انهار
انهار
مطالب خواندنی

آیت الله العظمــی جوادی آملی(مدظله)

بزرگ نمایی کوچک نمایی
احکام بانکی، آیت الله جوادی آملی مدظله
سؤال1: نظر حضرتعالی درباره ی سودی که بانکها میدهند، چیست؟
پاسخ: اگر به عنوان مضاربه یا جایزه باشد، اشکالی ندارد.
سؤال2: حکم سپردههای بلندمدت یا کوتاه مدت در بانک و سود آن چیست؟
پاسخ: اگر برابر عقود اسلامی، مانند مضاربه باشد، جایز است و سود آن حلال است.
سؤال3:در برخی تعاونی‌های دوستانه، هر ماه به قید قرعه، به یک نفر وام داده می‌شود و هر نفر ‏باید مبلغی افزون بر آنچه وام گرفته است، برگرداند تا حقّ نفرات آخر که وام دیرتر به آن‌ها ‏می‌رسد، ضایع نشود. آیا پرداخت این مبلغ اضافه، ربا به شمار می‌آید؟
پاسخ:الف)قرض به شرط زیاده، ربا است.‏
ب)چیزی که به عنوان کارمزد، پرداخت می‌شود، جایز است.
سؤال4:گروهی با هدف رفع مشکلات اهالی محله و نیازمندان، اقدام به تأسیس صندوق خیریه ‏کرده‌اند.
الف) آیا می‌توان مبالغ جمع‌آوری شده را برای انجام فعالیت‌های اقتصادی و با هدف ‏کمک هر چه بیشتر به مستمندان، سرمایه‌گذاری کرد؟
ب) آیا می‌توان وجوه جمع‌آوری شده ‏را به صورت قرض‌الحسنه، به نیازمندان پرداخت؟
ج) آیا می‌توان به مدت یکسال یا بیشتر، ‏مبالغ را کنار گذاشت و آنگاه اقدام به توزیع آن کرد؟
د)توصیه حضرت‌عالی برای مصرف بهینه ‏این پول‌‌ها چیست؟
ه )آیا می‌توان وجوه جمع‌آوری شده را در مراسم بزرگداشت ائمه اطهار ‏‏(علیهم السّلام) صرف کرد؟
پاسخ:
الف)با آگاهی صاحبان سرمایه و رضایت آنان و انطباق با عقود مشروع، جایز است.‏
ب)برابر اساسنامه‌ای که با امضای صاحبان سرمایه باشد، جایز است.‏
ج)با توافق صاحبان سهام جایز است، ولی بعد از گذشت سال، اگر خمس آن اموال قبلاً ‏پرداخت نشد،
اول باید خمس آن‌ها داده شود؛ آنگاه اقدام به مصرف شود.‏
د)تولید و ایجاد شغل صادق؛ نه کسب کاذب.
ه )صرف اموال در تعظیم شعایر با رضایت صاحبان سهام، بی‌اشکال است.
سؤال5:صندوق قرض‌الحسنه و تعاونی اعتبار از سپرده‌های واگذاری توسط اعضا با قرارداد مشخص و رضایت طرفین، در فعالیتهای علمی، فرهنگی و انتشاراتی خود و همچنین مشارکت در فعالیت سودآور شرعی و قانونی سایر اعضا استفاده کرده و درصدی از سود حاصله از فعالیتهای مذکور را به عنوان سود مشارکت به سپرده‌گذاران خود اعطا می‌نماید.
لذا لطف فرموده نظرتان را در این مورد (سود پرداختی به سپرده‌گذاران) از نظر شرع مقدس بیان بفرمایید.
پاسخ:لازم است مسئول صندوق قرض‌الحسنه وکیل شرعی سپرده‌گذاران باشد.
لازم است فعالیتهای سودآور به صورت عقد شرعی مانند مضاربه، شرکت و... باشد.با حفظ دو شرط یادشده سود پرداختی سپرده‌گذاران حلال است.
سؤال6:اگر شخصی وجهی را به عنوان قرض به کسی بدهد و تأخیری در دریافت وجه به عمل آید
الف)آیا شخص طلبکار مجاز است مبلغی را به عنوان تأخیر مطالبه نماید؟
ب)یا دریافت وجه اضافه ربا و حرام است؟
پاسخ:
الف)در صورتی که تأخیر ادای دین برای عدم قدرت بدهکار باشد و در اوّلین فرصت آن را تأدیه کند، طلبکار حق دریافت مبلغ زائد ندارد
ب)درصورتی که تأخیر ادای دین عمدی بوده و موجب خسارت طلبکار شود، وی حق دریافت مبلغ زائد را از بدهکار دارد.
صِرف تأخیر ادای دین خسارت طلبکار محسوب نمی‌شود.
سؤال7:پرداخت سود توسط بانک بابت سپرده‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت چه حُکمی دارد؟
ضمناً تشخیص صوری بودن قراردادهای موجود در بانکها چگونه است با توجه به اینکه بین اهل فن
اختلاف است که آیا قراردادها جنبه کاغذبازی دارد یا قرارداد واقعی می‌باشد.
پاسخ:در صورتی که برابر عقود اسلامی باشد حلال است
سؤال8:افتتاح حساب پس‌انداز قرض‌الحسنه در بانک به قصد شرکت در قرعه‌کشی چه حُکمی دارد؟
پاسخ:جایز است.
سؤال9:محضر مبارک حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(حفظه الله)
شخصی متولی سقاخانه ای بوده و بخشی از نذورات مردم به سقاخانه را که در اختیارش قرار داشته، در حساب شخصی خود در بانک گذاشته است؛ بعد از مدتی یک دستگاه ماشین به عنوان
جایزه به نامش در آمده است.
آیا جایزه ای که از بانک برای این حساب قرار داده شده برای صاحب حساب است یا برای سقاخانه؟
با توجه به اینکه مقداری از این پول برای سقّاخانه بوده، جایز می دانید که ماشین فروخته شده پولش در امورات سقّاخانه مصرف شود و یا با توجه به اصرار شورا و دهیاری محل در عام المنفعه مصرف شود.؟
پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم؛ جایزه یاد شده برابر قانون بانک عمل شود. اگر معیار جایزه دادن حساب بانکی داشتن است و مقدار زائد پول اصلاً دخیل نیست.
جایزه مذکور متعلق به صاحب حساب است و اگر مقدار زائد پول دخیل در آن است جائزه به نسبت حساب دفترچه و پول زائد تقسیم شود.
نذورات سقّاخانه باید همانجا صرف شود و ثواب آن به روح مطّهر حضرت ابوالفضل علیه السلام اهداء گردد.
منبع: پایگاه اینترنتی معظم له

