاده از آن مکان مطابق نیّت واقف نباشد، مى توان جهت سایر کارهاى عامّ المنفعه از آن استفاده کرد.

9- مصرف منافع موقوفات برای روضه خوانان بی توجه

سؤال: آیا متولّیان موقوفات مى توانند اموال موقوفه را براى روضه خوانى صرف نمایند؟ در صورتى که روضه خوان نسبت به صحّت و سقم حدیث یا روضه بى توجّه باشد چه حکمى دارد؟

 پاسخ:باید خطبایى دعوت کنند که منبر آنها مشروع باشد.

10- برگزاری مراسم آلوده به گناه در حسینیه

سؤال: در شهر ما، مجالس جشن عروسى، ختنه سورى و بعضى از مجالس شخصى دیگر، که مع الأسف در بسیارى از آن مجالس کارهاى خلاف زیر صورت مى گیرد، در حسینیّه برگزار مى شود:

1ـ افرادى حضور پیدا مى کنند که لحظاتى قبل از ورود شرب خمر نموده اند!

2ـ براى گرفتن فیلم، دامادها با کفش روى فرشهاى هیأت راه رفته، و به این وسیله حرمت اهل بیت عصمت و طهارت را هتک مى نمایند.

3ـ تا اواخر شب، و بعضاً روزها، صداى صدها زن و مرد به ویژه جوانها و وسایط نقلیّه آنها آسایش را از همسایه ها سلب مى کند.

امور مذکور باعث شده که همسایه ها یکى بعد از دیگرى منازل شخصى خود را فروخته، و بعضاً به لحاظ آلودگى صوتى، به دستگاه ائمّه اطهار(علیهم السلام) بد بین شوند. لذا نظر حضرتعالى را در مورد استفاده هاى مذکور از بیوت ائمّه اطهار(علیهم السلام)خواستاریم.

 پاسخ:برگزارى مجالس گناه و آلوده به معصیت در هیچ مکانى جایز نیست; و در مکانهاى منسوب به اهل بیت گناه مضاعفى دارد، و باید از آن نهى کنید، و اگر هیئت أمنا با این کارها موافقت کنند باید معزول شوند. و امّا استفاده هاى مشروع شخصى از وسائل هیأت تنها در صورتى جایز است که واقفین به هنگام وقف آن را وقف عام کرده باشند. مزاحمت براى همسایگان در هیچ صورت جایز نمى باشد.

11- استفاده از طبقه اوّل مسجد برای حسینیه

سؤال: اگر زمینى براى مسجد وقف شده باشد، آیا جایز است طبقه اوّل آن را حسینیّه و طبقه دوم را مسجد بنا کنند؟

 پاسخ:هر دو طبقه حکم مسجد را پیدا مى کند؛ ولى عزادارى در آن اشکال ندارد؛ به شرط آن که مزاحم نماز نباشد.

12- تفاوت مسجد با حسینیه

سؤال:چرا برنامه هاى مسجد را در حسینیّه و برنامه هاى حسینیّه را در مسجد نمى توان انجام داد؟ چون در صورت جواز مى توانیم یکى از این دو را داشته باشیم تا از اسراف از نظر زمین و مخارج ساختن جلوگیرى شود.

 پاسخ:مسجد محدودّیتى براى زنان و گاه براى مردان دارد و در حسینیّه آزادى بیشترى وجود دارد، البتّه ثواب نماز در مسجد نسبت به حسینیّه بسیار تفاوت دارد و همین امر سبب تأسیس دو بنا شده است.