  

 
پاسخ به احکام شرعی
 
موتور جستجوی سایت

تابلو اعلانات

ویژه نامه ماه مبارک رمضان




پیوندها

حدیث روز
بسم الله الرحمن الرحیم
چهار پناهگاه در قرآن
   
أَبَانُ بْنُ عُثْمَانَ وَ هِشَامُ بْنُ سَالِمٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ حُمْرَانَ عَنِ الصَّادِقِ (علیه السلام) قَالَ:
عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ
(۱) عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ
(۲) وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ
(۳) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا
(۴) وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ- ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقَبِهَا- إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً. فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ
    
آقا امام صادق (عليه السّلام) فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‌هراسد چرا بچهار چيز پناهنده نميشود:
(۱) شگفتم از آنكه ميترسد چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل« حَسْبُنَا اَللّٰهُ‌ وَ نِعْمَ‌ اَلْوَكِيلُ‌ » خداوند ما را بس است و چه وكيل خوبى است زيرا شنيدم خداى جل جلاله بدنبال آن ميفرمايد:بواسطۀ نعمت و فضلى كه از طرف خداوند شامل حالشان گرديد باز گشتند و هيچ بدى بآنان نرسيد.
(۲) و شگفتم در كسى كه اندوهناك است چرا پناه نمى‌برد بفرمودۀ خداى عز و جل:« لاٰ إِلٰهَ‌ إِلاّٰ أَنْتَ‌ سُبْحٰانَكَ‌ إِنِّي كُنْتُ‌ مِنَ‌ اَلظّٰالِمِينَ‌ » زيرا شنيدم خداى عز و جل بدنبال آن ميفرمايد در خواستش را برآورديم و از اندوه نجاتش داديم و مؤمنين را هم چنين ميرهانيم.
(۳) و در شگفتم از كسى كه حيله‌اى در بارۀ او بكار رفته چرا بفرمودۀ خداى تعالى پناه نمى‌برد« وَ أُفَوِّضُ‌ أَمْرِي إِلَى اَللّٰهِ‌ إِنَّ‌ اَللّٰهَ‌ بَصِيرٌ بِالْعِبٰادِ »:كار خود را بخدا واگذار ميكنيم كه خداوند بحال بندگان بينا است)زيرا شنيدم خداى بزرگ و پاك بدنبالش مى‌فرمايد خداوند او را از بديهائى كه در بارۀ او بحيله انجام داده بودند نگه داشت.
(۴) و در شگفتم از كسى كه خواستار دنيا و آرايش آن است چرا پناهنده نميشود بفرمايش خداى تبارك و تعالى(« مٰا شٰاءَ اَللّٰهُ‌ لاٰ قُوَّةَ‌ إِلاّٰ بِاللّٰهِ‌ »)(آنچه خدا خواست همان است و نيروئى جز به يارى خداوند نيست)زيرا شنيدم خداى عز اسمه بدنبال آن ميفرمايد اگر چه مرا در مال و فرزند از خودت كمتر مى‌بينى ولى اميد هست كه پروردگار من بهتر از باغ تو مرا نصيب فرمايد (و كلمۀ:عسى در اين آيه بمعناى اميد تنها نيست بلكه بمعناى اثبات و تحقق يافتن است).
من لا يحضره الفقيه، ج‏۴، ص: ۳۹۲؛
الأمالي( للصدوق)، ص: ۶؛
الخصال، ج‏۱، ص: ۲۱۸.


کلیه حقوق مادی و معنوی این پورتال محفوظ و متعلق به حجت الاسلام و المسلمین سید محمدحسن بنی هاشمی خمینی میباشد.

طراحی و پیاده سازی: FARTECH/فرتک - فکور رایانه توسعه کویر -